Στα παλάτια της Ανατολής

Στα παλάτια της Ανατολής Facebook Twitter
0
Στα παλάτια της Ανατολής Facebook Twitter

Μετά την επιτυχία της Κρητικοπούλας (1916), της κωμικής όπερας του Σπύρου Σαμάρα που παρουσίασε αποκατεστημένη έπειτα από 88 χρόνια αφάνειας πέρσι η Λυρική Σκηνή, σειρά έχει ένα ακόμη άγνωστο στο νεότερο κοινό έργο, η οπερέτα Χαλιμά (1925-6) του Θεόφραστου Σακελλαρίδη. Η παράσταση που σκηνοθετεί ο Πέτρος Ζούλιας επαναφέρει ένα παλιό ζήτημα: την επί δεκαετίες αδιαφορία για το corpus της ελληνικής οπερέτας, είδος που άνθισε την εποχή ανάμεσα στους δύο μεγάλους πολέμους, με έργα που γνώρισαν τεράστια επιτυχία. Από τους εκατοντάδες τίτλους που έχουν εντοπιστεί, δεν έχουν εκδοθεί περισσότεροι από πέντε (!) λιμπρέτα, ενώ στο αρχείο της Λυρικής Σκηνής υπάρχουν οι παρτιτούρες μόνο 27 έργων από την περίοδο του Μεσοπολέμου (Μ. Σειραγάκης, Το ελαφρό μουσικό θέατρο στη μεσοπολεμική Αθήνα, τομ. Α', εκδ. Καστανιώτη, 2009). Διάσπαρτα σε αρχεία ιδρυμάτων και ιδιωτών χειρόγραφα, λιμπρέτα, σπαρτίτα και παρτιτούρες από ελληνικές οπερέτες, κάποιες αποσπασματικά διασωσμένες σε δίσκους της εποχής, περιμένουν τη συστηματική μουσικολογική/θεατρολογική αποκατάστασή τους προκειμένου να διαμορφωθεί μια ικανή εικόνα για το λαμπερό προπολεμικό ελληνικό μουσικό θέατρο, που ως «ελαφρύ» αγνοήθηκε επί δεκαετίες από την καθ' ύλην «αρμόδια» Λυρική Σκηνή.


Αυτό είναι κάτι που απασχόλησε και απασχολεί τον σκηνοθέτη της Χαλιμάς Πέτρο Ζούλια. «Για δεκαετίες, θυμάμαι, τη Λυρική να ανεβάζει δύο ελληνικές οπερέτες, τον Βαφτιστικό του Σακελλαρίδη και τους Απάχηδες των Αθηνών του Χατζηαποστόλου. Αυτή η ιδιαίτερη, ελληνική μουσική παρακαταθήκη αγνοήθηκε. Λίγο να αγαπάς τον τόπο σου κι αυτό το είδος μουσικού θεάτρου, δεν μπορεί να μην ευαισθητοποιηθείς. Μετά την Κρητικοπούλα που σκηνοθέτησα πέρσι, μια παράσταση που είχε μεγάλη επιτυχία (που σημαίνει ότι το είδος ενδιαφέρει το σύγχρονο ευρύ κοινό), πιστεύω ότι το ζήτημα της αναβίωσης της ελληνικής οπερέτας επείγει. Αξίζει να τύχει μιας ειδικής μεταχείρισης, ώστε ν' αποκατασταθούν τα μισοχαμένα, διάσπαρτα εδώ κι εκεί έργα, προτού χαθούν για πάντα. Δεν είναι απλή υπόθεση. Δέκα χρόνια χρειάστηκαν για να αποκατασταθεί ολόκληρη, λιμπρέτο και μουσική, η Κρητικοπούλα. Και στη συνέχεια, βέβαια, ν' αρχίσουν ν' ανεβαίνουν στη Λυρική – κι όποιο απ' αυτά αντέχει, να μένει στο ρεπερτόριό της» λέει.


