Πορτρέτο του πολιτικού ως νεαρού καλλιτέχνη: Τα ζωγραφικά έργα του Τσόρτσιλ

Πορτρέτο του πολιτικού ως νεαρού καλλιτέχνη: Τα ζωγραφικά έργα του Τσόρτσιλ Facebook Twitter
Θέα του Μαρακές, 1943
0

«Μας έχουν μάθει ότι ο Φάουστ πούλησε την ψυχή του για το δικαίωμα να επιβάλλει στη στιγμή να παραμένει», είπε ο Γουίνστον Τσόρτσιλ στο κοινό πολιτικών και καλλιτεχνών που είχε συγκεντρωθεί για το θερινό συμπόσιο της Βασιλικής Ακαδημίας Τεχνών του Λονδίνου το 1927. «Χωρίς την παραμικρή προκατάληψη για τον μελλοντικό προορισμό τους, οι καλλιτέχνες έχουν τη δύναμη να επιβάλλουν στη στιγμή να παραμένει, όχι μόνο για χάρη της δικής τους εξέλιξης και φήμης, αλλά για την απόλαυση όλων του υπόλοιπου κόσμου».

Τη στιγμή που τα έλεγε αυτά, ο Τσόρτσιλ είχε ήδη πολιτευτεί διαδοχικά ως Συντηρητικός, ως Φιλελεύθερος, ως ηγετικό στέλεχος του βραχύβιου σχήματος των «Συνταγματικών» και μετά ξανά ως Συντηρητικός. Ο Λόρδος Άσκουιθ τον είχε πετάξει έξω από την κυβέρνηση μετά την οδυνηρή ήττα στην Καλλίπολη το 1915 και έκτοτε καλλιεργούσε επιμελώς μια νέα εικόνα για τον εαυτό του ως πολιτικό ηγέτη.

Πορτρέτο του πολιτικού ως νεαρού καλλιτέχνη: Τα ζωγραφικά έργα του Τσόρτσιλ Facebook Twitter
"Οι καλλιτέχνες έχουν τη δύναμη να επιβάλλουν στη στιγμή να παραμένει": Αυτοπροσωπογραφία του Τσόρτσιλ, 1920.

Εκείνη η "απόταξη" όμως μετά την Καλλίπολη ήταν που τον έστρεψε λίγο πριν κλείσει τα σαράντα στη ζωγραφική, τέχνη την οποία καλλιέργησε μέχρι το τέλος της ζωής του, αφήνοντας πίσω πάνω από 500 πίνακες.
Κι ενώ υπάρχουν άπειρες βιογραφίες του Τσόρτσιλ, ελάχιστοι βιογράφοι έχουν δώσει ιδιαίτερο βάρος στο εικαστικό του έργο, έλλειμα που φιλοδοξεί να συμπληρώσει μια νέα έκδοση με τίτλο Churchill: The Statesman as Artist (Τσόρτσιλ: Ο Πολιτικός ως Καλλιτέχνης) και συγγραφέα τον David Cannadine.

Τελικά ήταν «καλός καλλιτέχνης» ο Τσόρτσιλ; Ο συγγραφέας του βιβλίου παρακάμπτει το ερώτημα αποκαλώντας τον απλά «επιτυχημένο ερασιτέχνη», στους πίνακες του όμως που συχνά φέρουν ιμπρεσιονιστικές επιρροές, μπορεί να αναζητήσει και να ανακαλύψει κάποιος πολλούς ενδιαφέροντες παραλληλισμούς με την πολιτική του σταδιοδρομία.

Πορτρέτο του πολιτικού ως νεαρού καλλιτέχνη: Τα ζωγραφικά έργα του Τσόρτσιλ Facebook Twitter
Οι Πυραμίδες, 1921.

Σε μια πρώιμη αυτοπροσωπογραφία του, την οποία ζωγράφισε γύρω στα 1920, η θαμπή φιγούρα του Τσόρτσιλ φαίνεται να υποτάσσεται σχεδόν στις μαύρες σκιές που την πιέζουν από παντού μαρτυρώντας την επιθυμία του καλλιτέχνη να παρουσιαστεί ως κλονισμένος αλλά συγχρόνως και αποφασισμένος να παραμείνει όρθιος.

