Τα ''Καλιαρντά'' της Πάολας είναι ένα εξαιρετικό ντοκιμαντέρ για τους σεξουαλικούς αποσυνάγωγους της κοινωνίας

Τα ''Καλιαρντά'' της Πάολας είναι ένα εξαιρετικό ντοκιμαντέρ για τους σεξουαλικούς αποσυνάγωγους της κοινωνίας Facebook Twitter
Η Πάολα και η Νανά στο ντοκιμαντέρ
5

 

Το πρώτο μεγάλου μήκους ντοκιμαντέρ της Πάολας Ρεβενιώτη και του Paola Team Documentaries, τα ''Καλιαρντά'', προβλήθηκε χθες βράδυ σε μια κατάμεστη Όπερα 1 του Odeon, στο πλαίσιο του 21ου Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Αθήνας που οδεύει προς το τέλος του. Τελευταία στιγμή μπόρεσα να εξασφαλίσω ένα εισιτήριο και να χωθώ στη σκοτεινή αίθουσα με οξυμένη την περιέργεια μου. Όχι μόνο για το θέμα του ντοκιμαντέρ (όλοι το γνωρίζουμε λίγο-πολύ, άλλος από το περίφημο βιβλίο του ανατρεπτικού λαογράφου Ηλία Πετρόπουλου και άλλος από τα ''καλιαρντά του Κολωνακίου'' της Μαλβίνας Κάραλη, όπως εύστοχα σχολίασε μεσ' στην ταινία ο ποιητής George Le Nonce), αλλά κυρίως για την κινηματογραφική δομή του.

 

Ας το γράψω λοιπόν εξ αρχής: Η Ρεβενιώτη και η ομάδα της έκαναν καλή δουλειά! Έφτιαξαν ένα ωριαίο ντοκιμαντέρ που δεν κάνει καμία ''κοιλιά'' και βασικά δεν έχει ίχνος ''κουλτουριάρικης'' (δε μ'αρέσει καθόλου αυτή η λέξη και τη χρησιμοποιώ χάριν συνεννόησης) επίφασης. Ένα ντοκιμαντέρ που δημιουργήθηκε επίσης από τους κατάλληλους ανθρώπους και που διαφορετικά θα ήταν κάτι άλλο, ενδεχομένως fake και προς τηλεοπτική κατανάλωση. Όπως πολύ σωστά είπε η ίδια η Πάολα στο Q & A με το κοινό, αμέσως μετά το τέλος της προβολής, το όλο project προέκυψε από τη θέληση της να διασώσει ένα γλωσσικό ιδίωμα που αργοπεθαίνει, αφού πλέον ακούγεται μόνο σε συζητήσεις ηλικιωμένων ομοφυλόφιλων πέριξ της Ομόνοιας.

 

Τα "Καλιαρντά" είναι μια παραγωγή προσεγμένη και ένα ντοκιμαντέρ πολύτιμο που έχει όλα τα εχέγγυα για να μείνει μαζί με το θρυλικό λεξικό του Πετρόπουλου ως οι δύο μοναδικές καταγραφές ενός ευφυέστατου και ευφάνταστου γλωσσικού ιδιώματος.

 

Η ιστορία των καλιαρντών είναι εντυπωσιακή και η ταινία φροντίζει να μας τη μάθει με το νι και με το σίγμα: Πώς από γλώσσα των απόκληρων του περιθωρίου πέρασαν μέσα σε σύντομο σχετικά χρονικό διάστημα στην καθημερινότητα ανθρώπων της καθορισμένης κοινωνικής ''κανονικότητας'', κάτι παρεμφερές δηλαδή με το ρεμπέτικο που μεταφέρθηκε από τα πειραιώτικα καταγώγια στα σαλόνια, χάνοντας κάπου τη γοητεία του - τη σύνδεση καλιαρντών και ρεμπέτικου επιχειρεί μπροστά στο φακό ο συγγραφέας και τραγουδοποιός Θωμάς Κοροβίνης.

