Ποια ήταν η Φρίντα Λιάππα;

Ποιά ήταν η Φρίντα Λιάππα; Facebook Twitter
Σαν δημιουργός, στις ταινίες, έβγαινε η πιο πεισματάρικη πλευρά του χαρακτήρα της. Γιατί στην ουσία η Φρίντα είχε μια εγγενή αντίθεση.
2

«Μπορεί η αφήγηση σου να έχει τη μορφή ενός παραμυθιού, ενός τραγουδιού, ενός μόνο ήχου –μυριάδες είναι οι τρόποι που υπάρχουν -, αλλά πάντα από κάτω θα υπάρχει αυτό που δίνει ισχύ σ’ όλες τις μεγάλες ταινίες που διασώζονται μέχρι σήμερα: το ανθρώπινο δράμα. Έτσι, εμένα μ’ ενδιαφέρει η αλήθεια μιας κατάστασης κι όχι η αληθοφάνειά της, η μοίρα ενός προσώπου και όχι η ωραιοποίησή του, η σύγκρουση των δυνάμεων που λειτουργούν μέσα σε μια υπόθεση και όχι η παράστασή τους. Μ’ ενδιαφέρουν, με δυο λόγια, οι ιστορίες που αφηγείται χρόνια τώρα ο λαός μας –μ’ ενδιαφέρει όμως και η «ιστορία» που κρύβει μέσα της ο τρόπος που ένας άνθρωπος πιάνει το ποτήρι του…», έλεγε η Φρίντα Λιάππα στον Τέλη Σαμαντά σε συνέντευξή της στην «Αυγή» το Νοέμβριο του 1981.

Τον Δεκέμβριο του 2023 η Ταινιοθήκη της Ελλάδος θα παρουσιάσει σε ψηφιακά αποκατεστημένη κόπια 4Κ την ταινία της Φ. Λιάππα «Μια ζωή σε θυμάμαι να φεύγεις» του 1977 σε συνεργασία με το Φεστιβάλ Δράμας και τον Κυριάκο Αγγελάκο στο πλαίσιο του προγράμματος A Season of Classic Films" της ACE και του Creative Europe

Ήταν ένα εξαιρετικά ευαίσθητο και ευάλωτο πλάσμα, με μια τρομερή μαχητικότητα από την άλλη πλευρά και ένα τρομέρο πείσμα στα πράγματα τα οποία έκανε. Είτε έκανε ταινίες, είτε ο τρόπος που ντυνόταν, δυναμική μέσα σε ένα χώρο κυρίως ανδροκρατούμενο.

«Νομίζω η Φρίντα», μας λέει ο Κυριάκος Αγγελάκος, ένας από τους ανθρώπους της ζωής της που μας παραχώρησε τις σπάνιες φωτογραφίες της από το προσωπικό του αρχείο, «έχει αφήσει ένα ίχνος το οποίο καλό είναι να το παρακολουθούμε ακόμα, να βλέπουμε τις ταινίες της, να διαβάζουμε τα ποιήματά της».

Ποιά ήταν η Φρίντα Λιάππα; Facebook Twitter
Η ίδια είχε μία φράση του Νίκολας Ρέι που την έλεγε συνέχεια. Έλεγε: «Πείσμα και μόνο πείσμα, ένα ατέλειωτο πείσμα να μην κάνω τίποτα με το οποίο δεν είμαι ερωτευμένος μαζί του» και σε όλη της τη ζωή ακολούθησε ακριβώς αυτό.

«Σαν δημιουργός, στις ταινίες, έβγαινε η πιο πεισματάρικη πλευρά του χαρακτήρα της. Γιατί στην ουσία η Φρίντα είχε μια εγγενή αντίθεση. Ήταν ένα εξαιρετικά ευαίσθητο και ευάλωτο πλάσμα, με μια τρομερή μαχητικότητα από την άλλη πλευρά και ένα τρομέρο πείσμα στα πράγματα τα οποία έκανε. Είτε έκανε ταινίες, είτε ο τρόπος που ντυνόταν, δυναμική μέσα σε ένα χώρο κυρίως ανδροκρατούμενο.

Την εποχή εκείνη στην ουσία είχε επιβάλει την παρουσία της, δεν της δόθηκε τίποτα, ήταν ένα πράγμα το οποίο το κατέκτησε και το επέβαλλε. Επέβαλλε την παρουσία της μέσα σε ένα χώρο όπου κυριαρχούσανε άντρες, αποκλειστικά άντρες. Οι δύο γυναίκες που υπήρχαν την εποχή εκείνη ήταν η Τόνια Μαρκετάκη και η Φρίντα. Νομίζω ότι είναι από τους πιο παθιασμένους ανθρώπους που έχω δει γύρω από την τέχνη». 

