Εντός του Σεπτεμβρίου στοχεύει το υπουργείο Πολιτισμού να ξεκινήσει η πρώτη φάση εργασιών στερέωσης και αποκατάστασης στην Αμφίπολη.
Ήδη, μετά την ομόφωνη γνωμοδότηση του ΚΑΣ τον περασμένο Δεκέμβριο για την αρχιτεκτονική μελέτη του μνημειακού συνόλου του Τύμβου Καστά, οι υπηρεσίες του υπουργείου και η ερευνητική ομάδα του ΑΠΘ ολοκλήρωσαν τη γεωτεχνική διερεύνηση γύρω από το ταφικό μνημείο.
Την επόμενη εβδομάδα ολοκληρώνονται η στατική και η γεωτεχνική μελέτη, σύμφωνα με τον προγραμματισμό της Διεύθυνσης Αναστήλωσης Αρχαίων Μνημείων. Οι μελέτες αναμένεται να εισαχθούν προς έγκριση στο ΚΑΣ στις 14 Ιουλίου. Στόχος είναι να ξεκινήσει αμέσως η διαδικασία δημοπράτησης, προκειμένου εντός του δεύτερου 15ημέρου του Σεπτεμβρίου να ξεκινήσει η πρώτη φάση εργασιών στερέωσης και αποκατάστασής του μνημειακού συνόλου.
«Είμαστε εδώ, στο τύμβο Καστά, γιατί έπρεπε να δούμε την πορεία των μελετών που εκπονούνται όλο αυτό το διάστημα, την εφαρμογή τους στο πεδίο και τους χρόνους που θα χρειαστούν, προκειμένου να εγκατασταθούν τα εργοτάξια», δήλωσε η υπουργός Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη, εκφράζοντας ικανοποίηση γιατί τηρείται το χρονοδιάγραμμα.
Αφού σημείωσε τα επόμενα βήματα για την έγκριση των μελετών από το ΚΑΣ, με στόχο να ξεκινήσουν οι εργασίες τον Σεπτέμβριο, συμπλήρωσε: «Οι απαλλοτριώσεις που έπρεπε να γίνουν και είχαν ξεχαστεί απολύτως, ως πέρυσι το καλοκαίρι, ήδη είναι στην τελική τους φάση».
Νέο τοπογραφικό υπόβαθρο
Για να αντιμετωπιστούν, με τον δέοντα επιστημονικό τρόπο, τα ζητήματα των υπό εκπόνηση μελετών (στατικής και γεωτεχνικής) για το μνημείο και για την εφαρμογή της εγκεκριμένης -από το 2015- μελέτης χωματουργικής διαμόρφωσης των πρανών του Τύμβου, κατέστη αναγκαία η χρήση νέου επικαιροποιημένου τοπογραφικού υποβάθρου υψηλής ακριβείας του Τύμβου και της ευρύτερης περιοχής του.
Την εκπόνηση του νέου υποβάθρου ανέλαβε το τμήμα Τοπογραφίας ΑΠΘ. Στο τοπογραφικό η Διεύθυνση Αναστήλωσης έκανε την περαιτέρω επεξεργασία όπως και πλήθος σχεδιαστικών τομών, για την άμεση υποβοήθηση των μελετών.
«Προκειμένου να αποκατασταθεί η αρχική γεωμετρία των πρανών του Τύμβου με την μετακίνηση των όγκων χώματος, που είχαν αφαιρεθεί κατά τις ανασκαφές των τελευταίων 60 ετών από την κορυφή του και είχαν απλωθεί περιμετρικά, αλλοιώνοντας την μορφή του, έγινε λεπτομερής τοπογραφική τεκμηρίωση και προμέτρηση του όγκου τους. Έτσι σημάνθηκαν με ακρίβεια τα σημεία που πρέπει να αφαιρεθούν οι ανασκαφικές επιχώσεις, για να αποκατασταθεί η αρχαία γεωμετρία του Τύμβου. Μεγάλο τμήμα των επιχώσεων αυτών θα επανατοποθετηθούν -κατά το δυνατόν- στη αρχική τους θέση, σε ένα πρωτότυπο, διεθνώς, εγχείρημα αποκατάστασης Τύμβου, με το αυθεντικό του υλικό», αναφέρει το υπουργείο Πολιτισμού στη σχετική ανακοίνωση.
«Για την σύγχρονη διεπιστημονική έρευνα προστασίας των Μνημείων, αυτό το αυθεντικό υλικό, εκλαμβάνεται ως μνημείο, όπως και ο τρόπος διαβάθμισης και διάστρωσής του κατά την αρχαία οικοδομική ως αναπόσπαστο τμήμα της αρχιτεκτονικής του. Για τους λόγους αυτούς εκπονήθηκε από την Διεύθυνση Αναστήλωσης ένα τρισδιάστατο μοντέλο του Τύμβου υψηλής ακριβείας, στο οποίο τέθηκε η αρχική γεωμετρία των πρανών του, βάσει των στοιχείων της αρχιτεκτονικής μελέτης αποκατάστασης και αφαιρέθηκε ο ακριβής όγκος χώματος στον οποίο πρέπει να γίνουν οι εργασίες, ενώ προστέθηκαν οι ανάλογες επιχώσεις. Επιπρόσθετα, θα γίνουν διαμορφώσεις και στερέωση των κατάντη του μνημείου ανατολικών πρανών, έτσι ώστε το καλύτερα σωζόμενο τμήμα του περιβόλου να καταστεί επισκέψιμο εντός του 2020», εξηγεί ακόμη το υπουργείο.
Από την έρευνα στο διάσπαρτο μαρμάρινο υλικό του περιβόλου το οποίο μεταφέρθηκε πρόσφατα τον Τύμβο, αποδόθηκαν στις αρχικές τους θέσεις 39 μέλη στο νοτιοανατολικό τμήμα του, ενώ δρομολογείται άμεσα η τοποθέτηση 45 μελών δυτικά του Ταφικού Μνημείου στο πλαίσιο της εκκίνησης μιας πιλοτικής αποκατάστασης τμήματος του περιβόλου μήκους 12,5 μέτρων.
«Παράλληλα, η ερευνητική ομάδα του καθηγητή του ΑΠΘ Γρηγόρη Τσόκα ολοκλήρωσε τη φάση της λεπτομερούς διασκόπησης στους τοίχους του διαφράγματος κάτω από τις Σφίγγες. Από την διασκόπηση, επιβεβαιώθηκε η αρχική υπόθεση της αρχιτεκτονικής μελέτης, την οποία έχει εκπονήσει ο αρχιτέκτων του ΥΠΠΟΑ Δρ Μιχάλης Λεφαντζής, για την ύπαρξη αφανών πεσσών με συμφυείς ημικίονες για την στήριξη του επιστυλίου, όπως και την ύπαρξη βάσης διαμορφωμένης από ορθοστάτες και καταληπτήρα, πάνω στους οποίους εδράζεται ο πεσσός. Και στην περίπτωση αυτή, δηλαδή, υπήρχε ένα αντίστοιχο διάφραγμα με αυτό που συναντάται στο διάφραγμα με τις "Καρυάτιδες" του μνημείου. Η έρευνα στο σημείο αυτό συνεχίζεται, έτσι ώστε να εξαχθούν χρήσιμα στοιχεία για την οικοδομική ιστορία του μνημείου», καταλήγει η ανακοίνωση.
Φωτογραφίες: Υπουργείο Πολιτισμού
