Ένα μυθιστόρημα για τα «άπλυτα» και τα μυστικά της εκδοτικής βιομηχανίας

«Yellowface»: «Κλέφτες» συγγραφείς, τα άπλυτα της εκδοτικής βιομηχανίας και τα προσωπεία στον δρόμο προς τη δόξα Facebook Twitter
Η Ρεμπέκα Κουάνγκ, Αμερικανίδα κινεζικής καταγωγής, ξεχώρισε για την τριλογία της «The Poppy War» (2018), ενώ έχει γράψει συνολικά πέντε μυθιστορήματα και έχει δει τα βιβλία της να κατακτούν τη λίστα των best sellers των «New York Times» και να μεταφράζονται σε πολλές γλώσσες.
0


Η ΑΘΗΝΑ ΛΙΟΥ 
και η Τζουν Χέιγουορντ γνωρίζονται από τα φοιτητικά τους χρόνια στο Γέιλ και είναι και οι δύο νέες και ανερχόμενες συγγραφείς. Μόνο που η Αθηνά, σε αντίθεση με την Τζουν, έχει «άστρο» και έχει ήδη διαγράψει μια εντυπωσιακή πορεία στον εκδοτικό χώρο, παίρνοντας παχυλές προκαταβολές για τα βιβλία της, κερδίζοντας το ένα βραβείο μετά το άλλο και σκαρφαλώνοντας στις λίστες με τα ευπώλητα, ενώ η Τζουν «τρώει τη σκόνη της». Η Αθηνά είναι μια πανέμορφη Αμερικανίδα ασιατικής καταγωγής. Η Τζουν, από την άλλη, είναι μια συνηθισμένη βαρετή Αμερικανίδα από τη Φιλαδέλφεια με καστανά μάτια και καστανά μαλλιά. Το χειρότερο όλων; Η Τζουν παραδέχεται στον εαυτό της πως, παρά την κοινή τους αφετηρία, δεν μπορεί να συναγωνιστεί την άσπονδη φίλη της και πως «όσο σκληρά κι αν προσπαθήσω, όσο καλά κι αν γράψω, ποτέ μου δε θα γίνω Αθηνά Λιου».

Όταν η Αθηνά θα πεθάνει μπροστά στα μάτια της Τζουν από πνιγμονή, τη βραδιά που θα γιορτάζουν τη συμφωνία που έκλεισε με το Netflix και το εξαψήφιο συμβόλαιο που υπέγραψε, η Τζουν θα υφαρπάξει το χειρόγραφο με το τελευταίο, ανολοκλήρωτο μυθιστόρημα της Αθηνάς, με θέμα την άγνωστη συμβολή των Κινέζων εργατών στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, για να το συμπληρώσει και να το παρουσιάσει για δικό της. Έχει φτάσει η ώρα να πάρει τη θέση της φίλης της και να ζήσει τη συγγραφική επιτυχία που πάντα ονειρευόταν αλλά στερήθηκε «διότι έτσι λειτουργεί αυτή η βιομηχανία. Ο χώρος των εκδόσεων διαλέγει έναν νικητή· έναν άνθρωπο αρκετά γοητευτικό, έναν άνθρωπο που να είναι κουλ και νέος», «έναν άνθρωπο που να υποστηρίζει επαρκώς τη “διαφορετικότητα”».

Πώς κατασκευάζεται ένα μπεστ σέλερ και πώς κατευθύνεται η αγορά του βιβλίου; Πόσος κυνισμός και υποκρισία κρύβεται πίσω από τις μεθόδους της; Πώς οι στρατηγικές του μάρκετινγκ διαμορφώνουν τη δημόσια εικόνα ενός συγγραφέα και πόσο κάλπικη είναι μια συγγραφική περσόνα;

