Νάνι Μορέτι στη LiFO: «Όσο υπάρχουν κινηματογράφοι, θα γυρίζω ταινίες αποκλειστικά γι’ αυτούς»

Νάνι Μορέτι στη LiFO: «Όσο υπάρχουν κινηματογράφοι, θα γυρίζω ταινίες αποκλειστικά γι’ αυτούς» Facebook Twitter
Στο «Ένα καινούργιο αύριο» ο Μορέτι υποδύεται τον Τζιοβάνι, έναν σκηνοθέτη που παλεύει να γυρίσει τη νέα του ταινία.
0

Υπάρχει μια αγαπητική σχέση ανάμεσα στους εγχώριους σινεφίλ και τον Νάνι Μορέτι, αυτόν τον γενειοφόρο Ιταλό δημιουργό που επιμένει να κάνει ένα σινεμά προσωπικό, ιδιοσυγκρασιακό, γεμάτο από τις εμμονές του (η αριστερά, η σινεφιλία κ.ά.), μπολιασμένο με χιούμορ αλλά και με έναν μοναδικό τρόπο να συνδυάζει τον ιταλιάνικο κινηματογραφικό συναισθηματισμό με το φεστιβαλικό ιδίωμα. Η νέα του ταινία με τίτλο «Ένα καινούργιο αύριο» («Il Sol dell’Avvenire», 2023) προβλήθηκε στο διαγωνιστικό τμήμα των Καννών τον περασμένο Μάιο. Πρόκειται να αποτελέσει την ταινία έναρξης του 3ου Αφιερώματος Cinema Made in Italy (20/10-25/10) στην Ταινιοθήκη και να κυκλοφορήσει στις αίθουσες στις 26 Οκτωβρίου.

Στο «Ένα καινούργιο αύριο» ο Μορέτι υποδύεται τον Τζιοβάνι, έναν σκηνοθέτη που παλεύει να γυρίσει τη νέα του ταινία, η δράση της οποίας τοποθετείται στο 1956. Αντικείμενο της ταινίας είναι η έντονη διαφωνία μελών του Ιταλικού Κομμουνιστικού Κόμματος με την ηγεσία του, η οποία επέμενε να στηρίζει τις βάναυσες ενέργειες της Σοβιετικής Ένωσης στην Ουγγαρία, όπου η επανάσταση των φοιτητών αντιμετωπίστηκε με υπέρμετρη βία. Ταυτόχρονα, η σύζυγός του και σταθερή παραγωγός του επί χρόνια έχει αναλάβει την παραγωγή μιας περιπέτειας του Netflix και σκέφτεται να του ζητήσει διαζύγιο.

Με ρωτάτε αν προλαβαίνω να δω ταινίες; Φυσικά και προλαβαίνω! Δεν θα μπορούσα να κάνω αλλιώς. Είμαι σκηνοθέτης, είναι μέρος της δουλειάς μου. Για μένα η ιδιότητα του σκηνοθέτη δεν μπορεί να εννοηθεί δίχως την ιδιότητα του θεατή, είναι συνδεδεμένες στενά.

Με αφορμή την επικείμενη πρεμιέρα της ταινίας, είχαμε τη χαρά και την τιμή να συζητήσουμε με τον Νάνι Μορέτι.

— Στην ταινία ο ήρωάς σας έχει όνειρο να γυρίσει μια ιστορία αγάπης χρησιμοποιώντας ιταλικά τραγούδια. Θα λέγατε ότι κατά κάποιον τρόπο γυρίσατε εσείς ο ίδιος αυτή την ταινία, αλλά με αντικείμενο της αγάπης του ήρωα το σινεμά;
Ναι, είναι ουσιαστικά ένα φιλμ που έκανα για να δείξω την αγάπη μου για τον κινηματογράφο. Ό,τι και να γίνει, ό,τι και να συμβεί, ο κινηματογράφος διατηρεί μια μαγεία, μια γοητεία και μια σαγήνη. Πράγματι, ο Τζιοβάνι γυρίζει μια ταινία, γράφει μια άλλη και φαντάζεται μια τρίτη, που είναι η ταινία στην οποία αναφέρεστε. Να προσθέσω, επίσης, ότι όταν βλέπουμε ταινίες με ήρωα έναν σκηνοθέτη, συνήθως βρίσκεται σε δημιουργική κρίση. Δεν ισχύει το ίδιο στην περίπτωση του Τζιοβάνι, αυτό ήταν ένα ακόμα στοιχείο που βρήκα ενδιαφέρον.

