Πριν την συνέντευξη με τους Matmos, έλαβα ένα ευγενικό e-mail που με συμβούλευε ότι σε περίπτωση που το γκρουπ δεν σηκώσει το τηλέφωνο να επιμείνω και να συνεχίζω να παίρνω μέχρι να ακούσουν την κλήση. Αυτό συμβαίνει όπως εξηγεί ο Martin Schmidt επειδή αν και δεν έχουν πρόβλημα με τις συνεντεύξεις, ξεχνούν ότι πρέπει να δώσουν συνεντεύξεις γενικότερα.
Τελικά, όλα πήγαν μια χαρά. Όχι μόνο το σήκωσαν αμέσως, είχαν και όρεξη και μιλήσαμε για πολλά πράγματα για τα 25 χρόνια που κλείνουν σαν ζευγάρι, το πλαστικό και την σημασία που έπαιξε στην σχέση τους, όπως και για το ότι είναι κατά πάσα πιθανότητα η τελευταία περιοδεία τους στην Ευρώπη, γεγονός που κάνει την εμφάνιση τους ακόμη πιο σημαντική και άχαστη. O λόγος είναι ότι τα ταξίδια με το αεροπλάνο και η επιτυχία τους μολύνει το περιβάλλον σύμφωνα με τον Martin «Είναι μια συνταγή για περιβαλλοντολογική καταστροφή το να είσαι πετυχημένος στην μουσική». Δεν ξέρω αν με δουλεύει. Ενδόμυχα το ελπίζω.
Οι Matmos επιστρέφουν στην Αθήνα μετά από 15 χρόνια για να παίξουν στο Tectonics Festival αυτή την Κυριακή στις 9 Ιουνίου. Η προηγούμενη φορά που είχαν έρθει ήταν στο Bios το 2004. Τον Μάρτη κυκλοφόρησαν το Plastic Anniversary, το 11ο άλμπουμ τους για να γιορτάσουν την επέτειο της σχέσης τους, με instrumental κομμάτια φτιαγμένα από τα πλαστικά αντικείμενα που την σημάδεψαν όλα αυτά τα χρόνια.
Κάποιοι άνθρωποι έχουν τα παιδιά τους. Μένουν μαζί λόγω των παιδιών. Εμείς δεν έχουμε παιδιά αλλά έχουμε αυτό το συγκρότημα που μας θυμίζει πόσο αγαπιόμαστε κάθε φορά και το πόσο καλά περνάμε μαζί.
Από την αρχή της καριέρας τους, το έργο τους είναι queer με την απόλυτη έννοια της λέξης. Έχουν μια ντανταϊστική προσέγγιση στην χορευτική και ηλεκτρονική μουσική. Την αποδομούν εντελώς, χρησιμοποιώντας τους πιο περίεργους τρόπους. Έχουν φτιάξει ολόκληρα άλμπουμ από ήχους από το πλυντήριο τους, από μια εγχείρηση ανοικτής καρδιάς, από τσόντες, και ότι πιο κουλό μπορεί κανείς να φανταστεί. Αυτό όμως που τους κάνει να ξεχωρίζουν είναι το σπουδαίο χιούμορ τους και το πόσο τελικά προσβάσιμη είναι η μουσική τους σε ένα ευρύ ακροατήριο. Οι Matmos δεν είναι καθόλου σνομπ ή δύσκολοι όπως διάφοροι συνάδελφοί τους που κάνουν πειραματική μουσική.
Ο Drew Daniel και ο M. C. (Martin) Schmidt έγιναν, βέβαια, πιο γνωστοί από την συνεργασία τους με την Bjork στο Versperntine αλλά και αργότερα στο Medulla. Είναι ακόμη σε επικοινωνία μαζί της τουλάχιστον ο ένας από αυτούς. Ο Drew συνεχίζει να έχει ηλεκτρονική αλληλογραφία μαζί της και ταξίδεψε μέχρι την Ισλανδία για να κάνει ένα dj set στα γενέθλια της όπως με ενημερώνει ο Martin που εκείνη την περίοδο είχε δουλειά και αποφάσισε να μην τον ακολουθήσει.
