BEST OF 2015/ Tο βιβλίο που μου άλλαξε τη ζωή

BEST OF 2015/ Tο βιβλίο που μου άλλαξε τη ζωή Facebook Twitter
2

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΜΑΡΚΕΛΛΑ ΑΝΔΡΙΚΑΚΗ

Άρης Μπερλής
Mεταφραστής και κριτικός λογοτεχνίας


Βιβλίο, ένα και μοναδικό που άλλαξε τη ζωή μου δεν υπάρχει. Βιβλία που επηρέασαν την πνευματική μου εξέλιξη, διαμόρφωσαν την ευαισθησία μου και συνέβαλαν (μαζί με άλλα πράγματα) ώστε να γίνω αυτό που είμαι είναι πολλά. Το θεωρώ, λοιπόν, μάλλον άδικο έναντι των άλλων να μνημονεύσω ένα μόνο από αυτά. Αλλά θα μπορούσα ίσως να μνημονεύσω το πρώτο από αυτά τα καθοριστικά για μένα βιβλία, το πρώτο που μου έκανε βαθιά και διαρκή εντύπωση. Ένα βιβλίο που το διάβασα για πρώτη φορά όταν ήμουν δεκαπέντε ετών κι έκτοτε το διαβάζω ξανά κάθε δύο ή τρία χρόνια, με το ίδιο πάντα ενδιαφέρον: τη Μαντάμ Μποβαρί του Φλομπέρ. Μου άνοιξε δρόμους, σπρώχνοντάς με να διαβάσω άλλα σπουδαία βιβλία και ταυτόχρονα διαμόρφωσε λίγο-πολύ τον ηθικό μου κώδικα, πώς να κρίνω τους ανθρώπους και πώς να βλέπω τα ανθρώπινα – έτσι όπως μας διδάσκει πάντα η καλή λογοτεχνία.
O Άρης Μπερλής έχει μεταφράσει, μεταξύ άλλων, Γκίνσμπεργκ, Γουλφ, Τζόις, Μπροντέ, Γιάκομπσον, Κόνραντ, Πόε, Μπέκετ και Θέσινγκερ. Επίσης, έχει δημοσιεύσει τα «5 (+2) Δοκίμια για τον Ελύτη» (Ύψιλον, 1992) και «Κριτικά Δοκίμια» (Ύψιλον, 2001). Η πιο πρόσφατη μετάφραση που έχει κάνει είναι του δοκιμίου «Τι είναι μια ανθρωπιστική κριτική;» του Μ.Χ. Έιμπραμς που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις ΜΙΕΤ.

Σπύρος Γιανναράς
Συγγραφέας, μεταφραστής


Πορευόμαστε κι εξελισσόμαστε στον βίο μας ενσαρκώνοντας επάλληλα «εγώ» – τόσο ριζικά διαφορετικούς εαυτούς, που δυσκολευόμαστε, όταν κοιτάζουμε πίσω, να αναγνωρίσουμε. Η λογοτεχνία έχει τη δύναμη αυτή, της καταλυτικής μεταμόρφωσης του ανθρώπου. Γι' αυτό και τα βιβλία που ως άλλος ξεκινήσαμε και ως άλλος ολοκληρώσαμε είναι συνήθως περισσότερα από ένα. Στα πρώτα εφηβικά χρόνια με είχε στοιχειώσει ο Μιχαήλ Στρογκώφ του Βερν και λίγο αργότερα ο Κόμης Μοντεχρίστος του Δουμά, ένα από τα καλύτερα μυθιστορήματα που έχω διαβάσει ποτέ. Σταθμός υπήρξαν για μένα το Έγκλημα και Τιμωρία και οι Δαιμονισμένοι του Ντοστογιέφσκι, αλλά και Η γραμμή του ορίζοντος του Χρήστου Βακαλόπουλου. Το Χαμένο Κέντρο του Λορεντζάτου με οδήγησε στη σπουδή της λογοτεχνίας. Κουβαλάω πάντα μέσα μου ένα θάμπος από τα διηγήματα του Παπαδιαμάντη, αλλά και του Χατζή. Οι Mνήμες του Αδριανού της Γιουρσενάρ ήταν η πρώτη ίσως μελέτη θανάτου που άρχισε να με συμφιλιώνει με τη θνητότητά μου και τα Αποσπάσματα ερωτικού λόγου του Μπαρτ, με το άλγος του ανεκπλήρωτου έρωτα.
Η τελευταία μετάφραση του Σπύρου Γιανναρά είναι για το βιβλίο «Σάνσετ Πaρκ» του Πολ Όστερ που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μεταίχμιο.

 

Μου άνοιξε δρόμους, σπρώχνοντάς με να διαβάσω άλλα σπουδαία βιβλία και ταυτόχρονα διαμόρφωσε λίγο-πολύ τον ηθικό μου κώδικα, πώς να κρίνω τους ανθρώπους και πώς να βλέπω τα ανθρώπινα – έτσι όπως μας διδάσκει πάντα η καλή λογοτεχνία.

Ο Άρης Μπερλής για τη Μαντάμ Μποβαρί του Φλομπέρ.