Νιώθει ευθύνη από τη μία, ηδονή από την άλλη, που πιάνει «αυτά τα παλιά πράγματα, που μουσικά κι αισθητικά μ' έχουν γοητεύσει». Ωστόσο, είχε ανάγκη να βρει πού θα μπορούσε το λιμπρέτο να ακουμπήσει στο σήμερα. «Με περίμεναν απροσδόκητες εκπλήξεις, γιατί διαπίστωσα ότι στη μεν Κρητικοπούλα η ιστορική συνθήκη είχε ευθείες αναλογίες με σημερινές καταστάσεις (ξενοκρατία και βαριά αντιλαϊκά μέτρα). Με τη Χαλιμά η σχέση είναι πιο δύσκολη. Θα σου πω πώς απάντησα μέσα μου στο ερώτημα "γιατί τώρα;". Είμαστε σε μια εποχή βαθιάς κρίσης κι όλοι έχουμε επικεντρωθεί στο οικονομικό κομμάτι της. Για μένα, έργα που μπορούν να θίξουν την κρίση και στο ερωτικό κομμάτι –οι άνθρωποι δεν προλαβαίνουν, δεν μπορούν, δεν επιτρέπουν στον εαυτό τους να ερωτευτεί, να αισθανθεί– έχουν ενδιαφέρον. Η Χαλιμά το θίγει. Με την εντυπωσιακή μείξη ανατολικών και δυτικών μουσικών στοιχείων που τη χαρακτηρίζει, όμως, θίγει και κάτι ακόμα: τη δυσκολία μας να αποδεχτούμε ότι η ταυτότητά μας περιέχει πολλή Ανατολή. Με όλον αυτό τον ευρωπαϊκό προσανατολισμό μας έχουμε χάσει ένα όμορφο και απαραίτητο για να επιβιώσουμε κομμάτι της ταυτότητάς μας. Ο Σακελλαρίδης, λοιπόν, έγραψε ένα έργο-κράμα Ανατολής και Δύσης. Για να πω την πάσα αλήθεια, γέρνει προς τη γοητεία της Ανατολής. Η λύση είναι προς Ανατολάς. Εκεί βρίσκεις τον έρωτα, το πάθος, την αμαρτία, την ηδυπάθεια, κάτι που η ιστορία και η μουσική αναδεικνύει ιδανικά. Ας μην ξεχνάμε ότι η Ανατολή και ο εξωτισμός της ήταν μόδα την εποχή εκείνη, συνέπεια και του κόσμου που ήρθε από τη Μικρασία με την καταστροφή αλλά και των περιοδειών που έκαναν οι μουσικοί θίασοι στην Τουρκία και στην Αίγυπτο. Το 1929 που ανέβηκε η Χαλιμά, η Βέμπο τραγούδησε τη «Ζεχρά» – ο δίσκος κυκλοφόρησε με τον μουσικό προσδιορισμό "Τανγκό Οριεντάλ". Που δείχνει τι; Τον πόθο της Ανατολής, αλλά σε εξευρωπαϊσμένο πλαίσιο. Στη Χαλιμά, εκεί που ακούς ανατολίτικες μελωδίες, πέφτει κι ένα φοξ-τροτ ή ένα ουάν-στεπ για να φέρει την ισορροπία των στοιχείων!».


Μulti-cultural η σύνθεση του λυρικού αυτού παραμυθιού, δηλαδή. «Ναι, που, όπως κάθε παραμύθι, χωράει σε όλες τις εποχές. Και καθώς η οπερέτα ήταν στην εποχή της είδος εμπορικό για το μεγάλο κοινό, η χρυσόσκονη και το happy-end δεν λείπουν» λέει. Αλλά δεν θα ήταν χαζό να νιώθουμε άσχημα επειδή θα παρουσιαστεί ένα έργο διαφυγής, που δεν έχει σχέση με το καθημερινό μας δράμα; «Ας πάρουμε και μια ανάσα. Μ' έχει κουράσει το αυτομαστίγωμα. Κάπως πρέπει να αντιμετωπίσουμε αυτή την αδυσώπητη πίεση, η ανάσα είναι αναγκαία. Το ελαφρύ δεν συμπίπτει πάντα με το ρηχό. Η Χαλιμά μου έχει φτιάξει τη διάθεση, αυτό το "Έλα, ζήσε αυτό που γουστάρεις, τώρα!" που μεταφέρει. Μου έδωσε την αφορμή για να σκεφτώ ότι κι εγώ, όπως και πολλοί άλλοι γύρω μου, αποκλείσαμε τη χαρά από τη ζωή μας. Έχουμε υποκύψει στον ψυχαναγκασμό ότι αυτή δεν είναι εποχή για να ζει κανείς στιγμές χαράς».

 

 

__________________________________________

 

Θεόφραστος Σακελλαρίδης,
«Η Χαλιμά»

Μουσική διεύθυνση: Γιώργος Πέτρου - Παναγιώτης Παπαδόπουλος.

