Γιώργος Σκαμπαρδώνης: «Μας γοητεύουν τα δίπολα γιατί είμαστε γεννημένοι αναρχικοί»

Γιώργος Σκαμπαρδώνης: «Μας γοητεύουν τα δίπολα γιατί είμαστε γεννημένοι αναρχικοί» Facebook Twitter
Γράφοντας το σενάριο της ταινίας "Όλα είναι δρόμος", διέκρινα ότι όλα στη ζωή μας είναι δρόμοι που διανοίγονται μπροστά μας. Φωτο: Πάρις Ταβιτιάν/LIFO
1

Γεννήθηκα το 1953 στην περιοχή Χαριλάου της Θεσσαλονίκης. Μεγάλωσα σε ένα φτωχό περιβάλλον με πατέρα κομμουνιστή, που ως κυνηγημένος δεν μπορούσε να βρει εύκολα δουλειά, και μητέρα βασιλόφρονα. Μέσα στο σπίτι επικρατούσε ένας μετεμφυλιακός σπαραγμός.

Ήταν μια περίοδος που τριγυρνούσαμε σε χωράφια, παίζαμε σε χωματόδρομους και υπήρχε αλητεία στις γειτονιές. Μια γλυκιά φτώχεια με γλέντια σε παράγκες με ρετσίνα και ήχους από τραγούδια του Τσιτσάνη. Τον πατέρα μου τον έχασα σε πολύ μικρή ηλικία, όταν εκείνος ήταν 49 ετών, κι εγώ μόλις 13 χρονών.

Η μητέρα μου είχε ένα μπακάλικο, το οποίο και μας έζησε. Εκείνη μου εμφύσησε την αγάπη για το διάβασμα και το γράψιμο. Τελείωσα ιδιωτικό δημοτικό γιατί ο πατέρας μου πάντοτε ήθελε να με σπουδάσει, με αποτέλεσμα να πάει στη δασκάλα και να την παρακαλέσει να μην πληρώνει δίδακτρα.

Τελικά, πλήρωνε τα μισά και στη συνέχεια με έγραψε παράνομα στο 5ο Γυμνάσιο Αρρένων, που ήταν το καλύτερο της εποχής. Αργότερα έδωσα εξετάσεις και σπούδασα Γαλλική Φιλολογία στο Αριστοτέλειο και ξεκίνησα να εργάζομαι ως μεταφραστής γαλλικών.


• Οι αναμνήσεις από την παιδική ηλικία είναι άπειρες. Είχα το προνόμιο να μεγαλώσω σε μια φτωχογειτονιά δίπλα στο άλσος της Νέας Ελβετίας. Όλη μέρα παίζαμε, ενώ συνέβαιναν διάφορα, κι έχω χαρούμενες αλλά και τραυματικές μνήμες.

Η πιο μοιραία όλων ήταν την ημέρα που, καθώς επέστρεφα από το σχολείο, μου ανακοίνωσαν ότι ο πατέρας μου πέθανε από ανακοπή καρδιάς.

Ήταν κάτι συγκλονιστικό που άλλαξε τη δική μου ζωή και της οικογένειας μου. Ένα κομβικό και αναπάντεχο γεγονός, οδυνηρό, αλλά ταυτόχρονα απελευθερωτικό.

Υπήρχε πάντα η σκιά του πατέρα μέσα στο σπίτι και όταν εκείνος πέθανε, από τη μία ένιωσα βαθύ πόνο και από την άλλη αισθανόμουν ότι πλέον δεν μπορούσε να ασκεί έλεγχο πάνω μου.

Είχα καλλιτεχνικές τάσεις από μικρή ηλικία, αλλά ο εκείνος ήθελε να γίνω γιατρός. Κατά έναν περίεργο τρόπο, λοιπόν, ένιωσα για πρώτη φορά ότι μπορούσα να κάνω αυτό που ήθελα.

Δεν φοβήθηκα ποτέ στη ζωή μου. Όμως φόβο νιώθω μόνο ως προς την απώλεια του άλλου, ως προς το σωματικό τέλος όσων αγαπώ. Φοβάμαι για τα ζώα που έχω, τα σκυλιά και τις γάτες μου.


• Η απώλεια ξεπερνιέται καθώς η μία μέρα διαδέχεται την άλλη, με έναν σιωπηλό τρόπο, και νομίζω ότι πιο αβάσταχτη είναι η απώλεια της μητέρας παρά του πατέρα.

Όταν πέθανε η μητέρα μου, με την οποία είχα καλή σχέση, αλλά τα τελευταία χρόνια όχι τόσο στενή, σωματικά τη σκεφτόμουν νυχθημερόν, χωρίς να τη σκέπτομαι με το μυαλό.