 


Θωμάς Κοροβίνης
Συγγραφέας


Θητεύοντας στο εκκλησιαστικό αναλόγιο, γνωρίστηκα νωρίς με τη Βίβλο. Ήμουν ένας «αμαρτωλός» νέος, χωρίς το άχθος των γνωστών ενοχών, που αναζητούσε όμως, ανεμοδαρμένος, απάγκιο σε βιβλία με χωνεμένη γνώση και πειστικό διδακτισμό. Δύο σοφά κείμενα, το «Άσμα Ασμάτων» του Σολομώντα και ιδίως οι Ψαλμοί του γιου του, Προφητάνακτα Δαβίδ, ήταν το φάρμακό μου στην πιο κρίσιμη καμπή της ζωής μου. Θέρμαναν το συναίσθημά μου, ζυμώθηκα μ' αυτά, τα αποστήθισα, πέρασαν μέσα μου και με σφράγισαν. Γερνώντας με την ίδια εφηβική ταραχή, χωρίς να θεοκρατούμαι, δεν τα ξεπέρασα ποτέ.
Το βιβλίο του Θωμά Κοροβίνη «Τ' αγαπημένα του Θωμά Κοροβίνη: Ποιήματα και αφηγήματα άλλων» κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μεταίχμιο, ενώ σύντομα πρόκειται να κυκλοφορήσει από τις εκδόσεις Άγρα η συλλογή αφηγημάτων «Τι πάθος ατέλειωτο».

 

Μάκης Τσίτας
Συγγραφέας


Η Αιολική Γη του Ηλία Βενέζη ήταν το πρώτο βιβλίο ενηλίκων που διάβασα. Μιλούσε, με παραμυθένια γλώσσα, για τη ζωή των κατοίκων της Μικράς Ασίας (προ της Ανταλλαγής), που μου ήταν πολύ οικεία λόγω των διηγήσεων της Καππαδόκισσας γιαγιάς μου. Δεν είναι κανένα αριστούργημα, αλλά εμένα εκείνη την εποχή (το καλοκαίρι που τελείωσα το Δημοτικό) με μάγεψε. Με έφερε για πρώτη φορά σε επαφή με τον κόσμο της λογοτεχνίας. Μετά την ανάγνωσή του όλα άρχισαν, και μάλιστα πολύ γρήγορα, να αλλάζουν: και μέσα μου και γύρω μου. Έβλεπα πια τα πάντα με άλλο μάτι.
Το μυθιστόρημα του Μάκη Τσίτα «Μάρτυς μου ο Θεός» (Κίχλη, 2013) τιμήθηκε με το Βραβείο Λογοτεχνίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης 2014 και από τις 8 Νοεμβρίου παίζεται (κάθε Σάββατο και Κυριακή) στη σκηνή του Vault σε σκηνοθεσία Σοφίας Καραγιάννη και ερμηνεία Ιωσήφ Ιωσηφίδη.

 

Τζένη Μαστοράκη
Ποιήτρια, μεταφράστρια


Διάβασα έντεκα χρονών τον Δράκουλα. Εκείνο τον παλιό, του Δαρεμά. Θα έχω να τον δω μισό αιώνα πια, όμως την κουβερτούρα του εξωφύλλου τη θυμάμαι: πράσινο φόντο, η κοπέλα, ο Κόμης με τα μαύρα. Με την εικόνα, και με όλα τα άλλα εκεί μέσα, τα ροζ μού τέλειωσαν απότομα και οριστικά. Για κάποια χρόνια, που ξαναγυρνούσα και τον ξαναδιάβαζα, ήτανε νύχτες που το Πέρασμα του Μπόργκο ανηφόριζε δίπλα ή κάτω απ' το κρεβάτι μου. Έβλεπα εφιάλτες, περιπέτειες ασπρόμαυρες, τεχνικολόρ. Πάντα τη γλίτωνα, ξημέρωνε εγκαίρως. Τα πρωινά –με τρόπο, εννοείται– έριχνα μια ματιά και για σημάδια στον λαιμό. Είχα αρχίσει να φαντάζομαι επιτέλους το σκοτάδι και από την άλλη του μεριά. Τέλεια ήτανε.
Η Τζένη Μαστοράκη μετέφρασε ξανά το κλασικό μυθιστόρημα του Τζ.Ντ. Σάλιντζερ «Στη σίκαλη, στα στάχυα, ο πιάστης», το οποίο κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Γράμματα.

 


 

Ήτανε νύχτες που το Πέρασμα του Μπόργκο ανηφόριζε δίπλα ή κάτω απ' το κρεβάτι μου. Έβλεπα εφιάλτες, περιπέτειες ασπρόμαυρες, τεχνικολόρ. Πάντα τη γλίτωνα, ξημέρωνε εγκαίρως. Τα πρωινά –με τρόπο, εννοείται– έριχνα μια ματιά και για σημάδια στον λαιμό.

Η Τζένη Μαστοράκη για τον Δράκουλα του Μπραμ Στόκερ.

