Πάνω από 100 άγνωστα έργα του Francis Bacon εμφανίζονται στο νέο του catalogue raisonné

Πάνω από 100 άγνωστα έργα του Francis Bacon εμφανίζονται στο νέο του catalogue raisonné Facebook Twitter
0
Πάνω από 100 άγνωστα έργα του Francis Bacon εμφανίζονται στο νέο του catalogue raisonné Facebook Twitter
Ο Francis Bacon με τον William Burroughs στο Λονδίνο, 1989.

Πάνω από 100 πίνακες του Francis Bacon πρόκειται να αποκαλυφθούν για πρώτη φορά στα πλαίσια ενός δεκαετούς εγχειρήματος να δημοσιευθεί ένας κατάλογος που να περιλαμβάνει όλα τα έργα του. Μάλιστα συμπεριλμβάνει τον πρώτο πίνακα μιας από τις πλέον γνωστές και προκλητικές σειρές έργων του, τους Ωρυόμενους Πάπες, ένα μέχρι πρότινος άγνωστο έργο που ανακαλύφθηκε ξεχασμένο σε μια ιδιωτική ιταλική συλλογή.

Το κληροδότημα Francis Bacon έχει πλέον ολοκληρώσει τον catalogue raisonné του καλλιτέχνη και θα τον δημοσιεύσει την άνοιξη του 2016 επ' αφορμή της επετείου του θανάτου του, τον Απρίλιο του 1992. Ο ίδιος ο Bacon κατέστρεψε πολλούς από τους πίνακες του και μόνο οι μισοί από το σύνολο των 584 που διασώθηκαν είναι διαθέσιμοι ή κυκλοφορούν. "Τα σχόλια για τον Bacon, κάποια καλά και κάποια λιγότερο καλά, έχουν βασιστεί στο ένα τρίτο του έργου του." λέει ο ιστορικός της τέχνης Martin Harrison ο οποίος τα τελευταία δέκα έτη προσπάθησε να ανιχνεύσει κάθε έργο του. "Ανεξάρτητα από την προσπάθεια τεκμηρίωσης του σωζόμενου έργου του, η μεγάλη αποκάλυψη του νέου catalogue raisonné θα είναι ότι για πρώτη φορά, το σύνολο της παραγωγής του καλλιτέχνη θα μπορεί να ιδωθεί και να αξιολογηθεί. Πιστεύουμε ότι αυτό θα έχει σημαντική επίπτωση στην αντίληψη που έχουμε για τους πίνακες του."

Ο ζωγράφος ζούσε ακραία και έχει διατυπωθεί με πειστικό τρόπο το επιχείρημα ότι τα σπουδαιότερα έργα του προέκυψαν από τις σαδομαζοχιστικές σχέσεις που είχε με άλλους άνδρες.

Η ανακάλυψη του Ωρυόμενου Πάπα για τον Harrison ήταν ιδιαίτερα συγκλονιστική. Αυτή η σειρά πινάκων είχε προκύψει από την εμμονή του Bacon με το πορτρέτο του Πάπα Ιννοκέντιου Ι' που είχε φιλοτεχνήσει ο Velazquez τον 17ο αιώνα. Στις δεκαετίες του '60 και του '70 ζωγράφισε αρκετές σπουδές πάνω στο θέμα αυτό και τα έργα που προέκυψαν θεωρούνται από τις πιο ισχυρές εκφράσεις μεταπολεμικού τρόμου απέναντι στα πεπραγμένα της ανθρωπότητας. Ως πρώτος Ωρυόμενος Πάπας μέχρι πρόσφατα θεωρούνταν η Κεφαλή ΣΤ' του 1949, αλλά ο Harrison ανακοίνωσε ότι ανακάλυψε ένα προγενέστερο έργο φυλαγμένο σε μια αποθήκη. "Δεν είναι ένας εξαιρετικά σπουδαίος πίνακας αλλά είναι εξαιρετικά σπουδαίος από ιστορικής απόψεως."

Πάνω από 100 άγνωστα έργα του Francis Bacon εμφανίζονται στο νέο του catalogue raisonné Facebook Twitter
Τοπίο στη Μαλαμπάτα, 1964.