Η ίδια είχε μία φράση του Νίκολας Ρέι που την έλεγε συνέχεια. Έλεγε: «Πείσμα και μόνο πείσμα, ένα ατέλειωτο πείσμα να μην κάνω τίποτα με το οποίο δεν είμαι ερωτευμένος μαζί του» και σε όλη της τη ζωή ακολούθησε ακριβώς αυτό. Έκανε πράγματα μόνο τα οποία ήθελε να κάνει. Αυτό το πλήρωσε πάρα πολύ βαριά. Δεν είχε ποτέ μια ζωή με οικονομική ευχέρεια, μετά την τελευταία της ταινία πούλησε το μοναδικό περιουσιακό στοιχείο που είχε, ένα σπίτι στον Καρέα, για να ξεχρεώσει, για να μην οφείλει σε κανέναν.

«Είχε ένα δικό της τρόπο, ήταν μια ποιητική οπτική πάνω στο ρεαλισμό. Όχι όμως μέσα από μία εξιδανίκευση της ποιητικότητας και όλα αυτά. Ακόμα και αυτό που μπορούσαν οι άλλοι να το χαρακτηρίσουν σαν λαϊκό μπορούσε να το πάρει και να το αναδείξει σε ένα ποιητικό γεγονός. Το 1976, παίρνει τον τίτλο ενός λαϊκού τραγουδιού του Μητροπάνου, το «Μια ζωή σε θυμάμαι να φεύγεις» που για τους άλλους ήταν χαμηλού ενδιαφέροντος και πάνω σ’ αυτό χτίζει μια ταινία στην οποία βάζει όλα τα στοιχεία της προσωπικής της μυθολογίας τεταγμένα με ένα τρόπο άλλο.

Ποιά ήταν η Φρίντα Λιάππα; Facebook Twitter
Η Φρίντα Λιάππα.

Βάζει τον Τσιτσάνη, βάζει το ελληνικό λαϊκό τραγούδι, βάζει τον Raymond Chandler, το αμερικάνικο μυθιστόρημα, βάζει τις σχέσεις της με την Αριστερά, βάζει τη σχέση του αρσενικού με το θηλυκό, με τον άντρα να φεύγει ας πούμε και να ξαναγυρνάει μετά από μια περιπλάνηση, το αδιέξοδο του δημιουργού που κολλάει, βάζει το θέατρο μέσα απ’ τον Μιχαηλίδη και ένα ανέβασμα της Μήδειας.

Και ταυτόχρονα, βάζει τον τρόπο ζωής μιας συγκεκριμένης, όχι παρέας, μια συγκεκριμένης γενιάς, σε μια συγκεκριμένη εποχή που είναι η μεταπολίτευση. Διατηρώντας βεβαίως ένα ανοικτό φινάλε. Πάντα της άρεσε να μην κλείνει τις ταινίες, τα φινάλε να είναι ανοιχτά. Ακόμα και μετά, όταν στην επόμενη ταινία η μία αδερφή αυτοκτονεί, η άλλη είναι σε ένα αεροδρόμιο. Πάντα υπάρχει κάτι που δεν κλείνει». 

Ποιά ήταν η Φρίντα Λιάππα; Facebook Twitter
Με την Μαρία Σκούντζου.
Ποιά ήταν η Φρίντα Λιάππα; Facebook Twitter
Με τον Ανδρέα Σινάνο σε γύρισμα.

Ποια ήταν η Φρίντα Λιάππα - Χρονολόγιο

Η Φρίντα Λιάππα γεννήθηκε στη Μεσσήνη, στις 10 Φεβρουαρίου 1948. Πατέρας, ο Ευάγγελος Λιάππας, έμπορος μητέρα, η Ελένη Λιάππα, το γένος Κωστοπούλου, νοικοκυρά. Στιγμιότυπα της παιδικής ηλικίας καταγράφονται στο βιβλίο της Μυστηριώδης ασθένεια.

1964: Ο πατέρας, που υποφέρει από χρόνιες κρίσεις βρογχικού άσθματος, πεθαίνει στα χέρια της.

1965: Αποφοιτά από το γυμνάσιο Μεσσήνης και έρχεται στην Αθήνα. Επιτυγχάνει στις εισαγωγικές εξετάσεις του Πανεπιστημίου και γράφεται στη Φιλοσοφική Σχολή Αθηνών. Ζει το καλοκαίρι των Ιουλιανών και οργανώνεται στη Δημοκρατική Νεολαία Λαμπράκη. 

cover
Το βιβλίο της Φρίντα Λιάππα, Η μυστηριώδης ασθένεια είναι εξαντλημένο από τον εκδότη. 

