Ιστορίες Εγκλεισμού: H Berlinale στον ρυθμό του κορονοϊού

Ιστορίες Εγκλεισμού: H Berlinale στον ρυθμό του κορονοϊού Facebook Twitter
O Ρασούλοφ παρέμεινε σε κατ' οίκον περιορισμό στη χώρα του, καθώς οι Αρχές τού έχουν απαγορεύσει όχι μόνο να μεταβεί σε άλλο κράτος αλλά και να συμμετέχει σε συναθροίσεις και εκδηλώσεις, όπως επίσης και να σκηνοθετεί!
0

Το Βερολίνο παρέμεινε τευτονικά ψύχραιμο κατά τη διάρκεια του πρόσφατου φεστιβάλ. Όταν έπεσε σύρμα από Αθήνα «φέρε όσα μπουκαλάκια απολυμαντικού βρεις» στον δυτικό τομέα της πόλης, βρήκα τα ράφια γεμάτα, αλλά λίγες ημέρες αργότερα, φαρμακεία και σχετικά καταστήματα στο ανατολικό, σαφώς πιο τουριστικό και γεμάτο Έλληνες φεστιβαλιστές τμήμα παρουσίαζαν σοβαρή έλλειψη.

Στο περιθώριο των ταινιών του διαγωνιστικού σκεφτόμουν αντανακλαστικά και δημοσιογραφικά παλιότερες ταινίες, «πανδημικά» προσανατολισμένες: το Contagion του Σόντερμπεργκ, με το όμορφο κρανίο της άπιστης Γκουίνεθ χαιρέκακα διάπλατο σε ένα από τα πιο αστραπιαία ξεπαστρέματα στο σινεμά. Το 28 ημέρες μετά και το εξίσου τρομερό σίκουελ με το ερημωμένο Λονδίνο, το I am legend, με τα ανατριχιαστικά, αν και εφετζίδικα, ερείπια της Νέας Υόρκης να αποτελούν την καθημερινότητα του κυνηγού και ταυτόχρονα πολιορκημένου Γουίλ Σμιθ. Και, βέβαια, τον πιο πιστό στο μυθιστόρημα του Ρίτσαρντ Μάθεσον προκάτοχό του, το Omega Man, με τον Τσάρλτον Ίστον, που είχε διαπρέψει στον πρωτότυπο, κλασικό Πλανήτη των Πιθήκων, παρεμφερή παραβολή για την εξαφάνιση του πληθυσμού και τις συνέπειες μιας ποικιλόμορφης επιδημίας.

Η συνήθης τροπή μιας τέτοιας υπόθεσης είναι η μεταμόρφωση των προσβεβλημένων σε ζόμπι, μια δραματική υπέρβαση προς το φανταστικό που υπερβάλλει στη σύλληψη, αλλά προειδοποιεί, χωρίς απαραίτητα να υποκύπτει στον εύκολο πειρασμό της διδακτικότητας.

Μπορεί να μην απειλούμαστε από τη βουβωνική πανώλη ή τον λοιμό του Περικλή, αλλά δεν έχουμε απομακρυνθεί όσο νομίζουμε από τον ισπανική γρίπη του 20ού αιώνα, κάτι που οι σεναριογράφοι και σκηνοθέτες αντιλαμβάνονται, ανάλογα με το ταλέντο, τη γραφή τους και τον διαθέσιμο προϋπολογισμό.

Στον 21ο αιώνα οι μετα-αποκαλυπτικές ταινίες έδωσαν το στίγμα του φόβου μπροστά σε μια υπερψηφιακή σιγουριά, ποντάροντας στο κενό που δημιουργείται από την εμπιστοσύνη στην ανάπτυξη και στην παράλληλη έλλειψη επαρκών προφυλάξεων.

Από το Road του Χίλκοουτ ως το Light of my Life του Κέισι Άφλεκ, η ματιά εξελίχθηκε σε μια φιλοσοφική ανησυχία, περισσότερο υπαρξιακή και μελαγχολική, χωρίς να λείπουν τα χορταστικά θεάματα, όπως το προβληματικό στην παραγωγή του, αλλά όχι και τόσο απογοητευτικό World War Z του Μαρκ Φόρστερ, με τον Μπραντ Πιτ.

Μπορεί να μην απειλούμαστε από τη βουβωνική πανώλη ή τον λοιμό του Περικλή, αλλά δεν έχουμε απομακρυνθεί όσο νομίζουμε από τον ισπανική γρίπη του 20ού αιώνα, κάτι που οι σεναριογράφοι και σκηνοθέτες αντιλαμβάνονται, ανάλογα με το ταλέντο, τη γραφή τους και τον διαθέσιμο προϋπολογισμό.