Ξεκινώντας από μια ιστορία φθόνου και γυναικείου ανταγωνισμού που καταλήγει σε λογοκλοπή, το «Yellowface» της Ρεμπέκα Φ. Κουάνγκ (γενν. 1996), που κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις εκδόσεις Πατάκη σε μετάφραση Μυρτώς Καλοφωλιά, είναι ένα μυθιστόρημα που διεισδύει στα άδυτα της εκδοτικής βιομηχανίας και φέρνει στο φως πολλά από τα «άπλυτα» και τα μυστικά της. Πώς κατασκευάζεται ένα μπεστ σέλερ και πώς κατευθύνεται η αγορά του βιβλίου; Πόσος κυνισμός και υποκρισία κρύβεται πίσω από τις μεθόδους της; Πώς οι στρατηγικές του μάρκετινγκ διαμορφώνουν τη δημόσια εικόνα ενός συγγραφέα και πόσο κάλπικη είναι μια συγγραφική περσόνα; Πώς τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης επηρεάζουν την κοινή γνώμη; Πού σταματάει η δημιουργική διαδικασία και πού ξεκινά η εμπορευματοποίηση; Ποια τα όρια μιας πρωτότυπης ιδέας και πώς ορίζεται η πνευματική κλοπή; Πώς η διαφορετικότητα και η ανάγκη για συμπερίληψη έχουν καθορίσει τα κριτήρια ανάδειξης συγκεκριμένων θεματικών και μειονοτήτων;

Η Ρεμπέκα Κουάνγκ, Αμερικανίδα κινεζικής καταγωγής, μεγαλωμένη στο Ντάλας του Τέξας, ξεχώρισε για την τριλογία της «The Poppy War» (2018), ενώ έχει γράψει συνολικά πέντε μυθιστορήματα και έχει δει τα βιβλία της να κατακτούν τη λίστα των best sellers των «New York Times» και να μεταφράζονται σε πολλές γλώσσες. Ο τίτλος του τελευταίου της βιβλίου, «Yellowface» («κιτρινομούρης-α»), παραπέμπει στη χρήση μακιγιάζ από λευκούς ηθοποιούς στον χώρο του θεάματος, όταν υποδύονται χαρακτήρες με καταγωγή από την ανατολική Ασία, μια πρακτική που, όπως και το blackface, στηλιτεύεται ως πολιτισμική οικειοποίηση. Η θρασύτατη και λογοκλόπος ηρωίδα της, κατά το λανσάρισμα του βιβλίου της, θα αλλάξει το όνομά της, σύμφωνα με τις υποδείξεις της ομάδας δημοσίων σχέσεων του εκδοτικού της, σε Τζούνιπερ Σονγκ, ώστε να μοιάζει περισσότερο κινεζικό, θολώνοντας έτσι τα νερά γύρω από την καταγωγή της.

ΡΕΜΠΕΚΑ ΚΟΥΑΝΓΚ
ΚΑΝΤΕ ΚΛΙΚ ΕΔΩ ΓΙΑ ΝΑ ΤΟ ΑΓΟΡΑΣΕΤΕ. Rebecca F. Kuang, Yellowface, Μτφρ.: Μυρτώ Καλοφωλιά, Σελ.: 422, Εκδόσεις Πατάκη

Το «Yellowface» είναι μια καυστική σάτιρα της εποχής μας που, πέρα από τα κακώς κείμενα στην εκδοτική βιομηχανία, σχολιάζει και ασκεί κριτική και σε άλλες όψεις της σύγχρονης ζωής, όπως η cancel culture, οι υπερβολές της πολιτικής ορθότητας, το hate speech στο ίντερνετ, η δολοφονία χαρακτήρων, το πώς κατασκευάζονται και προωθούνται συγκεκριμένα αφηγήματα και φαλκιδεύεται η αλήθεια, ενώ περιέχει και μια πολύ πειστική απεικόνιση της πραγματικότητας των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και του πώς αυτά λειτουργούν σαν «χιονοστιβάδα».

