Γιατί η δίκη Φιλιππίδη θα πρέπει να διδάσκεται σε όλες τις νομικές σχολές;

Γιατί η δίκη Φιλιππίδη θα πρέπει να διδάσκεται σε όλες τις νομικές σχολές; Facebook Twitter
Στη δίκη Φιλιππίδη, η υποστήριξη επώνυμων, γνωστών και με επιρροή ηθοποιών είναι παράδειγμα προς μίμηση. Πολλά μπορεί να κάνει κανείς και κυρίως πολλά μπορεί να μην κάνει. Η σιωπή είναι εύκολη και συνήθως χωρίς κόστος. 
0


ΑΝ ΘΕΛΟΥΜΕ ΝΑ ΑΠΛΟΠΟΙΗΣΟΥΜΕ
εντελώς το θέμα του βιασμού, μπορούμε να το κάνουμε ως εξής: στη μια μεριά στέκονται οι άνθρωποι που πιστεύουν ότι ο βιασμός είναι «φυσιολογικός». Πιστεύουν, δηλαδή, ότι ένας άντρας βιάζει γιατί είναι στη φύση του· γιατί είναι γεμάτος τεστοστερόνη, ορμές και πόθο που κάπως πρέπει να εκφραστεί. 

Αυτή η θεώρηση για τον βιασμό οδηγεί σε άλλες πεποιθήσεις, όπως στο ότι οι γυναίκες οφείλουν να κάνουν σεξ με άντρες για να μην τους οδηγήσουν σε βιασμό, ότι μια έγγαμη γυναίκα οφείλει να «ανακουφίζει» τον άντρα της γιατί αλλιώς θα ψάξει αλλού να ικανοποιηθεί, ότι η σεξεργασία προστατεύει τις μη σεξεργάτριες από βιασμό ή, όπως είχα διαβάσει σ’ ένα φόρουμ στο οποίο μιλούσαν incels, ότι το κράτος πρέπει να διανέμει γυναίκες σε άντρες για να μη γίνονται βίαιοι και αναγκάζονται να βιάζουν. 

Στην άλλη μεριά στέκονται οι άνθρωποι που θεωρούν τον βιασμό ένα έγκλημα που απορρέει από την ανάγκη να εξουσιάζει κανείς ένα σώμα. Πιστεύουν ότι οι άντρες είναι κανονικοί άνθρωποι που δεν έχουν κάποια «φυσική τάση» στη βία και το κακό, θεωρούν τον βιασμό έγκλημα, πιστεύουν ότι η συναίνεση είναι θεμελιώδης στην αναγνώριση του αν υπάρχει ή δεν υπάρχει βιασμός και εντάσσουν τον βιασμό στο εννοιολογικό σπιτάκι της εξουσίας και όχι της φύσης. 

Η Λένα Δροσάκη δεν σιώπησε. Η Κάτια Δανδουλάκη δεν σιώπησε και υπερασπίστηκε έμπρακτα τη Λένα Δροσάκη. Περιέγραψε εύγλωττα ότι «η Λένα έδειχνε τρομαγμένη, ντρεπόταν. Κάποια στιγμή ο Πέτρος άρχισε να δείχνει πιο εκνευρισμένος γιατί δεν πήγαιναν ίσως τα πράγματα όπως θα ήθελε, ήθελε να ελέγχει… υπήρχε μια αστυνόμευση που δεν ήταν ανεκτή σε μια πρόβα».

Αίμα, μελάνι και ιδρώτας έχουν χυθεί από τη δεύτερη κατηγορία για να πειστεί ο νόμος πως ο βιασμός είναι έγκλημα, πως ο συζυγικός βιασμός είναι κάτι που υπάρχει, πως μια γυναίκα δεν πρέπει να θεωρείται ένοχη επειδή φοράει κοντή φούστα και πως ένα χαμόγελο δεν γεννά σεξουαλική υποχρέωση. 

Αυτά τα πράγματα πολλές φορές παρουσιάζονται στον δημόσιο διάλογο σαν δυσνόητες θεωρίες. Και έρχεται η πραγματικότητα να μας μεταφράσει, λίγο απότομα μερικές φορές, το πόσο μεγάλη σημασία έχει η κοσμοθεωρία των ανθρώπων που εμπλέκονται σε μια δίκη. 