Είναι απολαυστικό να μιλάς μαζί τους. Συχνά οι τηλεφωνικές συνεντεύξεις με μουσικούς είναι γεμάτες με στιγμές σιωπής και αμηχανίας Δεν ξέρεις ποτέ πώς ακριβώς θα αντιδράσουν σε αυτά που τους ρωτάς, και ειδικά όταν τους κάνεις προσωπικές ερωτήσεις, μπορεί να μείνεις με το ακουστικό στο χέρι. Με τους Matmos η μόνη αμήχανη στιγμή ήταν όταν κλείσαμε το τηλέφωνο. Η κουβέντα θα μπορούσε να κρατήσει για ώρες και ο λογαριασμός του τηλεφώνου μου να φτάσει σε απρόσμενα ύψη, κάτι που δεν θα με χαροποιούσε ιδιαίτερα.
Matmos - The crying pill
— Πώς αισθάνεσαι που κλείνετε 25 χρόνια στους Matmos;
M.C. Schmidt: Και καλά και κακά. Η διαφορά των Matmos και του Drew και μένα σαν ζευγάρι είναι ότι δεν υπάρχει διαφορά. Έτσι, εδώ και 25 χρόνια κάποιες φορές περνάμε υπέροχα και κάποιες φορές μοιάζει σαν να είσαι κολλημένος με κάποιον που δεν τα πηγαίνεις πάντοτε καλά.
— Θα σας έχουν ρωτήσει άπειρες φορές αλλά πώς γνωριστήκατε;
MS: (γέλια) Δούλευα σε ένα κλαμπ που ο γκόμενος του ήταν το αφεντικό μου. Ο Drew ήταν μια θρυλική φιγούρα ανάμεσα μας τότε επειδή ήταν αυτός ο νόστιμος τύπος που σπούδαζε στην Αγγλία. Είχε μια υποτροφία στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης. Δεν τον είχα δει ποτέ αλλά όλοι μιλούσαν γι' αυτόν. Όταν επέστρεψε για διακοπές και τον γνώρισα, είχαμε ένα τεράστιο καυγά σε ένα αφτεράδικο εστιατόριο αλλά ήταν από αυτούς τους καυτούς καυγάδες με σέξι επιχειρήματα και από τότε τους έχουμε συνέχεια. Αν και η πρώτη βραδιά που θυμάμαι ότι τον πρόσεξα ήταν όταν δούλευε σαν go-go dancer σε ένα γκέι μπαρ και έβαλα ένα δολάριο στο jockstrap του. Μετά έμαθα όλες αυτές τις ιστορίες από το αφεντικό-γκόμενο του χωρίς να ξέρω ποιος είναι.
Ξέρεις κάτι; Ήταν πολύ μπερδεμένη κατάσταση και έχουν περάσει 25 χρόνια από τότε και ήταν και το αλκοόλ στην μέση. Τώρα δεν πίνω σχεδόν καθόλου. Μου είπε ότι κατάφερα να τον νευριάσω αλλά μπορεί και να το έκανα επίτηδες για να τραβήξω την προσοχή του. Μέτρησε ότι ήμουν και μεγαλύτερος επειδή ήμουν 27 και αυτός γύρω στα 20. Ήταν άλλες εποχές και η διαφορά ηλικίας σήμαινε κάτι. Νομίζω, όμως ότι του άρεσε που τον εκνεύρισα επειδή με φίλησε στο τέλος ακόμη κι αν δούλευα για τον φίλο του. Ακούγεται μια απαίσια ιστορία αλλά ήταν αρκετά κακό άτομο τότε, από αυτούς που οι φίλοι σε συμβουλεύουν να αποφεύγεις. Σου τον δίνω να μιλήσετε επειδή υπονομεύω την κουβέντα και δεν είναι δίκαιο.
Drew Daniel: Γεια χαρά, μόλις διάβαζα την Ιλιάδα του Ομήρου και είναι όμορφο να μιλάω με κάποιον από την Αθήνα.
— Είναι η πρώτη φορά που την διαβάζεις;
DD: Όχι την είχα διαβάσει και παλιότερα αλλά την αγόρασα στο αεροδρόμιο επειδή ήταν μεγάλη η πτήση και ήθελα να έχω κάτι να διαβάζω μέσα στο αεροπλάνο. Είναι η αγγλική μετάφραση. Δεν ξέρω να διαβάζω αρχαία ελληνικά, συγγνώμη. Θα ήθελα όμως. Είναι ένα καταπληκτικό βιβλίο, τρομακτικό και λυπητερό και επίσης, αρκετά συγκινητικό που σε κάνει να νοιάζεσαι για κάτι που έχει γραφτεί πριν από 2700 χρόνια. Συγγνώμη που αυτή είναι μια διαφορετική κουβέντα από αυτή που είχατε με τον Μάρτιν για το πώς γνωριστήκαμε.