Σίγουρα το βιβλίο της Κουάνγκ δεν μπορεί να θεωρηθεί μεγαλόπνοη λογοτεχνία, ωστόσο είναι από μόνο του ένα «κλείσιμο του ματιού» και μια ειρωνεία για τον ίδιο τον μηχανισμό που το προώθησε και το έφερε στις λίστες με τα μπεστ σέλερ. Από τον αναγνώστη δεν διαφεύγουν τα πολλά κοινά που έχει η Αθηνά Λιου, η πετυχημένη και λαμπερή Αμερικανοασιάτισσα συγγραφέας, το αγαπημένο παιδί του εκδοτικού χώρου, που πεθαίνει άδοξα στην αρχή του βιβλίου, με την ίδια τη συγγραφέα του βιβλίου, η οποία επίσης διέγραψε μια εντυπωσιακή πορεία, σαν την ηρωίδα της, και πασιφανώς διαθέτει και η ίδια «άστρο». Η Κουάνγκ χρησιμοποιεί έξυπνα τα φυλετικά στερεότυπα, τις προκαταλήψεις και τις εμμονές του εκδοτικού κόσμου ενώ ταυτόχρονα αυτοσαρκάζεται. Αν και σε ορισμένα σημεία το βιβλίο της είναι φλύαρο και επαναλαμβανόμενο, έχει χτίσει έναν εντυπωσιακό ρυθμό και διαβάζεται απνευστί, κρατώντας αμείωτο το ενδιαφέρον του αναγνώστη.

Για τον Έλληνα αναγνώστη ειδικά αλλά και για τους Έλληνες συγγραφείς, η σύγκριση με τα εγχώρια εκδοτικά πράγματα είναι συντριπτική. Στο βιβλίο της Κουάνγκ αποκαλύπτεται μια οργανωμένη βιομηχανία που απέχει παρασάγγας από τη δική μας και ένα σύμπαν όπου παρελαύνουν πανίσχυροι ατζέντηδες και διευθυντές εκδόσεων, παχυλές προκαταβολές και αστρονομικά συμβόλαια, συμφωνίες με εταιρείες παραγωγής του Χόλιγουντ, συγγραφείς-σταρ που παίρνουν μέρος σε επιδείξεις μόδας και ποζάρουν σε αστείες σέλφι με διάσημους ηθοποιούς, και το πιο λυπηρό για τα καθ’ ημάς: συγγραφείς που ζουν από τα βιβλία τους. Παρ’ όλα αυτά, θα δει και σπαρταριστές ομοιότητες: «Οι συγγραφείς της ηλικίας μας –νέοι, φιλόδοξοι φερέλπιδες, τριάντα παρά κάτι– συνήθως πάνε κοπαδιαστά. Οι κλίκες αφήνουν ίχνη παντού στα σόσιαλ μίντια – συγγραφείς που εκθειάζουν αποσπάσματα από ανέκδοτα χειρόγραφα άλλων συγγραφέων (ΑΠΙΣΤΕΥΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ, ΑΝΥΠΟΜΟΝΩ!), που τσιρίζουν από ενθουσιασμό για την αποκάλυψη κάποιου εξωφύλλου (ΠΕΘΑΙΝΩ, ΔΕΝ ΑΝΤΕΧΩ, Υ-ΠΕ-ΡΟ-ΧΟ!!!) και ποστάρουν σέλφι από λογοτεχνικές μαζώξεις».