 


Κυριάκος Αθανασιάδης
Συγγραφέας, επιμελητής


Δεν έχω συγκρατήσει τον τίτλο. Ήταν μια πολύ φτηνή έκδοση, πιθανόν πολυγραφημένη: σχεδόν θυμάμαι τις στραβές του σελίδες. Αφορούσε ένα ταξίδι διαστημάνθρωπων στον Άρη και παρουσίαζε τις διάφορες μορφές ζωής που βρέθηκαν εκεί. Είχε και σκίτσα – πρόχειρα, ερασιτεχνικά, αλλά λεπτομερειακά. Έδειχναν τέρατα, Αρειανούς, αλλόκοτους οργανισμούς και διάφορα τέτοια. Ο συγγραφέας έδειχνε να τα πιστεύει όλα αυτά με την καρδιά του. Τον πίστεψα κι εγώ. Έψαχνα για παρόμοια βιβλία όλη την περίοδο που ακολούθησε, και για πολύ καιρό μετά. Εν πολλοίς, ακόμη το κάνω. Εκείνο το βιβλίο με διαμόρφωσε, δηλαδή το πρώτο που έτυχε να διαβάσω (τα πρώτα μας βιβλία είναι που μας αλλάζουν), αλλά δεν θυμάμαι τον τίτλο του. Ίσως να το έλεγαν Τα τέρατα του Άρη, ίσως και όχι. Ίσως και να το ονειρεύτηκα.
O Κυριάκος Αθανασιάδης είναι συνδημιουργός του Amagi radio (www.amagiradio.gr). Το νέο του βιβλίο, «Η Κόκκινη Μαρία», κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Διόπτρα.

 

Γλυκερία Μπασδέκη
Συγγραφέας, ποιήτρια


Ήταν το μοναδικό ενθύμιο (μαζί με μια θολή φωτογραφία) του θείου Αλέξανδρου, αδελφού της μαμάς. Διονυσίου Σολωμού, Άπαντα τα ευρισκόμενα, Προλεγόμενα Ιακ. Πολυλά – Μελέτη και μετάφρασις των ιταλικών Γ. Καλοσγούρου. Αθήνα, Ελευθερουδάκης, 1921. Θυμωμένη η γιαγιά (επειδή πέθανε), πέταξε τα περισσότερα βιβλία του: «αυτά έφταιγαν, αυτά του πήραν τα μυαλά» τη θυμάμαι να λέει. Ο θείος έφυγε το 1944. Το βιβλίο (αριθμός 232 στη βιβλιοθήκη του) αποκτήθηκε το 1943. Το χάρηκε λιγότερο από χρόνο. Αυτά τα Άπαντα τα ευρισκόμενα του αδικοχαμένου θείου θα μου άλλαζαν τη ζωή. Με θυμάμαι να τα διαβάζω από τότε που με θυμάμαι να διαβάζω. Ιδέα δεν είχα για τον κόντε Σολωμό. Κάτι πέρα από μένα και πέρα από τον χρόνο με έσπρωχνε να αποστηθίζω την Ευρυκόμη και την Ψυχούλα και τη Φαρμακωμένη. Μετά θα ερχόταν ο Λάμπρος κι ο Ιερομόναχος Διονύσιος. Δεν σταμάτησαν έκτοτε να έρχονται και να μου αλλάζουν τη ζωή.
H πιο πρόσφατη ποιητική συλλογή της Γλυκερίας Μπασδέκη «Σύρε καλέ την άλυσον» κυκλοφορεί από την Βibliotheque. Επίσης, υπογράφει το κείμενο της παράστασης «αχ!» της ομάδας bijoux de kant που θα παρουσιάζεται από τις 21/11 στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης.

 

Γιώργος Σκαμπαρδώνης
Συγγραφέας


Δεν ξέρω αν μας καθορίζει ένα βιβλίο ή αν πρέπει να το έχει η κούτρα σου, καθώς λέμε, να κατεβάζει ψείρες. Προσωπικά, γοητεύτηκα από τη μαγεία πολλών βιβλίων και πολύ νέος. Κυρίως από το Κόκκινο και το Μαύρο του Σταντάλ, τα ποιήματα του Ελύτη, τα διηγήματα του Θεοτόκη, του Παπαδιαμάντη, του Γκι ντε Μοπασάν. Αλλά και από τον Όμηρο, το Τη Υπερμάχω, συν τον Ροΐδη. Δεν ξέρω. Ίσως το πιο μοιραίο να ήταν η Γυναίκα της Ζάκυθος, του Σολωμού.
Το βιβλίο «Νοέμβριος» του Γιώργου Σκαμπαρδώνη κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πατάκη.

