Τελικά, την υγεία ποιος την «πληρώνει» ακριβά;

Τον τελευταίο χρόνο το ζήτημα της υγείας και του κόστους που καλούνται να πληρώσουν οι Έλληνες πολίτες είτε ως φορολογούμενοι, είτε μέσω ασφαλιστήριων προγραμμάτων, είτε απευθείας από την τσέπη τους, πέρα από «vital» έχει γίνει και... «viral».

Κι αυτό γιατί σε όλα τα επίπεδα καταλήγουμε να πληρώνουμε ακριβά τις υπηρεσίες υγείας, ενώ την ίδια στιγμή είμαστε αρκετά πίσω στην κατά κεφαλήν δαπάνη υγείας σε σχέση με τις υπόλοιπες χώρες. Η συζήτηση, μάλιστα, για το κόστος της υγείας έχει φτάσει και μέχρι τη Βουλή στο πλαίσιο του ζητήματος της αύξησης των ασφαλίστρων υγείας, ειδικά στα λεγόμενα μακροχρόνια προγράμματα και στις αλλαγές που εξήγγειλε η κυβέρνηση στο πεδίο αυτό.

Ας δούμε όμως ποια είναι η πραγματικότητα που αποτυπώνεται σε επίσημα νούμερα του Οργανισμού Ευρωπαϊκής Οικονομικής Συνεργασίας (ΟΟΣΑ).

Διαθέτουμε λιγότερα χρήματα για να φροντίσουμε την υγεία μας απ’ ό,τι ο μέσος πολίτης στα 38 κράτη του ΟΟΣΑ. Έτσι, ενώ ανά άτομο η μέση δαπάνη των χωρών αυτών είναι 4.098 δολάρια ετησίως, για την Ελλάδα είναι 3.015 δολάρια, δηλαδή κατά 1/4 χαμηλότερη. Ταυτόχρονα, όμως, το κόστος είναι μεγάλο για τις υπηρεσίες που αγοράζουμε ιδιωτικά. Και αυτό είναι εξαιρετικά σημαντικό όταν περίπου το 1/3 της συνολικής δαπάνης προέρχεται από πληρωμές που κάνουμε απευθείας και περίπου 2 στους 10 πολίτες έχουν ατομικό ή ομαδικό ασφαλιστήριο υγείας.

Σημαντικά στοιχεία για το κόστος των ιατρικών υπηρεσιών που πληρώνουν ιδιώτες και ασφαλιστικές σε 9 χώρες δημοσιεύτηκαν σε πρόσφατη μελέτη του International Federation of Health Plans και του Health Care Cost Institute με τίτλο «International Health: Cost Comparison Report». Τα δεδομένα της έρευνας δείχνουν σε ποια κράτη πολίτες και ασφαλιστικές πληρώνουν ακριβά την ιδιωτική υγεία. Η μελέτη έγινε σε Αυστρία, Αυστραλία, Γερμανία, Ελλάδα, Νέα Ζηλανδία, Νότια Αφρική, Ηνωμένο Βασίλειο, Ισπανία και ΗΠΑ.

Όπως φαίνεται, στην Ελλάδα μια εγχείρηση για αντικατάσταση γονάτου κοστίζει 12.243 δολάρια, όταν στη Γερμανία κοστίζει 8.522, στην Αυστρία 9.006 και στην Ισπανία 6.600. Μια σκωληκοειδεκτομή, που θεωρείται επέμβαση ρουτίνας, στην Ελλάδα κοστίζει 7.097 δολάρια, όταν στην Αυστραλία φτάνει στα 4.268, στην Αυστρία τα 3.381, στη Γερμανία τα 3.980 και στο Ηνωμένο Βασίλειο τα 3.950 δολάρια.

Για να γεννήσει μια γυναίκα στην Ελλάδα με καισαρική σε ιδιωτική κλινική θα πρέπει να καταβάλει 5.479 δολάρια, ενώ στη Γερμανία θα δώσει 2.419 και στην Ισπανία 2.807.

Για να κάνει κάποιος χολοκυστεκτομή θα πρέπει να δώσει ιδιωτικά 9.295 δολάρια, όταν στην Αυστραλία το αντίστοιχο ποσό ανέρχεται σε 4.479 δολάρια, στην Αυστρία σε 5.748, στη Γερμανία σε 4.196, στη Νέα Ζηλανδία σε 6.970 και στο Ηνωμένο Βασίλειο σε 5.942 δολάρια.

Είμαστε επίσης η δεύτερη ακριβότερη χώρα για να κάνει κανείς προστατεκτομή, καθώς πρέπει να την πληρώσουμε 18.042 δολάρια, όταν στην Αυστρία το κόστος ανέρχεται σε 5.303 δολάρια και στη Γερμανία σε 10.470. Είμαστε η τρίτη ακριβότερη χώρα στον φυσιολογικό τοκετό, μετά τις ΗΠΑ και την Αυστραλία, με τις οικογένειες να καταβάλουν κατά μέσο όρο 3.775 δολάρια.