Ένιωθα μέσα μου αυτή την αποκοπή. Γλυκά-γλυκά, όμως, η ανάμνηση χάθηκε και εξαφανίστηκε. Ο χρόνος επικαλύπτει, επιχωματώνει και έρχεται να σε λυτρώσει από τα πάντα.

Ο χρόνος αλλοιώνει τα πάντα, τα αισθήματα και τις αναμνήσεις. Ευτυχώς, διότι αλλιώς δεν θα μπορούσε να ζήσει ο άνθρωπος.

Η «αισιοδοξία της μνήμης» εξωραΐζει, αλλοιώνει και διαστρέφει κάθε σκέψη ή γεγονός. Δεν υπάρχει αντικειμενική ανάμνηση, όλα έχουν μια προσωπική πρόσληψη.


• Με τη δημοσιογραφία η ενασχόλησή μου άρχισε στην ηλικία των 28 ετών, στην εφημερίδα «Θεσσαλονίκη». Έγινε διευθυντής της εφημερίδας, διετέλεσα πρόεδρος της ΕΡΤ3, συνεργάστηκα με την «Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία» και εξέδωσα επτά περιοδικά.

Όμως η δημοσιογραφία και η λογοτεχνία είναι ένας τρόπος ζωής, ένα ασίγαστο πάθος, είναι επιλογή, ταλέντο και μια διαδρομή αέναης αγρύπνιας και εγρήγορσης.

Προϋποθέτει σταθερό διάβασμα, να μη σου ξεφεύγει τίποτα, να έχεις τη θέληση να βρίσκεσαι συνεχώς μέσα στα γεγονότα, στη γραμμή του πυρός, να μετέχεις στην κοινωνία, να έχεις πλήρη συναίσθηση του τι γίνεται στη χώρα σου και στον κόσμο και φυσικά να έχεις ένα ευρύτερο όραμα.

Μακριά από τις σκοτεινές διαδρομές, τα μικροσυμφέροντα και τις φθηνές ιδεολογίες, διότι τότε χάνεις τον προορισμό και το μεγάλο παιχνίδι.

Γιώργος Σκαμπαρδώνης: «Μας γοητεύουν τα δίπολα γιατί είμαστε γεννημένοι αναρχικοί» Facebook Twitter
Ο χρόνος επικαλύπτει, επιχωματώνει και έρχεται να σε λυτρώσει από τα πάντα. Ο χρόνος αλλοιώνει τα πάντα, τα αισθήματα και τις αναμνήσεις. Ευτυχώς, διότι αλλιώς δεν θα μπορούσε να ζήσει ο άνθρωπος. Φωτο: Πάρις Ταβιτιάν/LIFO


• Η συμβουλή που θα έδινα σήμερα στους νέους δημοσιογράφους είναι να διαβάζουν τις αληθινές πηγές, να εγκύπτουν δηλαδή στις πηγές των υδάτων, να μην περιορίζονται στην ενημέρωση του Διαδικτύου, να μην αφήνουν βιβλίο, ταινία ή μουσική χωρίς να εισχωρούν σε αυτά.

Με σοβαρότητα και δυσπιστία και δίχως να παρασύρονται από το lifestyle και την προκατάληψη. Κυρίως, να μη γίνονται ευκαιριακοί κλεφτοκοτάδες.

Ο Τύπος, όπως και η τέχνη, έχει μέσα του κάτι το ιερό. Όταν χαθεί αυτή η ιερότητα, τότε ξεπέφτεις σε μια πολεμική ιδιοτελούς διαδρομής. Χάνεται η βαθιά ανάσα και σβήνει το ευανάπνευστο.


• Για την οικονομική κρίση ευθύνες έχουμε όλοι, σε μεγαλύτερο βαθμό όμως οι πολιτικοί. Έλειψαν οι πολιτικές ηγεσίες, αλλά και όπου υπήρχαν κάποιοι ξεχωριστοί άνθρωποι με άλλες ποιότητες παραγκωνίστηκαν.

Να θυμίσω τι συνέβη στον Ράλλη και τι επέλεξαν οι πολίτες στην ψηφοφορία ανάμεσα σε Βενιζέλο και Παπανδρέου. Ήταν μια ψηφοφορία κρίσιμη για το μέλλον της χώρας και από σύμπλεγμα κατωτερότητας επέλεξαν τον Γιώργο Παπανδρέου. Από τότε άρχισε να διολισθαίνει η χώρα.


• Αριστερά δεν μπορεί να υπάρξει σήμερα. Γι' αυτό και δεν συναντάμε μια επαγγελία που να μπορεί να αναλύσει τη σύγχρονη δομή του κράτους αλλά και να μπορεί να προβλέψει το επερχόμενο. Δεν υπάρχει, λοιπόν, αριστερά, παρά μόνο κομμουνισμός και σοσιαλδημοκρατία. Ο όρος «αριστερά» κακοποιήθηκε, τον καταχράστηκαν πολλοί. Και τον οικειοποιήθηκαν με έναν ύποπτο τρόπο.