Κι ενώ η Berlinale έβαινε προς το τέλος της και περιμέναμε την ταινία που θα διεκδικούσε τη Χρυσή Άρκτο από το First Cow της Κέλι Ράιχαρτ, που μου άρεσε πολύ, και το Never rarely sometimes always της Ελίζα Χίτμαν, που άρεσε σε όσους το πρόλαβαν, τις τελευταίες ημέρες προβλήθηκε το There is no evil του Μοχάμεντ Ρασούλοφ. Με το που το είδα, σιγουρεύτηκα πως θα έφευγε με το πρώτο βραβείο, για πολιτικούς και καλλιτεχνικούς λόγους.

Η ταινία, όχι ο ίδιος: ο Ρασούλοφ παρέμεινε σε κατ' οίκον περιορισμό στη χώρα του, καθώς οι Αρχές τού έχουν απαγορεύσει όχι μόνο να μεταβεί σε άλλο κράτος αλλά και να συμμετέχει σε συναθροίσεις και εκδηλώσεις, όπως επίσης και να σκηνοθετεί! Δεν είναι η πρώτη φορά που το Φεστιβάλ Βερολίνου ανταμείβει με την υψηλότερη διάκριση τιμωρημένο Ιρανό δημιουργό. Το 2015 ο Τζαφάρ Παναχί γύρισε αντάρτικα το Ταξί, το έστειλε κρυφά στο πρόθυμο να το προβάλει φεστιβάλ και η ανιψιά του παρέλαβε την Άρκτο αντ' αυτού.

Το There is no evil είναι μια πιο ενδιαφέρουσα, σοβαρή και απαιτητική ταινία σε σχέση με το Ταξί. Πραγματεύεται 4 διαφορετικές ιστορίες στρατιωτικών που αναγκάζονται να υπακούσουν, αλλά αμφισβητούν την ορθότητα και τη σκοπιμότητα των καθηκόντων τους.

Ιστορίες Εγκλεισμού: H Berlinale στον ρυθμό του κορονοϊού Facebook Twitter
H ηθοποιός Baran Rasoulof, παρέλαβε τη Χρυσή Άρκτο εκ μέρους του πατέρα της, Mohammad Rasoulof (τον οποίο βλέπουμε στην οθόνη του κινητού να κάνει δηλώσεις).

Με άλλα λόγια, ο Ρασούλοφ μιλά για τη δική του περίπτωση, χρησιμοποιώντας ανώνυμους «υπαλλήλους» του κράτους. Το ζήτημα που προέκυψε μετά τη βράβευση ήταν αν ο Ρασούλοφ θα έπρεπε να υποστεί τις συνέπειες της παράνομης πράξης του ή θα τη γλίτωνε με κίτρινη κάρτα – άλλωστε, οι Ιρανοί διαμαρτύρονται όποτε θίγονται, όπως συνέβη με το Argo, αν και, εκ των πραγμάτων, δεν θα μπορούσαν να επιβάλουν ποινή στο Χόλιγουντ.

Το πρόβλημα είναι πως ο Ρασούλοφ είχε καταδικαστεί ήδη με αναστολή, άρα η πρώτη παρατήρηση αυτόματα μετατράπηκε σε κόκκινη κάρτα. Πριν από λίγες ημέρες ανακοινώθηκε πως θα οδηγηθεί στις φυλακές και η παγκόσμια κινηματογραφική κοινότητα έσπευσε να τον υπερασπιστεί, ζητώντας την άμεση απαλλαγή του.

Ο ίδιος έστειλε μια ανακοίνωση που, ανάμεσα σε άλλα, αναφέρει: «Η κλήση μου να εκτίσω ποινή στις ιρανικές φυλακές απλώς φανερώνει ένα μικρό δείγμα της έλλειψης ανεκτικότητας και του θυμού που χαρακτηρίζει το καθεστώς της χώρας μου απέναντι στην κριτική. Πολλοί ακτιβιστές στον χώρο του πολιτισμού έχουν φυλακιστεί γιατί ασκούν κριτική στο καθεστώς. Ο διαδεδομένος και ανεξέλεγκτος κορονοϊός στις ιρανικές φυλακές απειλεί σοβαρά την υγεία τους. Οι παρούσες συνθήκες απαιτούν άμεση αντίδραση από τη διεθνή κοινότητα».

Η ειρωνεία είναι πολλαπλή: επαγγελματίες απ' όλο τον κόσμο βρέθηκαν σε έναν χώρο για να γίνουν κοινωνοί ταινιών απ' όλο τον κόσμο, εν μέρει αψηφώντας μια επιδημία που τότε ξεκινούσε τα φονικά της βήματα στην Ευρώπη, και απουσίαζε εκείνος που έμελλε να κερδίσει το κορυφαίο βραβείο. Τώρα, ο νικητής βρίσκεται σε κίνδυνο, εξαιτίας των ιδεολογικών και πολιτικών του διαφορών με το καθεστώς, αναγκασμένος να υπακούσει και να περάσει τουλάχιστον έναν χρόνο, έγκλειστος, στο άνδρο της επιδημίας...