Νάνι Μορέτι: «Όσο υπάρχουν κινηματογραφικές αίθουσες, θα γυρίζω ταινίες αποκλειστικά γι’ αυτές» Facebook Twitter
Είναι ουσιαστικά ένα φιλμ που έκανα για να δείξω την αγάπη μου για τον κινηματογράφο.

— Το σινεμά μπορεί να αλλάξει την ιστορία μέσα στην κινηματογραφική πραγματικότητα. Μπορεί να επηρεάσει όμως και την πραγματική ιστορία, να αλλάξει τον κόσμο, όπως λέμε;
Όχι, δεν το πιστεύω αυτό. Ούτως ή άλλως πρόκειται για ένα φιλμ το οποίο αφορά μια κατάσταση που μας πάει 70 χρόνια πίσω. Αυτό που λέτε, πάντως, το κάνει και ο Ταραντίνο, σε κάποιες ταινίες του έχει αλλάξει την ιστορική πραγματικότητα. Εμένα με ενδιέφερε να γυρίσω αυτό το φιλμ κυρίως για να διηγηθώ τα γεγονότα που έγιναν στην Ουγγαρία το ’56 και να επισημάνω ότι αποτέλεσαν μια χαμένη ευκαιρία για τη δυτική αριστερά να απελευθερωθεί από τα δεσμά της Σοβιετικής Ένωσης.

— Μου έκανε και εντύπωση ότι, ενώ ο τίτλος της ταινίας σας είναι «Il Sol dell’ Avvenire» (σ.σ. η ακριβής μετάφραση στα ελληνικά είναι ο «Ήλιος του μέλλοντος»), εσείς ασχολείστε κυρίως με το παρελθόν και το παρόν, δεν υπάρχει το μέλλον στην ταινία σας.
Ξέρετε, ο ιταλικός τίτλος της ταινίας είναι σαρκαστικός, είναι ειρωνικός. Και είναι ένας στίχος από ένα τραγούδι των Παρτιζάνων της Ιταλίας, από εκεί το δανείστηκα.

— Υπάρχει μια σκηνή στο φιλμ όπου ο Τζιοβάνι είναι σπίτι και επιχειρεί να παρακολουθήσει μαζί με τη γυναίκα και την κόρη του τη «Λόλα» του Ζακ Ντεμί. Η κόρη του στέλνει μηνύματα στο messenger με τον φίλο της, η γυναίκα του σηκώνει το τηλέφωνο και πηγαίνει στο διπλανό δωμάτιο για να μιλήσει, ε, στο τέλος αγανακτεί και ο ίδιος και φεύγει. Νομίζω ότι τα smartphones έχουν δυσκολέψει την παρακολούθηση ταινιών στο σπίτι και έχουν μειώσει το attention span μας.
Αυτό το πρόβλημα που αναφέρετε δεν θα υπήρχε και δεν θα το συζητούσαμε αν βλέπαμε τις ταινίες στην κινηματογραφική αίθουσα. Η έξοδος στο σινεμά αποτελεί μια επένδυση που κάνουμε, μια επένδυση χρόνου, σκέψης και συναισθήματος. Η προσοχή μας στον κινηματογράφο είναι πολύ διαφορετική σε σχέση με το σπίτι, είμαστε πιο αφοσιωμένοι στο θέαμα. Γι' αυτό κι εγώ, για όσο χρόνο ακόμα θα υπάρχουν ανοιχτοί κινηματογράφοι, θα φτιάχνω ταινίες αποκλειστικά για την κινηματογραφική αίθουσα. Τις προάλλες είδα το «El Conde» του Πάμπλο Λαραΐν στο Φεστιβάλ Βενετίας και μετά από λίγες μέρες ανέβηκε στο Netflix. Αυτό μου έκανε πάρα πολύ άσχημη εντύπωση.

Νάνι Μορέτι: «Όσο υπάρχουν κινηματογραφικές αίθουσες, θα γυρίζω ταινίες αποκλειστικά γι’ αυτές» Facebook Twitter
Από δημιουργούς που δουλεύουν σήμερα, μου αρέσουν πολύ ο Πολ Τόμας Άντερσον και η Μια Χάνσεν-Λοβ. Επίσης, να σας εξομολογηθώ ότι καμιά φορά πιάνω τον εαυτό μου να νοσταλγεί το σινεμά του Κισλόφσκι και του Κιαροστάμι.