Στα χρόνια που ακολούθησαν πάντως, οι πίνακες του εγκατέλειψαν το σκοτάδι του Μεγάλου Πολέμου, αντλώντας τα θέματα τους από τα ταξίδια του Τσόρτσιλ στα διάφορα κατά καιρούς πόστα του στην Ευρώπη και στη Βόρειο Αφρική, όπως ένας από τα πιο εντυπωσιακά πρώιμα ζωγραφικά έργα, «Οι Πυραμίδες» του 1921, που ζωγράφισε κατά τη Διεθνή Συνδιάσκεψη του Καΐρου, στην οποία προήδρευε.

Πορτρέτο του πολιτικού ως νεαρού καλλιτέχνη: Τα ζωγραφικά έργα του Τσόρτσιλ Facebook Twitter
Τσάι στο Chartwell, 1927

Χρόνια αργότερα, μιλώντας ξανά στο ετήσιο συμπόσιο της Βασιλικής Ακαδημίας το 1938, λίγους μήνες πριν την εισβολή της Ναζιστικής Γερμανίας στην Πολωνία, ο Τσόρτσιλ χρησιμοποίησε καλλιτεχνική οπτική για να τονίσει τους κινδύνους του φασισμού: «Σ' αυτή την εποχή του σκληρού υλισμού και της κτηνώδους δύναμης, αναγνωρίζουμε ακόμα περισσότερο πόσο πολύτιμες είναι οι τέχνες. Σε κάποια άλλη χώρα – την οποία δεν θα κατονομάσω – στέλνουν τον καλλιτέχνη σε στρατόπεδο συγκέντρωσης επειδή έβαλε περισσότερο πράσινο στον ουρανό ή περισσότερο μπλε στα δέντρα».

Πορτρέτο του πολιτικού ως νεαρού καλλιτέχνη: Τα ζωγραφικά έργα του Τσόρτσιλ Facebook Twitter
Ο Τσόρτσιλ ζωγράφιζε τακτικά μέχρι το τέλος της ζωής του. Η φωτογραφία είναι από το διιαμέρισμά του στο Μαϊάμι.

Η ζωγραφική για τον Τσόρτσιλ ήταν μια ανεξάντλητη ζωογόνος πηγή. Έγραψε μάλιστα και αρκετά σχετικά δοκίμια, κάποια από οποία εκδόθηκαν για πρώτη φορά τα Χριστούγεννα του 1948 στο μικρό βιβλίο – εγχειρίδιο αρχαρίων με τίτλο "Painting as Pastime". Εκεί μεταξύ άλλων, αναπτύσσει την πλήρη ισχύ του χαρακτηριστικά πειστικού λόγου του, παραθέτοντας τα σημαντικά πλεονεκτήματα της διά βίου μη επαγγελματικής ενασχόλησης με την ζωγραφική:

«Μη δαπανηρή ανεξαρτησία, ευέλικτο και παντοτινό μέσο απόλαυσης, διαρκώς νέα τροφή και άσκηση για το πνεύμα, καινούριες διάλεκτοι για τις παλιές αρμονίες και συμμετρίες, επιπλέον ενδιαφέρον ακόμα και για τις πιο τετριμμένες παραστάσεις, μια ιδανική απασχόληση για όλες τις ράθυμες ώρες, ένα ατέλειωτο ταξίδι σαγηνευτικών ανακαλύψεων – αυτά είναι τα έπαθλα που μπορείς να κερδίσεις. Μην πιστέψεις όμως ότι σου ανήκουν. Στο κάτω-κάτω αν επιχειρήσεις και αποτύχεις, δεν χάθηκε ο κόσμος... μπορείς πάντα να βγεις να κυνηγήσεις κάποιο ζώο, να εξευτελίσεις κάποιον ανταγωνιστή ή να μαδήσεις κάποιον φίλο στην πράσινη τσόχα...»