1966: Αναπτύσσει συνδικαλιστική δράση από το πρώτο πανεπιστημιακό έτος και συμμετέχει στη συντακτική επιτροπή του περιοδικού «Αργώ», που εκδίδουν οι φοιτητές της Φιλοσοφικής. Στο βραχύβιο περιοδικό (μόλις 3 τεύχη) δημοσιεύει τα πρώτα της ποιήματα, μια παρουσίαση του Πέτερ Βάις με αφορμή το ανέβασμα του έργου του Ο θάνατος του Μαρά από το Θέατρο Τέχνης και ένα κείμενο με τίτλο: «Erwin Piscator. Ο επαναστάτης του θεάτρου».

1967: Εκλέγεται στο γραφείο φοιτητών Φιλοσοφικής της Δ.Ν.Λ. και, μετά τον Απρίλη, περνά στην παράνομη αντιδικτατορική δράση. «Τα φοιτητικά μου χρόνια κύλησαν όπως όλων των παιδιών: Δικτατορία. Ασφάλεια. Φυλακή. Έρωτες».

1968: Συλλαμβάνεται στις 20 Μαΐου και ανακρίνεται στην Ασφάλεια από τον Καραπαναγιώτη. Οδηγείται στις φυλακές Αβέρωφ, στις 30 Μαΐου. 20 Νοεμβρίου αρχίζει η δίκη του πρώτου κλιμακίου του «Ρήγα Φεραίου» που εξάρθρωσε η Ασφάλεια. Η Φρίντα καταδικάζεται σε 6 χρόνια φυλακή με πενταετή αναστολή. Αποφυλακίζεται στις 25 Νοεμβρίου. Διαγράφεται από το Πανεπιστήμιο Αθηνών με απόφαση του πειθαρχικού τμήματος, και της αφαιρείται το διαβατήριο. 

1972: Δουλεύει σκριπτ στην ταινία Το προξενιό της Άννας του Παντελή Βούλγαρη. Γυρίζει την πρώτη της ταινία μικρού μήκους, με τίτλο Μετά σαράντα μέρες, παραγωγή του περιοδικού «Σύγχρονος Κινηματογράφος».

Ποιά ήταν η Φρίντα Λιάππα; Facebook Twitter
Με τον Γιώργο Μοσχίδη.
Ποιά ήταν η Φρίντα Λιάππα; Facebook Twitter
Βασίλης Τσιτσάνης, Φρίντα Λιάππα.
Ποιά ήταν η Φρίντα Λιάππα; Facebook Twitter
Άννα Παναγιωτοπούλου, Σταμάτης Φασουλής, Φρίντα Λιάππα.

1973: Καταφέρνει να πάρει διαβατήριο, και εγκαθίσταται στο Λονδίνο, όπου φοιτά στο London Film School. Ταξιδεύει στο Παρίσι, στο Βερολίνο και στη Λισαβόνα, όπου ζει από κοντά την επανάσταση «των Γαριφάλων». 

1974: Επιστρέφει στην Ελλάδα. Μεταφράζει το βιβλίο του Ε. Χ. Καρρ Τι είναι η Ιστορία που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πλανήτης. Για δύο χρόνια είναι μέλος της συντακτικής επιτροπής του περιοδικού «Σύγχρονος Κινηματογράφος». Επανεγγράφεται στη Φιλοσοφική Σχολή Αθηνών και αποφοιτά στις 16 Μαρτίου με «Λίαν Καλώς».

1977: Σκηνοθετεί τη δεύτερη ταινία της, με τίτλο Μια ζωή σε θυμάμαι να φεύγεις, και παίρνει το Β βραβείο στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης και το βραβείο της Πανελλήνιας Ένωσης Κριτικών Κινηματογράφου (ΠΕΚΚ). Αρχίζει να σκηνοθετεί για την τηλεοπτική σειρά «Παρασκήνιο» (τα πρώτα της κομμάτια ήταν για το Ελεύθερο Θέατρο και τον Δημήτρη Μητροπάνο). Γράφει κινηματογραφική κριτική για τα περιοδικά «Αντί» και «Σύγχρονος Κινηματογράφος», κι αυτή η συνεργασία της θα κρατήσει μέχρι το 1980.

1978: Σκηνοθετεί «Παρασκήνια» για τη Ζωή Λάσκαρη και τη Μαίρη Λίντα.

1979: Εργάζεται ως βοηθός σκηνοθέτη στην πρώτη ταινία μεγάλου μήκους του Δημήτρη Μαυρίκιου Στο δρόμο του Λαμόρε. Σκηνοθετεί «Παρασκήνια» για την Ιωάννα Γεωργακοπούλου, τη Δήμητρα Γαλάνη, τη Ρεμπέτικη Κομπανία και τη θεατρική παράσταση του Μίνου Βολανάκη Εκκλησιάζουσες. Αρχίζει να δουλεύει το πρώτο της σενάριο μεγάλου μήκους. 

