Αυτή η αφίσα του 1894 είναι μάλλον η πιο εμβληματική όλων των εποχών

Αυτή η αφίσα του 1894 είναι μάλλον η πιο εμβληματική όλων των εποχών Facebook Twitter
2

Τα Χριστούγεννα του 1894, η Σάρα Μπερνάρ, η πιο διάσημη εκείνη την εποχή «θεατρίνα» στο Παρίσι ζήτησε από τον εκδοτικό οίκο Lemercier μια αφίσα για το έργο της «Γκισμόντα» που θα ανέβαινε ξανά σε λίγες μέρες στη γαλλική πρωτεύουσα. Οι περισσότεροι από τους εικονογράφους έλειπαν σε διακοπές κι έτσι το έργο ανατέθηκε στον Τσέχο εμιγκρές Αλφόνς Μούχα. Την πρωτοχρονιά η πρωτοποριακή αισθητικά αφίσα με τα απαλά παστέλ χρώματα έκανε την εμφάνισή της στους δρόμους της πόλης κατοχυρώνοντας την εμβληματική διάσταση της Μπερνάρ και κάνοντας τον δημιουργό της περιζήτητο.

Οι Παριζιάνοι ήταν συνηθισμένοι να βλέπουν στο δρόμο και στα καταστήματα αφίσες που διαφήμιζαν παραστάσεις, η αίσθηση όμως που προκάλεσε η «Γκισμόντα» του Μούχα ήταν πρωτοφανής. Πολλοί εκλιπαρούσαν (ή δωροδοκούσαν) τους αφισοκολλητές για ένα αντίτυπο, άλλοι απλά την ξεκολλούσαν από τους τοίχους και έφευγαν τρέχοντας.

Η αφίσα που έκανε διάσημο τον Μούχα σηματοδότησε την αρχή μιας μανίας με τις αφίσες που παρέσυρε την Ευρώπη στο δεύτερο μισό της τελευταίας δεκαετίας του 19ου αιώνα μαζί με τη μόδα να «ντύνονται» στα πάρτι οι γυναίκες την αγαπημένη τους αφίσα ενώ οι υπόλοιποι καλεσμένοι έπρεπε να μαντέψουν από πού ακριβώς προήλθε η έμπνευση.

Οι Παριζιάνοι ήταν συνηθισμένοι να βλέπουν στο δρόμο και στα καταστήματα αφίσες που διαφήμιζαν παραστάσεις, η αίσθηση όμως που προκάλεσε η «Γκισμόντα» του Μούχα ήταν πρωτοφανής. Πολλοί εκλιπαρούσαν (ή δωροδοκούσαν) τους αφισοκολλητές για ένα αντίτυπο, άλλοι απλά την ξεκολλούσαν από τους τοίχους και έφευγαν τρέχοντας.

Η έκθεση που είναι αφιερωμένη στο έργο του Μούχα και φέρει τον τίτλο "Alphonse Mucha: Art Nouveau / Nouvelle Femme" είναι μια από τις εναρκτήριες εκθέσεις του νέου μουσείου ιστορίας της αφίσας που άνοιξε πριν λίγες μέρες στο Μανχάταν με την ονομασία Poster House. Είναι το πρώτο του είδους στις Ηνωμένες Πολιτείες, ενώ στην Ευρώπη υπάρχουν εδώ και πολλές δεκαετίες διάφορα αντίστοιχα ιδρύματα.

Σύμφωνα με την Wikipedia, o Άλφονς Μούχα γεννήθηκε το 1860 στην πόλη Ίβαντσιτσε στη νότια Μοραβία (σημερινή Τσεχία). Δούλεψε στη Μοραβία ως ζωγράφος, κυρίως ζωγραφίζοντας θεατρικά σκηνικά. Το 1879 μετακόμισε στη Βιέννη για να δουλέψει για μια μεγάλη εταιρεία θεατρικού σχεδίου ενώ ανεπίσημα διεύρυνε και την καλλιτεχνική του εκπαίδευση. Όταν μια φωτιά κατέστρεψε το 1881 την επιχείρηση του εργοδότη του, επέστρεψε στη Μοραβία και δούλεψε ως ανεξάρτητος ζωγράφος διακοσμήσεων και πορτρέτων. Το 1887 μετακόμισε μόνιμα στο Παρίσι και συνέχισε τις σπουδές του στις Ακαδημίες Ζυλιέν και Κολαρόσσι, ενώ συγχρόνως έκανε εικονογραφήσεις σε περιοδικά και διαφημίσεις.

