TO BLOG ΤΟΥ ΣΠΥΡΟΥ ΣΤΑΒΕΡΗ
Facebook Twitter

Ο αναρχισμός στο σινεμά



Ο αναρχισμός στο σινεμά Facebook Twitter
L'Age d'Or (Η Χρυσή Εποχή), ταινία του Luis Buñuel (1930). Φωτ. Scene360

 

Anarchism on film

 

 150 χρόνια από την Παρισινή Κομμούνα (1871 - 2021)

 

Το διεθνές κέντρο Anthology Film Archives, για τη συντήρηση, τη μελέτη και την προβολή ταινιών και βίντεο, με ιδιαίτερη έμφαση στον ανεξάρτητο, πειραματικό, πρωτοποριακό κινηματογράφο, παρουσιάζει αυτήν την εβδομάδα σε συνεργασία με τον Richard Porton, τον συγγραφέα του αξεπέραστου βιβλίου Film and the Anarchist Imagination, μια σειρά ταινιών που με τον ένα ή τον άλλον τρόπο αντανακλούν ή ακόμη και προάγουν την αντίσταση στο χώρο εργασίας, την αναρχική παιδαγωγική, την αυτοχειραφέτηση και την αντικρατική εξέγερση. Στο βιβλίο, επιχειρείται μια γενικότερη αναδρομή από το βουβό σινεμά μέχρι σήμερα, που συμπεριλαμβάνει ταινίες όπως το Zéro de Conduite του Jean Vigo, το Love and Anarchy της Lina Wertmüller, το A Fábrica de Nada του Pedro Pinho, το Tout va bien του Jean-Luc Godard, το Journeys from Berlin/1971 της Yvonne Rainer, το Born in flames της Lizzie Borden, το El Sopar του Pere Portabella, κ.α.

 

 

Film Screenings / Programs / Series
ANARCHISM ON FILM
February 3 – February 16

 

Το περασμένο φθινόπωρο κυκλοφόρησε μία νέα επαυξημένη έκδοση του βιβλίου του Richard Porton Film and the Anarchist Imagination, μια πρωτοποριακή μελέτη που πρωτοεκδόθηκε το 1999. Από το βιβλίο αυτό προέκυψε το 2011 μία ανθολογία ταινιών (με συν-επιμέλεια του Porton), και είμαστε τώρα στην ευχάριστη θέση να τιμήσουμε για άλλη μια φορά το σημαντικό αυτό έργο με την ευκαιρία της επανέκδοσής του.

 

Οι ταινίες που επιλέχθηκαν για να συνοδεύσουν την κυκλοφορία της εκτεταμένης δεύτερης έκδοσης του Film and the Anarchist Imagination αφορούν καίρια ιστορικά γεγονότα του 19ου και του 20ου αιώνα, καθώς και ουτοπικές στιγμές από το πρόσφατο παρελθόν. Όλα συνδυάζουν καινοτόμες αισθητικές προσεγγίσεις με προσπάθειες αναπαράστασης καθοριστικών αντι-αυταρχικών αγώνων.

 

Οι ταινίες LAND's FREEDOM του Ken Loach και LA COMMUNE (PARIS, 1871) του Peter Watkins ξεπερνούν το συνηθισμένο πλαίσιο της ιστορικής ταινίας, ενώ υπογραμμίζουν τη σύμφυτη αναρχική ώθηση που δόθηκε στα γεγονότα, τα οποία συχνά παρεξηγήθηκαν ή αποσιωπήθηκαν από την ιστορία: την Παρισινή Κομμούνα και την "Ισπανική Επανάσταση" εντός του Ισπανικού Εμφυλίου Πολέμου.