• Το χειρότερο χαρακτηριστικό του Έλληνα είναι ο διχασμός. Μας γοητεύουν τα δίπολα γιατί είμαστε γεννημένοι αναρχικοί. Ο Έλληνας είναι ατομιστής κι έχει μια προσωποκεντρική και εγωιστική αντίληψη του κόσμου.

Ποτέ μια κοινωνία δεν μπορεί να είναι σε αδιέξοδο. Δυσκολίες και περικυκλώσεις θα βρούμε αρκετές μπροστά μας, αλλά ιστορικά οι κοινωνίες πάντοτε επιβίωναν.

 
• Ένα τεράστιο ποσοστό των Ελλήνων ασχολείται κατ' ελάχιστον με τις τέχνες και τα υψηλά, τα οποία θεωρεί ασήμαντα. Και επιλέγει να ξοδεύει τον χρόνο του στο Facebook, στο κινητό και στην τηλεόραση, τα οποία κρίνει πιο σημαντικά.

Στην ίδια λογική κινείται και η εκάστοτε νεότητα. Κάποιοι, λοιπόν, θα αγωνίζονται για να επιβιώσουν, έχοντας μια βαθύτατη αδιαφορία για την «υπαρξιακή παραμυθία» όπως είναι το διάβασμα, ο συλλογισμός, η φιλοσοφία, η φωτογραφία.

Και μερικοί θα εξακολουθούν να συνεχίζουν την παράδοση των ολίγων. Πιστεύω ότι σε κάθε γενιά γεννιούνται υπέροχα παιδιά, μεγάλοι συγγραφείς και σπουδαίοι ζωγράφοι, διανοούμενοι, σκηνοθέτες.


• Τα social media πράγματι άλλαξαν την καθημερινότητά μας. Αλλά το άγγιγμα ή τον προορισμό δεν μπορεί να τον σταματήσει κανένα Facebook. Το πάθος, η όραση, ο στόχος, ο ίλιγγος της δημιουργίας, ο σπινθήρας, θα εξακολουθούν να εφευρίσκονται μέσα από την ανοιχτή βεντάλια πιθανοτήτων της ζωής. Οι μέτριοι ή οι χαλαροί θα περιπλανηθούν ή θα χαθούν.

Γιώργος Σκαμπαρδώνης: «Μας γοητεύουν τα δίπολα γιατί είμαστε γεννημένοι αναρχικοί» Facebook Twitter
Για την οικονομική κρίση ευθύνες έχουμε όλοι, σε μεγαλύτερο βαθμό όμως οι πολιτικοί. Έλειψαν οι πολιτικές ηγεσίες, αλλά και όπου υπήρχαν κάποιοι ξεχωριστοί άνθρωποι με άλλες ποιότητες παραγκωνίστηκαν. Φωτο: Πάρις Ταβιτιάν/LIFO


• Η λογοτεχνία λειτουργεί ως μια βαθύτερη ανάγκη να βυθιστείς, να κατανοήσεις και να αποδόσεις με νέους τρόπους την ανθρώπινη κατάσταση: τη φαιδρότητα, το μεγαλείο, την τραγωδία, την χθαμαλότητα, το θεϊκό στοιχείο και την ποταπότητα, το κωμικό, το απρόβλεπτο, την ποίηση, το θάμβος.

Όλα εκείνα που σε κάνουν να νιώθεις ότι υπάρχουν κόσμοι και σύμπαντα πέραν του καθημερινού και στα οποία όταν καταφύγεις αισθάνεσαι ανάερος, ευτυχής και ισορροπημένος. Εκεί όπου το μυαλό ανακαλύπτει την υπεραξία των πραγμάτων.


• Μέσα από τη συγγραφή βρήκα νέα χαρακτηριστικά του εαυτού μου αλλά και των άλλων. Οι άλλοι είμαι εγώ κι εγώ είμαι οι άλλοι. Γι' αυτό πρέπει να ταξιδεύεις συνεχώς, για να συναντάς τον σπινθηρισμό και την έμπνευση της νέας αφήγησης.

Με αυτό τον τρόπο βιώνεις την ανύψωση και τη διεύρυνση της αυτοσυνείδησης. Όλα αυτά τα επιτυγχάνεις με την απόλαυση του διαβάσματος και της συγγραφής.


• Ζούμε εν ροή και μέσα στη φθορά. Με συγκινούν τα απρόβλεπτα. Μια χειρονομία, μια φράση, ένα πρόσωπο, ένα ζώο, ένα τοπίο, ένας συσχετισμός πραγμάτων που θα λαμπυρίσει και ο φωσφορισμός αυτός θα μου προκαλέσει την πυροδότηση της έμπνευσης.

