Τι θα κάνατε αν οι συνάδελφοί σας ή η εργοδοσία παρακολουθούσαν την περίοδό σας για να μη σας πλησιάζουν ορισμένες μέρες του μήνα ή για να σας αποκλείουν από συναντήσεις επειδή «δεν είστε καλά εκείνες τις μέρες»;
Ο σεξισμός, όπως έχω πλέον καταλάβει, είναι πεδίο δημιουργικότητας. Εκδηλώνεται με τρόπους που δεν περιμένει κανείς, με τρόπους που κάνουν έναν φυσιολογικό άνθρωπο ν’ αναρωτιέται αν παράκουσε. Το θέμα μας σήμερα είναι, λοιπόν, αυτό: τι κάνεις όταν συνειδητοποιείς ότι οι συνάδελφοί σου παρακολουθούν την περίοδό σου;
Υπέθεσα ότι θα χρειαστεί να προστρέξω στο ίντερνετ για να βρω γυναίκες να μου μιλήσουν. Τελικά, ήταν αρκετό να αναφέρω σε κάποιες φίλες το θέμα για το οποίο γράφω για να βρεθούν δύο γυναίκες οι οποίες δέχτηκαν αυτήν τη συμπεριφορά στον χώρο εργασίας τους.
Μαριεύη
«Είμαι λογίστρια. Πριν από πέντε χρόνια εργαζόμουν σε μια συμβουλευτική εταιρεία και στο γραφείο ήμασταν εννιά άτομα. Μια μέρα, βγαίνω απ’ το μπάνιο και πάω να φάω με τους υπόλοιπους στην κουζίνα. Όταν μπήκα και έβγαλα το φαγητό μου, μου λέει ο ένας “μοσχάρι ε; Έχει σίδηρο, καλά κάνεις”. Νομίζω ένευσα, πάντως δεν σκέφτηκα τίποτα. Small talk να γίνεται. Τέλος πάντων, περνάνε οι μήνες και είμαστε σε μια συνάντηση με πελάτη στην οποία ένας άλλος συνάδελφος −ο Θεός να τον κάνει− παρουσίαζε ένα report που ουσιαστικά ανέλυε το πού βρισκόμαστε σε σχέση με το project. Καθώς εξηγούσε, είδα ότι είχε μπλέξει τα νούμερα, είχε μπλέξει δύο μεταξύ τους. Είπα, πολύ διακριτικά, “φαίνεται η τάδε στήλη να έχει το νούμερο της τάδε στήλης, θα το διορθώσουμε όταν σας αποστείλουμε το έγγραφο”. Και τι λέει ο άλλος; “Μια χαρά είναι τα νούμερα, είναι στις μέρες της τώρα και δεν θυμάται καλά”. Ο πελάτης έμεινε με το στόμα ανοιχτό, κανείς δεν είπε τίποτα. Του λέω “τι είπες;” και λέει “θα τα πούμε, θα τα πούμε, πάντως τα νούμερα είναι σωστά”. Με το που κλείνουμε, τα ’χασα. Γιατί όντως είχα περίοδο εκείνες τις μέρες. Και θυμήθηκα ότι τη φορά που σχολίασε ο άλλος ότι έτρωγα κρέας πάλι είχα περίοδο.
