Για τον σεισμό της Κεφαλονιάς το '53: Το μόνο βιβλίο που διάβασα στην πανδημία

Για τον σεισμό της Κεφαλονιάς το '53: Το μόνο βιβλίο που διάβασα στην πανδημία Facebook Twitter
Άγγλοι στρατιώτες μεταφέρουν τραυματισμένους στο σεισμό της Κεφαλονιάς το 1953
0



ΔΕΝ ΕΧΩ
καταφέρει ν' ανοίξω βιβλίο όλη αυτή την περίοδο που ζούμε υπό τη σκιά της πανδημίας και των επακόλουθών της, που κάθε μέρα γίνονται πιο πολλά και πιο σύνθετα. Μόνο άρθρα, άρθρα, άρθρα. Που όλα –ακόμα και τα μη ιατρικά/επιστημονικά ή, μάλλον, κυρίως αυτά– είναι φιλτραρισμένα μέσα από τις αναθυμιάσεις αυτής της περίεργης και γεμάτης αβεβαιότητα συνθήκης που μας έτυχε.


Έχουμε γίνει όλοι λίγο-πολύ εξπέρ στην πληροφορία, στα διαγράμματα, στα στοιχεία, στις «καμπύλες», στα μέτρα, στις προβολές για το κοντινό αλλά και για το απώτερο μέλλον, στις ορολογίες και στους νεολογισμούς που έχει γεννήσει η περιφορά του ιού. Όπως ο όρος που συνάντησα τελευταία και αναφέρεται στο σύνδρομο στέρησης της ανθρώπινης επαφής για μεγάλο χρονικό διάστημα: «skin hunger», ήτοι «πείνα του δέρματος» ή «πείνα για δέρμα», που μοιάζει όμως λίγο σαν έξη προς τον κανιβαλισμό.

Για τον σεισμό της Κεφαλονιάς το '53: Το μόνο βιβλίο που διάβασα στην πανδημία Facebook Twitter
Το πεζογράφημα που είχε γράψει η Καίη Τσιτσέλη με τίτλο «Ο θάνατος μιας πόλης» (εκδόσεις Άγρα) περιγράφει τα επακόλουθα του μεγάλου και πολύνεκρου σεισμού που ρήμαξε την Κεφαλονιά τον Αύγουστο του 1953.

Αυτό το μικρό βιβλίο μοιάζει περίεργα οικείο και σύγχρονο στον τρόπο –θερμό και αποστασιοποιημένο συγχρόνως– και στο ύφος με το οποίο απεικονίζει την επίδραση της «επόμενης μέρας» στους χαρακτήρες του με τα ωραία επτανησιακά ονόματα.


Μοναδική εξαίρεση σε αυτή την περίοδο «κοινωνικής απόστασης» από το σώμα των βιβλίων, ένα βιβλιαράκι που βρήκα καταχωνιασμένο ανάμεσα σε άλλα, μεγαλύτερα, και είχα ξεχάσει ότι το είχα αγοράσει κάποτε. Πρόκειται για το πεζογράφημα που είχε γράψει η Καίη Τσιτσέλη (μία από αυτές τις σπάνιες, υπέροχες περιπτώσεις, που δεν είχαν στριμωχτεί στον φιλολογικό/ιδεολογικό κανόνα) με τίτλο Ο θάνατος μιας πόλης (εκδόσεις Άγρα) για τα επακόλουθα του μεγάλου και πολύνεκρου σεισμού που ρήμαξε την Κεφαλονιά τον Αύγουστο του 1953.


Πολλά αφηγήματα του παρελθόντος μοιάζουν προφητικά και απόκοσμα καίρια (υπάρχει όνομα γι' αυτό το σύνδρομο;), καθώς αναζητούμε μπούσουλες και αναφορές και αναλογίες για την κατάστασή μας. Αυτό το μικρό βιβλίο, όμως, που είχε κυκλοφορήσει αρχικά σε αγγλική έκδοση το 1954, μοιάζει περίεργα οικείο και σύγχρονο στον τρόπο –θερμό και αποστασιοποιημένο συγχρόνως– και στο ύφος με το οποίο απεικονίζει την επίδραση της «επόμενης μέρας» στους χαρακτήρες του με τα ωραία επτανησιακά ονόματα:


«Ο Μαρίνος Λοβέρδος βρίσκεται στην παράγκα του. Γράφει στους φίλους του που ζούσαν άλλοτε στο Αργοστόλι. Αραιά και πού, το βλέμμα του καρφώνεται στη γιγάντια αγριαγκινάρα που φύτρωσε στο πάτωμα».