Εκεί είναι όπου ενυπάρχει η ανέλιξη της αφήγησης. Αποφεύγω τα κεκτημένα πεδία και πάντα επιλέγω τις μεταβλητές και όχι τις σταθερές της ζωής.


• Γράφοντας το σενάριο της ταινίας Όλα είναι δρόμος, διέκρινα ότι όλα στη ζωή μας είναι δρόμοι που διανοίγονται μπροστά μας.

Ο καθένας έχει το δικό του μυστικό μονοπάτι και λειτουργούμε ως παγοθραυστικά σε πορείες μη διασφαλισμένες.

Κανείς δεν μπορεί να ξέρει τι θα συμβεί αύριο. Μια αέναη περιπέτεια χωρίς τελειωμό, όπου κατοικεί ο συγκλονισμός.


• Η μαγκιά, η αλητεία και ο υπόκοσμος είναι μια γκρίζα περιοχή. Μια διασύνδεση που κινείται στο περιθώριο, το οποίο δεν μπορεί να επιζήσει αν δεν στηρίζεται στο καθωσπρέπει.

Καμία ισχυρή συμμορία δεν μπορεί να επιβιώσει αν δεν στηρίζεται στην αστυνομία και στο κράτος. Εκεί διακρίνεις το αυθεντικό αλλά και τα Ημισκούμπρια.

Βέβαια, η έννοια του μυθικού και θρυλικού παλικαρά έχει παρέλθει. Οι σύγχρονες μαφίες είναι πολύ πιο φονικές, αλλά ακόμη κι εκεί υπάρχουν άτομα με τιμή. Ο υπόγειος κόσμος είναι εκείνος που βιώνει με βιαιότητα τα συμβαίνοντα και ζει την περιπέτεια της ζωής με έναν πιο οδυνηρό τρόπο.

Γιώργος Σκαμπαρδώνης: «Μας γοητεύουν τα δίπολα γιατί είμαστε γεννημένοι αναρχικοί» Facebook Twitter
Τα social media πράγματι άλλαξαν την καθημερινότητά μας. Αλλά το άγγιγμα ή τον προορισμό δεν μπορεί να τον σταματήσει κανένα Facebook. Φωτο: Πάρις Ταβιτιάν/LIFO


• Η Θεσσαλονίκη είναι μια υπέροχη πόλη. Αυτό που τη διαχωρίζει είναι το πλούσιο παρελθόν της σε εποχές όπως η μακεδονική, η ρωμαϊκή, η βυζαντινή, η οθωμανική και η νεότερη. Έχει πολλά μνημεία, εκκλησίες και αρχιτεκτονικά κτίρια. Έχει ένα βάθος κι ένα βάρος.

Είναι περίπλοκη, πολυπρόσωπη, μυστηριώδης και αινιγματική, με συντηρητικά χαρακτηριστικά αλλά και στοιχεία πρωτοπορίας. Όμως, χωρίς τη συντήρηση, δεν εμφανίζονται οι πρωτοπορίες.

Όπως συνέβη και με τους Beatles, που πέτυχαν στο Λίβερπουλ και όχι στο Λονδίνο. Όσο πιέζεις το καπάκι, τόσο θα υπάρχουν από κάτω άνθρωποι που θα το σπρώχνουν προς τα πάνω.


• Τη μοναξιά τη βρίσκει κανείς και τη δημιουργεί. Αν την επιλέξεις, όπως και τη μοναχικότητα, είσαι ευτυχισμένος. Ευτυχής είναι αυτός που μπορεί να μείνει μόνος. Βέβαια, υπάρχουν και στιγμές που η μοναξιά γίνεται αφόρητη. Ο έρωτας έχει άπειρες εκδοχές, είτε είναι σωματικός, είτε εγκεφαλικός, είτε πνευματικός.

Η ομορφιά έχει πολλές ποικιλίες και υπακούει στις προδιαγραφές του κάλλους. Αλλά υπάρχουν και ποικιλίες που βρίσκονται εκτός αυτού του τυπικού κάλλους κι έχουν μια μοναδική προσωπικότητα, ανεξαγόραστη και ξεχωριστή.

Η διάρκεια του έρωτα κρατά περίπου δύο χρόνια και στη συνέχεια είτε χωρίζεις είτε πηγαίνεις σε άλλα επίπεδα, αγάπης, αλληλεγγύης και ευγενικής συνύπαρξης. Ο έρωτας είναι ατάσθαλος. Η αγάπη είναι η δυναμική και όμορφη ισορροπία μέσα στη συγκατάβαση.