Διάβασα ότι εξελίχθηκε ο παρακάτω διάλογος στη δίκη Φιλιππίδη μεταξύ εισαγγελέα και μάρτυρα: 

Εισαγγελέας: Εδώ το κίνητρο ποιο ήταν;
Μάρτυρας: Δεν μπορώ να απαντήσω..
Εισαγγελέας: Δεν είναι ερωτικά τα κίνητρα;
Μάρτυρας: Δεν λείπει στους δράστες η σεξουαλική συνεύρεση.
Εισαγγελέας: Το κίνητρο γενικά ποιο είναι;
Μάρτυρας: Η επιβολή της θέλησης σε έναν άλλο άνθρωπο ή η επιβολή εξουσίας στον χώρο εργασίας ή να αποδεχθεί η γυναίκα…
Εισαγγελέας: Δεν είναι οι ορμές το κίνητρο; Βλέπει μια ωραία γυναίκα και…
Μάρτυρας: Όχι. Γιατί κάθε άνδρας δεν βιάζει μια γυναίκα που θεωρεί ωραία.
Εισαγγελέας: Γιατί ο κατηγορούμενος συνεχίζει με μηνύματα;
Μάρτυρας: Γι’ αυτό ρωτήστε τον κατηγορούμενο… μπορεί να θέλει να συνεχίσει να επιβάλλει τη θέλησή του…
Εισαγγελέας: Χωρίς να πάρω θέση, εγώ κατάλαβα έναν κατηγορούμενο που θέλει σεξ. Έχει τρελαθεί... Έχει ορμές, βιολογικά πράγματα, και έχει τον τρόπο του. Εκμεταλλεύεται την εξουσία του…
Μάρτυρας: Το βιολογικό το βρίσκεις με τη συναίνεση.
Εισαγγελέας: Όταν καλεί για τηλεφωνικό σεξ, θέλει σεξ βιολογικά...

Αν είχε γραφτεί σε βιβλίο φεμινιστικής οπτικής ο συγκεκριμένος διάλογος, η συγγραφέας θα είχε σχολιαστεί για το ότι γίνεται υπερβολικά προφανής και μπορούσε να βρει έναν καλύτερο τρόπο να περάσει το μήνυμα που θέλει. Αν είχε παρουσιαστεί σε παράσταση, θα είχε σχολιαστεί για υπεραπλούστευση σύνθετων νοημάτων και θα είχε υπογραμμιστεί ότι «οι άνθρωποι δεν μιλάνε έτσι». Τραβάει πολύ σε μάκρος αυτό το debate, με τους μεν να επιμένουν ότι ο βιασμός είναι έκφραση ανδρισμού και τις δε να επιμένουν ότι οι άντρες ορίζουν εαυτόν και ο βιασμός είναι έγκλημα. Πιο λιανή δεν θα μπορούσε να κάνει η πραγματικότητά μας αυτή τη βασική, θεμελιώδη διαφορά μεταξύ κοσμοαντιλήψεων. 

Την ίδια στιγμή, από τότε που συνέβη το #MeToo, ακούμε συχνά και συστηματικά για «αλληλεγγύη μεταξύ γυναικών», τη φράση «πίστεψε το θύμα», συνθήματα όπως τα «εγώ, αδελφή μου, σε πιστεύω», «οι γυναίκες πρέπει να στηρίζουν γυναίκες». Και ομοίως, είναι καμιά φορά δύσκολο να σκεφτούμε τι ακριβώς θα πρέπει να κάνουμε όταν συμβαίνει κάτι σε κάποια γυναίκα που ξέρουμε. Εδώ έρχεται πάλι η πραγματικότητα να μας εξηγήσει. Στη δίκη Φιλιππίδη, η υποστήριξη επώνυμων, γνωστών και με επιρροή ηθοποιών είναι παράδειγμα προς μίμηση. Πολλά μπορεί να κάνει κανείς και κυρίως πολλά μπορεί να μην κάνει. Η σιωπή είναι εύκολη και συνήθως χωρίς κόστος. 