— Δεν πειράζει. Αλήθεια, τι θυμάστε από τότε που είχατε έρθει για πρώτη φορά στην Αθήνα;
DD: Είχαμε παίξει στο Bios. Η πιο έντονη ανάμνηση μου είναι ότι ο ιδιοκτήτης του κλαμπ μας έκανε μια θεοπάλαβη φάρσα μετά τη συναυλία. Είχαμε μια συζήτηση όταν τελειώσαμε να παίζουμε και είχε ένα όπλο πάνω στο τραπέζι και μας είχε κατατρομάξει και κάποια στιγμή το σήκωσε σαν να μας απειλεί. Τελικά ήταν ένας αναπτήρας και άναψε ένα τσιγάρο. Είχε πλάκα. Νομίσαμε ότι μπλέξαμε επειδή μίσησε το live μας και θα μας εκτελούσε γι' αυτό. Ήταν πετυχημένο το αστείο. Του το αναγνωρίζω αυτό!
— Πώς αποφασίσατε να κάνετε ένα άλμπουμ για το πλαστικό σαν υλικό;
DD: Δεν ήταν αυτή πρόθεση μας στην αρχή. Προσωπικά, ήθελα να κάνω ένα ρομαντικό άλμπουμ για την 25η επέτειο μας και να κάνουμε κάτι με αντικείμενα που ήταν σημαντικά για εμάς σαν ζευγάρι όπως το πλαστικό ψαρένιο jockstrap που φορούσα όταν χόρευα τη νύχτα που γνωριστήκαμε. Είχε πλάκα για μένα το γεγονός ότι ένα αντικείμενο που θεωρείται σημαντικό για την σχέση ενός ζευγαριού, θα μπορούσε να είναι φτιαγμένο από πλαστικό επειδή το πλαστικό είναι ένα άχρηστο υλικό. Δεν το λες και ρομαντικό. Αργότερα, όμως σκέφτηκα ότι επειδή όταν τα ζευγάρια γιορτάζουν επετείους είναι μια κοινή πρακτική να ανταλλάσσουν δώρα όπως π.χ. ένα «ασημένιο» δώρο για την «ασημένια» επέτειο γάμου, δεν υπήρχε καμιά πλαστική επέτειος. Έτσι βγήκε ο τίτλος του άλμπουμ από την σχέση μας και επειδή ξαναβρήκα ένα πλαστικό αντικείμενο που την σημάδεψε.
Αργότερα, έπεσε αρκετή έρευνα γύρω από το πλαστικό επειδή το να παίζεις μουσική με αυτό το υλικό είναι εύκολο και δύσκολο ταυτόχρονα. Είναι εύκολο επειδή μπορείς να το βρεις παντού αλλά είναι δύσκολο επειδή δεν ακούγεται τόσο ευχάριστα. Έχει ένα φλατ, οξύ ήχο που δεν αντηχεί με τον τρόπο του μέταλλου ή του ξύλου και κάπου εδώ η απάντηση μου αρχίζει και μεγαλώνει όπως η δουλειά που κάνουνε στα άλμπουμ μας.
— Σε διάφορες κριτικές που διαβάζω το χαρακτηρίζουν ως πολιτικό σε σχέση με το περιβάλλον. Συμφωνείς με αυτή την ερμηνεία;
Νομίζω ότι τελικά έγινε στην πορεία κάτι τέτοιο εξαιτίας της μακράς ζωής του πλαστικού μετά από την χρήση του. Το χρησιμοποιείς δηλαδή για λιγότερο από 5 λεπτά και μετά επιπλέει στον ωκεανό για αιώνες. Είναι πολιτικό ζήτημα το πώς οι οικονομίες μας αναβαθμίζονται και η άνεση και η φτήνια έχουν συνέπειες και αυτό είναι κάτι που χρειάζεται να το αντιμετωπίσουμε σαν ανθρώπινο είδος. Θα έλεγα ότι πήγε από το προσωπικό στο πολιτικό όπως μας διδάσκουν στο φεμινισμό και ισχύει και στην περίπτωση του πλαστικού.