Η διευθύντρια του τμήματος κι εγώ είχαμε αναπτύξει οικειότητα. Την πήρα τηλέφωνο και της είπα τι έγινε και ότι δεν ξέρω τι να απαντήσω. Ένιωθα, μεταξύ άλλων, πως με παρακολουθούν. Πως κρίνουν ό,τι λέω και προτείνω με αυτό στο μυαλό τους και πως με περιμένουν στη γωνία. Δεν ήξερα πώς ν’ αντιδράσω. Να πάω να τους πιάσω δεν ήθελα, να πω τι; Η διευθύντρια έγινε έξαλλη, πρώτα με το γεγονός ότι έκανε το σχόλιο μπροστά σε πελάτη και δεύτερον λόγω της παρακολούθησης. Πήγε αυτή και τον έπιασε, όχι επίσημα. Μετά από κάποιες μέρες, μου είπε ότι υπάρχει δυνατότητα να μετακινηθώ αν το επιθυμώ. Είπα ναι και μετακινήθηκα. Εκ των υστέρων, και έχοντας φύγει καιρό απ’ την εταιρεία, αναρωτιέμαι αν θα μπορούσα να κάνω κάτι άλλο. Δεν νομίζω ότι υπάρχει έγκλημα “παρακολούθηση περιόδου σε χώρο εργασίας”. Πάντως, έκτοτε, ούτε σερβιέτα δεν έχω κρατήσει σε γραφείο και όταν με ρωτάνε αν έχω πάνω μου, λέω πάντα όχι».
Εβελίνα
«Eίμαι ζαχαροπλάστισσα. Αυτό που θα περιγράψω έγινε το 2023 σε φούρνο στο Γαλάτσι. Είμαι τρεις μήνες εκεί και δεν πάει καλά. Η υπεύθυνη, που ήταν και ιδιοκτήτρια, δεν ήθελε να ανεβάσει τα νόμιμα στην Εργάνη, δεν ήθελε να τηρώ το ωράριο και θεωρούσε δεδομένη την υπερωρία, μ’ έβαζε να κάνω ταμείο ενώ δεν ήταν η δουλειά μου και άλλα τέτοια. Χρειαζόμουν τη δουλειά, αλλιώς θα είχα φύγει την πρώτη εβδομάδα. Τέλος πάντων, κάποια στιγμή έρχεται εκεί που έκανα την παρασκευή για τα γλυκά και μου λέει “να φοράς ταμπόν, μυρίζουν οι σερβιέτες”. Πάγωσε το σώμα μου. Tης λέω “ό,τι θέλω θα φοράω, πώς σχολιάζετε κάτι τέτοιο, υπάλληλος είμαι”. Λέει “έχω φούρνο, δεν έχω αχούρι, να είσαι προσεκτική”.
Το είπα στο αγόρι μου και μου είπε να πάω σε δικηγόρο και ότι θα μου δώσει αυτός τα λεφτά. Να κάνω τι σε δικηγόρο, να του πω ότι μου είπε η τρελή να φοράω ταμπόν; Έμεινα εκεί άλλον έναν μήνα αλλά ξεκίνησα να ψάχνω για δουλειά. Τον μήνα που έμεινα μου είπε ότι πρέπει όσοι έχουν επιχειρήσεις να ξέρουν πότε έχουν οι γυναίκες περίοδο για να μην τους “δέσουν” με ξαφνική εγκυμοσύνη. Βρήκα δουλειά και έφυγα. Ιδιωτικά έχω ενημερώσει πολλές κοπέλες που ψάχνουν σε φούρνο για τη συγκεκριμένη. Κάθε λίγο και λιγάκι ψάχνει άτομο. Δεν είναι τυχαίο, σίγουρα το κάνει γενικά και όχι μόνο σ’ εμένα».
Εδώ να σημειώσω ότι η παρακολούθηση περιόδου και γενικά κάθε τέτοιου είδους παρακολούθηση ανοίγει θέμα προσωπικών δεδομένων. Παρά το γεγονός ότι φαίνεται «ιδιαίτερη» περίπτωση παραβίασης, ανοίγει την πόρτα όχι μόνο για απεύθυνση στο HR, αν υπάρχει αυτή η δυνατότητα, αλλά και για νομική δράση εναντίον των προσώπων που παρακολουθούν, είτε είναι συνάδελφοι είτε εργοδοσία. Η παρακολούθηση περιόδου στην εργασία δεν είναι «μια αναποδιά» που συμβαίνει, είναι κάτι που δυνητικά μπορεί να φτάσει στο δικαστήριο και να οδηγήσει σε αποζημίωση.