Η Λένα Δροσάκη δεν σιώπησε. Η Κάτια Δανδουλάκη δεν σιώπησε και υπερασπίστηκε έμπρακτα τη Λένα Δροσάκη. Περιέγραψε εύγλωττα ότι «η Λένα έδειχνε τρομαγμένη, ντρεπόταν. Κάποια στιγμή ο Πέτρος άρχισε να δείχνει πιο εκνευρισμένος γιατί δεν πήγαιναν ίσως τα πράγματα όπως θα ήθελε, ήθελε να ελέγχει… υπήρχε μια αστυνόμευση που δεν ήταν ανεκτή σε μια πρόβα». Η Μαριάννα Τουμασάτου δεν σιώπησε και δήλωσε «δεν θα έπαιζα ποτέ με τον Πέτρο Φιλιππίδη, γιατί δεν πιστεύω ότι αν αθωωθεί, θα πρόκειται για μια δίκαιη απόφαση». Η Εβελίνα Παπούλια περιέγραψε ένα σκηνικό σεξουαλικής παρενόχλησης από τον ηθοποιό. Πολλές ακόμη ηθοποιοί, όπως η Ζέτα Δούκα, η Πηνελόπη Αναστασοπούλου και η Άννα Μαρία Παπαχαραλάμπους δεν έχουν σιωπήσει, έχουν πάρει θέση και στηρίζουν έμπρακτα αυτό που πιστεύουν ότι είναι σωστό. 

Αυτές οι γυναίκες και η συμπεριφορά τους είναι η μετάφραση των θεωριών που ακούμε για το πώς στηρίζουμε έμπρακτα σε αυτές τις περιπτώσεις. Είναι, επίσης, πρόσωπα με μεγάλη αναγνωρισιμότητα, με κοινό και με επιρροή. Αυτήν τη στιγμή, παιδάκια και εφηβάκια στην Ελλάδα που ακούνε ειδήσεις με τους γονείς τους μετά το σχολείο βλέπουν ηθοποιούς που ξέρουν να παίρνουν θέση για ένα σοβαρό ζήτημα. Αυτά τα πράγματα εγγράφονται, μένουν στις συνειδήσεις. Μπορεί το «ο φεμινισμός λέει να πιστεύω τα θύματα» να μη λέει κάτι που καρφώνεται στο μυαλό, αλλά το «η ηθοποιός που ξέρω στήριξε το θύμα τότε σε μια δίκη» καρφώνεται. 

Η δίκη αυτή, καθώς και τα πρόσωπα που τη συναπαρτίζουν, συμπυκνώνει ένα μεγάλο μέρος της φεμινιστικής θεωρίας και βρίθει πατριαρχικών συμβολισμών. Μπορείς μέσα απ’ αυτή να εξηγήσεις το victim blaming, τη συστημική υποτίμηση της γυναικείας κατάθεσης, τη γυναικεία αλληλεγγύη, την έμφυλη βία, τη σημασία της «Σύμβασης της Κωνσταντινούπολης» για την καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών, τη σημασία της «απόπειρας». Κάποια φωτισμένη νομικός θα κάνει παπάδες όταν τη διδάξει στο πανεπιστήμιο. Ως τότε, περιμένουμε την απόφαση του Εφετείου και, φυσικά, παρακολουθούμε τις σχετικές ειδήσεις, οι οποίες σε αυτό το στάδιο είναι πλέον καθημερινές. 

Οπτική Γωνία
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

«To TikTok πέτυχε γιατί σε διασκεδάζει»

Social Media / «To TikTok πέτυχε γιατί σε διασκεδάζει»

Ο επικεφαλής Κυβερνητικών Σχέσεων και Δημόσιας Πολιτικής του TikTok στη Νότια Ευρώπη, Enrico Bellini, περιγράφει το μυστικό της επιτυχίας της δημοφιλούς πλατφόρμας και εξηγεί γιατί η προστασία των δεδομένων των Ευρωπαίων χρηστών είναι υψίστης σημασίας.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Πόσο απέχει ένα βιντεοπαιχνίδι για βιασμούς από την incel πραγματικότητα που ζούμε;