 

 

Τα ''Καλιαρντά'' της Πάολας είναι ένα εξαιρετικό ντοκιμαντέρ για τους σεξουαλικούς αποσυνάγωγους της κοινωνίας Facebook Twitter
Η Πάολα και ο ποιητής George Le Nonce στο ντοκιμαντέρ

 

Τα ''Καλιαρντά'' κερδίζουν σε επίπεδο έρευνας, αλλά και μοντάζ! Οι μαρτυρίες των ανθρώπων αλληλοσυμπληρώνονται - από τους ποιητές Ντίνο Χριστιανόπουλο, George Le Nonce, τον σκηνοθέτη Παναγιώτη Ευαγγελίδη, τους συγγραφείς Θανάση Σκρουμπέλο, Θωμά Κοροβίνη μέχρι τη Νανά, εμβληματική τρανς της Θεσσαλονίκης που πέθανε πρόσφατα και τον ακτιβιστή δημοσιογράφο Γιώργο Τσιτιρίδη -, συναρμολογώντας το παζλ μιας γλώσσας που τείνει να χαθεί, κομμάτι κι αυτή της Ελλάδας μιας επίπλαστης κοινωνικής, οικονομικής και τεχνολογικής ευμάρειας.

 

Το χιούμορ είναι αναπόσπαστο στοιχείο του ντοκιμαντέρ κι εδώ έγκειται η αξία του ως ντοκουμέντο! Χίλιες φορές δηλαδή να ακούμε τον γλωσσολόγο Κώστα Κανάκη να κάνει τη δική του ανάλυση για τα καλιαρντά εν είδει συζήτησης με την Πάολα ή τις ξεκαρδιστικές ιστορίες της Νανάς απ' το νά'χουμε απέναντι, στη μεγάλη οθόνη, κάποιον που απλά θα έδινε ''κύρος'' στο όλο εγχείρημα δίχως όμως να είχε ουδεμία σχέση με την αντισυμβατικότητα του περιθωρίου. Γέλασα πολύ, πραγματικά, με τις ιστορίες της ίδιας της Πάολας για τις δύο ''αδερφές'' - παπάδες που έκαναν στον Πειραιά ολόκληρη λειτουργία στα καλιαρντά ή της Νανάς για μια παλιά τρανς, γνωστή στην πιάτσα ως...KGB, επειδή ψήφιζε ΚΚΕ!

 

Τα ''Καλιαρντά'' της Πάολας είναι ένα εξαιρετικό ντοκιμαντέρ για τους σεξουαλικούς αποσυνάγωγους της κοινωνίας Facebook Twitter
Ο γλωσσολόγος Κώστας Κανάκης μπροστά στο φακό του Paola Team Documentaries

 

Ενδιαμέσως, για να εμπλουτιστεί το concept και με άλλο υλικό, παρακολουθήσαμε μικρές δραματοποιημένες σκηνές με γκέι αγόρια που εξακολουθούν να ομιλούν τα καλιαρντά στην καθημερινότητα τους. Προβλέψιμο ως εύρημα σκηνοθετικό, αλλά απαραίτητο για να σπάσει η μονοτονία των ''talking heads'' - παρ' όλο που λόγω του θέματος και της απόδοσης του, η μονοτονία αποφεύχθηκε απόλυτα.

 

Εν κατακλείδι, τα ''Καλιαρντά'' είναι μια παραγωγή προσεγμένη και ένα ντοκιμαντέρ πολύτιμο που έχει όλα τα εχέγγυα για να μείνει μαζί με το θρυλικό λεξικό του Πετρόπουλου ως οι δύο μοναδικές καταγραφές ενός ευφυέστατου και ευφάνταστου γλωσσικού ιδιώματος. Καταγραφές σοβαρές, όμως, όχι με τη λογική του mainstream και του κωστοπούλειου life style, που ουσιαστικά έβαλαν στα καλιαρντά την ταφόπλακα.