Σκηνοθεσία - απόδοση & προσαρ. κειμένου: Πέτρος Ζούλιας.

Ποιητικό κείμενο: Θεόφραστος Σακελλαρίδης - Σπύρος Ποταμιάνος

15, 16, 17, 23, 24 Φεβρουαρίου 2013.
5, 14, 15, 31 Μαρτίου 2013


Ώρα έναρξης: 20:00
Θέατρο Ολύμπια
Ακαδημίας 59-61
www.nationalopera.gr

0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

ΕΠΕΞ ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΓΚΟΤΣΟΠΟΥΛΟΣ

Θέατρο / Δημήτρης Γκοτσόπουλος: «Ήμουν ένα αγρίμι που είχε κατέβει από τα βουνά»

Ο ταλαντούχος ηθοποιός φέτος ερμηνεύει τον Νεοπτόλεμο στον «Φιλοκτήτη» του Σοφοκλή. Πώς κατάφερε από ένα αγροτικό περιβάλλον να πρωταγωνιστήσει σε μεγάλες τηλεοπτικές επιτυχίες και γιατί πέρασε ένα ολόκληρο καλοκαίρι στην Πολύαιγο, διαβάζοντας «Βάκχες»;
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Γιάννης Χουβαρδάς: «Το κοινό που έρχεται να σε δει είναι ο καθρέφτης σου»

Θέατρο / Γιάννης Χουβαρδάς: «Το κοινό που έρχεται να σε δει είναι ο καθρέφτης σου»

Ο κορυφαίος Έλληνας σκηνοθέτης διασκευάζει φέτος τις τραγωδίες του Οιδίποδα σε ένα ενιαίο έργο και μιλά στη LiFO, για το πώς η μοίρα είναι μια παρεξηγημένη έννοια, ενώ σχολιάζει το αφήγημα περί «καθαρότητας» της Επιδαύρου, καθώς και τις ακραίες αντιδράσεις που έχει δεχθεί από το κοινό.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
ΓΙΑ 28 ΜΑΙΟΥ Elena Souliotis: Η Ελληνίδα που θα γινόταν η επόμενη Κάλλας 

Θέατρο / Elena Souliotis: Η Ελληνίδα που θα γινόταν η επόμενη Κάλλας 

Σαν σήμερα, το 1943, γεννήθηκε η Ελληνίδα σοπράνο που διέπρεψε για μια ολόκληρη δεκαετία στην Ευρώπη και την Αμερική, αλλά κάηκε εξαιτίας μιας σειράς ιδιαίτερα απαιτητικών ρόλων, τους οποίους ερμήνευσε πολύ νωρίς. Ο κόντρα τενόρος Άρης Χριστοφέλλης, ένας από τους λίγους στην Ελλάδα που γνωρίζουν σε βάθος την πορεία της, περιγράφει την άνοδο και την πτώση της.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Δημήτρης Καπουράνης: «Το αόρατο νήμα που ενώνει τα παιδιά μεταναστών είναι το πένθος»

Θέατρο / Δημήτρης Καπουράνης: «Το αόρατο νήμα που ενώνει τα παιδιά μεταναστών είναι το πένθος»

Από τους Αγίους Σαράντα της Αλβανίας μέχρι τη σκηνή του Εθνικού Θεάτρου, η ζωή του βραβευμένου ηθοποιού, τραγουδιστή και σεναριογράφου είναι μια διαρκής προσπάθεια συμφιλίωσης με την απώλεια. Η παράσταση «Μια άλλη Θήβα» τον καθόρισε, ενώ ο ρόλος του στο «Brokeback Mountain» τού έσβησε κάθε ομοφοβικό κατάλοιπο. Δηλώνει πως αυτό που τον ενοχλεί βαθιά είναι η αδράνεια απέναντι σε όσα συμβαίνουν γύρω μας.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Μιχαήλ Μαρμαρινός: Το έπος μάς έμαθε να αναπνέουμε ΟΙ ΥΠΟΛΟΙΠΟΙ ΑΡΚΕΤΟΙ ΤΙΤΛΟΙ ΣΤΟ ΤΕΛΟΣ

Θέατρο / Μιχαήλ Μαρμαρινός: «Από μια κοινωνία της αιδούς, γίναμε μια κοινωνία της ξεδιαντροπιάς»