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO

Οθόνες
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Ανταπόκριση από το Βερολίνο: Ποζάροντας για την τέχνη

Οθόνες / Ανταπόκριση από το Βερολίνο: Ποζάροντας για την τέχνη

Το εναρκτήριο φιλμ της 70ής Berlinale, «My Salinger Year», καθώς και το «Minamata» με πρωταγωνιστή τον Τζόνι Ντεπ, προσεγγίζουν την τέχνη χρησιμοποιώντας δυο σταρ της λογοτεχνίας και του σινεμά αντίστοιχα.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ο Ρίτσαρντ Τσάμπερλεϊν στα 90: Ο βασιλιάς της τηλεόρασης ζει εδώ και χρόνια χωρίς μυστικά

Οθόνες / Ο Ρίτσαρντ Τσάμπερλεϊν στα 90: Ο βασιλιάς της τηλεόρασης ζει εδώ και χρόνια χωρίς μυστικά

Διάσημος ανά τον πλανήτη από το «Σογκούν» και «Τα πουλιά πεθαίνουν τραγουδώντας», ο Αμερικανός ηθοποιός αποφάσισε πριν από είκοσι χρόνια να αποκαλύψει την σεξουαλική του ταυτότητα και να κερδίσει την ελευθερία του
THE LIFO TEAM
Η αποδόμηση του greek dream στις ταινίες του Νίκου Παπατάκη

Οθόνες / Η αποδόμηση του greek dream στις ταινίες του Νίκου Παπατάκη

Ο εμιγκρές που κατάφερε να δει διεισδυτικά και βαθιά στην ελληνική ψυχή, ο «μοναχικός αναρχικός» με την πολύ μικρή σε μέγεθος φιλμογραφία αλλά την τεράστια σε καλλιτεχνική αξία. Από τον Παπατάκη μέχρι τον Λάνθιμο, η απόσταση είναι μικρότερη απ' όσο φανταζόμαστε.
ΕΙΡΗΝΗ ΓΙΑΝΝΑΚΗ
10 σπουδαίες κινηματογραφικές ερμηνείες του Κίλιαν Μέρφι

Οθόνες / Από τα ζόμπι του Ντάνι Μπόιλ ως τον Κεν Λόουτς: Δέκα σπουδαίες ερμηνείες του Κίλιαν Μέρφι

Ο φετινός νικητής του Όσκαρ α' ανδρικού ρόλου είναι ένας αυθεντικός καρατερίστας, αλλιώτικος και απόκοσμος, συγκινητικός στα όρια της συντριβής. 
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
Γιατί η Apple πετάει τόσα πολλά χρήματα σε παραγωγές που δεν βλέπει σχεδόν κανείς;

Οθόνες / Γιατί η Apple πετάει τόσα πολλά χρήματα σε παραγωγές που δεν βλέπει σχεδόν κανείς;

Ο τεχνολογικός γίγαντας έχει την πολυτέλεια να ξοδεύει μυθικά ποσά για περιεχόμενο υψηλού κύρους αλλά χαμηλής ανταπόκρισης. Είναι αυτό μέρος μιας στρατηγικής ή απλά έχει λεφτά για πέταμα;
THE LIFO TEAM
Αλέν Ντελόν: Οι τραγικές τελευταίες σελίδες της ζωής ενός μεγάλου σταρ

Οθόνες / Αλέν Ντελόν: Οι τραγικές τελευταίες σελίδες της ζωής ενός μεγάλου σταρ

Ένα πικρό φινάλε σε μια λαμπερή ζωή, με ιστορίες μίσους μεταξύ των παιδιών του, μια περιουσία που έχει διανεμηθεί «άδικα» και κατηγορίες για χειραγώγηση και κακοποίηση.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Tα «Αδέσποτα Κορμιά» δεν είναι μόνο η πολυσυζητημένη αφίσα τους

The Review / Tα «Αδέσποτα Κορμιά» δεν είναι μόνο η πολυσυζητημένη αφίσα τους

Ο Γιάννης Βασιλείου και η Τίνα Μανδηλαρά αναλύουν την ταινία που συζητήθηκε περισσότερο από όλες στο 26ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, τα «Αδέσποτα Κορμιά» της Ελίνας Ψύκου, με αφορμή την κυκλοφορία της στις αίθουσες από 28 Μαρτίου.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Κέιτ Μπλάνσετ: «Οι κοινωνίες σπρώχνουν τις συλλογικές τους αποτυχίες κάτω από το χαλί»

