Η Μόσχα υπερηφανεύεται για το Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Garage που ίδρυσαν η Ντάσα Ζούκοβα-Νιάρχου με τον τέως σύζυγό της Ρομάν Αμπράμοβιτς και εδώ και 13 χρόνια συστήνει στους κατοίκους της ρωσικής πρωτεύουσας τον αφρό της σύγχρονης τέχνης.
Το μουσείο ανακοίνωσε την επέκτασή του στο γειτονικό, διάσημο πάρκο Γκόρκι και συγκεκριμένα στο περίφημο, ιστορικό εξάγωνο περίπτερο που βρίσκεται εκεί. Την επέκταση, η οποία θα προσθέσει άλλα 9.500 τ.μ. ωφέλιμου εκθεσιακού και κοινόχρηστου χώρου, έχουν αναλάβει οι Ιάπωνες αρχιτέκτονες Kazuyo Sejima και Ryue Nishizawa της αρχιτεκτονικής φίρμας SANAA.
Το Μουσείο Garage μετακόμισε το 2015 στο σημερινό του σπίτι, ένα εστιατόριο σε σχήμα κύβου χτισμένο το 1968, που απέκτησε νέα πρόσοψη χάρη στην αρχιτεκτονική παρέμβαση του Ρεμ Κούλχαας.
«Το Εξάγωνο έχει μια ιδιαίτερη γοητεία την οποία προσπαθήσαμε να διατηρήσουμε στη σχεδίασή μας. Διατηρούμε τη μορφή και την οργάνωση του αρχικού κτιρίου, αλλά το 1923, τα έξι περίπτερα ήταν υπαίθρια. Μια μεγάλη πρόκληση ήταν πώς να διατηρήσουμε αυτή την αίσθηση στο νέο κτίριο».
Σε απόσταση αναπνοής στο πάρκο Γκόρκι βρίσκεται το εξάγωνο περίπτερο που χτίστηκε για την Πανρωσική Έκθεση Γεωργικών και Χειροτεχνικών Βιομηχανιών το 1923. Σχεδιάστηκε από τους αρχιτέκτονες Ivan Zholtovsky, Viktor Kokorin και Mikhail Parusnikov, που είχαν σκοπό να αναδείξουν τη δύναμη της ρωσικής γεωργίας και χειροτεχνίας και να αποτυπώσουν ένα αισιόδοξο όραμα για το μέλλον. Το εξάγωνο περίπτερο άλλαξε πολλές χρήσεις -έγινε εστιατόριο και καφέ, μεταξύ άλλων- τις δεκαετίες μετά το 1999, αφού είχε κηρυχθεί ορόσημο της πόλης της Μόσχας από την κυβέρνηση.
Το Εξάγωνο, όπως ονομάζεται, αποτελείται από έξι αίθουσες διπλού ύψους με αέτωμα, με την καθεμία να πλαισιώνεται από μονόροφες πτέρυγες που ενώνουν μεταξύ τους τις αίθουσες. Σχηματίζει ένα τεράστιο εξάγωνο που περικλείει ένα κεντρικό προαύλιο και ήταν ο μοναδικός εκθεσιακός χώρος πλαισιωμένος με σκυρόδεμα, ενώ η ξυλεία που είχε αρχικά χρησιμοποιηθεί είχε από καιρό σαπίσει. Τώρα θα αποκατασταθεί και θα προσαρμοστεί στα σύγχρονα πρότυπα, διατηρώντας την ονομασία του.