• Δεν φοβήθηκα ποτέ στη ζωή μου. Όμως φόβο νιώθω μόνο ως προς την απώλεια του άλλου, ως προς το σωματικού τέλους όσων αγαπώ. Φοβάμαι για τα ζώα που έχω, τα σκυλιά και τις γάτες μου. Πριν από δώδεκα χρόνια έχασα μια γάτα στο εξοχικό μου στη Χαλκιδική και πηγαίνω ακόμη και την ψάχνω. Ξέρω ότι έχει πεθάνει, αλλά δεν μπορώ να την ξεχάσω.

Τα ζώα έχουν κάτι πολύ περίεργο μέσα τους, κάτι το αδιαμεσολάβητο. Στοιχεία που μας υπερβαίνουν και δεν μπορούμε να τα καταλάβουμε. Δεν συλλογιούνται και οι μόνες τους ιδιοτέλειες είναι το φαγητό και η προστασία τους. Οι γάτες έχουν κάτι το μεγαλειώδες και τα σκυλιά διακρίνονται για την πίστη τους. Διδάσκομαι από τα ζώα.

Μένω έκθαμβος από μια κίνηση, όπως όταν βάζω στο σκυλί μου φαγητό και δεν τρώει, αν πρώτα δεν το χαϊδέψεις. Παρόλο που πεινάει, δεν τρώει αν δεν του προσφέρεις το χάδι. Ακόμη και το πώς τρέμει μερικές φορές είναι ένας τρόπος για να συνειδητοποιήσεις ότι εκεί κατοικεί το ανερμήνευτο.

 
• Η φθορά του σώματος είναι αναπόφευκτη. Το μυαλό είναι μια εκδοχή της σάρκας. Χωρίς τη σωματική ακεραιότητα δεν μπορείς να υπάρξεις ως πνεύμα. Αν δεν έχεις την αίσθηση της φθοράς και του τέλους, οδηγείσαι στην ύβρη.

Τόσο οι νίκες όσο και οι ήττες είναι σημαντικές. Απλώς ο άνθρωπος θέλει πάντα τη νίκη, η ήττα όμως είναι διδακτική. Το χρήσιμο είναι να μπορείς να μετατρέψεις την ήττα σε συγκριτικό πλεονέκτημα, μακριά από την αυταρέσκεια και τις ιδέες μεγαλείου.

Γιώργος Σκαμπαρδώνης: «Μας γοητεύουν τα δίπολα γιατί είμαστε γεννημένοι αναρχικοί» Facebook Twitter
Τη μοναξιά τη βρίσκει κανείς και τη δημιουργεί. Αν την επιλέξεις, όπως και τη μοναχικότητα, είσαι ευτυχισμένος. Ευτυχής είναι αυτός που μπορεί να μείνει μόνος. Φωτο: Πάρις Ταβιτιάν/LIFO

• Έχω μετανιώσει για πολλά πράγματα, όπως για το ότι δεν εκτίμησα ορισμένους ανθρώπους όσο θα έπρεπε. Δεν αντιλήφθηκα πόσο σημαντικοί μπορεί να ήταν. Είχα την αλαζονεία της ευμορφίας και της νεότητας και μου έλειπαν η σοβαρότητα, η διάθεση και τα κριτήρια. Όταν είσαι νέος παρασύρεσαι από την αποδοχή που έχεις από τους άλλους και το βίαιο πάθος να ζήσεις.

Προτιμάς να γλεντήσεις από το να σταθμεύσεις σε μια γνωριμία με έναν ωραίο άνθρωπο. Ακόμα μετανιώνω για το ότι πολλές φορές δεν ήμουν τόσο αδιάλλακτος όσο θα έπρεπε. Δεν μπορείς να λειτουργείς πάντα με τα ίδια ρεφλέξ. Λάθη θα κάνεις, αρκεί να μην πράξεις παραπάνω από τρία μεγάλα κατά τη διάρκεια της ζωής σου.

 
• Τα σημαντικά κρύβονται σε αυτά που χάθηκαν αλλά και σε αυτά που έμειναν δίπλα μας. Θεωρώ όμως ότι αυτά που χάθηκαν σε κινητοποιούν. Μπορείς να χάσεις κάτι και από πείσμα να φτιάξεις κάτι άλλο, για να το αντιρροπίσεις. Κι αυτό είναι μια νίκη.

Πιστεύω ότι είμαι πολύ τυχερός άνθρωπος γιατί δεν μου έτυχαν μεγάλες ασθένειες, μεγάλα τροχαία και η χώρα μου ζει ειρηνικά εδώ και πολλές δεκαετίες.


• Η πληρότητα είναι η ισορροπία. Η ευτυχία είναι έξαρση μικρού χρόνου. Αν και η λέξη «ευτυχία» μου φαίνεται «ψευδομεσοαστική», ελαφρώς Άρλεκιν, πιστεύω ότι η φωτεινή ισορροπία που εμπεριέχει μικρές εξάρσεις είναι η απόλυτη ευτυχία. Την ίδια στιγμή μια βαθιά πληγή μπορεί να αποδειχτεί και αυταπάτη.