 

 

 

Κωνσταντίνος Τζαμιώτης
Συγγραφέας


Από νωρίς ένιωσα την ανάγκη να μάθω πολλά πράγματα. Όλα ήθελα να τα ξέρω. Ίσως γι' αυτό δεν έγινα επιστήμονας. Ο επιστήμονας πρέπει πολύ γρήγορα να το πάρει απόφαση πως τα πιο πολλά πράγματα που υπάρχουνε στον κόσμο δεν θα τα ξέρει. Μια μέρα, στο μουσείο του Βοτανικού, ρώτησα για κάτι σχετικό με ένα δόντι από μαμούθ έναν μεγάλο γεωλόγο. «Δεν είναι από τα αντικείμενα που βρίσκονται στη δικιά μου βιτρίνα» μου αποκρίθηκε σοφά ο σπάνιος αυτός άνθρωπος. Ποτές μου δεν μπόρεσα ν' αντισταθώ στον πειρασμό να κοιτάζω τις βιτρίνες των άλλων. Από το 1984 που διάβασα αυτό το αυτοβιογραφικό απόσπασμα του Ανατόλ Φρανς στο βιβλίο του Το έγκλημα του Σιλβέστρ Μπονάρ (εκδόσεις Ντουντούμη, μετάφραση Ρενέ Ψυρούκη) ήταν σαν να έκλεισα μια μυστική συμφωνία με τον εαυτό μου. Συμφωνία που τηρώ ακόμη.
To βιβλίο του Κωνσταντίνου Τζαμιώτη «H πόλη και η σιωπή» κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Καστανιώτη. Παράλληλα, συμμετέχει στην ανθολογία «15 βγαίνουν με κόκκινο» των εκδόσεων Τόπος.

Θεόδωρος Γρηγοριάδης
Συγγραφέας


Γιώργος Ιωάννου, Επιτάφιος Θρήνος. Στη Μεταπολίτευση, ως φοιτητής, διάβασα τα πρώτα πεζογραφήματα του Γιώργου Ιωάννου. Αφουγκραζόμουν τη χαμηλή φωνή του, την οικειότητα των τοπίων, την ακρίβεια κάθε λέξης, τη λογοτεχνική της ανάδειξη. Προσπάθησα, τότε, να μιμηθώ τον τόνο και το ύφος του σε πρωτόλεια διηγήματα που χάθηκαν μαζί με τα νοτισμένα τετράδια. Ώσπου, το 1980, εκδίδεται η συλλογή διηγημάτων του Ο επιτάφιος θρήνος. Ιστορίες περιπλανώμενων ανθρώπων, καθηλωμένων, απελπισμένων, ιστορίες συντροφικότητας, ταπεινότητας αλλά και ενός διακαούς πόθου. Κοιτάζω ακόμη την περιφορά του θλιμμένου επιταφίου, σαν μέσα από δωμάτιο παράνομου ξενοδοχείου της Ομόνοιας, έχοντας την ελπίδα ότι στο τέλος της πομπής μάς περιμένει μια προσωπική ανάταση, ένα αναστημένο Σώμα.
Το μυθιστόρημα του Θεόδωρου Γρηγοριάδη «Ο Ναύτης» κυκλοφορεί σε επανέκδοση από τις εκδόσεις Πατάκη.

 

Αργύρης Ξάφης
Ηθοποιός


Το αλφαβητάρι της Α' Δημοτικού είναι το σημαντικότερο βιβλίο, αν και δεν είναι λογοτεχνία. Οι φράσεις «Λόλα, να ένα μήλο - Έλα, μήλα, μέλι» κ.λπ. είναι χαραγμένες τόσο βαθιά μέσα μου, σαν η μεγαλύτερη «πόρτα» προς κάτι τόσο καινούργιο, που δεν το φανταζόμουνα ποτέ. Παρηχήσεις, ρυθμός και παράλογο τόσο απερίσκεπτα δεμένα μεταξύ τους, που πολλές φορές –ακόμη και τώρα– ψάχνω να βρω το κρυμμένο δράμα πίσω από όλα αυτά, να βρω ένα γιατί που είμαι σίγουρος πως υπάρχει και απλώς δεν έχει αποκαλυφθεί ακόμα. Μπορεί να ακούγεται σαν ένα αστείο όλο αυτό και σίγουρα υπάρχουν σημαντικότερα βιβλία, αλλά μετά από αυτήν τη συνάντηση με το αλφαβητάρι μας ήξερα πως είχα μπει κάπου αλλού και δεν υπήρχε πια επιστροφή.
Ο Αργύρης Ξάφης ξεκινάει πρόβες για το « Mότζο» του Τζεζ Μπάτεργουερθ που ξεκινάει στο Θέατρο Πόρτα τον Φεβρουάριο σε σκηνοθεσία του Θωμά Μοσχόπουλου και διδάσκει υποκριτική στο Ωδείο Αθηνών.