 

Οι άλλες ταινίες αυτής της σειράς εξετάζουν την αναβίωση του αναρχισμού κατά τη διάρκεια του 21ου αιώνα μέσα από τα κινήματα αντι-παγκοσμιοποίησης, Occupy Wall Street, και τα παρακλάδια τους. Οι ταινίες BASTARDS OF UTOPIA, THE OLD SCHOOL OF CAPITALISM, και THE MARIBOR UPRISINGS επικεντρώνονται στην αντίσταση κατά της διαφθοράς και του νεοφιλελευθερισμού σε ριζοσπαστικούς θύλακες της πρώην Γιουγκοσλαβίας. Το ACTS AND INTERMISSIONS της Abigail Child επαναπροσδιορίζει την κληρονομιά της Emma Goldman και συνδέει το έργο της θρυλικής αναρχικής αγωνίστριας με τους σύγχρονους αγώνες για τα δικαιώματα των εργαζομένων και των μεταναστών.

Streaming for free!
Ken Loach
LAND AND FREEDOM
1995, 110 min, 35mm-to-digital

 

Όπως και το βιβλίο του Τζορτζ Όργουελ Φόρος Τιμής στην Καταλωνία, η ταινία του Λόουτς αντίκειται στις επικρατούσες περιγραφές του Ισπανικού Εμφυλίου Πολέμου και αποτίει φόρο τιμής στους αριστερούς που εναντιώθηκαν στο Κομμουνιστικό Κόμμα - στην αναρχοσυνδικαλιστική CNT / FAI και στο POUM (Partido Obrero de Unificación Marxista ή Εργατικό Κόμμα Μαρξιστικής Ενότητας). Όπως και στον Orwell, ο φανταστικός ήρωας του Loach, ο David Carr (Ian Hart), έρχεται στην Ισπανία από την Αγγλία με την πρόθεση να πολεμήσει μαζί με τους κομμουνιστές και καταλήγει να ενταχθεί στο αντι-σταλινικό POUM. Με τη συμμετοχή επαγγελματιών και ερασιτεχνών ηθοποιών, η πιο αξιομνημόνευτη σκηνή της ταινίας είναι μια εκτεταμένη συζήτηση γύρω από την κολεκτιβοποίηση σε ένα ισπανικό χωριό που χρησιμεύει ως μια περιληπτική κάψουλα των διαφωνιών στην ισπανική και διεθνή αριστερά.

 

 

Available for a streaming rental fee of $10
Peter Watkins
LA COMMUNE (PARIS, 1871)
1999, 345 min, digital, b&w. In French with English subtitles.

Το λεπταίσθητο έπος του Watkins, που χαρακτηρίστηκε "αναρχικό αριστούργημα" από τον ιστορικό David Armitage, είναι ένα αφιέρωμα στη βραχύβια Παρισινή Κομμούνα του 1871, στο ριζοσπαστικό εκείνο πείραμα αυτοδιοίκησης που αποτέλεσε έμπνευση τόσο για τους αναρχικούς όσο και για τους μαρξιστές. Αντί να επικεντρώνεται στις διάσημες φιγούρες της Κομούνας και στα ιστορικά περιστατικά, ο Watkins ενδιαφέρεται περισσότερο να καταλάβει πώς ο μέσος Παριζιάνος αγκάλιασε έναν τεράστιο πολιτικό και κοινωνικό μετασχηματισμό. Το LA COMMUNE λειτουργεί επίσης ως μια αποφασιστική κριτική της χειραγώγησης των μέσων ενημέρωσης, καθώς η μπρεχτική προσέγγιση από τον Watkins της ιστορικής εκπροσώπησης θέτει σε αντιδιαστολή την εγκεκριμένη από την κυβέρνηση "τηλεόραση των Βερσαλλίων" με τις επαναστατικές φωνές της "Commune TV". Η λεπτομερής ανάλυση που επιτρέπει η σχεδόν εξάωρη διάρκεια της ταινίας αποτελεί την απάντηση του σκηνοθέτη στα ηχητικά αποσπάσματα των μέσων μαζικής ενημέρωσης - σ' αυτό που ο Watkins ονομάζει "Monoform".