1980: Σκηνοθετεί τα «Παρασκήνια» Η μουσική στον κινηματογράφο και Θερινά σινεμά. Σκηνοθετεί την τρίτη της ταινία μικρού μήκους, με τίτλο Απεταξάμην, και παίρνει το Β βραβείο στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, το βραβείο της ΠΕΚΚ, το βραβείο καλύτερης ταινίας και το βραβείο κοινού στο Γ Φεστιβάλ Δράμας. Εκδίδει την πρώτη της ποιητική συλλογή, με τίτλο Λυρικός επίλογος της οδού Πατησίων.

Ποιά ήταν η Φρίντα Λιάππα; Facebook Twitter
Με τον Τάκη Μόσχο και την Πέμη Ζούνη
Ποιά ήταν η Φρίντα Λιάππα; Facebook Twitter
Ποιά ήταν η Φρίντα Λιάππα; Facebook Twitter

1981: Οι δρόμοι της αγάπης είναι νυχτερινοί - πρώτη ταινία μεγάλου μήκους. Η ταινία βραβεύεται στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης με τα βραβεία πρωτεμφανιζόμενου σκηνοθέτη, γυναικείας ερμηνείας, φωτογραφίας, μοντάζ, καθώς και το βραβείο της ΠΕΚΚ. Συμμετέχει στα Φεστιβάλ Βερολίνου (Panorama), Λονδίνου, Μόντρεαλ, Άμστερνταμ, Βαλέντσια, Σεντ-Ετιέν, Μονάχου, Κωνσταντινούπολης, στο Διεθνές Φεστιβάλ Γυναικείου Κινηματογράφου και στις Εβδομάδες Ελληνικού Κινηματογράφου στο Ανσύ, στην Μπαστιά, στην Μπολόνια, στη Γενεύη και στο Λοκάρνο. Εκδίδει την ποιητική συλλογή Τα ήσυχα ποιήματα και τα κυνηγετικά σκυλιά.

1982: Σκηνοθετεί δύο τηλεοπτικά κομμάτια για τον Κώστα Καρυωτάκη και τη Μαρία Πολυδούρη. Πιεσμένη από τα μεγάλα οικονομικά χρέη της ταινίας της, αναγκάζεται να σκηνοθετήσει ντοκιμαντέρ για το υπουργείο Γεωργίας, καθώς και δύο ντοκιμαντέρ για τη Χίο και τη Μυτιλήνη.

1983: Σκηνοθετεί την ωριαία τηλεταινία Το νερό της βροχής, βασισμένη στο ομότιτλο διήγημα του Μ. Καραγάτση, για λογαριασμό της ΕΡΤ. Παντρεύεται τον Κυριάκο Αγγελάκο.

1984: Γράφει με τη Ρέα Γαλανάκη το σενάριο για την κινηματογραφική μεταφορά της τραγωδίας του Ευριπίδη Βάκχες. Σκηνοθετεί ένα τηλεοπτικό κομμάτι για την ποιήτρια Μάτση Χατζηλαζάρου.

1985: Εκδίδει την πρώτη της συλλογή διηγημάτων, με τίτλο Η μυστηριώδης ασθένεια. Σκηνοθετεί ένα τηλεοπτικό ντοκιμαντέρ για τη συγγραφέα Άλκη Ζέη. Αρχίζει τα γυρίσματα της δεύτερης ταινίας της μεγάλου μήκους, Ήταν ένας ήσυχος θάνατος. 

1986: Ολοκληρώνει την παραγωγή της ταινίας. Η ταινία επιλέγεται ταυτόχρονα από τα Διεθνή Φεστιβάλ του Λοκάρνο και του Σαν Σεμπαστιάν, και η Φρίντα επιλέγει να πάει στο δεύτερο. Η ταινία κερδίζει το βραβείο CIGA  (το πρώτο βραβείο του παράλληλου διαγωνιστικού προγράμματος ZONA ABIERTA του Φεστιβάλ), συμμετέχει στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης και βραβεύεται με τα βραβεία γυναικείας ερμηνείας, φωτογραφίας, μοντάζ, ήχου και σπέσιαλ εφέ. Συμμετέχει στα Φεστιβάλ της Βαλέντσια, της Άγκυρας, του Βισί, στο DONNE E MEDIA στο Μιλάνο, στο Φεστιβάλ Γυναικών του Μόντρεαλ, στο αφιέρωμα ευρωπαίων γυναικών σκηνοθετών της Ταινιοθήκης της Βαρκελώνης και στις Εβδομάδες Ελληνικού Κινηματογράφου στη Σουηδία, στην Κούβα, στη Βενεζουέλα και στην Αργεντινή. 

Ποιά ήταν η Φρίντα Λιάππα; Facebook Twitter
Είχε ένα δικό της τρόπο, ήταν μια ποιητική οπτική πάνω στο ρεαλισμό.
Ποιά ήταν η Φρίντα Λιάππα; Facebook Twitter
Με την μητέρα της
Ποιά ήταν η Φρίντα Λιάππα; Facebook Twitter
Στην παραλία της Στούπας

1987: Γράφει το σενάριο μιας τηλεταινίας με τίτλο Πατρός αγνώστου, βασισμένο στο ομότιτλο διήγημα της Βάσως Σινοπούλου, το οποίο θα σκηνοθετήσει λίγο αργότερα ο Ντίνος Μαυροειδής.