 

Η Πάολα Ρεβενιώτη δήλωσε σε πρόσφατη συνέντευξη της, με τον δικό της τρόπο, πως στην ηλικία που βρίσκεται, πρέπει να κάνει κάτι δημιουργικό ώστε να μη σκουριάσει. Της αξίζουν συγχαρητήρια, λοιπόν, που παραμένει δημιουργική και που αυτή τη χαρά της δημιουργίας θέλει να μοιράζεται μονίμως με τον κόσμο. Η Πάολα και οι κινηματογραφικές της απόπειρες είναι η φωτεινή πλευρά της δύσκολης ζωής σ' αυτή την πόλη, ο πιο γόνιμος οπτιμισμός μετουσιωμένος σε μια φιγούρα - σύμβολο του αθηναϊκού αντεργκράουντ και των δικαιωμάτων της LGBT κοινότητας στην Ελλάδα, όπως και γενικά των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Θα συμβούλευα την ίδια και το team της να μην ''κάψουν'' το συγκεκριμένο ντοκιμαντέρ σε άλλες ''περιφερειακές'' προβολές - παρουσιάσεις του, αλλά να βάλουν πλώρη για τα μεγάλα κινηματογραφικά φεστιβάλ του εξωτερικού.

 

 

Βγαίνοντας στην Ακαδημίας έπεσα πάνω στην κριτικό θεάτρου Σωτηρία Ματζίρη, τη γυναίκα του Νίκου Κούνδουρου, που επίσης παρακολούθησε την προβολή. ''Την πάω πολύ αυτή την Πάολα'' μου είπε, ''νομίζω πως θα γινόταν άνετα φίλη μου''.

 

Υ.Γ. Ποιος είναι αυτός ο Φώτης, ο οποίος κλείνει την ταινία με την κιθάρα του, ερμηνεύοντας σπαρακτικά μία ακουστική μπαλάντα στα καλιαρντά, κάτι μεταξύ Dylan, Phranc και Άσιμου; Ολόκληρο ντοκιμαντέρ θα μπορούσε να γίνει πάνω του! 

5

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ο τελευταίος μιας γενιάς βιτριολικών κριτικών κινηματογράφου

Οθόνες / Ρεξ Ριντ: Ο τελευταίος μιας γενιάς βιτριολικών σινεκριτικών

Έγινε πασίγνωστος από τα κουτσομπολιά που ξεφούρνιζε και τις κακίες που έγραφε για τα μεγαλύτερα ονόματα του Χόλιγουντ του ’60 και του ’70. Δεν έχει και την καλύτερη γνώμη για τους νέους συναδέλφους του, του καταλογίζουν ότι δεν βλέπει καν τις ταινίες που θάβει κι ότι γράφει απίστευτες ανακρίβειες - στο «Poor things» του Γιώργου Λάνθιμου έδωσε μόλις ένα αστεράκι. Υπάρχει όμως και ένα κοινό που ακόμα τον εμπιστεύεται.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Ο Ρίτσαρντ Τσάμπερλεϊν στα 90: Ο βασιλιάς της τηλεόρασης ζει εδώ και χρόνια χωρίς μυστικά

Οθόνες / Ο Ρίτσαρντ Τσάμπερλεϊν στα 90: Ο βασιλιάς της τηλεόρασης ζει εδώ και χρόνια χωρίς μυστικά

Διάσημος ανά τον πλανήτη από το «Σογκούν» και «Τα πουλιά πεθαίνουν τραγουδώντας», ο Αμερικανός ηθοποιός αποφάσισε πριν από είκοσι χρόνια να αποκαλύψει την σεξουαλική του ταυτότητα και να κερδίσει την ελευθερία του
THE LIFO TEAM
Η αποδόμηση του greek dream στις ταινίες του Νίκου Παπατάκη

Οθόνες / Η αποδόμηση του greek dream στις ταινίες του Νίκου Παπατάκη

Ο εμιγκρές που κατάφερε να δει διεισδυτικά και βαθιά στην ελληνική ψυχή, ο «μοναχικός αναρχικός» με την πολύ μικρή σε μέγεθος φιλμογραφία αλλά την τεράστια σε καλλιτεχνική αξία. Από τον Παπατάκη μέχρι τον Λάνθιμο, η απόσταση είναι μικρότερη απ' όσο φανταζόμαστε.
ΕΙΡΗΝΗ ΓΙΑΝΝΑΚΗ
10 σπουδαίες κινηματογραφικές ερμηνείες του Κίλιαν Μέρφι

Οθόνες / Από τα ζόμπι του Ντάνι Μπόιλ ως τον Κεν Λόουτς: Δέκα σπουδαίες ερμηνείες του Κίλιαν Μέρφι

Ο φετινός νικητής του Όσκαρ α' ανδρικού ρόλου είναι ένας αυθεντικός καρατερίστας, αλλιώτικος και απόκοσμος, συγκινητικός στα όρια της συντριβής. 
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
Γιατί η Apple πετάει τόσα πολλά χρήματα σε παραγωγές που δεν βλέπει σχεδόν κανείς;

Οθόνες / Γιατί η Apple πετάει τόσα πολλά χρήματα σε παραγωγές που δεν βλέπει σχεδόν κανείς;

Ο τεχνολογικός γίγαντας έχει την πολυτέλεια να ξοδεύει μυθικά ποσά για περιεχόμενο υψηλού κύρους αλλά χαμηλής ανταπόκρισης. Είναι αυτό μέρος μιας στρατηγικής ή απλά έχει λεφτά για πέταμα;
THE LIFO TEAM
Αλέν Ντελόν: Οι τραγικές τελευταίες σελίδες της ζωής ενός μεγάλου σταρ

Οθόνες / Αλέν Ντελόν: Οι τραγικές τελευταίες σελίδες της ζωής ενός μεγάλου σταρ

Ένα πικρό φινάλε σε μια λαμπερή ζωή, με ιστορίες μίσους μεταξύ των παιδιών του, μια περιουσία που έχει διανεμηθεί «άδικα» και κατηγορίες για χειραγώγηση και κακοποίηση.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Tα «Αδέσποτα Κορμιά» δεν είναι μόνο η πολυσυζητημένη αφίσα τους

The Review / Tα «Αδέσποτα Κορμιά» δεν είναι μόνο η πολυσυζητημένη αφίσα τους

Ο Γιάννης Βασιλείου και η Τίνα Μανδηλαρά αναλύουν την ταινία που συζητήθηκε περισσότερο από όλες στο 26ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, τα «Αδέσποτα Κορμιά» της Ελίνας Ψύκου, με αφορμή την κυκλοφορία της στις αίθουσες από 28 Μαρτίου.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Κέιτ Μπλάνσετ: «Οι κοινωνίες σπρώχνουν τις συλλογικές τους αποτυχίες κάτω από το χαλί»

Αποκλειστική συνέντευξη / Κέιτ Μπλάνσετ: «Οι κοινωνίες σπρώχνουν τις συλλογικές τους αποτυχίες κάτω από το χαλί»

Με αφορμή το «Νέο Αγόρι», μια ταινία του συμπατριώτη της Γουόρικ Θόρντον στην οποία ανέλαβε την παραγωγή και πρωταγωνιστεί, η σπουδαία ηθοποιός συζητά με τον Θοδωρή Κουτσογιαννόπουλο. Αποκαλύπτει ένα δύσκολο παιδικό βίωμα, μιλά για τις έννοιες του θαύματος και του σωτήρα, θυμάται πώς γνώρισε τον Χρήστο Νίκου και τι την έλκει στο σινεμά που αυτός οραματίζεται. 
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
Ο Πολ Σάιμον δεν ακούει καθόλου πλέον από το ένα αυτί αλλά η μουσική παραμένει βαθιά εντός του

Daily / Ο Πολ Σάιμον δεν ακούει καθόλου πλέον από το ένα αυτί αλλά η μουσική παραμένει βαθιά εντός του

Το ντοκιμαντέρ «In Restless Dreams: The Music of Paul Simon» αποτελεί μια συναρπαστική αναδρομή στη μακρά πορεία του σπουδαίου δημιουργού, από τους Simon and Garfunkel μέχρι σήμερα.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Η «Αιώνια Λιακάδα ενός Καθαρού Μυαλού» έγινε 20 χρονών

Οθόνες / Έρωτας και μνήμη: Η «Αιώνια Λιακάδα ενός Καθαρού Μυαλού» έγινε 20 χρονών

Η δημοφιλής ρομαντική ταινία με τον Τζιμ Κάρεϊ και την Κέιτ Γουίνσλετ συμπλήρωσε μια εικοσαετία από την αμερικανική της πρεμιέρα. Με αφορμή αυτή την επέτειο, την επισκεπτόμαστε ξανά και εξετάζουμε γιατί παραμένει αγαπητή μέχρι σήμερα.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Τρία ελληνικά ντοκιμαντέρ του 26ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης που πρέπει να δείτε οπωσδήποτε

Οθόνες / Γιατί τα ελληνικά ντοκιμαντέρ είναι στο σύνολό τους καλύτερα από τις ταινίες μυθοπλασίας - Τρία παραδείγματα

Τα πολυσυζητημένα «Αδέσποτα Κορμιά», ένα ερωτικό προσκύνημα στη Σαπφώ και ένα στοιχειωμένο σκακιστικό καφενείο στην καρδιά του αθηναϊκού κέντρου: Τρεις ταινίες που ξεχώρισαν στο 26ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Υπάρχει άνθρωπος που δεν έκλαψε με το «One Day» του Netflix;

The Review / Υπάρχει άνθρωπος που δεν έκλαψε με το «One Day» του Netflix;

Ο Γιάννης Βασιλείου και η Ναταλία Πετρίτη συζητούν για τα συν και τα πλην της παραγωγής του Netflix, για τους λόγους που δέθηκαν οι θεατές μαζί της και για άλλες πρόσφατες παραγωγές που θα έκαναν ακόμα και μια πέτρα να κλάψει.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Πάθη, μίση, ανταλλαγή εραστών και ατέλειωτοι καβγάδες: Το μυστικό παρασκήνιο πίσω από τις βελούδινες ταινίες του Τζέιμς Άιβορι

Οθόνες / Πάθη, μίση, ατέλειωτοι καβγάδες: Το παρασκήνιο πίσω από τις βελούδινες ταινίες του Τζέιμς Άιβορι

Ένα νέο ντοκιμαντέρ για το ντουέτο του παραγωγού Ισμαήλ Μέρτσαντ και του σκηνοθέτη Τζέιμς Άιβορι καθιστά σαφές ότι τα υποβόσκοντα πάθη στις ταινίες τους δεν ήταν τίποτα σε σύγκριση με ό,τι συνέβαινε πίσω από την κάμερα.
THE LIFO TEAM
Lee Grant: «Η εξορία μου από το Χόλιγουντ ήταν η καλύτερη εκπαίδευση που θα μπορούσα να φανταστώ»

Οθόνες / Λι Γκραντ: Μια «ακυρωμένη» ηθοποιός, μια ακόμα ενεργή και αξιόλογη σκηνοθέτιδα

To τρομερό ταλέντο που έκανε μπαμ από μακριά και το Χόλιγουντ κατέστρεψε χωρίς αιτία βρίσκεται πια στην κορυφή της λίστας με τους μεγαλύτερους (σε ηλικία) εν ζωή σκηνοθέτες. Η ιστορία της ζωής και της καριέρας του κοριτσιού με την κλεμμένη νεότητα είναι συγκλονιστική.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ

σχόλια

2 σχόλια
το έστελνε με χαμηλή τιμή σε DVD μέσω της σελίδας στο facebook και αν θυμάμαι καλά σκοπεύει να το βγάλει και στο youtube αργότερα. Η πρότασή μου θα ήταν να το αποκτήσετε σε dvd μιας και κάποιες προσπάθειες (πόσο μάλλον σε αυτή την περίπτωση που έχει και καλό αποτέλεσμα) πρέπει να επιβραβεύονται.
Μάλιστα, Νίκο Α., ήταν κάτι που δεν ήξερα. Άρα χάνει μάλλον το δικαίωμα διαγωνιστικής συμμετοχής σε κάποιο μεγάλο φεστιβάλ στο εξωτερικό, παρ' όλο που υπάρχουν εκατοντάδες άλλα διεθνή φεστιβάλ αμιγώς γκέι θεματικής. Ας είναι! Το ντοκιμαντέρ αξίζει και σίγουρα θα βρει το δρόμο του.