Με στοιχεία από το American Interest

Εικαστικά
0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

«Θόδωρος, γλύπτης: Αντί αναδρομικής» στο Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης

Εικαστικά / Ο γλύπτης Θόδωρος παίρνει επιτέλους την αναδρομική έκθεση που του αξίζει

Ήταν ένας από τους βασικούς υποστηρικτές της δημιουργίας ενός μουσείου σύγχρονης τέχνης στην Ελλάδα. Σήμερα, στον δεύτερο όροφο του ΕΜΣΤ, το ανατρεπτικό του έργο, που ξεπερνά κατά πολύ τα όρια της παραδοσιακής γλυπτικής, παρουσιάζεται μέσα από έντεκα ενότητες.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Κάσπαρ Ντάβιντ Φρίντριχ: Ο «μάγος του ρομαντισμού» κατακτά την Αμερική

Εικαστικά / Κάσπαρ Ντάβιντ Φρίντριχ: Ο «μάγος του ρομαντισμού» κατακτά την Αμερική

Η πρώτη μεγάλη αναδρομική έκθεση στην Αμερική αφιερωμένη στο έργο του Γερμανού ζωγράφου που στους πολλούς είναι γνωστός για τον πίνακα «Περιπλανώμενος πάνω από τη θάλασσα της ομίχλης».
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Η Αφρική ανάμεσά μας*

Εικαστικά / «Χρησιμοποιούμε τα αντικείμενα για να ακουστούν ιστορίες ανθρώπων»

Στο Μουσείο Μπενάκη, η έκθεση «Η Αφρική ανάμεσά μας» αποτελεί έναν ζωντανό διάλογο ανάμεσα σε αντικείμενα, φωνές και μνήμες της ελληνο-αφρικανικής κοινότητας στην Ελλάδα, φωτίζοντας ταυτότητες, κληρονομιές και διασταυρώσεις πολιτισμών.
M. HULOT
Στη Νέα Υόρκη με τον Γκόντφρεϊ Ρέτζιο

Εικαστικά / Το θρυλικό «Koyaanisqatsi» αναβιώνει στη Νέα Υόρκη μέσω της τεχνητής νοημοσύνης

Το ψηφιακό έργο του Τζον Φιτζέραλντ «The Vivid Unknown», μια από τις φετινές συμμετοχές του Ιδρύματος Ωνάση στο φεστιβάλ «Under the Radar», συνομιλεί εκ νέου με την εμβληματική ταινία του Γκόντφρεϊ Ρέτζιο.
ΒΑΡΒΑΡΑ ΔΟΥΚΑ
Ο υφασμάτινος κόσμος προσευχών της Ελένης Κρίκκη

Εικαστικά / Ο υφασμάτινος κόσμος προσευχών της Ελένης Κρίκκη

Στο εικαστικό της έργο τα τόπια γίνονται τοπία, οι κλωστές υφαίνουν τη μνήμη και η γεωγραφία ανάγεται σε κάτι βαθιά προσωπικό που αφορά τη συναισθηματική σχέση και οικειότητα της καλλιτέχνιδας με τον κόσμο του υφάσματος.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Χρήστος Μποκόρος, εικαστικός

Οι Αθηναίοι / Χρήστος Μποκόρος: «Η τέχνη δεν είναι θέαμα, πρέπει να σε αφορά και να σε πονάει»

Όταν βρέθηκε στη Σχολή Καλών Τεχνών, ένιωσε ότι ναυάγησαν όλα του τα όνειρα και οι επιθυμίες. Αν και έχει ζωγραφίσει χιλιάδες κεράκια, ακόμα αισθάνεται αρχάριος, γιατί το καθένα είναι διαφορετικό, όπως και οι άνθρωποι. Για εκείνον, η τέχνη είναι ένα μνημείο, και κάθε φορά με τα έργα του ακουμπά εκεί που πονάει, για να παίρνει δύναμη.
M. HULOT
CHECK Έκθεση Ephemeral Party

Εικαστικά / Ephemeral Party: Μια έκθεση εικαστικών σε ένα πάρκινγκ στη Βασιλίσσης Σοφίας