«Ο παπα-Ρουσέλλος ξαναθυμήθηκε το παλιό του πάρεργο: επιδιορθώνει ρολόγια. Είναι αδύνατο να καταπιαστεί με οποιαδήποτε εξωτερική δουλειά. Κάθεται στην παράγκα του, σε ένα πράσινο μεταλλικό τραπέζι κήπου· μπροστά του βρίσκονται τρία ανοιγμένα ρολόγια. Εξετάζει σχολαστικά τα μικρά γρανάζια, αλλά δεν ρίχνει ούτε μια ματιά στην πλάκα του ρολογιού για να διαπιστώσει αν πηγαίνει μπροστά ή πίσω».

Το μικρό βιβλίο καταλήγει ως εξής (δεν πρόκειται για «spoiler», αφού μιλάμε για ιστορικά γεγονότα):

«Ο χρόνος έχει σταματήσει. Δεν είναι πλέον σήμερα το πρωί, είναι οποιοδήποτε πρωί. Η εικόνα είναι ακίνητη όπως προηγουμένως· σταθερή και καθαρή. Στο πρώτο πλάνο, η θάλασσα. Στη μέση, σωροί από σκουριασμένα ερείπια. Δεξιά κι αριστερά, οι καταυλισμοί. Και στο βάθος της φωτογραφίας, το τοπίο που αποκαλύφθηκε. Υπάρχει μια μονοτονία· και μια ακινησία. Μια εικόνα ασάλευτου χειμώνα· μια εικόνα αναμονής. Εντούτοις, είναι η φωτογραφία μιας πόλης. Γι' αυτό, δεν θα την τοποθετήσω ακόμα σε κορνίζα».


Ακολούθως, πέτυχα στο Ίντερνετ και μια συνέντευξη που είχε δώσει κάποτε η συγγραφέας στον Στάθη Τσαγκαρουσιάνο και, μεταξύ άλλων, του έλεγε κάποια –επίσης διαχρονικά και αιωνίως καίρια– πράγματα για την απομόνωση, για την επικοινωνία και για τη ζωή (με ή χωρίς φυσικές ή βιολογικές καταστροφές):


«Εξακολουθεί κανείς να παραμένει μόνος. Υπάρχουν πράγματα που δεν μοιράζονται, που ο άλλος δεν θα τα νιώσει ποτέ. Πού και πού ψιλοσυναντιόμαστε με ανθρώπους που ζούμε μαζί τους για χρόνια, ο καθένας όμως έχει το δικό του σενάριο. Είναι πολύ δύσκολη η επικοινωνία. Κάποιος λέει ότι πρέπει διαρκώς να μεταφράζουμε ο ένας τον άλλον, ενώ συχνά είμαστε κακοί μεταφραστές. Μας εμποδίζει αυτός ο απαίσιος όγκος του εγώ. Το κραυγαλέο εγώ που φωνάζει, πεινάει, ζητάει και δεν αφήνει τίποτε άλλο να υπάρξει έξω απ' αυτό».

To άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO

Βιβλίο
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Marwan Kaabur: «Αγωνιζόμαστε και στον αραβικό κόσμο για δικαιώματα κι ελευθερίες, αλλά προκρίνουμε τον δικό μας τρόπο, στο πλαίσιο της δικής μας κουλτούρας»

Lgbtqi+ / Κι όμως υπάρχουν και «αραβικά καλιαρντά»!

Λίγο πριν από την αθηναϊκή παρουσίαση της αγγλόφωνης έκδοσης του «Queer Arab Glossary» μιλήσαμε με τον συγγραφέα του Marwan Kaabur, για τα «αραβικά καλιαρντά», την ομοφυλοφιλία και την queer συνθήκη στον αραβικό κόσμο, το «pink washing», αλλά και τη συχνά παρεξηγημένη πρόσληψή τους από τη Δύση.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Tα συγκλονιστικά Ημερολόγια Καρκίνου της Όντρι Λορντ και άλλα 4 βιβλία που διαβάζουμε τώρα

Βιβλίο / Tα συγκλονιστικά Ημερολόγια Καρκίνου της Όντρι Λορντ και άλλα 4 βιβλία που διαβάζουμε τώρα