Θωμάς Μοσχόπουλος
Σκηνοθέτης


Το πρώτο βιβλίο που σκέφτομαι είναι το Αναζητώντας τον χαμένο χρόνο του Προυστ. Είναι αυτό που άλλαξε μέσα μου τη σχέση χρόνου-ανάγνωσης και με επανέφερε στην απόλαυση και όχι στην κατανάλωση ενός βιβλίου. Το έχω ξεκινήσει από τα 32 μου χρόνια και το διαβάζω αργά και σταθερά, σαν Ευαγγέλιο. Άλλαξε τη σχέση μου με τον αφηγηματικό χρόνο και τη γραμμικότητα της αφήγησης. Αυτά όσον αφορά τα δομικά στοιχεία. Η σχέση μου με τους ήρωές του είναι σαν να υπάρχει σε ένα παράλληλο με το δικό μου σύμπαν. Με συνοδεύει σαν άνθρωπος που ξέρω εδώ και πολλά χρόνια και κάθε φορά που τον συναντώ, ανακαλύπτω κάτι καινούριο γι' αυτόν. Το Αναζητώντας τον χαμένο χρόνο συνδυάζει πολλά για έναν αναγνώστη. Είναι ένα βιβλίο «πλήρες» και δυσκολεύομαι να μιλώ γι' αυτό, όπως δυσκολεύομαι κάθε φορά που μιλώ για κάτι πολύ δικό μου. Καθώς επιμηκύνεται η σχέση μου μαζί του, αλλάζει και ο τρόπος που αφηγούμαι την ίδια μου τη ζωή και υιοθετώ την οπτική του απέναντί της. Να τη βλέπω με μάτι κριτικό και τρυφερό.
Ο Θωμάς Μοσχόπουλος ετοιμάζει, μεταξύ άλλων, την παράσταση «Λίλιομ» του Φέρεντς Μόλναρ, που κάνει πρεμιέρα στο Θέατρο Πόρτα στις 20 Δεκεμβρίου.

Αμάντα Μιχαλοπούλου
Συγγραφέας


Ήμουν δεκαοκτώ χρονών και δεν ήξερα τίποτα για την αυτοαναφορικότητα, για τα βιβλία που σχολιάζουν άλλα βιβλία. Δεν είχα διαβάσει Μπόρχες ακόμη, ούτε Λόρενς Στερν. Σ' αυτή την κατάσταση αναγνωστικής αγνότητας με βρήκε ο Ίταλο Καλβίνο. Θυμάμαι σαν τώρα τη στιγμή που άνοιξα το βιβλίο του στο Θεμέλιο και διάβασα την πρώτη φράση: «Είσαι έτοιμος ν' αρχίσεις να διαβάζεις το νέο μυθιστόρημα του Ίταλο Καλβίνο Αν μια νύχτα του χειμώνα ένας ταξιδιώτης. Χαλάρωσε. Συγκεντρώσου. Διώξε από πάνω σου κάθε άλλη σκέψη». Ακολούθησα την προτροπή του. Το Αν μια νύχτα του χειμώνα ένας ταξιδιώτης είναι το μυθιστόρημα που με έκανε συγγραφέα, αλλά και παθιασμένη αναγνώστρια που ζηλεύει τα κείμενα των άλλων και γράφει επιδιώκοντας μια ρομαντική, ατελέσφορη συνάντηση μαζί τους. Ο Καλβίνο επινοεί τον Αναγνώστη και την Αναγνώστρια, ένα ζευγάρι που ερωτεύεται ενώ προσπαθεί να βρει το χειρόγραφο του βιβλίου που υποτίθεται ότι διαβάζει. Διάφορες καταστροφές συμβαίνουν κι έτσι οι δυο τους διαβάζουν συνεχώς το βιβλίο από την αρχή. Όλες οι συγγραφικές εμμονές μου πηγάζουν από αυτό το ανατρεπτικό, χιουμοριστικό, απαιτητικό βιβλίο που σε μαθαίνει να βλέπεις το μυθιστόρημα ως ανοιχτό κόσμο. Ως μαγικό σύμπαν όπου όλα μπορούν να συμβούν.
Από τις εκδόσεις Καστανιώτη κυκλοφορούν το νέο μυθιστόρημα της Αμάντας Μιχαλοπούλου «Η γυναίκα του Θεού» και σε επανέκδοση η συλλογή διηγημάτων «Έξω η ζωή είναι πολύχρωμη».

Χίλντα Παπαδημητρίου
Συγγραφέας, μεταφράστρια


Ρέι Μπράντμπερι - Φαρενάιτ 451: Από τα πρώτα «σοβαρά» βιβλία που διάλεξα μόνη μου, στην εφηβεία, χαζεύοντας στις προθήκες των παλαιοβιβλιοπωλών δίπλα στη Νομική. Η παραβολή ενός δυστοπικού κόσμου χωρίς βιβλία παραμένει ο χειρότερος εφιάλτης μου από τότε. Η υπόθεση με δυο λόγια: τον 24ο αιώνα, τα βιβλία είναι απαγορευμένο είδος και η δουλειά των πυροσβεστών είναι να τα καίνε. Ταυτίστηκα απόλυτα με τον πυρονόμο Μόνταγκ που αλλάζει στρατόπεδο κι εντάσσεται σε μια ομάδα αντιστασιακών, οι οποίοι απομνημονεύουν ο καθένας από ένα βιβλίο, έτσι ώστε οι ιστορίες να μη χαθούν ποτέ. Και αποφάσισα ότι σε ανάλογη εφιαλτική περίπτωση, θα διάλεγα να διασώσω το Φαρενάιτ 451, φυσικά.
Tα βιβλία της Χίλντας Παπαδημητρίου «Για μια χούφτα βινύλια» και «Έχουνε Όλοι Κακούς Σκοπούς» κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Μεταίχμιο. Από τις ίδιες εκδόσεις κυκλοφορεί και η τελευταία της μετάφραση, «Το γυάλινο κλειδί» του Dashiell Hamett.

