«Αν με ανοίγατε, θα βρίσκατε μέσα μου παραλίες» - και άλλες έξοχες ατάκες της Ανιές Βαρντά

«Αν με ανοίγατε, θα βρίσκατε μέσα μου παραλίες» - και άλλες έξοχες ατάκες της Ανιές Βαρντά Facebook Twitter
Η Ανιές Βαρντά στο 'αυτοβιογραφικό' της ντοκιμαντέρ, «Οι παραλίες της Ανιές» του 2009.
1

Εκτός από μια σπουδαία και πολυσχιδής σκηνοθέτιδα με τεράστια και απείρως σημαντική φιλμογραφία, η Ανιές Βαρντά ήταν επίσης μια από τις πιο εμβληματικές φιγούρες της κουλτούρας, διόλου εσωστρεφής και πάντα πρόθυμη να μοιραστεί τις απόψεις και την κοσμοθεωρία της με την ίδια θέρμη που εξέφραζε την επιθυμία της να συνεχίσει να δουλεύει μέχρι το τέλος.

«Με τις ταινίες μου», είχε πει κάποτε, «ήθελα πάντα να κάνω τους ανθρώπους να κοιτάξουν βαθιά. Δεν θέλω να υποδείξω πράγματα, αλλά να υποκινήσω στους ανθρώπους την επιθυμία να δουν από μόνοι τους».

Οι παλιές συνεντεύξεις της είναι γεμάτες από τέτοια διαμάντια. Η Βαρντά ήταν μια μηχανή ατάκας για τα πάντα από τον μισογυνισμό στο Χόλιγουντ μέχρι τη μανία της με το δενδρολίβανο, το οποίο κατανάλωνε με το κιλό «πίνοντάς» το σε ποτήρια με ζεστό νερό, κυρίως όταν εργαζόταν.

«Άλλοι πίνουν καφέ, άλλοι παίρνουν αμφεταμίνες, εγώ σπιντάρω με δενδρολίβανο» είχε πει. «Το όνομα της εταιρείας μου είναι Ciné-Tamaris, που είναι ένα είδος δενδρολίβανου. Αυτή είναι η αμφεταμίνη μου. Ζεστό νερό και βότανο. Προτιμώ να σκέφτομαι πάντως ότι την έχουμε μέσα μας την ενέργεια. Βρίσκεται κάπου εντός, αλλά μερικές φορές κοιμάται. Προσπαθώ να την ξυπνάω όταν την χρειάζομαι».

«Δεν είχα κλείσει καλά-καλά τα 30 και με αποκαλούσαν ήδη 'γιαγιά' [της Νουβέλ Βαγκ]. Είχα αρχίσει να γερνάω φαίνεται σε πολύ νεαρή ηλικία».

Όσο για την ταμπέλα της φεμινίστριας σκηνοθέτιδας που της είχε αποδοθεί από νωρίς (και την είχε αποδεχθεί), είχε δηλώσει: «Νομίζω ότι ήμουν φεμινίστρια πριν γεννηθώ ακόμα. Θα πρέπει να υπήρχε κάπου ένα φεμινιστικό χρωμόσωμα».

Αυτό που ίσως την ενοχλούσε λίγο ήταν η πρώιμη ταμπέλα της «νονάς» αλλά και της «γιαγιάς» ενίοτε της Νουβέλ Βαγκ: «Δεν είχα κλείσει καλά-καλά τα 30 και με αποκαλούσαν ήδη 'γιαγιά' [της Νουβέλ Βαγκ]. Είχα αρχίσει να γερνάω φαίνεται σε πολύ νεαρή ηλικία».

«Αν με ανοίγατε, θα βρίσκατε μέσα μου παραλίες» - και άλλες έξοχες ατάκες της Ανιές Βαρντά Facebook Twitter
Σκηνοθετώντας το "La Pointe Courte", το 1954

Παρότι κυρίως η Βαρντά γύριζε ταινίες στη Γαλλία, είχε εργαστεί και στο Λος Άντζελες – είχε μετακομίσει εκεί στα τέλη της δεκαετίας του '60 με τον σύζυγό της, τον σκηνοθέτη Ζακ Ντεμί, ο οποίος είχε υπογράψει συμβόλαιο τότε με την Columbia Pictures. «Από τη στιγμή που πάτησα το πόδι μου, ερωτεύτηκα αυτή την περίεργη πόλη» είχε πει σε μια συνέντευξή της. Συγχρόνως όμως διαισθανόταν και το χάσμα ανάμεσα στην κουλτούρα του Χόλιγουντ και στο δικό της έργο: «Εγώ δεν έκανα καριέρα, έκανα ταινίες. Είναι πολύ διαφορετικό».