Μεγάλο είναι το κόστος και στις περιπτώσεις επεμβάσεων που γίνονται εξωνοσοκομειακά - λαπαροσκοπικά ή με νοσηλεία μίας ημέρας. Λόγου χάρη, η Ελλάδα κατέχει τα πρωτεία στην ακρίβεια στην αφαίρεση κοίλης λαπαροσκοπικά –απαιτεί 7.749 δολάρια–, ενώ είμαστε η δεύτερη ακριβότερη χώρα στο χειρουργείο για καταρράκτη.

Η αύξηση του κόστους των ασφαλίστρων

Περισσότεροι από 1 εκατομμύριο άνθρωποι έχουν ατομικά συμβόλαια υγείας και άλλοι τόσοι έχουν πρόσβαση σε υπηρεσίες υγείας μέσα από ομαδικά συμβόλαια που κατά κύριο λόγο γίνονται για εργαζόμενους. Στις αρχές του έτους, λόγω της μεγάλης αύξησης που κατέγραφαν τα προγράμματα ασφάλισης υγείας και κυρίως τα ισόβια προγράμματα, που υπολογίζεται ότι αφορούν γύρω στους 250.000 ασφαλισμένους, η κυβέρνηση, διά στόματος του Τάκη Θεοδωρικάκου, ανακοίνωσε στη Βουλή τροπολογία με νέο πλαίσιο το οποίο θα τεθεί σε ισχύ από τον Γενάρη του 2026.

Στόχος είναι να συγκρατηθεί το κόστος, ενώ προβλέπεται και Ετήσιος Δείκτης Αναπροσαρμογής μακροχρόνιων ασφαλίσεων υγείας ως μέσο μέτρησης. Αυτή, ωστόσο, δεν είναι η μόνη παρέμβαση που κάνει η κυβέρνηση, καθώς φαίνεται ότι το αυξημένο κόστος στα ασφάλιστρα συνδέεται σε μεγάλο βαθμό με τα κόστη των ιδιωτικών θεραπευτηρίων.

Γι’ αυτό και επιβάλλεται στα νοσηλευτήρια να ανακοινώνουν δημόσια τις τιμές των παρεχόμενων υπηρεσιών τους, ιδίως για κάθε είδος ιατρικής ή νοσηλευτικής πράξης που προσφέρουν στους καταναλωτές, καθώς και το ύψος αναπροσαρμογής της τιμής τους από την αμέσως προηγούμενη τιμή.

Η ανακοίνωση θα γίνεται με τη μορφή πίνακα-τιμοκαταλόγου σε διακριτή σελίδα του ιστοτόπου της επιχείρησης με τίτλο «τιμές υπηρεσιών υγείας». Βέβαια, όπως επισημαίνεται από την ασφαλιστική αγορά, το πρόβλημα δεν θα λυθεί με αυτόν τον τρόπο, καθώς πολλές χρεώσεις των ιδιωτικών νοσηλευτηρίων κρύβονται στα αναλώσιμα υλικά.

Σε παρέμβαση που είχε κάνει, η ασφαλιστική αγορά τόνισε την ανάγκη ύπαρξης μιας ολοκληρωμένης και αποτελεσματικής προσέγγισης στη διαχείριση της αύξησης των ασφαλίστρων υγείας μέσα από μέτρα τα οποία δεν θα εστιάζουν ανισομερώς στις ασφαλιστικές και θα ρυθμίζουν επαρκώς όλα τα ζητήματα που προκύπτουν.

Ειδικότερα αναφερόταν ότι «μια νοσηλεία δεν συνίσταται μόνο από υπηρεσίες αλλά περιλαμβάνει και υλικά, ειδικά και υγειονομικά, και φάρμακα, το κόστος των οποίων φθάνει στο 40% του συνολικού κόστους της νοσηλείας. Η συμπερίληψη αυτών στους τιμοκαταλόγους είναι αναγκαία».

Τι προτείνει η ΕΑΕΕ:

— Γενίκευση της εφαρμογής των DRGs στον ιδιωτικό τομέα για εξορθολογισμό του αυξανόμενου κόστους των νοσηλειών, του βασικότερου, με άλλα λόγια, παράγοντα διαμόρφωσης του ασφαλίστρου. 

— Ενίσχυση του ανταγωνισμού στον τομέα της υγείας μέσω απλοποίησης του πλαισίου για τη δημιουργία νέων ιδιωτικών κλινικών και την ταχύτερη προσέλκυση επενδύσεων στον τομέα αυτό. 

— Επανεξέταση του ΦΠΑ 24% στις ιδιωτικές υπηρεσίες υγείας για μείωση της επιβάρυνσης. 

— Ελάφρυνση της φορολογικής επιβάρυνσης 15% στα ασφάλιστρα υγείας ώστε να γίνουν πιο προσιτά. 

— Σύμπραξη Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ) μέσω συνεργασίας των ασφαλιστικών εταιρειών με δημόσια νοσοκομεία προς όφελος των πολιτών, των ασφαλισμένων και των εσόδων του κράτους.