ΑΠΕΡΓΙΑΚΗ ΠΡΩΤΟΜΑΓΙΑ

Ο Αντών'ς τσ' Αργυρής

Ο Αντών'ς τσ' Αργυρής Facebook Twitter
Ήταν ένα παλικαρόπουλο άφοβο, παράξενο κι απόκοτο. Δεν τον ενδιέφερε η πολιτική. Βγήκε στο βουνό για την πατρίδα όπως το 95% των νέων της εποχής.
0

Δεν είχε θέση τότε.
Πολύ περισσότερο δεν θα είχε θέση τώρα στην αντιηρωική εποχή μας.

Ο νεαρός Αντώνης Τσιαπούρας γνωστός ως ο Αντών'ς τσ' Αργυρής στους συντοπίτες του στο Καρπενήσι, βγήκε αντάρτης στον ΕΛΑΣ από τους πρώτους πρώτους με το όνομα Αγησίλαος.

Ήταν ένα παλικαρόπουλο άφοβο, παράξενο κι απόκοτο.
Δεν τον ενδιέφερε η πολιτική. Βγήκε στο βουνό για την πατρίδα όπως το 95% των νέων της εποχής.

Ακόμα το αντάρτικο ήταν σχεδόν ανύπαρκτο.
Το Καρπενήσι πλημμυρισμένο Ιταλούς. Μια μικρή ομάδα ανταρτών μπαίνει νύχτα να πάρει κάτι αρβύλες που τους είχαν υποσχεθεί.

Ο κόσμος τους καταλαβαίνει.
Ανοίγουν παράθυρα, άνθρωποι κλαίνε από χαρά, τους φιλεύουν με ό,τι έχουν. Είναι τα δικά τους παιδιά.

Οι σφαίρες σφυρίζουν γύρω του, οι άλλοι του φωνάζουν να καλυφθεί μα αυτός δεν ακούει.
― Χέσ' τους καημένε, λέει, κρεμάει περιφρονητικά το όπλο του στον ώμο και απομακρύνεται με το πάσο του.

Στην έξοδο από την πόλη τούς μυρίζονται κι οι Ιταλοί κι αρχίζει μάχη. Καθώς υποχωρούν, ο Αγησίλαος τους αντιμετωπίζει όρθιος στη μέση του δρόμου.

  

Οι σφαίρες σφυρίζουν γύρω του, οι άλλοι του φωνάζουν να καλυφθεί μα αυτός δεν ακούει.
- Χέσ' τους καημένε, λέει, κρεμάει περιφρονητικά το όπλο του στον ώμο και απομακρύνεται με το πάσο του.

Μετά τρεις μήνες, λίγο πριν αρχίσει η γνωστή μάχη στο Κρίκελο οι αντάρτες κρυμμένοι περιμένουν στην ενέδρα που έχουν στήσει σε ένα ιταλικό τάγμα.

Ξαφνικά βλέπουν να έρχεται μόνος ένας έφιππος Ιταλός στρατιώτης ανιχνευτής.

Οι αντάρτες λιμπίζονται το υπέροχο άλογο αλλά δεν κουνιούνται μην ξέροντας σε πόση απόσταση είναι η ιταλική δύναμη.

Ο Αγησίλαος σηκώνεται από το ταμπούρι του, αφήνει το όπλο του, πάει ακάλυπτος, πιάνει το άλογο από το χαλινάρι, το σταματάει και λέει στον Ιταλό σε άπταιστα ελληνικά:
- Κατέβα κάτω, ρε.

Όταν προς το τέλος της Αντίστασης τα πολιτικά μίση άναψαν, έστειλαν τον Αγησίλαο στον Προυσσό υπεύθυνο σε ένα στρατόπεδο συλληφθέντων «προδοτών», «αντιδραστικών», κλπ.

Ο Αγησίλαος συγκέντρωσε τους κρατούμενους, έβγαλε έναν λόγο που κανείς δεν κατάλαβε τι ήθελε να πει και τους έστειλε πίσω στα χωριά τους.