Ξένια Κουναλάκη
Δημοσιογράφος


Ο Τομ Σόγιερ ήταν το ίνδαλμά μου. Ήταν η αλήτρα που παγίδευε τζιτζίκια μέσα σε σπιρτόκουτα και τα ταλαιπωρούσε, που έβγαζε κέρδη αραχτός, βάζοντας άλλους να βάψουν τον φράχτη, την τιμωρία που του επιβλήθηκε. Ατίθασος και ψεύτης, έκανε κοπάνα για να πάει να κολυμπήσει, έτρωγε τα γλυκά που δεν έπρεπε, έλεγε τα λάθος λόγια τη λάθος στιγμή κι έκανε αταξίες με τον αβίαστο αυθορμητισμό ενός γνήσια αναρχικού ανήλικου (αν και συνήθως «αναρχικός» και «ανήλικος» είναι ταυτόσημες έννοιες). Ταυτόχρονα, όμως, ήταν ο πιστός φίλος του απόκληρου Χοκ Φιν, ο μεγάλος ρομαντικός, αθεράπευτα ερωτευμένος με την Μπέκι Θάτσερ, την κόρη του δικαστή, αλλά και παράτολμος, απηνής διώκτης του Ιντιάνα Τζο (ας ξεχάσουμε τον υφέρποντα ρατσισμό). Όταν πριν από πέντε χρόνια επισκέφτηκα το σπίτι του Μαρκ Τουέιν στο Χάρτφορντ του Κονέτικατ, ένα επιβλητικό κατακόκκινο βικτωριανό κτίσμα, αυτό που με εντυπωσίασε περισσότερο ήταν το περίτεχνο ξύλινο κεφαλάρι του κρεβατιού του, διακοσμημένο με ανάγλυφους αγγέλους. Ο ξεναγός μάς είπε μια ηλίθια λεπτομέρεια: ότι ο Τουέιν κοιμόταν ανάποδα στο κρεβάτι του. Ένιωσα μια καθησυχαστική οικειότητα: μιμούμενη τη δεύτερη πρωθιέρεια των παιδικών μου χρόνων, την Πίπη Φακιδομύτη, συνήθιζα ως πιτσιρίκι να κοιμάμαι με τις πατούσες στο μαξιλάρι.
Η Ξένια Κουναλάκη είναι δημοσιογράφος της «Καθημερινής».

2

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Το «προπατορικό αμάρτημα» του Τζο Μπάιντεν

Βιβλίο / Ποιο ήταν το θανάσιμο σφάλμα του Τζο Μπάιντεν;

Ένα νέο βιβλίο για τον πρώην Πρόεδρο αποτελεί καταπέλτη τόσο για τον ίδιο όσο και για τη δουλοπρεπή κλίκα πιστών και μελών της οικογένειάς του, που έκαναν το παν για να συγκαλύψουν τον ραγδαίο εκφυλισμό της γνωστικής του ικανότητας.
THE LIFO TEAM
ΕΠΕΞ Συγγραφείς/ Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου

Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου / 8 Έλληνες συγγραφείς ξαναγράφουν τους μύθους και τις παραδόσεις

Η Λυσιστράτη ερμηνεύει τις ερωτικές σχέσεις του σήμερα, η Ιφιγένεια διαλογίζεται στην παραλία και μια Τρωαδίτισσα δούλα γίνεται πρωταγωνίστρια: 8 σύγχρονοι δημιουργοί, που συμμετέχουν με τα έργα τους στο φετινό Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου, συνομιλούν με τα αρχαία κείμενα και συνδέουν το παρελθόν με επίκαιρα ζητήματα.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Τζούντιθ Μπάτλερ: «Θέλουμε να ζήσουμε με ανοιχτή ή με κλειστή καρδιά;»

Τζούντιθ Μπάτλερ / «Θέλουμε να ζήσουμε με ανοιχτή ή με κλειστή καρδιά;»

Μια κορυφαία προσωπικότητα της σύγχρονης παγκόσμιας διανόησης μιλά στη LiFO για τo «φάντασμα» της λεγόμενης ιδεολογίας του φύλου, για το όραμα μιας «ανοιχτόκαρδης κοινωνίας» και για τις εμπειρίες ζωής που της έμαθαν να είναι «ένας άνθρωπος ταπεινός και ταυτόχρονα θαρραλέος».
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Ντίνος Κονόμος

Βιβλίο / «Ο κύριος διευθυντής (καλό κουμάσι) έχει αποφασίσει την εξόντωσή μου…»

Ο Ντίνος Κονόμος, λόγιος, ιστοριοδίφης και συγγραφέας, υπήρξε συνεχιστής της ζακυνθινής πνευματικής παράδοσης στον 20ό αιώνα. Ο συγγραφέας Φίλιππος Δ. Δρακονταειδής παρουσιάζει έργα και ημέρες ενός ανθρώπου που «δεν ήταν του κόσμου τούτου».
ΦΙΛΙΠΠΟΣ Δ. ΔΡΑΚΟΝΤΑΕΙΔΗΣ
Η ζωή του Καζαντζάκη σε graphic novel από τον Αλέν Γκλικός