Αυτή η αφίσα του 1894 είναι μάλλον η πιο εμβληματική όλων των εποχών Facebook Twitter
Αυτο-πορτραίτο του Αλφόνς Μούχα σε παρισινό ατελιέ το 1882 με παραδοσιακή πουκαμίσα της Μοραβίας. Πέντε χρόνια αργότερα θανμετακόμιζε μόνιμα στην γαλλική πρωτεύουσα.

Το 1901, ο Μούχα εξέδωσε το "Documents Decoratifs", έναν οδηγό για φερέλπιδες νέους σχεδιαστές και εικαστικούς που ήθελαν να μιμηθούν την περίφημη ήδη τεχνοτροπία του (le style Mucha), ο οποίος σύντομα έγινε η βίβλος της Art Nouveau bible και ένα από τα βασικά εγχειρίδια σε σχολές και εργαστήρια τέχνης.

Ο Μούχα δημιούργησε 119 αφίσες στη διάρκεια της καριέρας του, το σύνολο σχεδόν των οποίων βρίσκεται συγκεντρωμένο στην έκθεση του Poster House. Συχνά επισκέπτεται κανείς ένα μουσείο προσδοκώντας μια αίσθηση αυθεντικότητας – την συγκίνηση του να βρίσκεται σε απόσταση αναπνοής από ένα κλασικό έργο που χειροτέχνησε πριν από πολλά χρόνια κάποιος σπουδαίος καλλιτέχνης. Μια διάσημη αφίσα όμως προκαλεί μια διαφορετικού τύπου αίσθηση, κάτι σαν μια θολή συμπίεση περασμένων καιρών και τόπων. Δεν υπάρχει το «αυθεντικό», μόνο αντίτυπα.

Η δύναμη της αφίσας του Μούχα προέρχεται από το γεγονός ότι κάποτε υπήρξε πανταχού παρούσα, μεταδίδοντας υπνωτικά στους Παριζιάνους μια μανιακή σχεδόν επιθυμία. Ο ίδιος ο Τσέχος καλλιτέχνης θα έλεγε προς το τέλος της ζωής του σχετικά με τις αφίσες που τον έκαναν διάσημο: «Ήμουν ευτυχής που έκανα τέχνη για τους πολλούς και όχι για τα κλειστά σαλόνια. Δεν κόστιζε πολύ, ήταν προσιτή σε όλους και έβρισκε το δρόμο τόσο για τα πλούσια όσο και για τα φτωχικά σπίτια».

Με στοιχεία από το New Yorker

Εικαστικά
2

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Τζον Σίνγκερ Σάρτζεντ: Ο ζωγράφος των στυλάτων της εποχής του επιστρέφει

Εικαστικά / Τζον Σίνγκερ Σάρτζεντ: Ο ζωγράφος των στυλάτων της εποχής του επιστρέφει

H έκθεση στο Μουσείο Ορσέ συγκεντρώνει 90 έργα του Αμερικανού στυλίστα ζωγράφου, εστιάζοντας στην πιο καθοριστική περίοδο του έργου του. Aνάμεσά τους και η περίφημη «Madame X», το πιο διάσημο έργο του.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Φρα Αντζέλικο: «Ένας μεγάλος ζωγράφος, ένας άγιος άνθρωπος»

Εικαστικά / Φρα Αντζέλικο: «Ένας μεγάλος ζωγράφος, ένας άγιος άνθρωπος»

Η έκθεση «Beato Angelico», συγκεντρώνει στο Palazzo Strozzi και στο Mουσείο του Αγίου Μάρκου στη Φλωρεντία περισσότερα από 140 έργα με δάνεια από 70 συλλογές ιδιωτών και μουσείων και φιλοδοξεί να εδραιώσει τη φήμη του Φρα Αντζέλικο ως κορυφαίου δασκάλου της Αναγέννησης.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Γιατί η Νυχτερινή Περίπολος του Ρέμπραντ αποτελεί μέχρι σήμερα ένα μυστήριο της Τέχνης