— Χρησιμοποιείται και μια αστυνομική ασπίδα ως μουσικό όργανο, πώς προέκυψε αυτό;
Στην Αμερική αυτή τη στιγμή γίνεται μια πολιτισμική διαμάχη για την σημασία της αστυνομίας. Η δεξιά την αγαπάει και δημιούργησε το hashtag #bluelivesmatter (οι μπλε ζωές αξίζουν). Με αυτό τον τρόπο θέλουν να σε κάνουν να ταυτιστείς με τους αστυνομικούς και να τους δεις σαν τους γενναίους πολεμιστές και είναι σαν μια απάντηση στο κοινωνικό κίνημα #blacklivesmatter που μιλάει για τους θανάτους στη φυλακή, την αστυνομική βία και τον ρατσιστικό τρόμο που βιώνουν οι μαύροι καθημερινά στην Αμερική από την αστυνομία, ακόμη κι από μαύρους αστυνομικούς. Υπάρχει μια τεράστια συζήτηση τώρα όσον αφορά την αστυνομία και τι σημαίνει και ποιον υπηρετούν και πώς αισθανόμαστε γι' αυτήν σαν κοινωνία. Για μένα η ασπίδα ανήκει στην περιουσία του κράτους, συμβολίζει ένα αντικείμενο που το κράτος χρησιμοποιεί για να προστατέψει τον εαυτό του από την κριτική.
— Που την ανακάλυψες όμως; Ξέρεις ότι εδώ ο κόσμος δεν έχει και την καλύτερη άποψη για την αστυνομία;
Χάζευα στο e-bay όπως κάνω κάθε μέρα. Είμαι κάπως εθισμένος. Είδα ότι ένα αστυνομικό τμήμα στο Μεξικό τις πουλούσε και την αγόρασα. Ήταν ένας αγώνας να φτιάξουμε ένα κομμάτι με αυτή. Δεν μας άρεσε τίποτα. Τελικά τα καταφέραμε στην ένατη προσπάθεια. Σαν καλλιτέχνης προσπαθείς να ισορροπήσεις κάπως τα πράγματα. Έχεις την επιθυμία να πεις κάποια πράγματα και πάντοτε υπάρχει ο φόβος ότι θα ακουστείς διδακτικός ή βαρετός και δεν θα ενδιαφέρουν κανέναν καλλιτεχνικά και αυτή είναι μια παγίδα μεταξύ της πολιτικής και της τέχνης οπότε παλέψαμε πολύ με την αστυνομική ασπίδα. Είμαι περίεργος να δω τις αντιδράσεις στην Αθήνα όταν παίξουμε αυτό το κομμάτι. Γνωρίζω για τα ακραία επεισόδια μεταξύ της αστυνομίας και των αναρχικών στους δρόμους. Συγνώμη έχω ακόμη λίγο hangover από χθες θα σου δώσω τον Martin.
— Τελικά πόσο ωφέλησε η μουσική την σχέση σας;
MS: Σίγουρα δεν θα ήμασταν μαζί τόσα πολλά χρόνια αν δεν τα πηγαίναμε καλά αλλά είναι ένας έξτρα λόγος που μας βοηθάει κάθε φορά που καυγαδίζουμε. Κάποιοι άνθρωποι έχουν τα παιδιά τους και μένουν μαζί λόγω των παιδιών. Εμείς δεν έχουμε παιδιά αλλά έχουμε αυτό το συγκρότημα που μας θυμίζει πόσο αγαπιόμαστε κάθε φορά και το πόσο καλά περνάμε μαζί. Κάνουμε έναν ιστορικό καυγά για κάτι ηλίθιο και μετά παίζουμε μουσική μαζί και μας θυμίζει πόσο διασκεδαστική είναι η σχέση μας. Καμιά φορά συμβαίνει το αντίστροφο έχουμε τεράστιες διαφωνίες σε σχέση με την μουσική και σταματάμε να κάνουμε μουσική και αρχίζουμε να ετοιμάζουμε δείπνο και συνειδητοποιούμε ότι αυτό που μας κρατάει μαζί είναι να τρώμε βραδινό. Διαφέρει λίγο από μια κανονική σχέση αλλά χρειάζεται μια συντροφικότητα επειδή ο καθένας μας χρησιμοποιεί τις ικανότητες του που διαφέρουν μεταξύ μας για να δημιουργήσει κάτι τρίτο, και αυτό το τρίτο πράγμα είναι οι Μatmos.
Matmos - Silicone Gel Implant (Official Music Video)
Οι Matmos θα εμφανιστούν την Κυριακή 6 Ιουνίου στο πλαίσιο του Tectonics Festival στην Κεντρική Σκηνή της Στέγης.
