Πριν από λίγο καιρό μία σειρά, περίπου 65 έργα που είχαν αποδοθεί με καθυστέρηση στον Βίνσεντ Βαν Γκογκ, αποσύρθηκαν από το ομώνυμο μουσείο στο Άμστερνταμ, με το αιτιολογικό ότι επρόκειτο για απομιμήσεις. Όλα τους παρουσιάζονταν μάλιστα σε βιβλίο υπό τον τίτλο "Βίνσεντ Βαν Γκογκ: το χαμένο μπλοκ σχεδίων της Αρλ", το οποίο κυκλοφόρησε χθες από τον γαλλικό εκδοτικό οίκο Seuil.
Όπως είχε ανακοινωθεί σε συνέντευξη Τύπου που δόθηκε στο Παρίσι στις 15 Νοεμβρίου, η έκδοση αναπαράγει σκίτσα που φημολογείται ότι εμφανίζονται σε σελίδες από ένα χαμένο μπλοκ ζωγραφικής του Βαν Γκογκ από τον Μάιο του 1888, λίγο μετά την άφιξη του στην Αρλ και μέχρι την περίοδο που έφυγε από το άσυλο του Saint Rémy, περίπου δυο χρόνια αργότερα.
Το βιβλίο συνυπογράφουν δύο ειδικοί στην τέχνη του Βαν Γκογκ: από τη μία η συγγραφέας και ομότιμη καθηγήτρια του Πανεπιστημίου του Τορόντο Bogomila Welsh-Ovcharov και από την άλλη ο συνταξιούχος βρετανός ακαδημαϊκός Ronald Pickvance. Ο τελευταίος μάλιστα περιγράφει το μπλοκ ως "την πιο επαναστατική ανακάλυψη σε ολόκληρη την καλλιτεχνική διαδρομή του Βαν Γκογκ".
Διαφορές στο χρώμα της μελάνης που χρησιμοποιείται στα σχέδια και είναι καφέ, ενώ ο ονομαστός ζωγράφος σχεδίαζε με μαύρο, κάνουν τους ειδικούς του Μουσείου να εικάζουν ότι πρόκειται για σκόπιμη προσπάθεια παραπλάνησης.
Αν αποδειχθεί ότι τα έργα είναι αυθεντικά, οι επιμελητές του Μουσείου θα πρέπει να επανεξετάσουν την δημιουργική παραγωγή του καλλιτέχνη στην Προβηγκία. Όμως, αυτοί είναι που εδώ και καιρό έχουν παρουσιάσει αναλυτική κατάσταση των έργων του Βαν Γκογκ, η οποία συνοδεύεται από την αμετάκλητη θέση τους ότι τα έργα του μπλοκ δεν ανήκουν σε καμία περίπτωση στον ζωγράφο. Επίσης, αν η εκτίμηση του Μουσείου είναι σωστή, τότε οι συντάκτες του βιβλίου θα βρεθούν αντιμέτωποι με μία μάλλον ριψοκίνδυνη από πλευράς συμπερασμάτων- έκδοση: το βιβλίο τους.
Σύμφωνα έναν από τους επιμελητές του Μουσείου Βαν Γκογκ, τον Louis van Tilborgh, "το στιλ των σχεδίων δεν έχει καμία σχέση με εκείνο του Βαν Γκογκ. Το μελάνι που χρησιμοποιείται σε αυτά και αρκετά τοπογραφικά λάθη που εμφανίζουν τα σχέδια αποδεικνύουν ότι δημιουργήθηκαν από κάποιον που εμιμείτο τη δουλειά του Βαν Γκογκ". Ας σημειωθεί ότι οι άνθρωποι του Μουσείου είχαν ενημερωθεί για την ύπαρξη αυτών των σχεδίων ήδη από το 2008 και μέχρι το 2012 είχαν δει γύρω στα 56 σχέδια, των οποίων η αυθεντικότητα εξ αρχής αμφισβητήθηκε. Το 2013 το Μουσείο εξέτασε κάποια από τα αυθεντικά έργα του ζωγράφου εκ νέου και κατέληξε ξανά στο ίδιο συμπέρασμα: το χαμένο για χρόνια μπλοκ δεν περιελάμβανε σχέδια του Βαν Γκογκ, αλλά κάποιου άλλου, άγνωστου καλλιτέχνη.
Επιπροσθέτως, διαφορές στο χρώμα της μελάνης που χρησιμοποιείται στα σχέδια και είναι καφέ, ενώ ο ονομαστός ζωγράφος σχεδίαζε με μαύρο, κάνουν τους ειδικούς του Μουσείου να εικάζουν ότι πρόκειται για σκόπιμη προσπάθεια παραπλάνησης.
Και μετά ανακύπτουν και άλλα ερωτήματα, όπως το γιατί ο ζωγράφος να σπαταλήσει δύο χρόνια προετοιμασίας σε σχέδια που θα έδινε στη Marie Ginoux, φίλη και ιδιοκτήτρια ενός καφέ, η οποία ωστόσο λίγο ενδιαφερόταν για την τέχνη του; Κι ακόμη γιατί ο ανώνυμος ιδιοκτήτης του μπλοκ, που φαίνεται να ανατράφηκε επίσης στην Αρλ, λίγα μόνο σπίτια παρακάτω από εκεί που είχε ζήσει ο Βαν Γκογκ, δεν συνειδητοποίησε, παρά μόλις πρόσφατα τι ακριβώς κρύβεται σ' αυτό το μπλοκ που του έκαναν δώρο το 1966; Όπως για παράδειγμα απεικονίσεις του "Κίτρινου Σπιτιού", του διάσημου έργου του ζωγράφου.
Η διαμάχη ανάμεσα στο Μουσείο και τους δύο έμπειρους της Τέχνης φαίνεται να διχάζει τους μελετητές, τη στιγμή που συγγραφείς φτάνουν στο σημείο να δηλώνουν ότι δεν είναι η πρώτη φορά που το Μουσείο Βαν Γκογκ κάνει λάθος. Την ίδια στιγμή, ο Bernard Comment, ο εκδότης της γαλλικής έκδοσης της έρευνας των δύο πανεπιστημιακών σε σχετική δήλωση του και λίγο πριν τη σημερινή κυκλοφορία του βιβλίου δηλώνει ότι δεν αλλάζει γνώμη για την επιλογή του να κυκλοφορήσει αυτό το έργο. "Είμαστε ευτυχείς που μετά την έκδοση θα μπορεί ο καθένας να βγάλει τα συμπεράσματα του, βλέποντας τα σκίτσα και διαβάζοντας τις αναλύσεις που έχουν γίνει επ' αυτών", δήλωσε χαρακτηριστικά.
Με στοιχεία από το The Art Newspaper
