Κάθε στιγμή, περίπου 1,2 εκατομμύρια άνθρωποι στην Ευρώπη βιώνουν αστεγία. Στην Ελλάδα, χιλιάδες συμπολίτες μας ζουν χωρίς σταθερή στέγη ή σε καθεστώς «κρυφής αστεγίας», από αυτοκίνητα και αποθήκες μέχρι και σε προσωρινά καταλύματα.
Αστεγία δεν σημαίνει μόνο να μην έχεις σπίτι. Είναι μια συνθήκη που αγγίζει χιλιάδες ανθρώπους κάθε ηλικίας και υπόβαθρου, που, παρά την πρόοδο, λόγω των κοινωνικών ανισοτήτων και της απουσίας επαρκούς πολιτικής στήριξης, ζουν σε επισφάλεια, χωρίς σταθερό εισόδημα ή υποστηρικτικό δίκτυο.
Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Αστεγίας στις 10 Οκτωβρίου, η Ithaca, σε συνεργασία με την Άλκηστη Καφετζή του Break The Frame, παρουσιάζει το Voices of Ithaca, ένα βίντεο με τρεις αληθινές μαρτυρίες ανθρώπων που βίωσαν την αστεγία και κατάφεραν να σταθούν ξανά στα πόδια τους, υπενθυμίζοντας ότι η αστεγία δεν είναι επιλογή αλλά αποτέλεσμα συστημικών ελλείψεων και ότι μπορεί να αντιμετωπιστεί με την κατάλληλη βοήθεια. Γιατί η αλληλεγγύη και η υποστήριξη είναι το πρώτο βήμα για έναν κόσμο όπου κανείς δεν θα νιώθει μόνος.
Ο κύριος Γιάννης, 80 ετών, ζει σε μια παλιά αποθήκη που έγινε για εκείνον «σπίτι». Έχασε τη γυναίκα του και αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα υγείας. Χρόνια χωρίς σταθερή στέγη, μέσα από μια συνολική στήριξη, την πρόσβαση σε καθαρά ρούχα και την παράλληλη υποστήριξη μέσω της κοινωνικής υπηρεσίας της Ithaca, κατάφερε να βελτιώσει τα θέματα υγείας του και να βρει ελπίδα ξανά. «Τα πράγματα άλλαξαν άρδην», λέει, «αλλά τώρα δεν είμαι μόνος».
Η Γεωργία, μητέρα ενός μικρού παιδιού, βρέθηκε σε δομή αστέγων και έδινε καθημερινά μάχη για να μεγαλώσει τον γιο της με αξιοπρέπεια. Η ένταξή της στην ομάδα της Ithaca ήταν καθοριστική. Μέσα σε μόλις έξι μήνες βρήκε εργασία και, το σημαντικότερο, κατάφερε να προσφέρει στο παιδί της ένα ασφαλές περιβάλλον. «Ήθελα για το παιδί μου ένα μέλλον με ασφάλεια, κάτι που δεν είχα εγώ», λέει.
Ο Γιώργος, 50 ετών, έζησε στον δρόμο, βιώνοντας την πιο σκληρή μορφή αστεγίας. Με την υποστήριξη της εργασιακής συμβουλευτικής βρήκε δουλειά και μαζί την αυτοπεποίθησή του. «Αν δεν θέλεις να βοηθηθείς, δεν μπορεί να σε βοηθήσει κανένας», αναφέρει. «Διεκδικώ από τη ζωή ξανά το μερίδιο που μου ανήκει».
Οι ιστορίες αυτές δείχνουν ότι η αστεγία δεν είναι μόνο θέμα στέγης. Συνοδεύεται από πολλούς παράγοντες, όπως ο κοινωνικός αποκλεισμός, τα προβλήματα υγείας και η έλλειψη πρόσβασης σε βασικές υπηρεσίες. Γι' αυτό η υποστήριξη δεν μπορεί να είναι μόνο υλική· χρειάζεται συνολική προσέγγιση που περιλαμβάνει ψυχοκοινωνική στήριξη, ενδυνάμωση και επανένταξη στην εργασία.