Στη δεκαετία του '80 πάντως, αποφάσισαν μαζί με τον Ντεμί να δώσουν μια δεύτερη ευκαιρία στο Χόλιγουντ. Η Βαρντά όμως αποφάσισε ότι ήταν μάταιη η απόπειρα όταν σε μια συνάντησή τους με έναν παραγωγός, αυτός την τσίμπησε συγκαταβατικά στο μάγουλο. Η αντίδρασή της ήταν άμεση και καίρια, όπως είπε στην περσινή συνέντευξή της στον Guardian: «Ήταν αηδιαστικό εκ μέρους του να με τσιμπήσει στο μάγουλο. Τον χαστούκισα. Το άξιζε όμως».

Στην ίδια αυτή συνέντευξη είχε μιλήσει και για την συνεργασία της με τον καλλιτέχνη JR για το ντοκιμαντέρ Faces Places (για το οποίο έγινε η μεγαλύτερη σε ηλικία υποψήφια βραβείου Όσκαρ) στο οποίο οι δύο τους εμφανίζονται να περιφέρονται με γοργούς ρυθμούς ανά τη Γαλλία.

Ο JR έμοιαζε να μην υπολογίζει την ηλικία της 90χρονης δημιουργού, και έτσι ακριβώς το προτιμούσε και η ίδια: «Δεν με αφορά η προστασία της τρίτης ηλικίας. Είμαι ακόμα ζωντανή. Έχω ακόμα περιέργεια. Δεν θέλω να μου φέρονται σαν γέρικο υπόλειμμα μιας σαπισμένης σάρκας!».

Παρότι το Faces Places είχε να κάνει κυρίως με τους ανθρώπους που η ίδια και ο JR συναντούσαν καθ' οδόν, είναι επίσης και μια ματιά στη ζωή της και στην καλλιτεχνική της πορεία, κάτι που έκανε πιο διεξοδικά στο ντοκιμαντέρ του 2009, «Οι παραλίες της Ανιές», όπου η Βαρντά επισκέπτεται συναισθηματικά ορόσημα από το παρελθόν της. Εξηγώντας τον τίτλο της ταινίας, είχε πει τότε: «Αν μπορούσαμε να ανοίξουμε τους ανθρώπους, θα βρίσκαμε τοπία. Αν ανοίγαμε εμένα, θα βρίσκαμε παραλίες».

 

Με στοιχεία από το Vanity Fair

Οθόνες
1

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ο Πολ Σάιμον δεν ακούει καθόλου πλέον από το ένα αυτί αλλά η μουσική παραμένει βαθιά εντός του

Daily / Ο Πολ Σάιμον δεν ακούει καθόλου πλέον από το ένα αυτί αλλά η μουσική παραμένει βαθιά εντός του

Το ντοκιμαντέρ «In Restless Dreams: The Music of Paul Simon» αποτελεί μια συναρπαστική αναδρομή στη μακρά πορεία του σπουδαίου δημιουργού, από τους Simon and Garfunkel μέχρι σήμερα.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Η «Αιώνια Λιακάδα ενός Καθαρού Μυαλού» έγινε 20 χρονών

Οθόνες / Έρωτας και μνήμη: Η «Αιώνια Λιακάδα ενός Καθαρού Μυαλού» έγινε 20 χρονών

Η δημοφιλής ρομαντική ταινία με τον Τζιμ Κάρεϊ και την Κέιτ Γουίνσλετ συμπλήρωσε μια εικοσαετία από την αμερικανική της πρεμιέρα. Με αφορμή αυτή την επέτειο, την επισκεπτόμαστε ξανά και εξετάζουμε γιατί παραμένει αγαπητή μέχρι σήμερα.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Τρία ελληνικά ντοκιμαντέρ του 26ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης που πρέπει να δείτε οπωσδήποτε

Οθόνες / Γιατί τα ελληνικά ντοκιμαντέρ είναι στο σύνολό τους καλύτερα από τις ταινίες μυθοπλασίας - Τρία παραδείγματα

Τα πολυσυζητημένα «Αδέσποτα Κορμιά», ένα ερωτικό προσκύνημα στη Σαπφώ και ένα στοιχειωμένο σκακιστικό καφενείο στην καρδιά του αθηναϊκού κέντρου: Τρεις ταινίες που ξεχώρισαν στο 26ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Υπάρχει άνθρωπος που δεν έκλαψε με το «One Day» του Netflix;

The Review / Υπάρχει άνθρωπος που δεν έκλαψε με το «One Day» του Netflix;

Ο Γιάννης Βασιλείου και η Ναταλία Πετρίτη συζητούν για τα συν και τα πλην της παραγωγής του Netflix, για τους λόγους που δέθηκαν οι θεατές μαζί της και για άλλες πρόσφατες παραγωγές που θα έκαναν ακόμα και μια πέτρα να κλάψει.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Πάθη, μίση, ανταλλαγή εραστών και ατέλειωτοι καβγάδες: Το μυστικό παρασκήνιο πίσω από τις βελούδινες ταινίες του Τζέιμς Άιβορι