Αποκλειστική συνέντευξη / Κέιτ Μπλάνσετ: «Οι κοινωνίες σπρώχνουν τις συλλογικές τους αποτυχίες κάτω από το χαλί»

Με αφορμή το «Νέο Αγόρι», μια ταινία του συμπατριώτη της Γουόρικ Θόρντον στην οποία ανέλαβε την παραγωγή και πρωταγωνιστεί, η σπουδαία ηθοποιός συζητά με τον Θοδωρή Κουτσογιαννόπουλο. Αποκαλύπτει ένα δύσκολο παιδικό βίωμα, μιλά για τις έννοιες του θαύματος και του σωτήρα, θυμάται πώς γνώρισε τον Χρήστο Νίκου και τι την έλκει στο σινεμά που αυτός οραματίζεται. 
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
Ο Πολ Σάιμον δεν ακούει καθόλου πλέον από το ένα αυτί αλλά η μουσική παραμένει βαθιά εντός του

Daily / Ο Πολ Σάιμον δεν ακούει καθόλου πλέον από το ένα αυτί αλλά η μουσική παραμένει βαθιά εντός του

Το ντοκιμαντέρ «In Restless Dreams: The Music of Paul Simon» αποτελεί μια συναρπαστική αναδρομή στη μακρά πορεία του σπουδαίου δημιουργού, από τους Simon and Garfunkel μέχρι σήμερα.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Η «Αιώνια Λιακάδα ενός Καθαρού Μυαλού» έγινε 20 χρονών

Οθόνες / Έρωτας και μνήμη: Η «Αιώνια Λιακάδα ενός Καθαρού Μυαλού» έγινε 20 χρονών

Η δημοφιλής ρομαντική ταινία με τον Τζιμ Κάρεϊ και την Κέιτ Γουίνσλετ συμπλήρωσε μια εικοσαετία από την αμερικανική της πρεμιέρα. Με αφορμή αυτή την επέτειο, την επισκεπτόμαστε ξανά και εξετάζουμε γιατί παραμένει αγαπητή μέχρι σήμερα.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Τρία ελληνικά ντοκιμαντέρ του 26ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης που πρέπει να δείτε οπωσδήποτε

Οθόνες / Γιατί τα ελληνικά ντοκιμαντέρ είναι στο σύνολό τους καλύτερα από τις ταινίες μυθοπλασίας - Τρία παραδείγματα

Τα πολυσυζητημένα «Αδέσποτα Κορμιά», ένα ερωτικό προσκύνημα στη Σαπφώ και ένα στοιχειωμένο σκακιστικό καφενείο στην καρδιά του αθηναϊκού κέντρου: Τρεις ταινίες που ξεχώρισαν στο 26ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Υπάρχει άνθρωπος που δεν έκλαψε με το «One Day» του Netflix;

The Review / Υπάρχει άνθρωπος που δεν έκλαψε με το «One Day» του Netflix;

Ο Γιάννης Βασιλείου και η Ναταλία Πετρίτη συζητούν για τα συν και τα πλην της παραγωγής του Netflix, για τους λόγους που δέθηκαν οι θεατές μαζί της και για άλλες πρόσφατες παραγωγές που θα έκαναν ακόμα και μια πέτρα να κλάψει.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Πάθη, μίση, ανταλλαγή εραστών και ατέλειωτοι καβγάδες: Το μυστικό παρασκήνιο πίσω από τις βελούδινες ταινίες του Τζέιμς Άιβορι

Οθόνες / Πάθη, μίση, ατέλειωτοι καβγάδες: Το παρασκήνιο πίσω από τις βελούδινες ταινίες του Τζέιμς Άιβορι

Ένα νέο ντοκιμαντέρ για το ντουέτο του παραγωγού Ισμαήλ Μέρτσαντ και του σκηνοθέτη Τζέιμς Άιβορι καθιστά σαφές ότι τα υποβόσκοντα πάθη στις ταινίες τους δεν ήταν τίποτα σε σύγκριση με ό,τι συνέβαινε πίσω από την κάμερα.
THE LIFO TEAM
Lee Grant: «Η εξορία μου από το Χόλιγουντ ήταν η καλύτερη εκπαίδευση που θα μπορούσα να φανταστώ»

Οθόνες / Λι Γκραντ: Μια «ακυρωμένη» ηθοποιός, μια ακόμα ενεργή και αξιόλογη σκηνοθέτιδα

To τρομερό ταλέντο που έκανε μπαμ από μακριά και το Χόλιγουντ κατέστρεψε χωρίς αιτία βρίσκεται πια στην κορυφή της λίστας με τους μεγαλύτερους (σε ηλικία) εν ζωή σκηνοθέτες. Η ιστορία της ζωής και της καριέρας του κοριτσιού με την κλεμμένη νεότητα είναι συγκλονιστική.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