Ο ζωγράφος ζούσε ακραία και έχει διατυπωθεί με πειστικό τρόπο το επιχείρημα ότι τα σπουδαιότερα έργα του προέκυψαν από τις σαδομαζοχιστικές σχέσεις που είχε με άλλους άνδρες. Ο μεγάλος έρωτας της ζωής του ήταν ο Peter Lacy, πρώην πιλότος της Μάχης της Βρετανίας, σαδιστής, βίαιος και αλκοολικός. Ο κατάλογος ωστόσο μας αποκαλύπτει ότι υπάρχει λιγότερο σεξ στους διασωθέντες πίνακες του Bacon απ' ότι θα πίστευε κανείς. "Υπάρχουν μόνο 11 πίνακες στο συνολο του έργου του όπου άνδρες κάνουν σεξ, σε σύγκριση με 17 γυναικεία γυμνά για παράδειγμα".

Ο κατάλογος θα αντικάσταστήσει τον προϋπάρχοντα που χρονολογείται από τα μέσα της καριέρας του Bacon, δημοσιευμένο το 1964 από τον τότε διευθυντή της Tate, John Rothenstein και τον βοηθό του Ronald Alley. Ο κατάλογος εκείνος περιέχει μόνο 27σ πίνακες σε έγχρωμη αναπαραγωγή και η σύνταξη του χαρακτηρίστικες από μεγάλες δυσκολίες καθώς ο Bacon ήταν εξαιρετικά δύσκολος και μη συνεργάσιμος. "Είχαν την μοναδική δυσκολία να είναι ζωντανός ο Bacon, εγώ δεν υπέστην τέτοιο βάσανο" λέει ο Harrison.

Κατά την διάρκεια του όλου εγχειρήματος υπήρξαν πολλές υποδείξεις και λάθος μονοπάτια που οδήγησαν τον Harrison στην Ευρώπη, τις Ηνωμένες Πολιτείες, την Αυστραλία και την Ιαπωνία. "Πήρε δέκα χρόνια οπότε από άποψη χρόνου ήταν ένα μνημειώδες εγχείρημα και ο τελευταίος χρόνος διήρκεσε ακόμα περισσότερο καθώς δεν κοιμόμουν σχεδόν καθόλου."

Πάνω από 100 άγνωστα έργα του Francis Bacon εμφανίζονται στο νέο του catalogue raisonné Facebook Twitter
Λεπτομέρεια από σπουδή για Πορτραίτο του Βαν Γκογκ Δ', 1957.

Τα έργα του Bacon πάντα πωλούνται σε υψηλές τιμές στις δημοπρασίες. Το τρίπτυχο "Τρεις σπουδές του Lucian Freud" πωλήθηκε το 2013 στην τιμή ρεκόρ των 127,3 εκ. ευρώ.

Ωστόσο το έργο του Bacon όπως το γνωρίζουμε βασίζεται σε έναν πυρήνα περίπου 180 πινάκων. Υπάρχουν πολλοί περισσότεροι σε ιδιωτικές συλλογές και ανήκουν σε ανθρώπους που δεν ενδιαφέρονται να πουλήσουν ή να δανείσουν τα έργα. "Πολλοί από τους ιδιοκτήτες δεν επιθυμούν καμία δημοσιότητα. Κατάφερα να έχω πρόσβαση στους πίνακες γιατί συντάσσω τον catalogue raisonné και σκέφτηκαν: α, ναι θα έρθει αυτός ο παράξενος και βαρετός τύπος."

Ο Harrison δήλωσε ότι ήταν αναμφισβήτητα ενθουσιασμένος που ήταν ο πρώτος ιστορικός τέχνης που είδε κάποιους πίνακες. Αν έπρεπε να επιλέξει έναν αγαπημένο θα διάλεγε το Τοπίο στη Μαλαμπάτα του 1964, το οποίο κάποτε άνηκε στον συγγραφέα Roald Dahl, το οποίο πρωτοείδε ως φοιτητής. "Δεν το κατανοούσα. Δεν είχα καν ακουστά τον Francis Bacon και είχα καθηλωθεί, Μέχρι σήμερα θυμάμαι να σκέφτηκα ότι επρόκειτο για ιδιοφϋία. Δεν είχα ξανδεί κάτι τέτοιο και τα χρώματα με είχαν απλά μαγέψει."

Η Heni Publishing θα κυκλοφορήσει τον κατάλογο στις 28 Απριλίου σε πέντε πανόδετους τόμους, τρεις με τους πίνακες και δύο με εισαγωγή και βιβλιογραφία. Ο κατάλογος θα τυπωθεί στην Ιταλία και θα κοστίζει 1.400 ευρώ.