1988: Πεθαίνει η μητέρα της, στις 19 Απριλίου. Το Σεπτέμβριο, η Φρίντα εγκαθίσταται στο Παρίσι για 7 μήνες. 

1989: Μετά από εκτεταμένη έρευνα, καταθέτει στην ΕΤ1 μια πρόταση με τίτλο Νίκος Πουλαντζάς, 10 χρόνια μετά. Περιμένοντας την απάντηση της ΕΡΤ, κινηματογραφεί την τελευταία συνέντευξη του Νίκου Σβορώνου, όπου ο ιστορικός μιλάει για τον Νίκο Πουλαντζά. Απάντηση από την ΕΡΤ δεν πήρε ποτέ. 

1990: Καλοκαίρι, αρχίζει το γύρισμα της τελευταίας της ταινίας στη Μήλο, με τίτλο Τα χρόνια της μεγάλης ζέστης. Κυκλοφορεί το μυθιστόρημα Ερωτηίδος μάρτυρος. 

1991: Κυκλοφορεί την ποιητική συλλογή 1964-1988. Πουλάει το σπίτι στον Καρέα (μοναδικό της περιουσιακό στοιχείο) για να ξεχρεώσει την ταινία. Αρνείται να πάρει μέρος στο διαγωνιστικό τμήμα του Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης και προτείνει να προβληθεί η ταινία της εκτός συναγωνισμού. Η πρόταση της δε γίνεται δεκτή. 

1992: Ιανουάριος. Ο τότε σύμβουλος κινηματογραφίας του ΥΠΠΟ, Απόστολος Δοξιάδης, ζητάει την εξαίρεση της ταινίας από τα κρατικά βραβεία, καταγγέλλοντας ότι, κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων, κακοποιήθηκε ένα ανήλικο παιδί για τις ανάγκες μιας σκηνής. Ένα τρομερό σκάνδαλο ξεσπά και για σειρά ημερών γίνεται πρωτοσέλιδο εφημερίδων και πρώτο θέμα των τηλεοπτικών δελτίων ειδήσεων. Η Φρίντα αντικρούει τις άθλιες συκοφαντίες και καταγγέλλει τον σύμβουλο του ΥΠΠΟ για αναβίωση της λογοκρισίας. Η Μελίνα Μερκούρη, ο Θόδωρος Αγγελόπουλος, ο Ζιλ Ντασέν, ο Θάνος Μικρούτσικος, ο Νίκος Κούνδουρος και άλλοι τάσσονται με το μέρος της. Ο εισαγγελέας ασκεί αυτεπάγγελτη δίωξη, και η Φρίντα, η μητέρα του παιδιού και οι παραγωγοί της ταινίας καλούνται στην ανακρίτρια. Φεβρουάριος. Η ταινία προβάλλεται ως επίσημη ελληνική συμμετοχή στο 42ο Διεθνές Φεστιβάλ του Βερολίνου.

Ποιά ήταν η Φρίντα Λιάππα; Facebook Twitter
Με τον Γιώργο Μιχαηλίδη και την Μπέτυ Αρβανίτη
Ποιά ήταν η Φρίντα Λιάππα; Facebook Twitter
Με το Νικόλα Βουλέλη
Ποιά ήταν η Φρίντα Λιάππα; Facebook Twitter
Σκηνή από ταινία στην Αγγλία στην οποία υποδύεται μια Ιρλανδή διαδηλώτρια
Ποιά ήταν η Φρίντα Λιάππα; Facebook Twitter

Επώνυμοι ξένοι κριτικοί, μέλη της FIPRESCI, με ψήφισμα τους στηρίζουν τη Φρίντα. Κυκλοφορεί το σενάριο της ταινίας σε λογοτεχνική μεταγραφή. Μάιος. Η ταινία βγαίνει στους κινηματογράφους. Η Φρίντα γράφει ένα καινούργιο σενάριο με τον Γιώργο Μπράμο, με τίτλο Άγκνιεσκα. Τέλη Οκτωβρίου, μπαίνει στο νοσοκομείο, σε κακή σωματική κατάσταση. Οι εξετάσεις αποκαλύπτουν έναν ευμεγέθη όγκο στον εγκέφαλο. Το Νοέμβριο, υποβάλλεται σε επέμβαση στη Νέα Υόρκη, και η βιοψία δείχνει ότι ο όγκος είναι κακοήθης. 