Έτσι βρέθηκε κυνηγημένος αυτός από τους συντρόφους του. Όταν τον συνέλαβαν σώθηκε με προσωπική παρέμβαση του Άρη που ήξερε να αναγνωρίζει τις ιδιαιτερότητες των ανθρώπων.

Πολέμησε εναντίον Ιταλών και Γερμανών.
Κι όταν ελευθερώθηκε η χώρα γύρισε στο Καρπενήσι και στη μάνα του την Αργυρή.

Στον Εμφύλιο 1946-1949 που ακολούθησε, έμεινε πεισματικά αμέτοχος.

Ουδείς του αναγνώριζε τέτοιο δικαίωμα.

Πάλι κυνηγημένος. Και από τις δύο παρατάξεις. Γύριζε σαν ξεκομμένο λυκόπουλο στα βουνά της Ευρυτανίας.

Τελικά τον έπιασαν. Ποιοι; Μικρή σημασία έχει. Η τύχη του θα ήταν ίδια.
Εκτελέστηκε.

Αρχαιολογία & Ιστορία
0

ΑΠΕΡΓΙΑΚΗ ΠΡΩΤΟΜΑΓΙΑ

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Το ΕΚΠΑ και η Αθήνα: Οι πρώτοι καθηγητές, οι πρώτοι φοιτητές, η πρώτη κατάληψη

Ιστορία μιας πόλης / Το ΕΚΠΑ και η Αθήνα: Οι πρώτοι καθηγητές, οι πρώτοι φοιτητές, η πρώτη κατάληψη

Κτίρια του βρίσκονται διάσπαρτα στην Αθήνα, στη Σόλωνος, στου Ζωγράφου και αλλού. Πολύβουοι τόποι, γεμάτοι ζωή, πεδίο μαχών, κέντρο παραγωγής και διάδοσης γνώσης. Η Αγιάτη Μπενάρδου συζητά με τη Χάιδω Μπάρκουλα για την ιστορία του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
Λέλα Καραγιάννη: Η συγκλονιστική ιστορία της ηρωίδας - κατασκόπου της Εθνικής Αντίστασης

Ιστορία μιας πόλης / Λέλα Καραγιάννη: Η ηρωίδα-κατάσκοπος της Εθνικής Αντίστασης

Δρόμοι πήραν το όνομά της, προτομή της στέκεται στα Εξάρχεια, μετά θάνατον βραβεύτηκε από την Ακαδημία Αθηνών, ντοκιμαντέρ περιστρέφονται γύρω από τη ζωή της. Η Αγιάτη Μπενάρδου συζητά με τον σκηνοθέτη Βασίλη Λουλέ για τη Λέλα Καραγιάννη.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
Ενοίκια στα ύψη, gentrification και ηχορύπανση: Η Ρώμη του Νέρωνα είχε όλα τα προβλήματα των σημερινών μητροπόλεων

Αρχαιολογία & Ιστορία / Ενοίκια στα ύψη, gentrification και ηχορύπανση: Η Ρώμη του Νέρωνα είχε όλα τα προβλήματα των σημερινών μητροπόλεων

Παρότι η απόσταση που μας χωρίζει από την κλασική Ρώμη είναι τεράστια, τα αστικά προβλήματα που αντιμετώπισε μοιάζουν να επαναλαμβάνονται ανά τους αιώνες.
THE LIFO TEAM
Πεθαίνοντας στη Μυκηναϊκή Αττική: Το νεκροταφείο στο Κολικρέπι Σπάτων

Ιστορία μιας πόλης / Πεθαίνοντας στη Μυκηναϊκή Αττική: To νεκροταφείο στο Κολικρέπι Σπάτων

Πώς πέθαιναν οι άνθρωποι στη Μυκηναϊκή Αττική; Τι τιμές τους επεφύλασσαν οι συνάνθρωποί τους; Και τι συμπεράσματα προκύπτουν από τα ταφικά έθιμα στα περίχωρα της Αθήνας κατά την Ύστερη Εποχή του Χαλκού; Η Αγιάτη Μπενάρδου συνομιλεί με την Νίκη Παπακωνσταντίνου για το προϊστορικό νεκροταφείο στο Κολικρέπι Αττικής.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
Ο βράχος, η θάλασσα και το τελεφερίκ στη Μονεμβασιά