— Ενδιαφέρον που αναφέρατε το Netflix, γιατί η πιο αστεία σκηνή της ταινίας σας είναι μάλλον η συνάντηση του Τζιοβάνι με τους παραγωγούς του Netflix, ώστε να βρει χρηματοδότηση και να μπορέσει να τελειώσει την ταινία του. Πιστεύετε ότι το Netflix είναι η πηγή του κακού στο σημερινό κινηματογραφικό τοπίο;
Παίρνω το Netflix ως παράδειγμα στην ταινία μου, αλλά το Netflix λειτουργεί ως αντιπρόσωπος και του Amazon και τoυ Disney+ και όλων των μεγάλων streaming πλατφορμών. Θα το έθετα αλλιώς, θα έλεγα ότι οι πλατφόρμες εκπροσωπούν έναν τελείως διαφορετικό τρόπο για να δουλεύεις και για να διανέμονται οι ταινίες σου. Όπως σας είπα και νωρίτερα, πιστεύω ακράδαντα ότι οι ταινίες πρέπει να προβάλλονται στις κινηματογραφικές αίθουσες. Στις πλατφόρμες ταιριάζουν περισσότερο οι σειρές και δεν είναι τυχαίο ότι εκεί είναι πιο δημοφιλείς από τις ταινίες. Για να είμαι ειλικρινής, δεν θα είχα πρόβλημα να παίζονται οι ταινίες μου σε πλατφόρμες σαν αυτές. Αν είχα, θα ήταν σαν να ακύρωνα συνολικά τη δυνατότητα οικιακής προβολής. Αλλά θα δεχόμουν να προβληθούν εκεί μόνο αφού περάσουν πρώτα από τις κινηματογραφικές αίθουσες και παραμείνουν σ’ αυτές για αρκετό καιρό.

— Στην ταινία χρησιμοποιείτε τον Τζιοβάνι, μια μυθοπλαστική εκδοχή του εαυτού σας, ένα avatar, αν θέλετε, σαν τον Μικέλε Απιτσέλα στις πρώτες σας ταινίες. Αντίθετα, στο «Αγαπημένο μου ημερολόγιο», μια ταινία σας που αγαπάμε πολύ στη χώρα μας και κλείνει φέτος 30 χρόνια, καθώς και στον «Απρίλη», χρησιμοποιήσατε ευθέως το όνομά σας.
Στο «Αγαπημένο μου ημερολόγιο» και στον «Απρίλη» χρησιμοποίησα το όνομά μου, γιατί μιλούσα για πολύ προσωπικά πράγματα και θεώρησα ότι είναι λάθος να κρυφτώ πίσω από έναν μυθοπλαστικό χαρακτήρα. Αντίθετα, στην τωρινή ταινία ο Τζιοβάνι είναι ένας μυθοπλαστικός χαρακτήρας, αν και ομολογώ ότι φέρει κάποιες ομοιότητες με εμένα. Έχει και ορισμένα κοινά με χαρακτήρες που έχω ερμηνεύσει εδώ και σαράντα χρόνια, όπως ο Μικέλε Απιτσέλα που αναφέρατε, αλλά υπάρχουν κι άλλα στοιχεία σ’ αυτόν, πολύ διαφορετικά. Και είναι διαφορετικά γιατί έχουν περάσει σαράντα χρόνια από τότε που ξεκίνησα κι έχουν μεσολαβήσει αρκετά πράγματα στο μεταξύ στη ζωή μου και στον τρόπο που βλέπω τον κόσμο, τα οποία με επηρέασαν. Το βρίσκω θετικό, γιατί σημαίνει ότι αυτά τα σαράντα χρόνια δεν πέρασαν κενά.

— Μοιράζεστε με τον Τζιοβάνι και την ενόχλησή του για την τάση της πρωταγωνίστριάς του να αυτοσχεδιάζει; Επιτρέπετε στους ηθοποιούς σας τον αυτοσχεδιασμό ή θέλετε να ακολουθούν κατά γράμμα το σενάριο;
Αν μου κάνατε αυτή την ερώτηση σαράντα χρόνια πριν, θα σας απαντούσα ότι θέλω να ερμηνεύουν τους διαλόγους όπως τους έγραψα. Ήμουν λιγότερο εύκαμπτος στο παρελθόν. Σήμερα δεν είμαι τόσο αυστηρός με τους ηθοποιούς μου.