Πάνω από 100 άγνωστα έργα του Francis Bacon εμφανίζονται στο νέο του catalogue raisonné Facebook Twitter
Λεπτομέρεια από το Πορτραίτο του George Dyer στον Καθρέπτη, 1968.
Πάνω από 100 άγνωστα έργα του Francis Bacon εμφανίζονται στο νέο του catalogue raisonné Facebook Twitter
Λεπτομέρεια από την Σπουδή στον Velazquez, 1950. Πρόκειται για ένα από τα άγνωστα έργα που συμπεριλαμβάνονται στον νέο κατάλογο.
0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ένας Ιούνιος γεμάτος τέχνη: 28 εκθέσεις που αξίζει να δείτε

Εικαστικά / Ένας Ιούνιος γεμάτος τέχνη: 28 εκθέσεις που αξίζει να δείτε

Μια σειρά από εκθέσεις σημαντικών καλλιτεχνών χαρακτηρίζουν την έναρξη του καλοκαιριού. Από τα Plásmata 3 της Στεγης έως την αναδρομική έκθεση του Takis κι από τη Marlene Dumas έως την Charline von Heyl.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Μαρλέν

Εικαστικά / Marlene Dumas: «Η τέχνη είναι πάντοτε μια πράξη εναντίον της βίας»

Η κορυφαία Νοτιοαφρικανή ζωγράφος παρουσιάζει την πρώτη ατομική της έκθεση στην Ελλάδα, στην οποία τα έργα της διαλέγονται με αρχαιότητες από τις μόνιμες συλλογές του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Πρόδρομος Τσιαβός: «Στην παρουσία μας στον δημόσιο χώρο ο στόχος μας δεν είναι απλά να κάνουμε μια έκθεση αλλά να ακούσουμε, να συζητήσουμε, να αφήσουμε κάτι πίσω μας»

Plāsmata 3 / Πρόδρομος Τσιαβός: «Στόχος μας δεν είναι απλά να κάνουμε μια έκθεση, αλλά να αφήσουμε κάτι πίσω μας»

Ο επικεφαλής Ψηφιακής Ανάπτυξης και Καινοτομίας του Ιδρύματος Ωνάση μιλά με υπόκρουση τα ασταμάτητα τιτιβίσματα των πουλιών που έρχονται από τα σκιερά δέντρα του Πεδίου του Άρεως.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Η Ραλλού Μάνου, ο Γρηγόρης Σεμιτέκολο και η Ναυσικά Πάστρα σε μια συνάντηση με τη σύγχρονη τέχνη σε ένα εργοστάσιο στον Πειραιά

Εικαστικά / Η Ραλλού Μάνου, ο Γρηγόρης Σεμιτέκολο και η Ναυσικά Πάστρα «συνομιλούν» με τη σύγχρονη τέχνη

Οι τρεις Έλληνες πρωτοπόροι καλλιτέχνες που στιγμάτισαν την ελληνική δημιουργία, σε μια απρόσμενη διαγενεακή συνάντηση με τη Sagg Napoli και τον Mungo Thomson, σε ένα εργοστάσιο στον Πειραιά.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
PLASMATA 3 TOPIC

Plāsmata 3 / Plāsmata 3: «Ο πιο σύντομος δρόμος είναι πάντα ο λιγότερο ενδιαφέρων»

Η Αφροδίτη Παναγιωτάκου, καλλιτεχνική διευθύντρια του Ιδρύματος Ωνάση, επιμελείται μαζί με την ομάδα της Στέγης μια έντυπη «ξενάγηση» στην έκθεση «Plāsmata 3: We’ve met before, haven’t we?», που παρουσιάζεται στο Πεδίον του Άρεως.
THE LIFO TEAM
O Jean Tinguely σατίριζε την εξάρτησή μας από την τεχνολογία πολύ πριν το AI

Εικαστικά / O Jean Tinguely σατίριζε την εξάρτησή μας από την τεχνολογία πολύ πριν το AI

Τα παράξενα μηχανικά γλυπτά του πρωτοποριακού καλλιτέχνη –του οποίου φέτος γιορτάζονται τα 100 χρόνια από τη γέννησή του με εκθέσεις σε όλο τον κόσμο– αποτελούν ένα σαρδόνιο σχόλιο και για τη σύγχρονη κοινωνία.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
2ο κομμάτι Αφροδίτη

Onassis Stegi / Ξενάγηση στα Plāsmata: Κεφάλαιο 2

«Μας αρέσει η παρέκκλιση και η απόκλιση. Στη ζωή, γενικά. Στους ανθρώπους. Και στην τέχνη. Και εδώ. Από τον Ροδώνα στη Γαρδένια, από τις Αριές στο θέατρο Αλίκη. Οι σπείρες έχουν φτιαχτεί για να τις περπατήσεις και τα παρτέρια για να σταθείς».
ΑΦΡΟΔΙΤΗ ΠΑΝΑΓΙΩΤΑΚΟΥ
Αφροδίτη 5.