Η ζωή με έχει μάθει ότι πρέπει να πιστεύεις στις μεγάλες ιδέες και στα μεγάλα οράματα. Να αγαπάς τη γλώσσα και τη χώρα σου. Να είσαι αφοσιωμένος σε ό,τι κι αν κάνεις.

Να βυθίζεσαι με έναν πυρετικό τρόπο σε πράγματα που έχεις επιλέξει κι αγαπάς. Τότε κάπου θα φτάσεις. Αντίθετα, αν αλλάζεις ρότα και κατευθύνεσαι στην επιπολαιότητα, είναι βέβαιο ότι δεν θα πας πουθενά.

Επομένως, μόνο αφοσίωση. Διότι η λέξη ελπίδα δεν σημαίνει για μένα τίποτα. Είναι ένας συνδυασμός παραγόντων και ενεργειών που έχει σχέση με τη βουλησιαρχία. Η βούληση αντλεί από τα δεδομένα και το πάθος συνδυάζει αυτά τα δεδομένα και δημιουργεί το ρήγμα της ελπίδας.

Σε λίγες μέρες κυκλοφορεί το νέο βιβλίο του Γιώργου Σκαμπαρδώνη Λεωφορείο ‒ Δεκαεννιά Στάσεις από τις εκδόσεις Πατάκη. 

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO

Βιβλίο
1

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ντίνος Κονόμος

Βιβλίο / «Ο κύριος διευθυντής (καλό κουμάσι) έχει αποφασίσει την εξόντωσή μου…»

Ο Ντίνος Κονόμος, λόγιος, ιστοριοδίφης και συγγραφέας, υπήρξε συνεχιστής της ζακυνθινής πνευματικής παράδοσης στον 20ό αιώνα. Ο συγγραφέας Φίλιππος Δ. Δρακονταειδής παρουσιάζει έργα και ημέρες ενός ανθρώπου που «δεν ήταν του κόσμου τούτου».
ΦΙΛΙΠΠΟΣ Δ. ΔΡΑΚΟΝΤΑΕΙΔΗΣ
Η ζωή του Καζαντζάκη σε graphic novel από τον Αλέν Γκλικός

Βιβλίο / Ο Νίκος Καζαντζάκης όπως δεν τον είχαμε ξαναδεί σε ένα νέο graphic novel

Ο ελληνικής καταγωγής Γάλλος συγγραφέας Αλέν Γκλικός καταγράφει την πορεία του Έλληνα στοχαστή στο graphic novel «Καζαντζάκης», όπου ο περιπετειώδης και αντιφατικός φιλόσοφος και μυθιστοριογράφος ψυχαναλύεται για πρώτη φορά και συστήνεται εκ νέου στο ελληνικό κοινό.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
«Πετρίτης»: Το πιο γρήγορο πουλί στον κόσμο και η άγρια, αδάμαστη ομορφιά του

Ηχητικά Άρθρα / Πετρίτης: Το πιο γρήγορο πουλί στον κόσμο και η άγρια, αδάμαστη ομορφιά του

Ο Τζoν Άλεκ Μπέικερ αφιέρωσε δέκα χρόνια από τη ζωή του στην παρατήρηση ενός πετρίτη και έγραψε ένα από τα πιο ιδιαίτερα βιβλία της αγγλικής λογοτεχνίας – μια από τις σημαντικότερες καταγραφές της άγριας ζωής που κινδυνεύει να χαθεί για πάντα. Κυκλοφόρησε το 1967 αλλά μόλις τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια οι κριτικοί και το κοινό το ανακάλυψαν ξανά.
M. HULOT
Μπενχαμίν Λαμπατούτ: «Ας μην αφήνουμε τον Θεό στους πιστούς» 

Βιβλίο / Μπενχαμίν Λαμπατούτ: «Αν αξίζει ένα πράγμα στη ζωή, αυτό είναι η ομορφιά»

Εν όψει της εμφάνισής του στη Στέγη Ιδρύματος Ωνάση, στις 21 Μαΐου, ο Λατινοαμερικανός συγγραφέας-φαινόμενο Μπενχαμίν Λαμπατούτ μιλά στη LIFO για τον ρόλο της τρέλας στη συγγραφή, τη σχέση επιστήμης και λογοτεχνίας και το μεγαλείο της ήττας – και δηλώνει ακόμα φανατικός κηπουρός και εραστής της φύσης.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Το πίσω ράφι/ Άντονι Μπέρτζες: «Έρνεστ Χέμινγουεϊ»

Το Πίσω Ράφι / Ο Χέμινγουεϊ ήταν ένας φωνακλάς νταής αλλά κι ένας σπουδαίος συγγραφέας του 20ού αιώνα