Εικαστικά / Γιατί η Νυχτερινή Περίπολος του Ρέμπραντ αποτελεί μέχρι σήμερα ένα μυστήριο της Τέχνης

Πεθαίνει σαν σήμερα το 1669 ο φλαμανδός ζωγράφος Ρέμπραντ φαν Ράιν. Αυτός ο πίνακας υπήρξε η πραγματική αιτία της οικονομικής καταστροφής του καλλιτέχνη ή πρόκειται περί θεωρίας συνωμοσίας;
THE LIFO TEAM
«Πρωτόλεια»: Οι πρώτες πινελιές αλλάζουν μέσα στα χρόνια αλλά πάντα κάτι μένει

Εικαστικά / «Πρωτόλεια»: Οι πρώτες πινελιές αλλάζουν μέσα στα χρόνια αλλά πάντα κάτι μένει

Η νέα έκθεση του Μουσείου Μπενάκη, χαρτογραφεί την πορεία έντεκα Ελλήνων και Ελληνίδων εικαστικών και θέτει ένα πολύ ενδιαφέρον ερώτημα: «Σε μια πορεία πλούσια, γεμάτη ανατροπές αλλά και επαναλήψεις, ποιες ήταν οι πρωτόλειες αναζητήσεις τους, στις οποίες επέτρεψαν ακολούθως να εισχωρήσουν στις ώριμες αποφάσεις τους»
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Aμερικανικός σουρεαλισμός; Κι όμως υπάρχει. Απλώς δεν το γνώριζε κανείς

Εικαστικά / Aμερικανικός σουρεαλισμός; Κι όμως υπάρχει. Απλώς δεν το γνώριζε κανείς

Μια έκθεση στο Μουσείο Γουίτνεϊ ενώνει διαφορετικές φωνές και αποκαλύπτει την άγνωστη ως τώρα τάση Αμερικανών καλλιτεχνών που στράφηκαν στον σουρεαλισμό για να εκφράσουν την ταραχώδη δεκαετία του '60.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
"Η κούνια" του Φραγκονάρ: Στο φως τα ζουμερά μυστικά και η ίντριγκα του πιο αυθάδικου έργου του ροκοκό

Εικαστικά / «Η Κούνια» του Φραγκονάρ: Τα μυστικά και η ίντριγκα του πιο αυθάδικου έργου του ροκοκό

Η περίφημη «Κούνια» με τη σκηνοθεσία της συνεύρεσης των σωμάτων και των ψυχών με τρόπο ακόλαστο, πονηρό ή ανοιχτό σε μια νέα ηθική, έργο – σταρ της περίφημης συλλογής Wallace στο Λονδίνο, αποκαταστάθηκε φέρνοντας στο φως άτακτες λεπτομέρειες που ενισχύουν την αυθάδεια του έργου.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ειρήνη Παναγοπούλου

Εικαστικά / Ειρήνη Παναγοπούλου: Η μεγάλη Ελληνίδα συλλέκτρια Τέχνης μιλά στη LIFO

Η γνωστή συλλέκτρια μιλά στη LiFO για το ταξίδι της στην τέχνη μέσα από τη συγκρότηση της μεγάλης και σπάνιας συλλογής της, μέρος της οποίας θα δούμε με αφορμή την έκθεση «Fernweh ή νοσταλγία για άγνωστους τόπους».
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Μυρτώ Ξανθοπούλου: «Έχω ψίχουλα, έχω τα περισσεύματα; Με αυτά θα δουλέψω»

Εικαστικά / Μυρτώ Ξανθοπούλου: «Έχω ψίχουλα, έχω τα περισσεύματα; Με αυτά θα δουλέψω»

Η γεννημένη στο Ελσίνκι καλλιτέχνιδα που κέρδισε το βραβείο Young Artist της φετινής Art Athina μιλάει για το έργο της που βασίζεται στην αίσθηση του κατεπείγοντος, στη χειρωνακτική εργασία και στη σχέση της με τη γλώσσα. 
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ένα «χρονικό της αναισθησίας» με έργα υψηλής δόνησης 