 

"Δυναμική ιστορική ανασύνθεση με τη μορφή ενός πειραματικού ντοκιμαντέρ, το εξάωρο αριστούργημα του Watkins σου μεταδίδει μια έξαψη. Καθώς αποσκοπεί στο να προκαλέσει την αίσθηση της επαναστατικής ευφορίας, αυτό το συγκρητιστικό έργο του αριστερού μοντερνισμού είναι ταυτόχρονα άμεσο και αυτοανακλαστικό. Ο Watkins επαναφέρει την ιστορία στα ίδια της τα ερείπια, χρησιμοποιεί τα μέσα ως πλαίσιο και εμποτίζει πάντα την αφήγησή του με μια καταπληκτική παρουσία." –J. Hoberman, VILLAGE VOICE

 

 

Streaming for free!
Želimir Žilnik
THE OLD SCHOOL OF CAPITALISM / STARA ŠKOLA KAPITALIZMA
2009, 122 min, digital. In English & Serbian with English subtitles.

Η ταινία αυτή του διάσημου Σέρβου σκηνοθέτη και πρωτοπόρου του Γιουγκοσλαβικού Μαύρου Κύματος Želimir Žilnik βασίζεται στο πρώτο κύμα των εργατικών εξεγέρσεων που ξέσπασαν στη Σερβία με την επικράτηση του καπιταλισμού. Οι απελπισμένοι εργάτες ρίχνουν με μπουλντόζα τις πύλες του εργοστασίου και σοκάρονται όταν ανακαλύπτουν ότι ο χώρος εργασίας τους έχει λεηλατηθεί από τα αφεντικά. Οι εκκεντρικές κλιμακούμενες αντιπαραθέσεις, όπως η μάχη ανάμεσα στους εργαζομένους με τα ποδοσφαιρικά προστατευτικά τους και τα κράνη από τη μια, και τους φρουρούς με τα αλεξίσφαιρα γιλέκα στο πλερό του αφεντικού από την άλλη, αποδεικνύονται άκαρπες. Νέοι αλληλέγγυοι αναρχικοί προσφέρουν τη βοήθειά τους και παίρνουν όμηρους τα αφεντικά. Ένας Ρώσος μεγιστάνας, ένας χριματιστής της Wall Street και η επίσκεψη του Αντιπροέδρου των ΗΠΑ Μπάιντεν στο Βελιγράδι περιπλέκουν απροσδόκητα τα γεγονότα. Στη συνέχεια, η ταινία παράγει έναν ολοένα και πιο περίπλοκο, αλλά και πάντα ζωντανό αφήγημα σε σχέση με τους τρέχοντες, επίκαιρους αγώνες κάτω από την απειλή εξαθλίωσης που συνιστά τόσο το τοπικό όσο και το παγκόσμιο κεφάλαιο.

 

 

Streaming for free!
Maple Razsa & Pacho Velez
BASTARDS OF UTOPIA
2010, 54 min, digital. In Croatian with English subtitles.

 

Τρεις Κροάτες ακτιβιστές αγωνίζονται να αλλάξουν τον κόσμο. Ως παιδιά, έζησαν τη βίαιη κατάρρευση της Γιουγκοσλαβίας. Αλλά τώρα, εν μέσω των μετασεισμών της αποτυχίας του σοσιαλισμού, παλεύουν με τον δικό τους τρόπο για μια νέα αριστερά. Είτε συγκρούονται με την αστυνομία είτε κάνουν κατάληψη σε ένα παλιό εργοστάσιο, διακινδυνεύουν τα πάντα για τα πολιτικά τους ιδανικά. Καθώς όμως οι αποτυχίες πληθαίνουν, θα εγκαταλείψουν τον αγώνα; Η ταινία, που γυρίστηκε επί χρόνια σε μια κροατική αναρχική κολεκτίβα, παρουσιάζει μια όψη του ακτιβισμού συναισθηματική όσο και ανένδοτη - ένας στρατευμένος, κομψός στοχασμός που αναζητά μία επαναπροσέγγιση της αριστερής πολιτικής και της δύναμης της νεολαίας μιας χώρας.