1993: Το Συμβούλιο Πλημμελειοδικών Αθήνας, με απαλλακτικό βούλευμα (το 2826/93), αποφαίνεται, μετά την εξέταση του ανακριτικού υλικού, ότι δεν μπορεί να στοιχειοθετηθεί κατηγορία κατά της Φρίντας Λιάππα, της μητέρας του παιδιού και των παραγωγών της ταινίας για κακοποίηση ανηλίκου.
Η Φρίντα ξαναδουλεύει το Ερωτηίδος μάρτυρος (το διορθωμένο βιβλίο κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Λιβάνη) και, παράλληλα, ετοιμάζει μια καινούργια ποιητική συλλογή, με τίτλο Το τραύλισμα του χρόνου. 

1993: η υγεία της αρχίζει να επιδεινώνεται με γρήγορους ρυθμούς.

1994: Καταθέτει στο ΕΚΚ πρόταση για συγγραφή σεναρίου, με τίτλο Τα όνειρα και η πραγματικότητα της Μαργαρίτας. Η πρόταση εγκρίνεται, και η Φρίντα αρχίζει τη συγγραφή του σεναρίου. Η εισαγωγή της στο νοσοκομείο διακόπτει τη συγγραφή, η Φρίντα ζητά από τον πρόεδρο του ΕΚΚ να την αποδεσμεύσει, και προτείνει να δοθεί η αμοιβή που θα εισέπραττε, σε κάποιον νέο κινηματογραφιστή.
Μετά από τρίμηνη παραμονή στο νοσοκομείο, αφήνει την τελευταία της πνοή στις 28 Νοεμβρίου 1994.

Σπάνιες και αδημοσίευτες φωτογραφίες από τη ζωή της

Ποιά ήταν η Φρίντα Λιάππα; Facebook Twitter
Ο πατέρας της
Ποιά ήταν η Φρίντα Λιάππα; Facebook Twitter
Με την αδελφική της φίλη Δήμητρα Πριστούρη
Ποιά ήταν η Φρίντα Λιάππα; Facebook Twitter
Ποιά ήταν η Φρίντα Λιάππα; Facebook Twitter
Με την αδερφική της φίλη Φωτεινή Αποστολοπούλου
Ποιά ήταν η Φρίντα Λιάππα; Facebook Twitter
Η πρώτη μεγάλη δίκη του Ρήγα, η Φρίντα Λιάππα καταδικάζεται.
Ποιά ήταν η Φρίντα Λιάππα; Facebook Twitter
Πρωτοσέλιδο των Sunday Times με διαδήλωση κατά της χούντας στο Λονδίνο.
Ποιά ήταν η Φρίντα Λιάππα; Facebook Twitter
Βεβαίωση των φυλακών.
Ποιά ήταν η Φρίντα Λιάππα; Facebook Twitter
Σκηνή από ταινία στην Αγγλία στην οποία υποδύεται μια Ιρλανδή διαδηλώτρια.
Ποιά ήταν η Φρίντα Λιάππα; Facebook Twitter
Με τον Γιώργο Κόρρα.
Ποιά ήταν η Φρίντα Λιάππα; Facebook Twitter
Με τον Γιώργο Μπράμο και τον Γιάννη Μπακογιαννόπουλο
Ποιά ήταν η Φρίντα Λιάππα; Facebook Twitter
Στο φεστιβάλ Σαν Σεμπαστιάν
Ποιά ήταν η Φρίντα Λιάππα; Facebook Twitter
Με τον Κυριάκο Αγγελάκο και τον Γιάννη Μπακογιαννόπουλο
Ποιά ήταν η Φρίντα Λιάππα; Facebook Twitter
Με τον Δημήτρη Μαυρίκιο και τον Γιώργο Ζιάκα.
Ποιά ήταν η Φρίντα Λιάππα; Facebook Twitter
Με τον Σταμάτη Φασουλή και τον Δαμιανό Ζαρίφη.
Ποιά ήταν η Φρίντα Λιάππα; Facebook Twitter
Με την Μαρία Νικολακοπούλου.
Ποιά ήταν η Φρίντα Λιάππα; Facebook Twitter
Με τον διευθυντή του Γκαίτε Γιοχάνες Βάισερ.
Ποιά ήταν η Φρίντα Λιάππα; Facebook Twitter
Από την ταινία "Μια ζωή σε θυμάμαι να φεύγεις".
Ποιά ήταν η Φρίντα Λιάππα; Facebook Twitter
Η ταυτότητά της.
Ποιά ήταν η Φρίντα Λιάππα; Facebook Twitter
Βιβλιάριο κρατουμένης, φυλακές Αβέρωφ.
Οθόνες
2

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Προς τα πού πάει το σύγχρονο ελληνικό σινεμά;

Pulp Fiction / Πού βαδίζει το σύγχρονο ελληνικό σινεμά;