Η βιογραφία «Έρνεστ Χέμινγουεϊ - Μια ζωή σαν μυθοπλασία» του Βρετανού συγγραφέα Άντονι Μπέρτζες αποτυπώνει όχι μόνο την έντονη και περιπετειώδη ζωή του κορυφαίου Αμερικανού ομοτέχνου του αλλά και όλο το εύρος της αντιφατικής προσωπικότητάς του.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
21η Διεθνής Έκθεση Βιβλίου Θεσσαλονίκης

Βιβλίο / 21η ΔΕΒΘ: Εξωστρέφεια και καλύτερη οργάνωση αλλά μένουν ακόμα πολλά να γίνουν

Απολογισμός της 21ης ΔΕΒΘ που πραγματοποιήθηκε για πρώτη φορά υπό την αιγίδα του νεοσύστατου ΕΛΙΒΙΠ. Σε ποιο βαθμό πέτυχε τους στόχους της και ποια στοιχήματα μένει ακόμα να κερδίσει;
ΚΟΡΙΝΑ ΦΑΡΜΑΚΟΡΗ
Η ποίηση όχι μόνο αλλάζει τον κόσμο, τον δημιουργεί» ​​​​​​/Μια νέα ανθολογία ελληνικής queer ποίησης μόλις κυκλοφόρησε στα ισπανικά /11 Έλληνες ποιητές σε μια νέα ισπανική queer ανθολογία /Queer ελληνική ποίηση σε μια νέα δίγλωσση ισπανική ανθολογία

Βιβλίο / Μια Ισπανίδα καθηγήτρια μεταφράζει ελληνική queer ποίηση

Η María López Villalba, καθηγήτρια Νέων Ελληνικών στο Πανεπιστήμιο της Μάλαγα, μετέφρασε 11 ελληνικά ποιήματα, σε μια πρόσφατη ανθολογία που προσφέρει στο ισπανόφωνο κοινό την ευκαιρία να γνωρίσει τη σύγχρονη ελληνική queer –και όχι μόνο– ποίηση.
M. HULOT
«Κανείς δεν μας επέβαλε να έχουμε όλοι μια μονστέρα στο σαλόνι»

Βιντσέντζο Λατρόνικο / «Κανείς δεν μας επέβαλε να έχουμε όλοι μια μονστέρα στο σαλόνι»

Ο Ιταλός συγγραφέας και υποψήφιος για το βραβείο Booker, Βιντσέντζο Λατρόνικο, μιλά στη LIFO για το πολυσυζητημένο βιβλίο του «Τελειότητα», στο οποίο αποτυπώνει την αψεγάδιαστη αλλά ψεύτικη ζωή μιας ολόκληρης γενιάς ψηφιακών νομάδων στην Ευρώπη, καθώς και τη μάταιη αναζήτηση της ευτυχίας στην ψηφιακή εποχή.
M. HULOT
Μεσσαλίνα: Ακόλαστη μέγαιρα ή πολύ έξυπνη για την εποχή της;

Ηχητικά Άρθρα / Μεσσαλίνα: Ακόλαστη μέγαιρα ή πολύ έξυπνη για την εποχή της;

Το όνομά της έχει συνδεθεί με την εικόνα μιας αδίστακτης, σεξουαλικά ακόρεστης και επικίνδυνης γυναίκας. Ένα νέο βιβλίο, όμως, έρχεται να αμφισβητήσει αυτή τη στερεοτυπική αφήγηση και να φωτίσει μια διαφορετική εκδοχή της ιστορίας της.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Rene Karabash

Βιβλίο / Rene Karabash: «Θέλω πίσω τη γυναικεία δύναμη που μου στέρησαν οι άνδρες»

Η Βουλγάρα συγγραφέας Rene Karabash μιλά για το μυθιστόρημά της «Ορκισμένη», που τιμήθηκε με το βραβείο Ελίας Κανέτι, και στο οποίο εστιάζει στην ιστορία των «ορκισμένων παρθένων» γυναικών των Βαλκανίων που επέλεξαν να ζήσουν ως άνδρες.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Δυο γυναίκες συγγραφείς αποκαλύπτουν τα κρυφά μυστικά της γραφής

Βιβλίο / Όλες οι γυναίκες του κόσμου στο νέο βιβλίο της Αμάντας Μιχαλοπούλου

Στο «Μακρύ ταξίδι της μιας μέσα στην άλλη», η μητρότητα γίνεται ο συνδετικός κρίκος που ενώνει όλες τις μητέρες και όλες τις κόρες με τις γυναίκες της Ιστορίας που θαυμάσαμε, αλλά και τις ανώνυμες «Παναγίες» που κράτησαν στους ώμους τους τα βάρη της ανθρωπότητας.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
«Ένας μύθος λέει πως αν χάσεις κάτι στην Αθήνα, θα το βρεις στον Ελαιώνα»

Βιβλίο / «Ένας μύθος λέει πως αν χάσεις κάτι στην Αθήνα, θα το βρεις στον Ελαιώνα»

Στο νέο του βιβλίο, «Lost Things Found», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Hyper Hypo, ο εικαστικός φωτογράφος Αντώνης Θεοδωρίδης εξερευνά τον μαγικό κόσμο της υπαίθριας αγοράς του Ελαιώνα.
ΙΩΝΑΣ ΚΑΛΛΙΜΑΝΗΣ
Ντιντιέ Εριμπόν: «Καιρός για ένα κίνημα των ηλικιωμένων!»