Οπτική Γωνία / Πόσο απέχει ένα βιντεοπαιχνίδι για βιασμούς από την incel πραγματικότητα που ζούμε;

Ορθώς μας σοκάρει το «No Mercy» που «παίζει» με τον βιασμό και την αιμομιξία, όμως την ίδια στιγμή ζούμε σε μια κοινωνία όπου η γυναικεία υποταγή πλασάρεται ως κανονικότητα.
ΛΑΣΚΑΡΙΝΑ ΛΙΑΚΑΚΟΥ
Τα νέα στοιχεία για τον Κώστα Αχ. Καραμανλή τον επαναφέρουν στο προσκήνιο 

Πολιτική / Nέα στοιχεία για τον Κώστα Αχ. Καραμανλή τον επαναφέρουν στο προσκήνιο 

Η υπόθεση των Τεμπών επιστρέφει στη Βουλή μέσω της δικογραφίας για τον Κώστα Αχ. Καραμανλή, αλλά στελέχη της κυβέρνησης υποστηρίζουν ότι αυτήν τη φορά είναι καλά προετοιμασμένοι. 
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
κωνσταντοπουλου

Βασιλική Σιούτη / Ποιος είναι, τελικά, αξιωματική αντιπολίτευση;

Οι δημοσκοπήσεις καταγράφουν πλέον στη δεύτερη θέση το κόμμα της Πλεύσης Ελευθερίας. Θα διατηρήσει η Ζωή Κωνσταντοπούλου τη δυναμική που απέκτησε; Θα αλλάξει σύντομα πάλι η σειρά των κομμάτων; Το σίγουρο είναι πως η ρευστότητα είναι η νέα πολιτική συνθήκη. 
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Tίτλος: Explainer: Το κίνημα "Cute Winter Boots" και το κριντζ της ψηφιακής πολιτικοποίησης

Explainer / «Cute Winter Boots»: Όσο κι αν το υποτιμάτε, το TikTok παράγει πολιτική

Το hashtag #CuteWinterBoots συγκεντρώνει τους προβληματισμούς των χρηστών για την άνοδο της παγκόσμιας ακροδεξιάς και για τον τρόπο που εφαρμόζεται η δημοκρατία σήμερα. Έχουμε αφήσει πίσω μας για πάντα το «για να συμμετέχω στην πολιτική πάω σε συνελεύσεις και γράφομαι σε κόμμα».
ΛΑΣΚΑΡΙΝΑ ΛΙΑΚΑΚΟΥ
Τι μας δείχνουν τα πρώτα ίχνη ζωής εκτός της Γης;

Διάστημα / Βρέθηκαν όντως ίχνη εξωγήινης ζωής;

Τι ανακάλυψε ακριβώς το τηλεσκόπιο James Webb; Θα υπάρξει σύντομα κατοικήσιμος πλανήτης; Πόσο κοντά είμαστε στην κατάκτηση του Διαστήματος; Ο αστρονόμος και καθηγητής Φυσικής του Διαστήματος Ξενοφών Μουσάς εξηγεί τι σηματοδοτεί η ανακάλυψη του Πανεπιστημίου του Κέιμπριτζ.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης θέλει τρίτη θητεία και τα δίνει όλα για να αλλάξει το κλίμα

Βασιλική Σιούτη / Ο Κυριάκος Μητσοτάκης θέλει τρίτη θητεία και τα δίνει όλα για να αλλάξει το κλίμα

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης ξεκαθάρισε ότι θα διεκδικήσει και τρίτη πρωθυπουργική θητεία και τα δίνει όλα με στόχο την άμεση αντιστροφή του αρνητικού πολιτικού κλίματος.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Χριστόφορος Πισσαρίδης: «Με ενοχλεί που η Ελλάδα, σε όλες τις λίστες, βρίσκεται στην τελευταία θέση»

Χριστόφορος Πισσαρίδης / «Με ενοχλεί που η Ελλάδα βρίσκεται παντού στην τελευταία θέση»