Ο Θοδωρής Κουτσογιαννόπουλος μιλά με την κριτικό κινηματογράφου Λήδα Γαλανού για το ελληνικό σινεμά. Ποια είναι η θέση του στην καρδιά του ελληνικού κοινού; Ποια είναι η πορεία του, ο σκοπός του και το μέλλον του;
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Mπιλ Κίντερ στη LiFO: «Oι ταινίες κινουμένων σχεδίων δεν είναι μόνο για παιδιά»

Οθόνες / Mπιλ Κίντερ: «Oι ταινίες κινουμένων σχεδίων δεν είναι μόνο για παιδιά»

Ο συνεργάτης του Κόπολα και υπεύθυνος μοντάζ και post-production σε ταινίες όπως το «Wall-e» μάς μίλησε για το μοντάζ στο animation, για την Pixar και για τότε που ένα στούντιο πλήρωσε 80 εκατομμύρια δολάρια τον Κόπολα για να μη γυρίσει μια ταινία. 
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Τζάρεντ Λέτο, Έμα Τόμσον, ο σκύλος Ίντι και άλλοι δύο λόγοι να πάτε σινεμά

Οθόνες / Τζάρεντ Λέτο, Έμα Τόμσον, ο σκύλος Ίντι και άλλοι δύο λόγοι να πάτε σινεμά

Η τρίτη και χειρότερη κατάθεση στο σύμπαν του «Tron», η πολυσυζητημένη ταινία τρόμου «Good Boy», το δεύτερο μέρος της τριλογίας του Νταγκ Γιόχαν Χάουγκερουντ και η Έμα Τόμσον ως ένοπλη προστάτιδα. Τι παίζει στα σινεμά από σήμερα σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
Η μακρά αποκαθήλωση του Kanye West

Οθόνες / Η μακρά αποκαθήλωση του Kanye West

Το νέο ντοκιμαντέρ με τίτλο «In whose name?» παρουσιάζει τον Kanye West ως μια ιδιοφυΐα εγκλωβισμένη στο σώμα ενός παιδιού που βρίσκεται πάντα στα πρόθυρα ενός ακόμα κακομαθημένου ξεσπάσματος. Αρκεί αυτό για να αγνοήσουμε τα σφάλματά του;
THE LIFO TEAM
10 ταινίες για να μπείτε σε φθινοπωρινή διάθεση

Οθόνες / 10 ταινίες που θέλεις να βλέπεις και να είναι φθινόπωρο

Είναι τα κίτρινα φύλλα του Central Park; Η μελοδραματική ατμόσφαιρα; Αγγλικά τοπία στη βροχή; Κάτι πάντως ενώνει αυτές τις δέκα ταινίες και όταν τις βλέπεις θες να είναι και ο καιρός αλλιώτικος.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Steve: Η μοναξιά του δασκάλου μεγάλων αποστάσεων

Daily / Steve: Η μοναξιά του δασκάλου μεγάλων αποστάσεων

Ένα κρίσιμο και «μανιοκαταθλιπτικό» 24ωρο στη ζωή ενός εκπαιδευτικού σε ένα σχολείο για προβληματικούς εφήβους αποτελεί τον καμβά για το υπερκινητικό δράμα του Netflix με πρωταγωνιστή τον Κίλιαν Μέρφι.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Νεριτάν Ζιντζιρία: «Η Ελλάδα έχει φετίχ να βαφτίζει τους νέους "φαινόμενα"»

Οθόνες / Νεριτάν Ζιντζιρία: «Η Ελλάδα έχει φετίχ να βαφτίζει τους νέους "φαινόμενα"»

Όταν αποφάσισε να γίνει κινηματογραφιστής, του είπαν ότι θα πεινάσει, αλλά με έναν πολύ δημιουργικό τρόπο. Έκανε τις πρώτες του ταινίες κυριολεκτικά με χώμα και νερό, αλλά πλέον τρέχει παράλληλα οκτώ πρότζεκτ. Κάνει σινεμά συνομιλώντας με το σινεμά του Γιάνναρη, του Δαμιανού, του Παπατάκη. Ο Νεριτάν Ζιντζιρία αφηγείται τη ζωή του στη LifO.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
When Nobody’s Watching: Πριν κλωτσήσουν τη μπάλα, πρέπει να νικήσουν την προκατάληψη

Οθόνες / When Nobody’s Watching: Πριν κλωτσήσουν τη μπάλα, πρέπει να νικήσουν την προκατάληψη

Η Ελλάδα κάνει τα πρώτα της σοβαρά βήματα για να σταθεί ισότιμα στο ευρωπαϊκό γήπεδο του γυναικείου ποδοσφαίρου - Το νέο ντοκιμαντέρ του ΠΣΑΠΠ, “When Nobody’s Watching”, ρίχνει φως στις ζωές των αθλητριών που παλεύουν μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας.
ΣΩΤΗΡΗΣ ΒΑΛΑΡΗΣ
Η δραματική στροφή του The Rock και άλλοι 3 λόγοι να πάτε σινεμά