Με τη νέα του παράσταση, ο Μιχαήλ Μαρμαρινός επιστρέφει στην Οδύσσεια και στον Όμηρο και διερευνά την έννοια της φιλοξενίας. Αναλογίζεται το «απύθμενο θράσος» της εποχής μας, εξηγεί τη στενή σχέση του έπους με το βίωμα και το θαύμα που χάσαμε και παραμένει σχεδόν σιωπηλός για τη νέα του θέση ως καλλιτεχνικός διευθυντής του Φεστιβάλ Αθηνών.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
13 λόγοι για να πάμε φέτος στο Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου

Θέατρο / 13 λόγοι για να πάμε φέτος στο Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου

Τέχνη με φαντασία, αστείρευτη δημιουργία, πρωτοποριακές προσεγγίσεις: ένα επετειακό, εορταστικό, πολυσυλλεκτικό πρόγραμμα για τα 70 χρόνια του Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου μέσα από 83 επιλογές από το θέατρο, τη μουσική και τον χορό.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Κυνηγώντας τον χαμένο χρόνο σε ένα έργο για την εξουσία

Θέατρο / «Δελφίνοι ή Καζιμίρ και Φιλιντόρ»: Ένα έργο για τη μόνιμη ήττα μας από τον χρόνο

Ο Θωμάς Μοσχόπουλος σκηνοθετεί και γράφει ένα έργο-παιχνίδι, εξετάζοντας τις σχέσεις εξουσίας, τον δημιουργικό αντίλογο και τη μάταιη προσπάθεια να ασκήσουμε έλεγχο στη ζωή.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
ΕΠΕΞ ΧΛΟΗ ΟΜΠΟΛΕΝΣΚΙ: Σκηνογράφος-ενδυματολόγος του θεάτρου και της όπερας

Οι Αθηναίοι / Χλόη Ομπολένσκι: «Τι είναι ένα θεατρικό έργο; Οι δυνατότητες που δίνει στους ηθοποιούς»

Ξεκίνησε την καριέρα της ως βοηθός της Λίλα ντε Νόμπιλι, υπήρξε φίλη του Γιάννη Τσαρούχη, συνεργάστηκε με τον Κάρολο Κουν και τον Λευτέρη Βογιατζή, δούλεψε με τον Φράνκο Τζεφιρέλι και, για περισσότερο από 20 χρόνια, με τον Πίτερ Μπρουκ. Η διεθνούς φήμης σκηνογράφος και ενδυματολόγος Χλόη Ομπολένσκι υπογράφει τα σκηνικά και τα κοστούμια στην «Τουραντότ» του Πουτσίνι και αφηγείται τη ζωή της στη LiFO.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
«Φάουστ» του Άρη Μπινιάρη, ένα μιούζικαλ από την Κόλαση

Θέατρο / Φάουστ: Ένα μιούζικαλ από την κόλαση

«Ζήσε! Μας λέει ο θάνατος, ζήσε!», είναι το ρεφρέν του τραγουδιού που επαναλαμβάνεται ξανά και ξανά, εν μέσω ομαδικών βακχικών περιπτύξεων – Κριτική της Λουίζας Αρκουμανέα για την παράσταση «Φάουστ» του Γκαίτε σε σκηνοθεσία Άρη Μπινιάρη στο Εθνικό Θέατρο.
ΛΟΥΙΖΑ ΑΡΚΟΥΜΑΝΕΑ
Η Αριάν Μνουσκίν τα βάζει με τους δράκους της Ιστορίας

Θέατρο / Η Αριάν Μνουσκίν τα βάζει με τους δράκους της Ιστορίας

Η μεγάλη προσωπικότητα του ευρωπαϊκού θεάτρου Αριάν Μνουσκίν επιστρέφει στο Φεστιβάλ Αθηνών με το Θέατρο του Ήλιου για να μιλήσουν για τα τέρατα της Ιστορίας που παραμονεύουν πάντα και απειλούν τον ελεύθερο κόσμο. Με αφορμή την παράσταση που αποθεώνει τη σημασία του λαϊκού θεάτρου στην εποχή μας μοιραζόμαστε την ιστορία της ζωής και της τέχνης της, έννοιες άρρηκτα συνδεδεμένες, που υπηρετούν με πάθος την πρωτοπορία, την εγγύτητα που δημιουργεί η τέχνη και τη μεγαλειώδη ουτοπία.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
ΕΠΕΞ ΤΙΤΛΟΙ ΣΤΟ ΤΕΛΟΣ Νίκος Χατζόπουλος