Εικαστικά / Κωνσταντίνος Λαδιανός: «Πού πήγε όλη αυτή η επιδεξιότητα των χεριών που είχαν οι παλιότεροι»

Η παράδοση, η αγιολογική γραμματεία και η λαϊκή μυθολογία συνυπάρχουν στον κόσμο του ταλαντούχου καλλιτέχνη, εμπλέκοντας το προσωπικό βίωμα με καθηλωτικές αλληγορίες.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ένας μνημειώδης φτερωτός ταύρος στο Μουσείο Ακρόπολης

Εικαστικά / Ένας μνημειώδης φτερωτός ταύρος στο Μουσείο Ακρόπολης

Με το έργο του στον εξωτερικό χώρο του μουσείου ο Michael Rakowitz συνομιλεί με τα έργα της κλασικής αρχαιότητας και υπενθυμίζει τα μάταια ταξίδια ανθρώπων και πολιτιστικών αγαθών που «ξεσπιτώνονται».
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Η Συλλογή Λέοναρντ Λόντερ θα δώσει το φιλί της ζωής στην αγορά της τέχνης;

Εικαστικά / Η Συλλογή Λέοναρντ Λόντερ θα δώσει το φιλί της ζωής στην αγορά της τέχνης;

Με πυρήνα της συλλογής του Λόντερ ένα από τα διασημότερα έργα του Κλιμτ, που εκτιμάται ότι η πώλησή του θα ξεπεράσει τα 150 εκατομμύρια δολάρια, η βραδιά της δημοπρασίας στον οίκο Sotheby’s φιλοδοξεί να προσελκύσει ξανά τους μεγάλους συλλέκτες. 
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Τζένη Μαρκέτου

Οι Αθηναίοι / Τζένη Μαρκέτου: «Οι καλλιτέχνες δεν έχουμε ανακαλύψει τον τροχό»

Στην Αμερική έμαθε πως η τέχνη είναι κοινωνική υπόθεση, πως ο κόσμος δεν εξαντλείται στις γκαλερί. Η πρώτη της παρέμβαση σε δημόσιο χώρο, που προκάλεσε αντιδράσεις, της δίδαξε ότι ένα έργο οφείλει να μοιάζει σαν να υπήρχε πάντα εκεί. Με τη νέα της εγκατάσταση στο Μέγαρο Μουσικής μάς υπενθυμίζει ότι δεν είμαστε οι πρωταγωνιστές της φύσης.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ο Σεπτέμβρης της Art Athina 2025

Εικαστικά / Art Athina 2025: Το τώρα και το μετά της σύγχρονης τέχνης

Ζωγραφική, γλυπτική, φωτογραφία, ψηφιακή τέχνη: Το ανάγλυφο του παγκόσμιου εικαστικού χάρτη έτσι όπως διαμορφώνεται μέσα από την ελληνική και ξένη παραγωγή, και αναδεικνύεται στην ετήσια φουάρ που πραγματοποιείται ξανά στο Ζάππειο.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Ο Ανδρέας Αγγελιδάκης μετατρέπει το σπήλαιο του Πλάτωνα σε escape room

Εικαστικά / Ο Ανδρέας Αγγελιδάκης μετατρέπει το σπήλαιο του Πλάτωνα σε escape room

Με τo «Δωμάτιο Απόδρασης», μια εγκατάσταση ερευνητική και παιγνιώδη, βασισμένη στην ιδέα της φιλοσοφίας και την παραίσθηση του ψηφιακού κόσμου, θα μας εκπροσωπήσει στην 61η Μπιενάλε Βενετίας ο καταξιωμένος εικαστικός και αρχιτέκτονας.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ

σχόλια

2 σχόλια
Εκπληκτικός ζωγράφος και δυστυχώς μάλλον άγνωστος στην Ελλάδα. Μερικά δε από τα έργα του, αφίσες και πίνακες, ήταν εξαιρετικά τολμηρά για την εποχή τους, καθώς ζωγράφιζε εξαιρετικά αισθησιακές γυμνόστηθες ή ημίγυμνες κοπέλες.