Guest Editors / Ο βράχος, η θάλασσα και το τελεφερίκ στη Μονεμβασιά

Το σχέδιο για την εγκαθίδρυση τελεφερίκ εκπλήσσει καθώς φανερώνει μια μεταστροφή του υπουργείου Πολιτισμού από πολιτικές ήπιας παρέμβασης και χαμηλού φωτισμού τις οποίες ακολούθησε για δεκαετίες. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη επέμβαση που έχει γίνει στον βράχο εδώ και πάνω από δύο αιώνες και ίσως τη μεγαλύτερη που έχει γίνει ποτέ μετά την ανοικοδόμηση των τειχών.
ΑΝΤΩΝΗΣ ΚΟΤΣΩΝΑΣ
Τι σήμαινε να είσαι ασθενής στο Αιγινήτειο στις αρχές του 20ου αιώνα;

Ιστορία μιας πόλης / Τι σήμαινε να είσαι ασθενής στο Αιγινήτειο στις αρχές του 20ού αιώνα;

Χάρη σε ένα κληροδότημα, ιδρύεται στις αρχές του 20ου αιώνα επί της Λεωφόρου Βασιλίσσης Σοφίας ένα νοσοκομείο το οποίο στεγάζει την έδρα της Νευροψυχιατρικής του ΕΚΠΑ. Ένα νοσοκομείο του οποίου η σχέση με το Πανεπιστήμιο Αθηνών αλλά και με τις κοινωνικές μεταβολές στην πόλη και στη χώρα είναι άρρηκτες. Η Αγιάτη Μπενάρδου συζητά για την ιστορία του Αιγινητείου με την ιστορικό Δέσπω Κριτσωτάκη.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
Αθηναϊκή οπερέτα: Ευρωπαϊκός αέρας και η μοντέρνα ζωή των αστών του Mεσοπολέμου

Ιστορία μιας πόλης / Αθηναϊκή οπερέτα: Ευρωπαϊκός αέρας στη ζωή των αστών του Mεσοπολέμου

Η οπερέτα στην Αθήνα ανθίζει και εξελίσσεται εν μέσω μεγάλων ιστορικών γεγονότων: Βαλκανικοί πόλεμοι, εθνικός διχασμός και αργότερα η Μικρασιατική Καταστροφή. Ήταν η οπερέτα μια διέξοδος για τους Αθηναίους της εποχής; Η Αγιάτη Μπενάρδου συζητά με τον Αλέξανδρο Ευκλείδη για την ιστορία και τους μεγάλους σταθμούς της αθηναϊκής οπερέτας.
THE LIFO TEAM
Κωνσταντίνος Δοξιάδης: Ο πρωτοπόρος πολεοδόμος και η έρευνα του για τους κατοίκους της Αθήνας

Ιστορία μιας πόλης / Κωνσταντίνος Δοξιάδης: Ο πρωτοπόρος πολεοδόμος της Αθήνας

Πρωτοπορία, όραμα, κοσμοπολιτισμός: Τα υλικά με τα οποία ήταν φτιαγμένος ο Κωνσταντίνος Δοξιάδης. Η Αγιάτη Μπενάρδου συζητά με την Μαριάννα Χαριτωνίδου για την δράση, την έρευνά του για τους κατοίκους της Αθήνας, την παρακαταθήκη του στην πόλη.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
Ο διαβόητος αρχαιοκάπηλος Ρόμπιν Σάιμς και ο ελληνικός του σύνδεσμος

Ρεπορτάζ / Ο διαβόητος αρχαιοκάπηλος Ρόμπιν Σάιμς και ο ελληνικός του σύνδεσμος

Ποιος είναι ο διαβόητος Βρετανός λαθρέμπορος από την εταιρεία του οποίου ανακτήθηκαν πρόσφατα εκατοντάδες αρχαιότητες μετά από μακροχρόνια διεκδίκηση από το ελληνικό Δημόσιο;
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Σχέδια για τις Απόκριες του 1933 και τα έθιμα της Παλιάς Αθήνας

Αρχαιολογία & Ιστορία / «Οι παληές αθηναϊκές Απόκρηες»: Πώς γιορτάζονταν πριν έναν αιώνα;

