Η πρώτη εικόνα του Προυστ σε ταινία
Μία ανακάλυψη του καναδού ερευνητή
Jean-Pierre Sirois-Trahan
σε ένα σύντομο φιλμ των 34 μέτρων
"'Ενα φάντασμα πέρασε...
Ο φανερωμένος Μαρσέλ Προυστ"
"Σε μια ταινία του 1904 που ανήκε στην οικογένεια Greffuhle, και είχε γυριστεί στον γάμο του Armand de Guiche, ενός αγαπημένου φίλου του Marcel Proust, και της Elaine Greffulhe, της κόρης του κόμη Henry Greffulhe (και λατρεμένης ανιψιάς του Robert de Montesquiou που ενέπνευσε τον βαρόνο Charlus στην Αναζήτηση του χαμένου χρόνου), παρελαύνει όλη η αριστοκρατία του faubourg Saint-Germain. Βρισκόμαστε στον κόσμο των Guermantes, τον κόσμο της επίδειξης και του πλούτου. 'Ενας άντρας με παράξενη εμφάνιση κατεβαίνει γρήγορα το κόκκινο χαλί. Το φάντασμα αυτό δεν είναι παρά ο Proust και πρόκειται για την πρώτη ταινία όπου τον βλέπουμε να εμφανίζεται.
(...) Ανάμεσα στους υψηλούς καλεσμένους που κατεβαίνουν τα σκαλιά της εκκλησίας Madeleine, ένας άντρας είναι ασυνόδευτος. Μπορεί και να μην τον προσέχαμε, αλλά ξεχωρίζει με την ιδιαίτερη παρουσία του. Είναι ένας άντρας βιαστικός, το καταλαβαίνουμε από το βήμα του. Πρόκειται πράγματι για τον Μαρσέλ Προυστ που βλέπουμε σ' αυτήν την ταινία των 35 mm, η οποία φυλάσσεται στα αρχεία του Bois d' Arcy ; Αναγνωρίζουμε τη σβέλτη σιλουέτα του, το μαύρο -μικρό εκείνη την εποχή- μουστάκι του, το τέλειο οβάλ του αλαβάστρινου προσώπου του. Σε ένα φωτόγραμμα, διακρίνει κανείς το προφίλ του και την χαρακτηριστική καμπύλη της μύτης του. Σε κάποιο άλλο, όπου το καπέλο κρύβει τα μάτια, μοιάζει με τον Henri Bergson, τον ξαδελφό του εξ αγχιστείας. Σε κάθε περίπτωση, φαίνεται πως είναι η πρώτη ταινία όπου εμφανίζεται ο συγγραφέας (...)"
Ολόκληρο το συναρπαστικό κείμενο του Jean-Pierre Sirois-Trahan, που τεκμηριώνει την ανακάλυψή του, δημοσιεύεται (στα γαλλικά) στο περιοδικό Revue d'études proustiennes, 2016 - 2, n° 4, p. 19-30 (Classiques Garnier), και αναδημοσιεύεται στο σάιτ classiques-garnier.com