Βιβλίο / Ο Νίκος Καζαντζάκης όπως δεν τον είχαμε ξαναδεί σε ένα νέο graphic novel

Ο ελληνικής καταγωγής Γάλλος συγγραφέας Αλέν Γκλικός καταγράφει την πορεία του Έλληνα στοχαστή στο graphic novel «Καζαντζάκης», όπου ο περιπετειώδης και αντιφατικός φιλόσοφος και μυθιστοριογράφος ψυχαναλύεται για πρώτη φορά και συστήνεται εκ νέου στο ελληνικό κοινό.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
«Πετρίτης»: Το πιο γρήγορο πουλί στον κόσμο και η άγρια, αδάμαστη ομορφιά του

Ηχητικά Άρθρα / Πετρίτης: Το πιο γρήγορο πουλί στον κόσμο και η άγρια, αδάμαστη ομορφιά του

Ο Τζoν Άλεκ Μπέικερ αφιέρωσε δέκα χρόνια από τη ζωή του στην παρατήρηση ενός πετρίτη και έγραψε ένα από τα πιο ιδιαίτερα βιβλία της αγγλικής λογοτεχνίας – μια από τις σημαντικότερες καταγραφές της άγριας ζωής που κινδυνεύει να χαθεί για πάντα. Κυκλοφόρησε το 1967 αλλά μόλις τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια οι κριτικοί και το κοινό το ανακάλυψαν ξανά.
M. HULOT
Μπενχαμίν Λαμπατούτ: «Ας μην αφήνουμε τον Θεό στους πιστούς» 

Βιβλίο / Μπενχαμίν Λαμπατούτ: «Αν αξίζει ένα πράγμα στη ζωή, αυτό είναι η ομορφιά»

Εν όψει της εμφάνισής του στη Στέγη Ιδρύματος Ωνάση, στις 21 Μαΐου, ο Λατινοαμερικανός συγγραφέας-φαινόμενο Μπενχαμίν Λαμπατούτ μιλά στη LiFO για τον ρόλο της τρέλας στη συγγραφή, τη σχέση επιστήμης και λογοτεχνίας και το μεγαλείο της ήττας – και δηλώνει ακόμα φανατικός κηπουρός και εραστής της φύσης.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Το πίσω ράφι/ Άντονι Μπέρτζες: «Έρνεστ Χέμινγουεϊ»

Το Πίσω Ράφι / Ο Χέμινγουεϊ ήταν ένας φωνακλάς νταής αλλά κι ένας σπουδαίος συγγραφέας του 20ού αιώνα

Η βιογραφία «Έρνεστ Χέμινγουεϊ - Μια ζωή σαν μυθοπλασία» του Βρετανού συγγραφέα Άντονι Μπέρτζες αποτυπώνει όχι μόνο την έντονη και περιπετειώδη ζωή του κορυφαίου Αμερικανού ομοτέχνου του αλλά και όλο το εύρος της αντιφατικής προσωπικότητάς του.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
21η Διεθνής Έκθεση Βιβλίου Θεσσαλονίκης

Βιβλίο / 21η ΔΕΒΘ: Εξωστρέφεια και καλύτερη οργάνωση αλλά μένουν ακόμα πολλά να γίνουν

Απολογισμός της 21ης ΔΕΒΘ που πραγματοποιήθηκε για πρώτη φορά υπό την αιγίδα του νεοσύστατου ΕΛΙΒΙΠ. Σε ποιο βαθμό πέτυχε τους στόχους της και ποια στοιχήματα μένει ακόμα να κερδίσει;
ΚΟΡΙΝΑ ΦΑΡΜΑΚΟΡΗ
Η ποίηση όχι μόνο αλλάζει τον κόσμο, τον δημιουργεί» ​​​​​​/Μια νέα ανθολογία ελληνικής queer ποίησης μόλις κυκλοφόρησε στα ισπανικά /11 Έλληνες ποιητές σε μια νέα ισπανική queer ανθολογία /Queer ελληνική ποίηση σε μια νέα δίγλωσση ισπανική ανθολογία

Βιβλίο / Μια Ισπανίδα καθηγήτρια μεταφράζει ελληνική queer ποίηση

Η María López Villalba, καθηγήτρια Νέων Ελληνικών στο Πανεπιστήμιο της Μάλαγα, μετέφρασε 11 ελληνικά ποιήματα, σε μια πρόσφατη ανθολογία που προσφέρει στο ισπανόφωνο κοινό την ευκαιρία να γνωρίσει τη σύγχρονη ελληνική queer –και όχι μόνο– ποίηση.
M. HULOT
«Κανείς δεν μας επέβαλε να έχουμε όλοι μια μονστέρα στο σαλόνι»

Βιντσέντζο Λατρόνικο / «Κανείς δεν μας επέβαλε να έχουμε όλοι μια μονστέρα στο σαλόνι»