Από τον Τραμπ και την AI μέχρι την ελληνική γραφειοκρατία και την παγκόσμια ύφεση, ο νομπελίστας καθηγητής Οικονομικών Σερ Χριστόφορος Πισσαρίδης μιλά στη LIFO για το μέλλον της εργασίας και την απειλή του λαϊκισμού, εξηγώντας γιατί η Ελλάδα χρειάζεται λιγότερο Δημόσιο.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Τζέφρι Σακς: «Η κατάληψη των πανεπιστημίων από τον Τραμπ δεν θα πετύχει»

Οπτική Γωνία / Τζέφρι Σακς: «Η κατάληψη των πανεπιστημίων από τον Τραμπ δεν θα πετύχει»

Ο καθηγητής Οικονομικών και διευθυντής του Κέντρου για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια σχολιάζει στη LiFO τη σύγκρουση που έχει ξεσπάσει μεταξύ της κυβέρνησης Τραμπ και των αμερικανικών πανεπιστημίων και πώς βλέπει την επόμενη μέρα.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Αθήνα: Τα ηλεκτρικά πατίνια και το χάος της μικροκινητικότητας/ Πώς θα μπει τάξη στο χάος με τα ηλεκτρικά πατίνια στην Αθήνα;/ «Δεν γίνεται να μην έχουμε πατίνια γιατί είναι επικίνδυνο να κυκλοφορήσουν»

Ρεπορτάζ / Τι θα γίνει επιτέλους με τα ηλεκτρικά πατίνια στην Αθήνα;

Τα ηλεκτρικά πατίνια είναι η νέα τάση μετακίνησης στην πόλη αλλά προς το παρόν δημιουργούν αρκετά προβλήματα και προκαλούν αντιδράσεις. Πώς θα μπουν όρια στην άναρχη κυκλοφορία τους και τη στάθμευσή τους και ποιες υποδομές χρειάζονται;
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Τα μεγάλα έργα που αλλάζουν τη χώρα: Ποια προχωρούν και ποια καθυστερούν

Ρεπορτάζ / Τα μεγάλα έργα που αλλάζουν τη χώρα: Ποια προχωρούν και ποια καθυστερούν

Νέοι αυτοκινητόδρομοι, νέες γραμμές μετρό, νοσοκομεία, σιδηρόδρομοι, αεροδρόμια. Στις μακέτες όλα φαίνονται φανταστικά. Πότε όμως στ' αλήθεια παραδίδονται, πόσο κοντά στις μακέτες θα είναι η πραγματικότητα; Και ποια οφέλη μπορεί να προσφέρουν στην κοινωνία και την οικονομία;
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Απειλείται η οικονομία από νέο κραχ;

Οπτική Γωνία / Έρχεται νέο παγκόσμιο κραχ;

Εμπορικοί πόλεμοι, γεωπολιτικές απειλές και ο κίνδυνος παγκόσμιας ύφεσης. Πόσο θα επηρεαστεί η Ελλάδα από τη νέα εποχή Τραμπ; Ο καθηγητής Χρηματοοικονομικών στο Πανεπιστήμιο του Λίβερπουλ, Κώστας Μήλας, μιλά στη LiFO.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Μπορεί μια φεμινίστρια να είναι χριστιανή; 

Οπτική Γωνία / Μπορεί μια φεμινίστρια να είναι χριστιανή; 

Υπάρχει τελικά ασυμβίβαστο μεταξύ χριστιανισμού και φεμινισμού; Μπορούν οι δύο ταυτότητες να συνυπάρξουν ή πρόκειται για έναν αδύνατο συνδυασμό; Δύο γυναίκες παραθέτουν τα επιχειρήματα κάθε πλευράς.
ΛΑΣΚΑΡΙΝΑ ΛΙΑΚΑΚΟΥ
Το πράσινο της Αθήνας και τα πάθη του

Ρεπορτάζ / Το πράσινο της Αθήνας και τα πάθη του

Το πράσινο της πόλης μπορεί να είναι περιορισμένο, αλλά σε αρκετές περιπτώσεις είναι αξιόλογο - και η άνοιξη το φέρνει ξανά στο προσκήνιο, μαζί με τα προβλήματά του. Λύσεις υπάρχουν· το ζητούμενο είναι να εισακουστούν.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