Το πραγματικό θέμα που θίγει το βιβλίο, όμως, δεν είναι άλλο από τις πολλαπλές ταυτότητες που καλείται να χρησιμοποιήσει κανείς και τα προσωπεία που μετέρχεται τόσο σε προσωπικό όσο και σε επαγγελματικό επίπεδο. Ειδικά αν θέλει να παίξει με τους όρους του παιχνιδιού που κάποιοι άλλοι έχουν επιβάλει. «Δίχως την Αθηνά εγώ ποια είμαι;», θα αναρωτηθεί η Τζουν, έχοντας χάσει τον αληθινό της εαυτό κάτω από την ταυτότητα που έχει καταχραστεί. Η Τζουν δεν εκμεταλλεύεται μόνο την ασιατική καταγωγή της φίλης της και την απαίτηση για τη διαφορετικότητα αλλά είναι αποφασισμένη να φορέσει μέχρι τέλους τη μάσκα της εκθαμβωτικής περσόνας της και να στρογγυλοκαθίσει στον θρόνο της βασίλισσας των εκδόσεων, ακόμα και όταν τελικά αποκαλύπτεται η απάτη της και καταλήγει κυνηγημένη από το «φάντασμα» της φίλης της. Το ποια είναι τελικά η «βαμπίρ» συγγραφέας που απομυζεί τους άλλους ίσως και να μην είναι τόσο σαφές, καθώς στην πορεία του βιβλίου αποδεικνύεται πως και η άσπιλη και εκνευριστικά τέλεια Αθηνά έχει κι αυτή τα βρόμικα μυστικά της. Μήπως τελικά η γραφή η ίδια δεν είναι παρά ένας εύσχημος τρόπος να «κλέβεις» τις ζωές και συχνά και τον πόνο των άλλων;

Η πικρή ειρωνεία είναι πως κάποια στιγμή η Τζουν, τυφλωμένη από την αχαλίνωτη φιλοδοξία και τη δίψα για δόξα, παραληρεί λέγοντας: «Πλέον θέλω αυτό που έχει και ο Στίβεν Κινγκ, αυτό που έχει και ο Νιλ Γκέιμαν. Και γιατί να μη γίνει ταινία το βιβλίο μου; Γιατί να μη λάμψω κι εγώ στο Χόλιγουντ; Γιατί να μη με μάθουν παντού στον πλανήτη;». Μετά τις κατηγορίες για σεξουαλική επίθεση εναντίον του διάσημου Βρετανού συγγραφέα Νιλ Γκέιμαν και το πρόσφατο cancel που υπέστη, όταν σε μία νύχτα όλος ο πλανήτης στράφηκε εναντίον του, η μυθοπλασία και η πραγματικότητα δεν προβάλλουν απλώς σαν συγκοινωνούντα δοχεία αλλά συγχέονται ολοκληρωτικά μεταξύ τους και το «Yellowface» αποδεικνύεται κάτι πολύ περισσότερο από ένα απλό βιβλίο: ένα αντιπροσωπευτικό σημείο των καιρών που κουβαλά όλα τα ηθικά διλήμματα της εποχής μας.

ΑΓΟΡΑΣΤΕ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΕΔΩ

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO.

Το νέο τεύχος της LiFO δωρεάν στην πόρτα σας με ένα κλικ.

Βιβλίο
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Σελίν Κιριόλ «Φωνή χωρίς ήχο»

Το πίσω ράφι / «Ένα από τα πιο ιδιοφυώς γραμμένα μυθιστορήματα της σύγχρονης λογοτεχνίας»

Έτσι είχε γράψει ο Πολ Όστερ εξαίροντας τη γραφή της Σελίν Κιριόλ στο «Φωνή χωρίς ήχο» για την οικονομία, τη συμπόνια και τις χιουμοριστικές πινελιές της, για τον τρόπο που προσεγγίζει μια γυναίκα αποξενωμένη σε μια απέραντη μεγαλούπολη.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Μαριάννα Κορομηλά «Η Μαρία των Μογγόλων»

Το Πίσω Ράφι / Για όλες τις Μαρίες που «δωρίστηκαν» σε βαρβάρους και άξεστους

Ψάχνοντας και γράφοντας για τη Μαρία των Μογγόλων, η Μαριάννα Κορομηλά ήρθε αντιμέτωπη με όλες εκείνες τις παραγνωρισμένες γυναικείες μορφές της Ιστορίας. Το αποτέλεσμα ήταν ένα ανένταχτο και φεμινιστικό βιβλίο που συζητήθηκε έντονα μόλις κυκλοφόρησε.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Μαίρη Κουκουλέ

Οι Αθηναίοι / Μαίρη Κουκουλέ (1939-2025): Η αιρετική λαογράφος που κατέγραψε τη νεοελληνική αθυροστομία