Οθόνες / Πάθη, μίση, ατέλειωτοι καβγάδες: Το παρασκήνιο πίσω από τις βελούδινες ταινίες του Τζέιμς Άιβορι

Ένα νέο ντοκιμαντέρ για το ντουέτο του παραγωγού Ισμαήλ Μέρτσαντ και του σκηνοθέτη Τζέιμς Άιβορι καθιστά σαφές ότι τα υποβόσκοντα πάθη στις ταινίες τους δεν ήταν τίποτα σε σύγκριση με ό,τι συνέβαινε πίσω από την κάμερα.
THE LIFO TEAM
Lee Grant: «Η εξορία μου από το Χόλιγουντ ήταν η καλύτερη εκπαίδευση που θα μπορούσα να φανταστώ»

Οθόνες / Λι Γκραντ: Μια «ακυρωμένη» ηθοποιός, μια ακόμα ενεργή και αξιόλογη σκηνοθέτιδα

To τρομερό ταλέντο που έκανε μπαμ από μακριά και το Χόλιγουντ κατέστρεψε χωρίς αιτία βρίσκεται πια στην κορυφή της λίστας με τους μεγαλύτερους (σε ηλικία) εν ζωή σκηνοθέτες. Η ιστορία της ζωής και της καριέρας του κοριτσιού με την κλεμμένη νεότητα είναι συγκλονιστική.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
The Sopranos: Ο εθισμός του Τζέιμς Γκαντολφίνι στο αλκοόλ και τα ναρκωτικά και το χάος στα γυρίσματα της κορυφαίας σειράς

Οθόνες / The Sopranos: Ο εθισμός του Τζέιμς Γκαντολφίνι στο αλκοόλ και τα ναρκωτικά και το χάος στα γυρίσματα της κορυφαίας σειράς

Σ’ ένα νέο βιβλίο αποκαλύπτεται το μέγεθος των προβλημάτων που συχνά προκαλούσε η κατάσταση που βρισκόταν ο πρωταγωνιστής της εμβληματικής σειράς του HBO
THE LIFO TEAM
Μίσα Ντεφονσέκα: Η αληθινή ιστορία της γυναίκας που «έζησε με τους λύκους» και εξαπάτησε τους πάντες

Οθόνες / Μίσα Ντεφονσέκα: Η αληθινή ιστορία της γυναίκας που «έζησε με τους λύκους» και εξαπάτησε τους πάντες

Η ιστορία της τα είχε όλα. Ήταν δραματική, συγκινητική, μια ιστορία επιβίωσης ενός παιδιού, είχε αθωότητα, πίστη και το πιο δραματικό φόντο της πιο σκοτεινής περιόδου της ευρωπαϊκής ιστορίας, τις διώξεις και την εξόντωση των Εβραίων και το Ολοκαύτωμα. H απίστευτη αυτή ιστορία είναι τώρα ένα ντοκιμαντέρ που προβάλλεται στο Netflix.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
10 γυναικείες οσκαρικές πρωτιές

Οθόνες / Δέκα γυναικείες οσκαρικές πρωτιές που έγραψαν ιστορία

Η πρώτη μαύρη ηθοποιός, η πρώτη αυτόχθονας Αμερικανίδα, η πρώτη ΛΟΑΤΚΙ+ γυναίκα, η πρώτη που πήρε βραβείο Καλύτερης Σκηνοθεσίας ανταγωνιζόμενη τον πρώην σύζυγό της, η πρώτη zoomer και ως τώρα η μοναδική γεννηθείσα τον 21ο αιώνα με Όσκαρ.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
Αν μια ταινία δεν είναι στη συλλογή της Criterion, δεν μετράει, όσα βραβεία κι αν έχει πάρει

Οθόνες / Αν μια ταινία δεν είναι στη συλλογή της Criterion, δεν μετράει, όσα βραβεία κι αν έχει πάρει

Έχει διαμορφώσει γενιές κινηματογραφιστών που μεγάλωσαν υπό την επιρροή της, για την πλειονότητα των κινηματογραφόφιλων είναι κάτι σαν το Λούβρο, αλλά «με μια χιπ αύρα». Για πολλούς, η γνώμη της εταιρείας που επιλέγει 50 με 60 νέες ταινίες κάθε χρόνο μετράει περισσότερο από οποιαδήποτε τελετή απονομής βραβείων.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
«Μάτια Ερμητικά Κλειστά»: Η επιτάφια ονειροφαντασία του Στάνλεϊ Κιούμπρικ

Οθόνες / «Μάτια Ερμητικά Κλειστά»: Η επιτάφια ονειροφαντασία του Στάνλεϊ Κιούμπρικ

25 χρόνια συμπληρώνονται από τον θάνατο του σπουδαίου σκηνοθέτη, λίγους μήνες πριν από την πρεμιέρα του αριστουργηματικού, πολυδαίδαλου επιλόγου της ασυναγώνιστης φιλμογραφίας του.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ

σχόλια

1 σχόλια