 

"Δραματική απόδειξη ότι ο αγώνας για την ελευθερία είναι ανυποχώρητος." -Howard Zinn

 

 

Available for a streaming rental fee of $6
Abigail Child
ACTS & INTERMISSIONS: EMMA GOLDMAN IN AMERICA
2017, 60 min, 16mm-to-digital

"Ένα δοκίμιο-κολάζ διάρκειας μίας ώρας, που εμπλουτίζει τη συζήτηση με τη φωτισμένη αισθητική της ποίησης της Child, τα αρχεία και το πειραματικό μοντάζ. Ως η πιο Επικίνδυνη Ζώσα Γυναίκα, η ζωή της Emma Goldman αντιπροσωπεύει μια συνεχή διαπραγμάτευση ανάμεσα στην επαναστατική καθαρότητα και την προσωπική ελευθερία, μια πολυπλοκότητα στην οποία αντικαθρεφτίζονται οι τυπικές στρατηγικές της ίδιας της Child. Χρησιμοποιεί πολλαπλές στρώσεις από θραύσματα της απελευθερωτικής κληρονομιάς της Emma - μέσω των αρχείων, της αναπαράστασης και του παρατηρητικού κινηματογράφου- το υποθετικό της παιχνίδι με τις επαναστατικές ιδέες που προεκτείνονται μέχρι σήμερα και οδηγούν στη φεμινιστική εξέγερση! " –Craig Baldwin

 

"Από τη δεκαετία του 1970, η Abigail Child υπήρξε μια σημαντική φωνή στο πειραματικό ντοκιμαντέρ. Το ACTS & INTERMISSIONS της συνδυάζει πολλές οπτικές μορφές με ένα ηχητικό κολάζ για να συνδέσει τη σύγχρονη διαμαρτυρία με την επαναστάτρια Emma Goldman των αρχών του 20ου αιώνα, την αποκαλούμενη κάποτε και πιο επικίνδυνη ζώσα γυναίκα". Είναι ένα αναζωογωνητικό έργο που βρίσκει ανησυχητικά μοντέλα και επαναλήψεις σε μεθόδους καταστολής του περασμένου αιώνα. " - Daniel Eagan, FILM JOURNAL INTERNATIONAL

 

 

Streaming for free!
Maple Razsa & Milton Guillén
THE MARIBOR UPRISINGS
2017, 57 min, digital

 

Δύο φορές οι άνθρωποι βγήκαν στους δρόμους. Δύο φορές η αστυνομία τους έδιωξε. Αυτό που ξεκίνησε σαν διαμαρτυρία εξελίχθηκε σε εξέγερση. Στην κάποτε ευημερούσα βιομηχανική πόλη Μάριμπορ της Σλοβενίας, η οργή για την πολιτική διαφθορά έγινε άναρχη εξέγερση. Το MARIBOR UPRISINGS εισάγει το κοινό στη μέση της τρίτης και μεγαλύτερης εξέγερσης, όταν πλήθη πολιορκούν και λεηλατούν το Δημαρχείο μέσα σε ένα καταιγισμό από δακρυγόνα. Σύντομα ο δήμαρχος θα παραιτηθεί - και το κίνημα θα εξαπλωθεί και σε άλλες πόλεις σε ολόκληρη τη χώρα.

 

Το MARIBOR UPRISINGS θέτει τα επείγοντα ερωτήματα που εγείρουν τα γεγονότα αυτά, όπως και άλλες εξεγέρσεις, από την Αραβική Άνοιξη μέχρι το Παρίσι και το Black Lives Matter. Τι προκαλεί τόσο τη λαϊκή οργή; Πώς συμμετέχει ο κόσμος - και μετά μεταμορφώνεται - στις συγκρούσεις με την αστυνομία; Θα μπορούσε να συμβεί και στην πόλη σας;

Anthology Film Archives

 

Μτφ. Σ.Σ.

Αλμανάκ

ΘΕΜΑΤΑ ΔΗΜΟΦΙΛΗ

ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΔΗΜΟΦΙΛΗ

THE GOOD LIFO ΔΗΜΟΦΙΛΗ