Μοίρασε τη ζωή της ανάμεσα στην Αθήνα και το Παρίσι, υπήρξε σύντροφος ζωής του επίσης αιρετικού Ηλία Πετρόπουλου. Ο Μάης του ’68 ήταν ό,τι συγκλονιστικότερο έζησε. Πέθανε σε ηλικία 86 ετών.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ανί Ερνό: «Όπως η σεξουαλική επιθυμία, έτσι και η μνήμη δεν σταματά ποτέ»

Βιβλίο / Ανί Ερνό: «Όπως η σεξουαλική επιθυμία, έτσι και η μνήμη δεν σταματά ποτέ»

Η Γαλλίδα συγγραφέας που τιμήθηκε με το Νόμπελ Λογοτεχνίας γεφυρώνει, με τη μυθιστορηματοποίηση της μνήμης, τη μεγάλη λογοτεχνία, από τον Μαρσέλ Προυστ μέχρι τον σύγχρονό μας Εντουάρ Λουί. Γεννήθηκε σαν σήμερα το 1940.
ΝΙΚΟΣ ΜΠΑΚΟΥΝΑΚΗΣ
ΕΠΕΞΕΡΓ. Παύλος Μεθενίτης «Αμανίτα μουσκάρια»

Το πίσω ράφι / Όταν μια ολόκληρη διμοιρία ανταρτών ξεκληρίστηκε από παραισθησιογόνα μανιτάρια

Στηριγμένο σε πραγματικά γεγονότα, το μυθιστόρημα «Αμανίτα μουσκάρια» του Παύλου Μεθενίτη εξερευνά το ζήτημα των ουσιών ως καταφύγιο αλλά και ως καταστροφή, και μας παρασύρει σ’ ένα ταξίδι ποτισμένο από την ελληνική πραγματικότητα, παραμονές της οικονομικής κρίσης.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Arsenale: Το πιο απρόσμενο βιβλιοπωλείο των Κυκλάδων φτιάχτηκε στην Ανάφη

Βιβλίο / Arsenale: Το πιο απρόσμενο βιβλιοπωλείο των Κυκλάδων φτιάχτηκε στην Ανάφη

Σε ένα νησί που μετρά λιγότερους από 300 μόνιμους κατοίκους, ένα παλιό καραβόσπιτο μεταμορφώθηκε σε ένα καταφύγιο πολιτισμού γεμάτο βιβλία, μουσικές και μικρούς θησαυρούς.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Μαρκ Τουέιν, «Οι περιπέτειες του Χακ Φιν»

Το πίσω ράφι / Το μυθιστόρημα του Μαρκ Τουέιν που έθαψαν οι κριτικοί και το αποθέωσε ο Χέμινγουεϊ

Στις «Περιπέτειες του Χακ Φιν» ο Μαρκ Τουέιν έπλασε τον πιο ελεύθερο ήρωα της αμερικανικής λογοτεχνίας, που αρνήθηκε τους κανόνες της κοινωνίας του και ένωσε την τύχη του με έναν σκλάβο δραπέτη.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Ο Σάχης του Ιράν και η Αμερική που δεν μπορούσε να φανταστεί την ζωή χωρίς αυτόν

Βιβλίο / Ο Σάχης του Ιράν και η Αμερική που δεν μπορούσε να φανταστεί τη ζωή χωρίς αυτόν

Ένα νέο βιβλίο με τίτλο «Βασιλεύς των Βασιλέων», όπως αποκαλούσε τον εαυτό του ο Ρεζά Παχλαβί, εστιάζει στις διαδοχικές κυβερνήσεις των ΗΠΑ που «αποδέχτηκαν πρόθυμα τις φαντασιώσεις του, τόσο για τον εαυτό του όσο και για τη χώρα του».
THE LIFO TEAM
Γωγώ Ατζολετάκη: «Οι άνθρωποι της τρίτης ηλικίας δεν είναι “ληγμένα προϊόντα”»