Πέντε αποκαλυπτικά βιβλία για τις γυναίκες με καρκίνο, για τον κόσμο, τα σκουπίδια ακόμα και για τη μακρινή Ιαπωνία ξεχωρίζουν ανάμεσα στις εκδόσεις της πρόσφατης βιβλιοπαραγωγής καλύπτοντας ένα μεγάλο εύρος θεμάτων και ενδιαφερόντων.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Δύο άγνωστες φωτογραφίες του Ρεμπό από τη γαλλική Κομμούνα

Βιβλίο / Δύο άγνωστες φωτογραφίες του Ρεμπό από τη γαλλική Κομμούνα

Σαν σήμερα γεννήθηκε το 1854 ο Αρθούρος Ρεμπό. Ο ποιητής, μουσικός και μπλόγκερ Aidan Andrew Dun έπεσε τυχαία σε δύο εντελώς άγνωστες φωτογραφίες, βγαλμένες στην Place Vendôme, και βρέθηκε μπροστά σε μια μεγάλη έκπληξη: ο έφηβος Αρτίρ Ρεμπό, όπως δεν τον έχουμε ξαναδεί.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Θανάσης Τριαρίδης: Οι μετανάστες θα σώσουν τον κόσμο. Χωρίς αυτούς είμαστε χαμένοι

Βιβλίο / Θανάσης Τριαρίδης: «Οι μετανάστες θα σώσουν τον κόσμο. Χωρίς αυτούς είμαστε χαμένοι»

Έγινε αντιρρησίας συνείδησης, γιατί πιστεύει ότι ο στρατός είναι μια δοξολογία εκμηδένισης του άλλου. Άφησε τη Θεσσαλονίκη επειδή τον έπνιγε ο εθνοφασισμός της. Στην Αντίς Αμπέμπα υιοθέτησε την κόρη του, Αργκάνε. Ο συγγραφέας της «Τριλογίας της Αφρικής», Θανάσης Τριαρίδης, αφηγείται τη ζωή του στη LiFO.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Μια «φόνισσα» εξομολογείται

Το πίσω ράφι / Η Hannah Kent έγραψε τη δική της «Φόνισσα», την Άγκνες που ζούσε στην Ισλανδία τον 19ο αιώνα

Η Αυστραλή συγγραφέας δεν πίστευε ποτέ ότι, χάρη στα «Έθιμα ταφής», οι κριτικοί θα την τοποθετούσαν δίπλα σε λογοτέχνες όπως η Μάργκαρετ Άτγουντ και ο Πίτερ Κάρεϊ.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Χριστίνα Ντουνιά: «Ο Καρυωτάκης μάς δίνει ελπίδα και μας παρηγορεί»

Βιβλίο / «Ο Καρυωτάκης άφησε "το αδέσποτο Τραγούδι" του να μας συντροφεύει»

Στο βιβλίο της «Το όνειρο και το πάθος», η Χριστίνα Ντουνιά, ομότιμη καθηγήτρια Νεοελληνικής Φιλολογίας και συγγραφέας αποκαλύπτει αθέατες όψεις του ποιητή και νέα στοιχεία για τη σχέση του με τον Καβάφη μέσα από μια άγνωστη, ως τώρα, επιστολή.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
«Η Αποκάλυψη είναι μια συνεχής ετυμηγορία»: Η πολιτική ισχύ της άχρονης τέχνης του Κρασναχορκάι

Βιβλίο / «Η Αποκάλυψη είναι μια συνεχής ετυμηγορία»: Η πολιτική ισχύς της άχρονης τέχνης του Κρασναχορκάι

Ο Ούγγρος κάτοχος του φετινού Νόμπελ λογοτεχνίας γράφει με μαγικό τρόπο για τις αποπνικτικές επιπτώσεις της πολιτικής καταπίεσης, περιφρονώντας την προθυμία των ανθρώπων να τις αποδεχτούν.
THE LIFO TEAM
Κωνσταντίνος Καβάφης: Η εξαίρετη βιογραφία του κυκλοφόρησε μόλις στα Ελληνικά

Βιβλίο / Κωνσταντίνος Καβάφης: Η εξαίρετη βιογραφία του κυκλοφόρησε μόλις στα Ελληνικά

