— Πες μας δυο λόγια αρχικά για το Γεράνι, γι’ αυτούς που δεν γνωρίζουν τη γειτονιά.
Το Γεράνι είναι μια περιοχή στην καρδιά του ιστορικού κέντρου της Αθήνας, πίσω από το Δημαρχείο της Αθήνας και κάτω από τη Βαρβάκειο Αγορά, που ορίζεται από τις οδούς Αθηνάς, Ευριπίδου, Επικούρου και Πειραιώς. Είναι ένα από τα πιο υποβαθμισμένα τμήματα του ιστού της πόλης, με εμφανή σημάδια εξαθλίωσης σε όλα τα επίπεδα. Στη γειτονιά κυριαρχούν άχαρα και ογκώδη κτίρια της δεκαετίας του ’70, στενά δρομάκια και πολλές στοές. Διασώζονται, όμως, και κάποια διατηρητέα νεοκλασικά και κτίρια του Μεσοπολέμου. Κατά την επικρατέστερη εκδοχή, η γειτονιά οφείλει το όνομά της στα πηγάδια απ’ όπου αντλούσαν νερό με «γεράνι», έναν μικρό αυτοσχέδιο γερανό. Σύμφωνα με άλλη άποψη, η ονομασία οφείλεται στα πολλά γεράνια που έβλεπε κανείς παλαιότερα στις αυλές και τα μπαλκόνια.
— Το Γεράνι μιλάει, λοιπόν. Τι λέει; Σε ποιους απευθύνεται;
Το Γεράνι αφηγείται ανθρώπινες ιστορίες από διαφορετικά σημεία του πλανήτη, μιλά για τα κάθε λογής «φορτία» που κουβαλάει ο καθένας και για όλα τα ανθρώπινα, τους φόβους, τις ανησυχίες, τα χαμόγελα και τις χαρές, που είναι κοινά για όλους μας... Απευθύνεται σε όλους τους κατοίκους της πόλης και τους προσκαλεί να το γνωρίσουν.
Το ντοκιμαντέρ είναι μια σύνθεση των μαρτυριών και των αφηγήσεων με θέμα τη γειτονιά που συλλέξαμε κατά τη διάρκεια του πρότζκετ.
— Πώς είναι η κατάσταση στην περιοχή; Υπάρχουν περιθώρια βελτίωσης και αν ναι, τι μπορεί να γίνει;
Το στοιχείο που χαρακτηρίζει το Γεράνι διαχρονικά είναι η συγκέντρωση μεταναστών, που καταφεύγουν εδώ λόγω της γειτνίασης με τον βασικό επικοινωνιακό κόμβο της Ομόνοιας, των πολύ χαμηλών ενοικίων και της δυνατότητας να δουλέψουν σε διάφορα μαγαζιά (καταστήματα ρούχων, εστιατόρια, μαγαζιά ψιλικών και ηλεκτρονικών ειδών κ.ά.). Το πρωί η περιοχή εμφανίζει μεγάλη κίνηση (λόγω και της άμεσης γειτνίασης με την κεντρική αγορά τροφίμων), αλλά το βράδυ δεν κυκλοφορεί «ούτε γάτα», όπως είπε χαρακτηριστικά ένας από τους πληροφορητές μας. Υπάρχουν αρκετές παράνομες δραστηριότητες, για τις οποίες όμως οι περισσότεροι φοβούνται να μιλήσουν ανοιχτά. Οι περισσότεροι αναζητούν μεγαλύτερη ασφάλεια (κυρίως το βράδυ) και καθαριότητα, αν και συμφωνούν πως η κατάσταση έχει βελτιωθεί τα τελευταία 2-3 χρόνια.
— Εσάς τι σας γοητεύει στο Γεράνι;
Η απλότητα της ανθρώπινης επαφής που μπορείς να βρεις στη γειτονιά, ακόμη κι αν δεν μπορείς να συνεννοηθείς καλά ούτε στα ελληνικά ούτε στα αγγλικά.
— Πώς σας ήρθε η ιδέα για το ντοκιμαντέρ, πώς δημιουργήθηκε και ποια τα επόμενα σχέδιά σας;
Η αρχική ιδέα και πρόταση συνεργασίας προήλθε από τις κυρίες Κατερίνα Αντωνάκη, γραφίστρια, διδάσκουσα στο Τμήμα Γραφιστικής του ΤΕΙ Αθηνών, και Νατάσσα Παππά, γραφίστρια, δημιουργό του πρότζεκτ Εντός Στοάς/Into Stoas, στο πλαίσιο του «Αρχεία_Γεράνι», ενός εν εξελίξει ερευνητικού design project που διερευνά νέες προσεγγίσεις της οπτικής επικοινωνίας σε πολυγλωσσικές γειτονιές στις σημερινές πόλεις, μέσα από διεπιστημονικές συνεργασίες. Το Γεράνι Μιλάει είναι η τρίτη από μια σειρά συνεργασιών του «Αρχεία_Γεράνι», αυτήν τη φορά με το Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών στην Πολιτιστική Διαχείριση του τμήματος Επικοινωνίας, Μέσων και Πολιτισμού του Παντείου Πανεπιστημίου.
— Ποιοι δουλεύουν στο Γεράνι σήμερα; Υπάρχουν μόνιμοι κάτοικοι; Και γιατί να μείνει κανείς εκεί; Ποια είναι η καθημερινότητά τους; Τι θα άλλαζαν; Τι τους αρέσει; Πώς ήταν η γειτονιά παλιά;
Αυτά τα ερωτήματα άρχισαν να μας απασχολούν, όταν μαζί με μια ομάδα φοιτητριών του ΠΜΣ στην Πολιτιστική Διαχείριση ξεκινήσαμε να σχεδιάζουμε ένα περιορισμένης έκτασης πρόγραμμα προφορικής Ιστορίας με θέμα την ταυτότητα και τη μνήμη της περιοχής. Το ντοκιμαντέρ είναι μια σύνθεση των μαρτυριών και των αφηγήσεων με θέμα τη γειτονιά που συλλέξαμε κατά τη διάρκεια του πρότζκετ. Θα συνεχίσουμε με τη δημιουργία ενός «χάρτη» της γειτονιάς που θα περιέχει προφορικές μαρτυρίες των πληροφορητών μας αλλά και μαρτυρίες παλαιότερων περιηγητών στην Αθήνα, οι οποίες θα συνδυάζονται γραφιστικά με κάποια τοπόσημα της περιοχής, προσκαλώντας τον επισκέπτη να ανακαλύψει το Γεράνι.
Info:
PREVIEW του ντοκιμαντέρ «Το Γεράνι μιλάει» την Πέμπτη 23 Ιουνίου στο Ρομάντσο.
Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην έντυπη LIFO.