Βιβλίο / Γωγώ Ατζολετάκη: «Οι άνθρωποι της τρίτης ηλικίας δεν είναι “ληγμένα προϊόντα”»

Σταρ Ελλάς στα νιάτα της, διακρίθηκε ως ηθοποιός, θιασάρχης, ραδιοφωνική παραγωγός, δοκιμάστηκε επίσης στη συγγραφή έχοντας κυκλοφορήσει μέχρι τώρα επτά βιβλία μαζί με το πρόσφατο «Η τρίτη άνοιξη» (εκδ. Επίμετρο), που έδωσε και το έναυσμα γι’ αυτήν τη συνέντευξη.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
O Δημήτρης Γκιώνης, οι ένδοξες μέρες της «Ελευθεροτυπίας» και το σημερινό μιντιακό σούπερ μάρκετ

Οι Αθηναίοι / O Δημήτρης Γκιώνης, οι ένδοξες μέρες της «Ελευθεροτυπίας» και το σημερινό μιντιακό σούπερ μάρκετ

Ο 81χρονος δημοσιογράφος και συγγραφέας που για δεκαετίες διηύθηνε τις πολιτιστικές σελίδες της Ελευθεροτυπίας, αφηγείται τη συναρπαστική καριέρα του στη LiFO
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Κλαίρη Μιτσοτάκη: «Η αξιοπρέπεια και η φιλία είναι τα θεμέλια της ζωής μας»

Βιβλίο / Κλαίρη Μιτσοτάκη: «Η αξιοπρέπεια και η φιλία είναι τα θεμέλια της ζωής μας»

Η σπουδαία μεταφράστρια, που έχει αφιερώσει μεγάλο μέρος της δουλειάς της στον Μαρσέλ Προυστ, μας ξεναγεί στον πολύπλοκο κόσμο του και εκφράζει τον θυμό της για την πανταχού παρούσα απάτη της εποχής μας.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Η αλήθεια για τον «Συνταγματάρχη» Πάρκερ, τον διαβόητο μάνατζερ του Έλβις Πρίσλεϊ

Βιβλίο / Η αλήθεια για τον «Συνταγματάρχη» Πάρκερ, τον διαβόητο μάνατζερ του Έλβις Πρίσλεϊ

Ένα νέο βιβλίο με τίτλο «Ο Συνταγματάρχης και ο Βασιλιάς» εξερευνά τη συναρπαστική ζωή ενός ακούραστου κομπιναδόρου που προσπαθούσε απεγνωσμένα να ανακαλύψει εκ νέου τον εαυτό του.
THE LIFO TEAM
Γνώριζαν ή όχι οι Γερμανοί για τα εγκλήματα του Χίτλερ;

Βιβλίο / Γνώριζαν ή όχι οι Γερμανοί για τα εγκλήματα του Χίτλερ;

Πότε ακριβώς χάθηκε ο πόλεμος για τον Άξονα; Ποια ήταν η πιο σημαντική μάχη του πολέμου; Πόσο «συμμέτοχος» ήταν ο Γερμανικός λαός στο ολοκαύτωμα; Σ’ αυτά τα ερωτήματα επιχειρεί να απαντήσει μια νέα ογκώδης έκδοση με τίτλο «Η συνολική ιστορία του Β' Παγκοσμίου Πολέμου».
THE LIFO TEAM
Αudiobooks: Αντί να διαβάσεις το νέο βιβλίο της Σάλι Ρούνεϊ, το ακούς

Βιβλίο / Αudiobooks: Αντί να διαβάσεις το νέο βιβλίο της Σάλι Ρούνεϊ, το ακούς

Είναι νωρίς να πούμε πως αυτά τα ηχητικά λογοτεχνικά αρχεία μπορούν να αντικαταστήσουν το βιβλίο. Είναι όμως μια υπέροχη λύση για όσους θέλουν να διαβάσουν αλλά δεν έχουν χρόνο ή έχουν μπλοκάρει με το κανονικό διάβασμα.
ΙΩΑΝΝΑ ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΥ