Η ακροδεξιά και η αυτολογοκρισία των προοδευτικών

neo-nazi Facebook Twitter
Υποστηρικτές του νεοναζιστικού Κινήματος Σκανδιναβικής Αντίστασης. Φωτ: EPA
0

Η ΑΚΡΟΔΕΞΙΑ ΠΑΙΡΝΕΙ ΚΕΦΑΛΙ στη Σουηδία, ενισχύεται και προηγείται στην Ιταλία. Φιλελεύθεροι δημοκράτες και αριστεροί βρίσκονται, πάλι, υπό την επήρεια σοκ, οι διεθνείς παρατηρητές ψάχνουν εντυπωσιακούς τίτλους για τα ρεπορτάζ τους, οι θεωρητικοί επιστρέφουν στα γνωστά: η οικονομική κρίση, ο παγκόσμιος νεοφιλελευθερισμός, η επιβίωση των μεταναστευτικών και φτωχών πληθυσμών που περνάει, δυστυχώς, μέσα από την οργάνωση των νεότερων σε συμμορίες.

Όλα αυτά, προφανώς, έχουν μερίδιο στην εξήγηση του φαινομένου. Διαπιστώνει κανείς όμως εδώ και χρόνια έναν διχασμό, ο οποίος τελικά ωφελεί την ακροδεξιά ερμηνεία των καταστάσεων.

Πολλοί φαίνεται να μη θέλουν να βλέπουν γύρω τους και απωθούν ενοχλημένοι οποιαδήποτε εικόνα εγκληματικότητας και αθλιότητας σε δημόσιους χώρους, εκεί όπου ζει, εργάζεται και κυκλοφορεί ο «απλός κόσμος». Εξωραΐζουν, κρύβουν τη βρομιά και ψάχνουν τρόπους να πουν πως δεν ισχύουν αυτές οι εικόνες.

Στην ωμή, υπερβολική και ρηχή λογική της νέας δεξιάς, η νέα αριστερά απαντά με λεκτικές περιφράσεις, ενάρετο λαϊκισμό (που μυρίζει αγιόκλημα και γιασεμί ακόμα και στις κατουρημένες γωνιές) και αφ’ υψηλού κοινωνικά σχέδια.

Όμως τα πιστολίδια σε ένα εμπορικό κέντρο στο Μάλμε (που το ξέρουμε και από τον επιθεωρητή Κουρτ Βαλάντερ του Μάνκελ) ή ο πόλεμος συμμοριών σε ένα προάστιο δεκαπέντε λεπτά από την παλαιά πόλη της Ουψάλας μπορεί να έχουν τελικά ισχυρότερη επίδραση στις σουηδικές κάλπες απ’ όσο κάποιες άλλες, αόρατες οντότητες.

Ο ακροδεξιός λόγος αντλεί κατευθείαν από το ορατό, το άμεσο και βιωμένο. Προχωράει σε άμεσες ‒συχνά χοντροκομμένες‒ συσχετίσεις, δουλεύει δηλαδή με αυτό που οι περισσότεροι έχουν διαπιστώσει ιδίοις όμμασιν.

Όταν, ας πούμε, το Σουηδικό Εθνικό Συμβούλιο για την Πρόληψη του Εγκλήματος ανιχνεύει αύξηση σε μια σοβαρή κατηγορία εγκλημάτων (ένοπλες επιθέσεις, βιασμοί, σκληρές ληστείες κ.λπ.) από το 2014 και έπειτα –ιδίως την τελευταία τετραετία– δεν μπορεί να απαντά κανείς πως αυτά είναι μύθοι, κατασκευές των μίντια, ηθικός πανικός ή οτιδήποτε άλλο.

Θα πει κανείς πως οι σοσιαλδημοκράτες αναγνώρισαν αυτή την πραγματικότητα και δεν έμειναν στην άρνηση. Υπάρχει όμως πάντα μια τάση στους ανθρώπους της αριστεράς (και στους φιλελεύθερους αριστερούς) να μην παραδέχονται κάποιες μορφές του ανθρώπινου κακού.

Έχοντας κατά νου τη μελλοντική καλή κοινωνία, δεν αντέχουν τα δείγματα μικρότητας, σκληρότητας και βαρβαρότητας που εμφανίζονται και «κάτω» και όχι μόνο στις ελίτ. Αν εξαιρέσουμε το οικονομικό έγκλημα, με όλες τις άλλες μορφές βίας υπάρχει ένα είδος βουβής αμηχανίας ή και εκνευριστικής φιλοσοφικής δικαιολόγησης.

Και, φυσικά, από την άλλη πλευρά, υπάρχει ένα δεξιό υποσύστημα που υπερτονίζει το κακό και την ηθική κατάπτωση των ανθρώπων: επειδή η κοινωνία είναι γεμάτη αμαρτίες, γι’ αυτό χρειάζεται περισσότερη αστυνομία, αυτό είναι το επιμύθιο. Περισσότερη «δικαιοσύνη» λένε οι μεν, πιο «αυστηρούς νόμους» και ποινές απαντούν οι άλλοι.

Ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού όμως, ακόμα και από τους ψηφοφόρους των αριστερών κομμάτων, αναγνωρίζει σιωπηλά (κατ’ ιδίαν) πως δεν αντέχει άλλο λούμπεν εξαχρείωση και παρακμή του κοινού δημόσιου χώρου. Οι πολίτες, ιδιωτικά, υποφέρουν και οργίζονται. Δημόσια, όμως, ως μέλη των προοδευτικών χώρων, πρέπει να επαναλαμβάνουν τις ορθές εξηγήσεις του φαινομένου, ξορκίζοντας την ίδια την «ατζέντα της εγκληματικότητας» ως κατασκευασμένη και καθοδηγούμενη από σκοτεινούς αντιπάλους.

Απέναντι, όμως, στην πραγματική άνοδο των εγκληματικών και λούμπεν συμπεριφορών, η τύφλωση, η υποτίμηση και η αλλαγή θέματος είναι η χειρότερη συνταγή. Οι άνθρωποι των λαϊκών και μικροαστικών στρωμάτων βλέπουν και κρίνουν. Δεν μπορεί να τους ζητά κανείς να μη βλέπουν ή και να νιώθουν καλά με καταστάσεις που τους ταπεινώνουν.

Φυσικά δεν τους ταπεινώνει μόνο ο ντίλερ της γωνίας ή ο ληστής του διπλανού τετραγώνου. Τους ταπεινώνουν και οι χαμηλοί μισθοί, οι αναξιοπρέπειες της καθημερινής επιβίωσης, η αλαζονεία κάποιων ελίτ, παλαιών ή ανερχόμενων.

Όμως δεν μπορεί κανείς, επειδή η ακροδεξιά μιλάει για τη βρομιά στα πάρκα, να προσποιείται πως αυτά μυρίζουν αγιόκλημα και γιασεμί. Και αυτό συμβαίνει σε μεγάλο βαθμό τα τελευταία χρόνια. Στην ωμή, υπερβολική και ρηχή λογική της νέας δεξιάς, η νέα αριστερά απαντά με λεκτικές περιφράσεις, ενάρετο λαϊκισμό (που μυρίζει αγιόκλημα και γιασεμί ακόμα και στις κατουρημένες γωνιές) και αφ’ υψηλού κοινωνικά σχέδια.

Όταν οι δημοκράτες παραδεχτούν πως καμιά ατζέντα δεν είναι δεύτερης κατηγορίας, πως τα δημόσια προβλήματα πρέπει να συζητούνται θαρραλέα και δίχως τόνους υποκρισίας, τότε θα στερήσουν από τους αντιδημοκράτες και αυταρχικούς το πλεονέκτημα της κούφιας δημαγωγίας με το οποίο κερδίζουν θέσεις και εκλογές. Ποτέ δεν είναι αργά γι’ αυτό, όπως και για όλες τις αναγκαίες αναθεωρήσεις στην πολιτική και στη ζωή. 

Οπτική Γωνία
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Η ανάγκη μιας σκαλωσιάς: Μεταμορφώσεις και φεμινισμοί

Guest Editors / Η ανάγκη μιας σκαλωσιάς: Μεταμορφώσεις και φεμινισμοί

Η πατριαρχία είναι παντού: στην οικονομία, στην κοινωνία, στην ψυχολογία, στην αισθητική, στον πολιτισμό, σε ολόκληρη την ανθρώπινη κατάσταση. Όταν σκεφτόμαστε το πολιτικό, δεν γίνεται να μη σκεφτόμαστε το φεμινιστικό.
ΝΙΚΟΣ ΔΑΣΚΑΛΟΠΟΥΛΟΣ
«Ζούμε στην εποχή της ισορροπίας του ισχυρού»

Οπτική Γωνία / «Ζούμε στην εποχή της ισορροπίας του ισχυρού»

Οι παγκόσμιες και περιφερειακές επιπτώσεις της σύγκρουσης στη Γάζα και τα αδιέξοδα του Παλαιστινιακού. Μιλά στη LiFO ο δρ. Ευρωπαϊκής Ασφάλειας και Νέων Απειλών και κύριος ερευνητής του ΕΛΙΑΜΕΠ, Τριαντάφυλλος Καρατράντος.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Μια ομάδα μαθητών κατασκεύασε ρομπότ που καθαρίζει τις θάλασσες

Περιβάλλον / Πώς μια ομάδα μαθητών από τον Άλιμο έφτιαξε ρομπότ που καθαρίζει τον βυθό;

Το Greek Seabot είναι το υποβρύχιο ρομπότ που δημιούργησε μια μαθητική ομάδα από το ΕΠΑΛ Αλίμου για να βοηθήσει στον καθαρισμό των βυθών από πλαστικά και απορρίμματα. Μιλούν στη LIFO οι μαθητές για τα κίνητρά τους και το όραμά τους για ένα πιο καθαρό περιβάλλον.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Οι αλλαγές που φέρνουν στο μεταναστευτικό η πρόσφατη απόφαση της Λειψίας και η νέα πολιτική του Μερτς/ Μεταναστευτικό: Από τη Μέρκελ στον Μερτς και η αλλαγή που φέρνει η απόφαση της Λειψίας

Βασιλική Σιούτη / Μεταναστευτικό: Πώς επηρεάζει την Ελλάδα η αλλαγή πολιτικής της Γερμανίας;

Μετά την εκλογή του Φρίντριχ Μερτς, η Γερμανία αυστηροποιεί τη μεταναστευτική πολιτική της και αναζητά τρόπους για να εξαιρεθεί από την υποχρέωση εφαρμογής της ευρωπαϊκής νομοθεσίας, ώστε να μην κάνει δεκτά νέα αιτήματα ασύλου.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Becca Bloom: Γιατί θεοποιούμε τις ζάπλουτες; 

Οπτική Γωνία / Becca Bloom: Γιατί θεοποιούμε τις ζάπλουτες ενώ δεν έχουμε να φάμε;

Αν νομίζετε ότι η επίδειξη πλούτου προκαλεί σήμερα κοινωνική κατακραυγή, πλανάστε. Άνθρωποι που δυσκολεύονται οικονομικά, αντί να βιώσουν ταξική αφύπνιση, βλέποντας πώς ζει η δισεκατομμυριούχος σταρ του TikTok, θέλουν να μάθουν τα πάντα γι' αυτήν.
ΛΑΣΚΑΡΙΝΑ ΛΙΑΚΑΚΟΥ
Ανήλικοι στην πρώτη γραμμή: Το νέο πρόσωπο της ακροδεξιάς στη Θεσσαλονίκη

Ελλάδα / 13χρονα παιδιά σε νεοναζιστικές συμμορίες: Πώς φτάσαμε εδώ;

Όλο και περισσότεροι έφηβοι και νέοι φαίνεται να γοητεύονται από ακροδεξιές ιδεολογίες. Τι σηματοδοτεί η έκρηξη αυτού του επικίνδυνου φαινομένου; Μιλά στη LiFO ο καθηγητής Πολιτικών Επιστημών του ΑΠΘ, Άρης Στυλιανού.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
« Βρίσκω πολύ πιθανό να δούμε κάποια στιγμή μη λευκό Πάπα»

Οπτική Γωνία / «Βρίσκω πολύ πιθανό να δούμε κάποια στιγμή μη λευκό Πάπα»

Ο επίκουρος καθηγητής Φιλοσοφίας της Θρησκείας της Θεολογικής Σχολής του ΕΚΠΑ και διδάκτορας των πανεπιστημίων Βοστώνης και Λουβέν Χαράλαμπος Βέντης μιλά για την εκλογή του νέου Πάπα, την «επιστροφή» της θρησκείας και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν σήμερα η Καθολική και η Ορθόδοξη Εκκλησία.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Η αντιπολίτευση που υποδύεται πως δεν καταλαβαίνει…

Οπτική Γωνία / Η αντιπολίτευση που υποδύεται πως δεν καταλαβαίνει

Την τελευταία δεκαετία, όλα σχεδόν έχουν αλλάξει στην ελληνική κοινωνία, ιδιαίτερα σε εκείνο το κομμάτι της που βρισκόταν παραδοσιακά και ιστορικά απέναντι στη συντηρητική παράταξη.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΕΛΑΚΗΣ
Επίδομα ανεργίας: Όταν το κράτος αποφασίζει πως θα το ξοδέψεις

Ρεπορτάζ / Επίδομα ανεργίας: Όταν το κράτος αποφασίζει πώς θα το ξοδέψεις

Η απόφαση της κυβέρνησης να καταβάλλεται το επίδομα ανεργίας και άλλες κοινωνικές παροχές σε προπληρωμένη κάρτα, με πλαφόν 50% στην ανάληψη μετρητών, προκαλεί την αγανάκτηση των δικαιούχων. Σχολιάζουν στη LIFO άνεργοι πολίτες, ο γενικός γραμματέας της ΓΣΕΕ και εκπρόσωποι κλάδων που πλήττονται.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
«Empty the Tanks»: Σώστε τα δελφίνια!

Ρεπορτάζ / «Empty the Tanks»: Πότε θα σταματήσει η αιχμαλωσία των δελφινιών;

Η παγκόσμια καμπάνια «Empty the Tanks» εναντιώνεται στην αιχμαλωσία και την εκμετάλλευση των δελφινιών. Πώς εκφράζεται η κινητοποίηση στην Ελλάδα και ποια η τύχη των δελφινιών του Αττικού Ζωολογικού Πάρκου; Μιλούν στη LIFO εκπρόσωποι οργανώσεων, αλλά και ο ιδρυτής του Αττικού Πάρκου.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Υψηλοί τόνοι για τα Τέμπη, χαμηλοί για τα ελληνοτουρκικά 

Οπτική Γωνία / Υψηλοί τόνοι για τα Τέμπη, χαμηλοί για τα ελληνοτουρκικά 

Τα Τέμπη συνεχίζουν να πυροδοτούν εντάσεις μεταξύ κυβέρνησης και αντιπολίτευσης, αντιθέτως στα ελληνοτουρκικά και στο θέμα της πώλησης των Eurofighter στην Τουρκία που απασχόλησε την επικαιρότητα, η κριτική για τη στάση της κυβέρνησης από το ΠΑΣΟΚ και τον ΣΥΡΙΖΑ είναι σε χαμηλούς τόνους.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Οδός Βύρωνος: Ένας δρόμος-ντροπή για τον δημόσιο χώρο

Aθήνα / Οδός Βύρωνος: Ένας δρόμος-ντροπή για τον δημόσιο χώρο

Τα πεζοδρόμια στην καρδιά της πόλης έχουν παραδοθεί στα τουριστικά καταστήματα, αποκλείοντας τους πιο ευάλωτους πολίτες, ενώ η Αθήνα χάνει τον βασικό λόγο ύπαρξής της: να είναι μια πόλη για ανθρώπους.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
ΕΠΕΞ Έχετε «επιστροφή φόρου»: Οι συχνότερες περιπτώσεις phishing

Οπτική Γωνία / «Έχετε επιστροφή φόρου, πατήστε εδώ»: Πώς να γλιτώσεις από το phishing

Παραπλανητικά μηνύματα, αποκάλυψη προσωπικών δεδομένων, χακάρισμα τραπεζικών λογαριασμών. Το phishing είναι πιο συχνό και πολύ πιο επικίνδυνο πιο επικίνδυνο απ' ό,τι νομίζουμε. Μιλά στη LiFO ο καθηγητής Κυβερνοασφάλειας στο Τμήμα Ψηφιακών Συστημάτων του Πανεπιστημίου Πειραιώς και επικεφαλής της Εθνικής Ομάδας Κυβερνοασφάλειας, Χρήστος Ξενάκης.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Το χρονικό των χαμένων βίντεο των Τεμπών

Οπτική Γωνία / Το χρονικό των χαμένων βίντεο των Τεμπών

Η υπόθεση των χαμένων βίντεο των Τεμπών αναδεικνύει, για ακόμη μία φορά, λανθασμένους χειρισμούς που έγιναν σε κρίσιμες φάσεις της ανακριτικής διαδικασίας, αφήνοντας πλήθος αναπάντητων ερωτημάτων.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