Ο Ιταλός συγγραφέας και υποψήφιος για το βραβείο Booker, Βιντσέντζο Λατρόνικο, μιλά στη LIFO για το πολυσυζητημένο βιβλίο του «Τελειότητα», στο οποίο αποτυπώνει την αψεγάδιαστη αλλά ψεύτικη ζωή μιας ολόκληρης γενιάς ψηφιακών νομάδων στην Ευρώπη, καθώς και τη μάταιη αναζήτηση της ευτυχίας στην ψηφιακή εποχή.
M. HULOT
Μεσσαλίνα: Ακόλαστη μέγαιρα ή πολύ έξυπνη για την εποχή της;

Ηχητικά Άρθρα / Μεσσαλίνα: Ακόλαστη μέγαιρα ή πολύ έξυπνη για την εποχή της;

Το όνομά της έχει συνδεθεί με την εικόνα μιας αδίστακτης, σεξουαλικά ακόρεστης και επικίνδυνης γυναίκας. Ένα νέο βιβλίο, όμως, έρχεται να αμφισβητήσει αυτή τη στερεοτυπική αφήγηση και να φωτίσει μια διαφορετική εκδοχή της ιστορίας της.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Rene Karabash

Βιβλίο / Rene Karabash: «Θέλω πίσω τη γυναικεία δύναμη που μου στέρησαν οι άνδρες»

Η Βουλγάρα συγγραφέας Rene Karabash μιλά για το μυθιστόρημά της «Ορκισμένη», που τιμήθηκε με το βραβείο Ελίας Κανέτι, και στο οποίο εστιάζει στην ιστορία των «ορκισμένων παρθένων» γυναικών των Βαλκανίων που επέλεξαν να ζήσουν ως άνδρες.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Δυο γυναίκες συγγραφείς αποκαλύπτουν τα κρυφά μυστικά της γραφής

Βιβλίο / Όλες οι γυναίκες του κόσμου στο νέο βιβλίο της Αμάντας Μιχαλοπούλου

Στο «Μακρύ ταξίδι της μιας μέσα στην άλλη», η μητρότητα γίνεται ο συνδετικός κρίκος που ενώνει όλες τις μητέρες και όλες τις κόρες με τις γυναίκες της Ιστορίας που θαυμάσαμε, αλλά και τις ανώνυμες «Παναγίες» που κράτησαν στους ώμους τους τα βάρη της ανθρωπότητας.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
«Ένας μύθος λέει πως αν χάσεις κάτι στην Αθήνα, θα το βρεις στον Ελαιώνα»

Βιβλίο / «Ένας μύθος λέει πως αν χάσεις κάτι στην Αθήνα, θα το βρεις στον Ελαιώνα»

Στο νέο του βιβλίο, «Lost Things Found», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Hyper Hypo, ο εικαστικός φωτογράφος Αντώνης Θεοδωρίδης εξερευνά τον μαγικό κόσμο της υπαίθριας αγοράς του Ελαιώνα.
ΙΩΝΑΣ ΚΑΛΛΙΜΑΝΗΣ
Ντιντιέ Εριμπόν: «Καιρός για ένα κίνημα των ηλικιωμένων!»

Ντιντιέ Εριμπόν / Ντιντιέ Εριμπόν: «Να πάψουμε να βλέπουμε τους ηλικιωμένους ως κοινωνικούς παρίες»

Από τους σημαντικότερους και πιο επιδραστικούς σύγχρονους Γάλλους στοχαστές, ο Ντιντιέ Εριμπόν συνδύασε στα βιβλία του τα δύσκολα βιώματα της νεότητάς του με μια εμπεριστατωμένη, αλλά και εικονοκλαστική, κοινωνικοπολιτική «ακτινογραφία» της γαλλικής κοινωνίας. 
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Κεχαγιάς

Βιβλίο / «Το να εκδίδεις βιβλία στην Ελλάδα είναι σαν να παίζεις στο καζίνο»

Η Γεννήτρια είναι ένας νέος εκδοτικός οίκος αφιερωμένος στη σύγχρονη λογοτεχνία. Ο εκδότης της, συγγραφέας και μεταφραστής, Παναγιώτης Κεχαγιάς, μιλά για τις δυσκολίες και τις χαρές του εγχειρήματος, για το πώς σκοπεύει να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις μιας ιδιαίτερα ανταγωνιστικής αγοράς, καθώς και για τους πρώτους τίτλους που ετοιμάζεται να εκδώσει.
M. HULOT
Κωνσταντίνος Τσουκαλάς: «Ακούμε συνεχώς για ανάπτυξη, χωρίς να διερευνάται τι είναι το "καλό"»

Οι Αθηναίοι / Κωνσταντίνος Τσουκαλάς: «Ακούμε συνεχώς για ανάπτυξη, χωρίς να διερευνάται τι είναι το "καλό"»

Η εκτέλεση του Μπελογιάννη τον έκανε αριστερό. Η αυτοκτονία του Νίκου Πουλαντζά, μπροστά στα μάτια του, τον καθόρισε. Ο Κωνσταντίνος Τσουκαλάς, ένας από τους σημαντικότερους διανοούμενους της μεταπολιτευτικής Ελλάδας, αφηγείται το προσωπικό του ταξίδι και την πνευματική περιπέτεια μιας ολόκληρης εποχής, από τη διανόηση του Παρισιού μέχρι τους δρόμους της πολιτικής και τις αίθουσες των πανεπιστημίων.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