Νίκος Χατζόπουλος / «Αν σκέφτεσαι μόνο το ταμείο, κάποια στιγμή το ταμείο θα πάψει να σκέφτεται εσένα»

Ο Νίκος Χατζόπουλος έχει διανύσει μια μακρά πορεία ως ηθοποιός, σκηνοθέτης, μεταφραστής και δάσκαλος υποκριτικής. Μιλά στη LIFO για το πόσο έχει αλλάξει το θεατρικό τοπίο σήμερα, για τα πρόσφατα περιστατικά λογοκρισίας στην τέχνη, καθώς και για τις προσεχείς συνεργασίες του με τον Γιάννη Χουβαρδά και τον Ακύλλα Καραζήση.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Τι θα δούμε φέτος στο Διεθνές Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας;

Χορός / Τι θα δούμε φέτος στο Διεθνές Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας;

Maguy Marin, Χρήστος Παπαδόπουλος, Damien Jalet, Omar Rajeh και άλλα εμβληματικά ονόματα του χορού πρωταγωνιστούν στις 20 παραστάσεις του φετινού προγράμματος του 31ου Διεθνούς Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας, που θα πραγματοποιηθεί από τις 18-27 Ιουλίου.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
«Μια άλλη Θήβα»: Η πιο αθόρυβη επιτυχία της θεατρικής Αθήνας

The Review / «Μια άλλη Θήβα»: Η παράσταση-φαινόμενο που ξεπέρασε τους 100.000 θεατές

O Χρήστος Παρίδης συνομιλεί με τη Βένα Γεωργακοπούλου για την θεατρική παράσταση στο Θεάτρο του Νέου Κόσμου, σε σκηνοθεσία Βαγγέλη Θεοδωρόπουλου, που διανύει πλέον την τρίτη της σεζόν σε γεμάτες αίθουσες. Ποιο είναι το μυστικό της επιτυχίας της; Το ίδιο το έργο ή οι δύο πρωταγωνιστές, ο Θάνος Λέκκας και ο Δημήτρης Καπουράνης, που καθήλωσαν το κοινό;
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
«Διαβάζοντας Ευριπίδη καταλαβαίνεις πού πάτησε η ακροδεξιά»

Θέατρο / «Διαβάζοντας Ευριπίδη καταλαβαίνεις πού πάτησε η ακροδεξιά»

Η Μαρία Πρωτόπαππα σκηνοθετεί την «Ανδρομάχη» στην Επίδαυρο, με άντρες ηθοποιούς στους γυναικείους ρόλους, εξερευνώντας τις πολιτικές και ηθικές διαστάσεις του έργου του Ευριπίδη. Η δημοκρατία, η ελευθερία, η ηθική και η ευθύνη ηγετών και πολιτών έρχονται σε πρώτο πλάνο σε μια πολιτική και κοινωνική τραγωδία με πολυδιάστατη δομή.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Η «Χρυσή Εποχή»

Αποστολή στο Νόβι Σαντ / Κωνσταντίνος Ρήγος: «Ήθελα ένα υπέροχο πάρτι όπου όλοι είναι ευτυχισμένοι»

Στη νέα παράσταση του Κωνσταντίνου Ρήγου «Χρυσή Εποχή», μια συμπαραγωγή της ΕΛΣ με το Φεστιβάλ Χορού Βελιγραδίου, εικόνες από μια καριέρα 35 ετών μεταμορφώνονται ‒μεταδίδοντας τον ηλεκτρισμό και την ενέργειά τους‒ σε ένα ολόχρυσο ξέφρενο πάρτι.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
CHECK Απόπειρες για τη ζωή της: Ψάχνοντας την αλήθεια για τις υπέροχες, βασανισμένες γυναίκες και τις τραγικές εμπειρίες τους

Θέατρο / Η βάρβαρη εποχή που ζούμε σε μια παράσταση

Ο Μάρτιν Κριμπ στο «Απόπειρες για της ζωή της» που ανεβαίνει στο Θέατρο Θησείον σκιαγραφεί έναν κόσμο όπου κυριαρχεί ο πόλεμος, ο θάνατος, η καταπίεση, η τρομοκρατία, η φτώχεια, ο φασισμός, αλλά και ο έρωτας.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