Νάνι Μορέτι: «Όσο υπάρχουν κινηματογραφικές αίθουσες, θα γυρίζω ταινίες αποκλειστικά γι’ αυτές» Facebook Twitter
Η έξοδος στο σινεμά αποτελεί μια επένδυση που κάνουμε, μια επένδυση χρόνου, σκέψης και συναισθήματος.

— Στο φινάλε κλείνετε με μια παρέλαση όπου συμμετέχουν ηθοποιοί από το τωρινό σας φιλμ, αλλά και από παλιότερες δουλειές σας. Πώς προέκυψε αυτή η ιδέα;
Η ιδέα μού ήρθε αργότερα, δεν υπήρχε στο σενάριο. Η ταινία μου τελείωνε με τη σκηνή που προηγήθηκε, χωρίς την παρέλαση. Την ενσωμάτωσα στη συνέχεια, ήθελα μια παρέλαση που να μοιάζει λίγο με τσίρκο και λίγο με πολιτική διαμαρτυρία. Εμφάνισα τον βοηθό σκηνοθέτη, τους τρεις σεναριογράφους, τον Κορεάτη παραγωγό και όσους συμμετείχαν στην ταινία. Κι αφού το γύρισα όπως το είχα στο μυαλό μου, είδα το υλικό και σκέφτηκα «γιατί να μη βάλω και ηθοποιούς που δούλεψαν σε προηγούμενες ταινίες μου»; Κι έτσι επέστρεψα στη σκηνή και πρόσθεσα στην παρέλαση και παλιότερους συνεργάτες μου.

— Κάποιοι συνάδελφοί σας δηλώνουν ότι δεν έχουν χρόνο να δουν νέες ταινίες. Εσείς προλαβαίνετε να δείτε κι αν ναι, μπορείτε να μοιραστείτε μαζί μας κάποιους σύγχρονους δημιουργούς που σας αρέσουν;
Με ρωτάτε αν προλαβαίνω να δω ταινίες; Φυσικά και προλαβαίνω! Δεν θα μπορούσα να κάνω αλλιώς. Είμαι σκηνοθέτης, είναι μέρος της δουλειάς μου. Για μένα η ιδιότητα του σκηνοθέτη δεν μπορεί να εννοηθεί δίχως την ιδιότητα του θεατή, είναι συνδεδεμένες στενά. Για να απαντήσω στο ερώτημά σας, από δημιουργούς που δουλεύουν σήμερα, μου αρέσουν πολύ ο Πολ Τόμας Άντερσον και η Μια Χάνσεν-Λοβ. Επίσης, να σας εξομολογηθώ ότι καμιά φορά πιάνω τον εαυτό μου να νοσταλγεί το σινεμά του Κισλόφσκι και του Κιαροστάμι. Μου λείπουν πολύ.

ΕΝΑ ΚΑΙΝΟΥΡΓΙΟ ΑΥΡΙΟ (A Brighter Tomorrow) – Official Trailer

Η ταινία «Ένα καινούργιο αύριο» κάνει την πανελλήνια πρεμιέρα της στο πλαίσιο του αφιερώματος Cinema Made in Italy της Ταινιοθήκης την Παρασκευή 20 Οκτωβρίου. Κυκλοφορεί στις αίθουσες στις 26 Οκτωβρίου από τη Feelgood Entertainment.

Οθόνες
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

TAINIES

Οθόνες / Ο ανανεωμένος Superman και 6 ακόμα λόγοι για να πάτε σινεμά

Ένας υπερήρωας, μερικοί επικίνδυνοι καρχαρίες, ένα αμερικανικό ρομαντικό δράμα, μπόλικος σουρεαλισμός και γαλλικό chanson: Το κινηματογραφικό μενού της εβδομάδας έχει από όλα - Τι παίζει από σήμερα σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη.
THE LIFO TEAM
Superman: Ένα αβαρές επεισόδιο κυριακάτικου cartoon

Oθόνες / Superman: Ένα αβαρές επεισόδιο κυριακάτικου καρτούν

Υπερφορτωμένο, κατά διαστήματα απολαυστικό, με μια τετράποδη προσθήκη που θα κάνει τους ζωόφιλους να γαβγίζουν από χαρά, το «Superman» του Τζέιμς Γκαν δεν προσποιείται πως θέλει να προσφέρει τίποτα παραπάνω από δύο ευχάριστες ώρες στο σινεμά.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Superman, καρχαρίες και Νταλί από αύριο στους κινηματογράφους