Οθόνες / Η δραματική στροφή του The Rock και άλλοι 3 λόγοι να πάτε σινεμά

Ακόμα μια κινηματογραφική μεταφορά του Δράκουλα, ένα κινέζικο animation που είναι η πέμπτη εμπορικότερη ταινία όλων των εποχών αλλά και η επανακυκλοφορία του «Avatar: The Way of Water» - Τι παίζει από σήμερα σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη
THE LIFO TEAM
«Good Boy»: Ναι, ο σκύλος σας βλέπει φαντάσματα» ΟΙ ΥΠΟΛΟΙΠΟΙ ΤΙΤΛΟΙ ΣΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ

Οθόνες / «Good Boy»: Ναι, ο σκύλος σας βλέπει φαντάσματα

Η πολυσυζητημένη ταινία τρόμου του Μπεν Λέονμπεργκ δίνει σάρκα και οστά σε έναν από τους μεγαλύτερους φόβους των ιδιοκτητών σκύλου και αντλεί τη συγκίνησή της από τον αρραγή δεσμό ανθρώπου και ζώου.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Χρόνια Πολλά Πέδρο! 20 χρόνια τώρα βλέπουμε τις ταινίες σου.

Οθόνες / Χρόνια Πολλά Πέδρο! 20 χρόνια τώρα βλέπουμε τις ταινίες σου.

Ο Πέδρο Αλμοδοβάρ που έχει σήμερα γενέθλια παραμένει διαχρονικά ένας από τους αγαπημένους μας σκηνοθέτες. Μαζέψαμε σε ένα αφιέρωμα ό, τι έχουμε γράψει για τις ταινίες του αλλά και κάποια ενδιαφέροντα θέματα για το έργο του που αξίζει να τα διαβάσετε!
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
Η Αθηνά Ραχήλ Τσαγγάρη γύρισε μια πανκ αλληγορία για όσα βιώνουμε σήμερα

Οθόνες / Η Αθηνά Ραχήλ Τσαγγάρη γύρισε μια πανκ αλληγορία για όσα βιώνουμε σήμερα

Η περιπετειώδης δημιουργία του «Harvest», της εντυπωσιακής πρώτης αγγλόφωνης ταινίας της ταλαντούχας σκηνοθέτιδας, ζωντανεύει την ονειρική και σκληρή ατμόσφαιρα ενός μεσαιωνικού σκωτσέζικου χωριού καθώς αυτό εξαφανίζεται από τον χάρτη.  
M. HULOT
CHECK 10 τηλεοπτικές σειρές που θα δούμε μέχρι το τέλος του έτους

Οθόνες / 10 σειρές που θα δούμε μέχρι το τέλος του έτους

Από τη νέα σεζόν του «Slow Horses» στο μεγάλο φινάλε του «Stranger Things» κι από ένα φιλόδοξο πορτρέτο του Σκορσέζε στο νέο στοίχημα του δημιουργού του «Breaking Bad», διαλέγουμε δέκα σειρές που αναμένεται να μονοπωλήσουν το ενδιαφέρον μας.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ

σχόλια

2 σχόλια
Θυμάμαι να παρακολουθώ κι εγώ, ως ανήλικο, εκείνη την εκπομπή του Παναγιωτόπουλου. Τότε μου είχε εντυπωθεί στη μνήμη η σαββοπούλεια ρήση ότι το σεξ είναι μία βίαιη πράξη. Σήμερα προτιμώ να ακούω τον Ραφαηλίδη. Αποσπάσματα της εκπομπής στο tube :http://www.youtube.com/watch?v=ZITp7QO4n5Y
Σαν να είναι τώρα θυμάμαι το σκάνδαλο που είχε ξεσπάσει τότε με την ταινία το '90! Πραγματικά η ελληνική κοινωνία ασχολούταν για αρκετό διάστημα αποκλειστικά με αυτό! Συζητήσεις επί συζητήσεων, εκπομπές, πάνελ, τσακωμοί, προσβολές, αριστεροί, δεξιοί, συντηρητικοί, προοδευτικοί, κουλτουριάρηδες, χριστιανοταλιμπάν, καλλιτέχνες, πολιτικοί, επαΐοντες παντός είδους, χαμός! Τόσα χρόνια μετά και η ελληνική κοινωνία απασχολείται ακόμα με τα ίδια θέματα πάνω κάτω, με τον ίδιο τρόπο, με τις ίδιες κατηγόριες και από τις δυο πλευρές. Πάντως ανεξάρτητα με το πώς αντιλαμβάνεται κανείς τη ζωή και τι φιλοσοφική στάση έχει απέναντι στα πράγματα, ηθική, αισθητική κλπ κανείς δε μπορεί να αρνηθεί ότι εκείνη την περίοδο, η Λιάππα αντιμετωπίστηκε ως το χείριστο είδος ανθρώπου.