«Το Garage συνεχίζει να υπερασπίζεται ένα έργο που είναι συνυφασμένο με την έννοια "σύγχρονο" και "συνεργατικό"», δήλωσε η συλλέκτρια έργων τέχνης και συνιδρύτρια του μουσείου Ντάσα Ζούκοβα. «Το Εξάγωνο, που σχεδιάστηκε αρχικά από τον θρυλικό Ρώσο αρχιτέκτονα Ιβάν Ζολτόφσκι, θα αναβιώσει από το στοχαστικό και ευαίσθητο σχέδιο της SANAA, επιτρέποντας στο Garage να εδραιωθεί στη ρωσική ιστορία, ενώ θα επεκταθεί στην τρέχουσα παγκόσμια συζήτηση. Θέλουμε να διασφαλίσουμε ότι το κτίριό μας αντικατοπτρίζει τη συνεχή έρευνά μας σχετικά με τη λειτουργία, τον σκοπό και την ευθύνη του σύγχρονου μουσείου».
Οι συγκεκριμένες αναλογίες του Ζολτόφσκι θα διατηρηθούν, όπως και οι εσωτερικοί προσανατολισμοί μονού και διπλού ύψους εντός κάθε κτιρίου. Και οι έξι αίθουσες θα ανοίξουν στο εσωτερικό προαύλιο και θα απαλλαγούν από εξωτερικές διακοσμήσεις.
Τι θα περιέχει το Εξάγωνο; Δύο νέες εκθεσιακές γκαλερί προγραμματίζονται για τα περίπτερα, ενώ μια άλλη θα προστεθεί σε νέο υπόγειο επίπεδο. Ένα νέο καφέ, βιβλιοθήκη και βιβλιοπωλείο είναι επίσης στα σχέδια. Ο πρόσθετος χώρος θα επιτρέψει στο Μουσείο Garage να επεκτείνει ακόμη περισσότερο τα είδη ρωσικής και διεθνούς σύγχρονης τέχνης που μπορεί να εκθέσει.
Όσον αφορά τη βιωσιμότητα, η SANAA θα χρησιμοποιήσει μεγάλα φύλλα γυαλιού υψηλής απόδοσης που υποστηρίζονται από ημιδιαφανείς περσίδες ή κουρτίνες, οι οποίες θα επιτρέπουν στο φυσικό φως να φωτίζει τα περίπτερα. Σχεδιάζεται επίσης ένα γεωθερμικό σύστημα που θα παρέχει έως και το 50 τοις εκατό των αναγκών θέρμανσης της προσθήκης τον χειμώνα.
«Όταν προσκληθήκαμε να δουλέψουμε στο Εξάγωνο, αρχίσαμε αμέσως να σκεφτόμαστε αν θα μπορούσαμε να διατηρήσουμε με κάποιο τρόπο την αρχική διάταξη και τις αναλογίες», ανέφεραν οι συνιδρυτές της SANAA Kazuyo Sejima και Ryue Nishizawa. «Και αν θα μπορούσαμε να δημιουργήσουμε κάτι που θα χρησιμοποιούσαν όλοι. Το Garage είχε πάντα μια έντονη στόχευση στην αρχιτεκτονική των δημόσιων χώρων και στην ιστορία τους, και αυτό είναι απόλυτα σύμφωνο με την πρακτική μας. Το Εξάγωνο έχει μια ιδιαίτερη γοητεία την οποία προσπαθήσαμε να διατηρήσουμε στη σχεδίασή μας. Διατηρούμε τη μορφή και την οργάνωση του αρχικού κτιρίου, αλλά το 1923, τα έξι περίπτερα ήταν υπαίθρια. Μια μεγάλη πρόκληση ήταν πώς να διατηρήσουμε αυτή την αίσθηση στο νέο κτίριο. Ένα παράδειγμα είναι η χρήση μεγάλων διάφανων παραθύρων, έτσι ώστε οι επισκέπτες που βρίσκονται στους εξωτερικούς και στους εσωτερικούς χώρους να αισθάνονται σύνδεση».
Ο νέος χώρος έχει προγραμματιστεί να ολοκληρωθεί έως το 2026. Το κόστος του έργου δεν έχει αποκαλυφθεί. Το Μουσείο Garage από 10.000 επισκέπτες το 2008 έφτασε να έχει περισσότερους από 942.000 πριν από την πανδημία.