Μια σειρά από σχέδια που δημοσιεύτηκαν στο περιοδικό «Παναθήναια» σχετικά με τις Απόκριες και άρθρα από το περιοδικό «Μπουκέτο» για τα αποκριάτικα έθιμα της παλιάς Αθήνας.
ΜΙΧΑΛΗΣ ΓΕΛΑΣΑΚΗΣ
Γίγαντες, Τρίτωνες και ένα ανάκτορο στην Αθήνα

Ιστορία μιας πόλης / Γίγαντες, Τρίτωνες και ένα ανάκτορο στην Αθήνα

Πού μπορούμε να δούμε το Ανάκτορο των Γιγάντων σε μια βόλτα μας στο κέντρο της πόλης και τι συμβολίζουν τα γλυπτά που υπάρχουν στο πρόπυλο; Η Αγιάτη Μπενάρδου συζητά με τον αρχαιολόγο Γιάννη Θεοχάρη.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
ΠΕΑΝ: Όταν ανατινάχτηκαν τα γραφεία της φιλοναζιστικής ΕΣΠΟ στην οδό Γλάδστωνος

Ιστορία μιας πόλης / ΠΕΑΝ: Όταν ανατινάχτηκαν τα γραφεία της φιλοναζιστικής ΕΣΠΟ στην οδό Γλάδστωνος

Ποια ήταν η ολιγομελής ομάδα ΠΕΑΝ που έμεινε στην ιστορία για τις ριψοκίνδυνες δράσεις της ενάντια στους Ναζί; Η Αγιάτη Μπενάρδου συζητά με τον Ευάνθη Χατζηβασιλείου για την Πανελλήνιο Ένωση Αγωνιζομένων Νέων.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
Χαιρώνεια: Η μάχη που γέννησε τον σύγχρονο άνθρωπο

Ιστορία μιας πόλης / Χαιρώνεια: Η μάχη που γέννησε τον σύγχρονο άνθρωπο

Στις 2 Αυγούστου του 338 π.Χ. ο Φίλιππος Β’ οδηγεί τους Μακεδόνες σε μία μάχη η έκβαση της οποίας θα αλλάξει τον κόσμο. Τι σήμανε για τη Μακεδονία, την Αθήνα και τον ελλαδικό χώρο η Μάχη της Χαιρώνειας; Η Αγιάτη Μπενάρδου συζητά με τον Παναγιώτη Ιωσήφ, συνεπιμελητή της έκθεσης που έχει ως θέμα την ιστορική μάχη και τρέχει αυτό το διάστημα στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
Ανέκδοτες και σπάνιες εικόνες από την κατασκευή του Ηλεκτρικού στην Ομόνοια (πριν έναν αιώνα)

Αρχαιολογία & Ιστορία / Ανέκδοτες και σπάνιες εικόνες από την κατασκευή του Ηλεκτρικού στην Ομόνοια, πριν από έναν αιώνα

Η LiFO, σε συνεργασία με τα Γενικά Αρχεία του Κράτους, θα παρουσιάσει μια σειρά από ανέκδοτα και σπάνια ντοκουμέντα για διάφορα θέματα από τη λαμπρή, ή και όχι τόσο, ιστορία του τόπου μας. Ξεκινάμε με τον ιστορικό σταθμό του Ηλεκτρικού στην Ομόνοια, που δεν ήταν πάντοτε υπόγειος.
ΜΙΧΑΛΗΣ ΓΕΛΑΣΑΚΗΣ
Όταν ανέβηκε στην Αθήνα η οπερέτα «Χασίς»

Ιστορία μιας πόλης / Όταν ανέβηκε στην Αθήνα η οπερέτα «Χασίς»

Ποιοι κάνουν χρήση ναρκωτικών στα τέλη του 19ου και στις αρχές του 20ου αιώνα στην Ελλάδα και ποιο είναι το κοινωνικό αποτύπωμα των ναρκωτικών στην Αθήνα της εποχής; Η Αγιάτη Μπενάρδου συζητά με τον ιστορικό και ερευνητή Κωστή Γκοτσίνα.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