Ντιντιέ Εριμπόν / Ντιντιέ Εριμπόν: «Να πάψουμε να βλέπουμε τους ηλικιωμένους ως κοινωνικούς παρίες»

Από τους σημαντικότερους και πιο επιδραστικούς σύγχρονους Γάλλους στοχαστές, ο Ντιντιέ Εριμπόν συνδύασε στα βιβλία του τα δύσκολα βιώματα της νεότητάς του με μια εμπεριστατωμένη, αλλά και εικονοκλαστική, κοινωνικοπολιτική «ακτινογραφία» της γαλλικής κοινωνίας. 
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Κεχαγιάς

Βιβλίο / «Το να εκδίδεις βιβλία στην Ελλάδα είναι σαν να παίζεις στο καζίνο»

Η Γεννήτρια είναι ένας νέος εκδοτικός οίκος αφιερωμένος στη σύγχρονη λογοτεχνία. Ο εκδότης της, συγγραφέας και μεταφραστής, Παναγιώτης Κεχαγιάς, μιλά για τις δυσκολίες και τις χαρές του εγχειρήματος, για το πώς σκοπεύει να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις μιας ιδιαίτερα ανταγωνιστικής αγοράς, καθώς και για τους πρώτους τίτλους που ετοιμάζεται να εκδώσει.
M. HULOT
Κωνσταντίνος Τσουκαλάς: «Ακούμε συνεχώς για ανάπτυξη, χωρίς να διερευνάται τι είναι το "καλό"»

Οι Αθηναίοι / Κωνσταντίνος Τσουκαλάς: «Ακούμε συνεχώς για ανάπτυξη, χωρίς να διερευνάται τι είναι το "καλό"»

Η εκτέλεση του Μπελογιάννη τον έκανε αριστερό. Η αυτοκτονία του Νίκου Πουλαντζά, μπροστά στα μάτια του, τον καθόρισε. Ο Κωνσταντίνος Τσουκαλάς, ένας από τους σημαντικότερους διανοούμενους της μεταπολιτευτικής Ελλάδας, αφηγείται το προσωπικό του ταξίδι και την πνευματική περιπέτεια μιας ολόκληρης εποχής, από τη διανόηση του Παρισιού μέχρι τους δρόμους της πολιτικής και τις αίθουσες των πανεπιστημίων.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Έλλη Σκοπετέα: Tο ανατρεπτικό έργο μιας ιστορικού που έφυγε νωρίς

Βιβλίο / Έλλη Σκοπετέα: Tο ανατρεπτικό έργο μιας ιστορικού που έφυγε νωρίς

Δεν υπάρχει μελέτη για τον ελληνικό εθνικισμό που να μην έχει αναφορές στο έργο της. Η επανακυκλοφορία του βιβλίου της «Το “Πρότυπο Βασίλειο” και η Μεγάλη Ιδέα» από τις εκδόσεις Νήσος συνιστά αναμφίβολα εκδοτικό γεγονός.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Νίκος Μπακουνάκης: «Αυτή τη θέση δεν την παντρεύεσαι, ούτε είσαι θεός» ΟΙ ΤΙΤΛΟΙ ΣΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ

Νίκος Μπακουνάκης / Νίκος Μπακουνάκης: «Αυτή τη θέση δεν την παντρεύεσαι, ούτε είσαι θεός»

Ο πρόεδρος του ΕΛΙΒΙΠ, στην πρώτη του συνέντευξη, μιλά στη LIFO για τους στόχους και τις δράσεις του ιδρύματος και για το προσωπικό του όραμα για το βιβλίο. Ποιος ο ρόλος των μεταφράσεων στην πολιτιστική διπλωματία και πώς θα αυξηθεί η φιλαναγνωσία; 
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Τζόναθαν Κόου

I was there / Τζόναθαν Κόου: «Το να είσαι κυνικός δείχνει τεμπελιά στη σκέψη»

Ο διάσημος Βρετανός συγγραφέας βρέθηκε στην Αθήνα και μίλησε για τη συγγραφή ως «πολυτέλεια για λίγους», την εκλογή Τραμπ ως «έκφραση απόγνωσης» και τη «woke» κουλτούρα ως πράξη ενσυναίσθησης.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