Οι χώροι στάθμευσης αποτελούν μόνιμο θέμα συζήτησης για τους Αθηναίους. Και τώρα, ένας τέτοιος χώρος θα συζητηθεί έντονα για εντελώς άλλους λόγους από τους γνωστούς και συνηθισμένους.
ΖΩΗ ΠΑΡΑΣΙΔΗ
Ανεκτίμητα έργα ισλαμικής τέχνης απ’ τα σημαντικότερα μουσεία του κόσμου 

Αποστολή στην Τζέντα / Ταξίδι στην Μπιενάλε Ισλαμικών Τεχνών

Η LIFO ταξίδεψε στη Σαουδική Αραβία και επισκέφθηκε τη δεύτερη Μπιενάλε Ισλαμικών Τεχνών, μια έκθεση που γεφυρώνει το χθες με το σήμερα και αναδεικνύει την καλλιτεχνική έκφραση της ισλαμικής κληρονομιάς.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
ψυχοπαίδης

Εικαστικά / Ο Γιάννης Ψυχοπαίδης έφτιαξε μια πόλη από αναγεννημένα ερείπια στην γκαλερί Ζουμπουλάκη

Από ένα μακρινό ή πρόσφατο παρελθόν ξεβρασμένα στο σήμερα, τα σπασμένα αυτά κομμάτια μάς κάνουν να ανακαλούμε με τη φαντασία μας την προϊστορία τους, μια αλλοτινή ζωή που κάποτε υπήρξε.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Το νέο μουσείο του Έντβαρντ Μουνκ στο Όσλο μαγνητίζει

Πέθανε Σαν Σήμερα / Έντβαρντ Μουνκ: Αυτό το μουσείο στο Όσλο φιλοξενεί τη μεγαλύτερη συλλογή έργων του

Ένα κάπως αμφιλεγόμενο αλλά σίγουρα εντυπωσιακό κτίριο-ορόσημο, δημιούργημα των Estudio Herreros, φιλοξενεί τη μεγαλύτερη συλλογή έργων ενός από τους σπουδαιότερους και πλέον επιδραστικούς καλλιτέχνες των μοντέρνων καιρών.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
«Los Caprichos»: Ο σκωπτικός Γκόγια στην Εθνική Πινακοθήκη

Εικαστικά / «Los Caprichos»: Ο σκωπτικός Γκόγια στην Εθνική Πινακοθήκη

80 χαρακτικά που σατιρίζουν τη διαφθορά, τη θρησκευτική υποκρισία, την απληστία, την αμάθεια και τη δεισιδαιμονία. Έργα που μπορεί να αποτέλεσαν μια οικονομική καταστροφή για τον μεγάλο Ισπανό ζωγράφο, αλλά θεωρούνται πρόδρομοι της μοντέρνας τέχνης.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Αξίζει να τους προσέξετε: Νέα ονόματα στη σύγχρονη τέχνη

Εικαστικά / Αξίζει να τους προσέξετε: Νέα ονόματα στη σύγχρονη τέχνη που δείχνουν τη δουλειά τους τώρα

Οι αθηναϊκές γκαλερί και οι ανεξάρτητοι χώροι μοιάζουν αυτή την περίοδο να βρίσκονται σε μια διαρκή περίοδο δοκιμών, θέλοντας να προτείνουν και νεότερους καλλιτέχνες.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Σημαντικές εικαστικές εκθέσεις - Χειμώνας 2025

Εικαστικά / 10 νέες εικαστικές εκθέσεις για το επόμενο τρίμηνο

Καθώς το επόμενο διάστημα αποτελεί μεταβατική περίοδο εν αναμονή σημαντικών εκθέσεων που θα δούμε την άνοιξη και το καλοκαίρι του 2025, κάνουμε μια σύντομη επισκόπηση των επόμενων εβδομάδων, στις οποίες κυριαρχεί η ελληνική εικαστική σκηνή, με σημαντικούς ζωγράφους και γλύπτες, ενώ επιστρέφει στην Εθνική Πινακοθήκη η περίφημη σειρά χαρακτικών του Γκόγια.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