Οι καθηγητές Peter Jeffreys και Gregory Jusdanis συνεργάστηκαν και έγραψαν από κοινού τη βιογραφία του μεγάλου ποιητή που φέρει τον τίτλο «Κωνσταντίνος Καβάφης – Ο άνθρωπος και ο ποιητής». Ο Gregory Jusdanis μίλησε στη LifO για το βιβλίο και για τον ποιητή που ήταν «παραδοσιακός και ταυτόχρονα μεταμοντέρνος, ο πρώτος “viral” ποιητής διεθνώς»
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Αλέξης Πατέλης: «Πατριωτικό είναι να κάνεις τη χώρα σου ισχυρή»

LiFO politics / Αλέξης Πατέλης: «Πατριωτικό είναι να κάνεις τη χώρα σου ισχυρή»

Ο Αλέξης Πατέλης, επικεφαλής του Οικονομικού Γραφείου του πρωθυπουργού την περίοδο 2019-2024, μιλά στη Βασιλική Σιούτη για την οικονομική πορεία της χώρας αυτά τα χρόνια, τις δύσκολες αποφάσεις αλλά και τις στιγμές δικαίωσης μέσα από την οπτική ενός τεχνοκράτη που βρέθηκε ξαφνικά στο επίκεντρο της πολιτικής.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Λάσλο Κρασναχορκάι: ο σκοτεινός προφήτης της Ευρώπης βραβεύεται με Νόμπελ

Βιβλίο / Ο Λάσλο Κρασναχορκάι, ο σκοτεινός προφήτης της Ευρώπης, κέρδισε το Νόμπελ

Φέτος, το βραβείο δόθηκε στον Ούγγρο συγγραφέα που κατά τη Σουηδική Ακαδημία αποτελεί ένα ελπιδοφόρο βήμα προς τον χαμένο ανθρωπισμό, την υψηλή λογοτεχνία και τη στοχαστική ακρίβεια.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Το ημερολόγιο ενός διαιτητή: «Ήμασταν σχεδόν γυμνοί και ο Κολίνα μας εξέταζε με το παγερό βλέμμα του»

Βιβλίο / Το ημερολόγιο ενός διαιτητή: «Ήμασταν σχεδόν γυμνοί και ο Κολίνα μας εξέταζε με το παγερό βλέμμα του»

Σε ένα απόσπασμα από το βιβλίο του που έχει τίτλο “House of Cards”, ο Σουηδός πρώην διεθνής Γιόνας Έρικσον περιγράφει τις ταπεινωτικές μετρήσεις βάρους στα σεμινάρια διαιτητών της UEFA
THE LIFO TEAM
Ο Νίκος Παναγιωτόπουλος ήταν πάντα με τη μεριά της ζωής

Το Πίσω Ράφι / Ο Νίκος Παναγιωτόπουλος ήταν πάντα με τη μεριά της ζωής

Ο Έλληνας σκηνοθέτης μάζεψε από «το καλάθι των αχρήστων» όλες τις εμπειρίες του κι έφτιαξε την αυτοβιογραφία του, μια ζωντανή αφήγηση γεμάτη ιστορίες, συναντήσεις, αποφθέγματα και κρίσεις, λογοτεχνικές και σινεφίλ αναφορές.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Για τα περάσματα που δεν βρέθηκαν ποτέ: η ιστορία του underground περιοδικού «Ανοιχτή Πόλη»

Βιβλίο / «Ανοιχτή Πόλη»: Ένα από τα πιο επιδραστικά εναλλακτικά έντυπα της Ελλάδας

Οι δημιουργοί του Κώστας Μανδηλάς και Βλάσσης Ρασσιάς, καταγράφουν την πορεία του στο βιβλίο «Για τα περάσματα που δεν βρέθηκαν ποτέ: Η ιστορία του περιοδικού “Ανοιχτή Πόλη”».
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Η Ράνια Οικονομίδου διαβάζει το διήγημα «Η μεγαλύτερη λεία του Μινγκ» της Πατρίσια Χάισμιθ

Lifo Videos / Η Ράνια Οικονομίδου διαβάζει ένα διήγημα της Πατρίσια Χάισμιθ

«Η μεγαλύτερη λεία του Μινγκ»: Μια ιστορία έρωτα, αγάπης, αφοσίωσης, ανταγωνισμού, μίσους και φόνου μεταξύ ενός ζευγαριού και ενός σιαμέζικου γάτου, ένα μυστηριώδες διήγημα της δημιουργού των πιο σαγηνευτικών αντιηρώων.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