Onassis Stegi / Ξενάγηση στα Plāsmata: Κεφάλαιο 5

«Και έχεις τόσα να πεις με τα έργα που θα συναντήσεις. Σαν τα ταξίδια. Τα αληθινά ταξίδια, όχι αυτά που κάνεις για δουλειά. Τα άλλα. Εκείνα που κάνεις με παρέα και πιάνετε κουβέντα με αγνώστους χωρίς βιασύνη. Εκείνα που παίρνεις τον χρόνο σου για να χορτάσεις τις λεπτομέρειες».
ΑΦΡΟΔΙΤΗ ΠΑΝΑΓΙΩΤΑΚΟΥ
«Για μια γυναίκα, το να κοιτάζει είναι από μόνο του μια πολιτική πράξη»

Εικαστικά / «Για μια γυναίκα, το να κοιτάζει είναι από μόνο του μια πολιτική πράξη»

Αμφισβητώντας τις παραδοσιακές απεικονίσεις του ερωτισμού, η Ελένη Μπαγάκη, η Σοφία Μιτσώλα και η Janice Nowinski προσφέρουν τρεις διαφορετικές οπτικές για το τι σημαίνει να βλέπεις –και να σε βλέπουν– με τους δικούς σου όρους.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Η Αρτεμίσια και το πρωτο-φεμινιστικό κεντρί της

Εικαστικά / Η Αρτεμίσια Τζεντιλέσκι ήταν πολύ περισσότερο από μια εκδικήτρια ηρωίδα της ζωγραφικής

Μια νέα έκθεση στο Παρίσι επιχειρεί να αναδείξει το έργο της γενναίας καλλιτέχνιδας της μπαρόκ ζωγραφικής του 17ου αιώνα, με την πρώιμη φεμινιστική προσέγγιση, μέσα από μια φρέσκια οπτική, φωτίζοντας πτυχές πέρα από τη μυθολογία της προσωπικής της τραγωδίας και παρουσιάζοντας έργα της για πρώτη φορά.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ
Γύζης, Παρθένης, Τσαρούχης σε μια εξαιρετική έκθεση στα Χανιά

Εικαστικά / Γύζης, Παρθένης, Τσαρούχης σε μια εξαιρετική έκθεση στα Χανιά

Η έκθεση «Διαδρομές στην τέχνη. Έργα από τη Συλλογή της Τράπεζας της Ελλάδος» στη Δημοτική Πινακοθήκη Χανίων ξεδιπλώνει 150 χρόνια εικαστικής δημιουργίας μέσα από 99 έργα εμβληματικών και σύγχρονων δημιουργών.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Ο ντετέκτιβ της Σεβίλλης και οι πλαστοί πίνακες του Ελ Γκρέκο

Ρεπορτάζ / Ο ντετέκτιβ της Σεβίλλης και οι πλαστοί πίνακες του Ελ Γκρέκο

Στο βιβλίο του «Ο πλαστογράφος του Φράνκο», ένας ντετέκτιβ από τη Σεβίλλη ισχυρίζεται πως μεγάλα μουσεία, μεταξύ των οποίων και η ελληνική Εθνική Πινακοθήκη, έχουν αγοράσει πιστά αντίγραφα έργων του Ελ Γκρέκο.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Μέσα στο εργαστήριο του Χριστόφορου Κατσαδιώτη 

Εικαστικά / Ο Χριστόφορος Κατσαδιώτης αναδεικνύει το άχρηστο σε τέχνη

Το εργαστήριο του χαράκτη, όπου ξεδιπλώνεται ένα σύμπαν βγαλμένο από κάποιο σκοτεινό παραμύθι, μεταφέρεται προσωρινά σε μια σχεδόν κρυμμένη αίθουσα του μουσείου Μπενάκη, στην οδό Πειραιώς.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