Πολιτισμός / Superman, καρχαρίες και Νταλί από αύριο στους κινηματογράφους

Η πρώτη ταινία του αναγεννημένου διευρυμένου σύμπαντος της DC, ο υβριδικός μεταμεσονύκτιος χαβαλές του «Dangerous Animals» και το χιτσκοκικό «Spellbound», με την ονειρική σεκάνς ανθολογίας που σχεδίασε ο Σαλβαδόρ Νταλί, ξεχωρίζουν από το πρόγραμμα αυτής της εβδομάδας.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Νύχτα Αγωνίας: Το trendy δράμα του Χίτσκοκ με τη συμμετοχή του Νταλί

Οθόνες / Νύχτα Αγωνίας: Το trendy δράμα του Χίτσκοκ με τη συμμετοχή του Νταλί

Ο μεγαλοπαραγωγός Ντέιβιντ Ο. Σέλζνικ επιθυμούσε ένα trendy δράμα για την ψυχανάλυση, ενώ ο Άλφρεντ Χίτσκοκ γύρισε άλλο ένα θρίλερ για το σεξ, την ερωτική επιθυμία και τον ρόλο μιας δυναμικής γιατρού, απροστάτευτης σε ένα σεξιστικό ανδροκρατούμενο μικρόκοσμο.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
Αναγέννηση του Jurassic World με ανακυκλωμένα υλικά, ανακουφιστικά αναχρονιστική

Οθόνες / Jurassic World: Ανακυκλωμένα υλικά, ανακουφιστικό πισωγύρισμα

Ο Κόλιν Τρεβόροου ξεκίνησε δυνατά τη δεύτερη τριλογία του Jurassic σύμπαντος και την έστειλε στον αγύριστο ή περίπου στη μέση του πουθενά, με τους τροποποιημένους δεινοσαύρους αδέσποτους, οπλισμένους κι επικίνδυνους, σε ένα φινάλε με οικολογικές κορόνες, πανηγυρικά χαοτικό, ψευδεπίγραφα απειλητικό και, εν τέλει, εξαιρετικά ανιαρό.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
Στο «F1», o Μπραντ Πιτ θυμίζει τους σταρ μιας άλλης εποχής

Οθόνες / Στο «F1», o Μπραντ Πιτ θυμίζει τους σταρ μιας άλλης εποχής

Ο Μπραντ Πιτ, σε έναν μεγαλειώδη αναχρονισμό σε σύγκριση με τους ζορισμένους άνδρες του σύγχρονου κινηματογράφου, παίζει την ψυχούλα που όλοι φανταζόμαστε στο «F1», έναν (καθόλου σκοτεινό) ιππότη της ασφάλτου, ριψοκίνδυνο για το fun της ιστορίας, σε πλήρη έλεγχο της κατάστασης, πιστό στο σχεδόν ερωτικό του ραντεβού με τον φακό.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
10 κινηματογραφικές προβολές-events που δεν πρέπει να χάσετε φέτος το καλοκαίρι

Οθόνες / 10 θρυλικές ταινίες που θα δούμε φέτος στα θερινά

Πέρα από τις ταινίες της διανομής, το καλοκαίρι διεξάγονται events, φεστιβάλ κaι αφιερώματα που (επανα)συστήνουν θησαυρούς από το κινηματογραφικό παρελθόν. Επιλέγουμε μια προβολή από δέκα τέτοιες δράσεις, στις οποίες κάθε σινεφίλ αξίζει να χτυπήσει κάρτα. 
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Κατερίνα Γιουλάκη (1938-2025): «Η θεία όλων μας»

Απώλειες / Κατερίνα Γιουλάκη (1938-2025): «Η θεία όλων μας»

Η αγαπημένη ηθοποιός, που έφυγε πλήρης ημερών πριν από λίγες ημέρες, υπήρξε η επιτομή της Ελληνίδας θείας, τόσο στην τηλεόραση όσο και στον κινηματογράφο. Ο ανιψιός της, Φώτης Σεργουλόπουλος, θυμάται στιγμές μαζί της.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Γιατί να δει κανείς το «Φοινικικό σχέδιο» αν δεν είναι φαν του Γουές Άντερσον;

The Review / Γιατί να δει κανείς το «Φοινικικό σχέδιο» αν δεν είναι φαν του Γουές Άντερσον;

O Χρήστος Παρίδης συζητά με τη Βένα Γεωργακοπούλου για την τελευταία ταινία του Τεξανού δημιουργού. Πρόκειται, τελικά, για μια αντικαπιταλιστική αλληγορία της εποχής μας;
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