Γιατί η δίκη Φιλιππίδη θα πρέπει να διδάσκεται σε όλες τις νομικές σχολές;

Γιατί η δίκη Φιλιππίδη θα πρέπει να διδάσκεται σε όλες τις νομικές σχολές; Facebook Twitter
Στη δίκη Φιλιππίδη, η υποστήριξη επώνυμων, γνωστών και με επιρροή ηθοποιών είναι παράδειγμα προς μίμηση. Πολλά μπορεί να κάνει κανείς και κυρίως πολλά μπορεί να μην κάνει. Η σιωπή είναι εύκολη και συνήθως χωρίς κόστος. 
0


ΑΝ ΘΕΛΟΥΜΕ ΝΑ ΑΠΛΟΠΟΙΗΣΟΥΜΕ
εντελώς το θέμα του βιασμού, μπορούμε να το κάνουμε ως εξής: στη μια μεριά στέκονται οι άνθρωποι που πιστεύουν ότι ο βιασμός είναι «φυσιολογικός». Πιστεύουν, δηλαδή, ότι ένας άντρας βιάζει γιατί είναι στη φύση του· γιατί είναι γεμάτος τεστοστερόνη, ορμές και πόθο που κάπως πρέπει να εκφραστεί. 

Αυτή η θεώρηση για τον βιασμό οδηγεί σε άλλες πεποιθήσεις, όπως στο ότι οι γυναίκες οφείλουν να κάνουν σεξ με άντρες για να μην τους οδηγήσουν σε βιασμό, ότι μια έγγαμη γυναίκα οφείλει να «ανακουφίζει» τον άντρα της γιατί αλλιώς θα ψάξει αλλού να ικανοποιηθεί, ότι η σεξεργασία προστατεύει τις μη σεξεργάτριες από βιασμό ή, όπως είχα διαβάσει σ’ ένα φόρουμ στο οποίο μιλούσαν incels, ότι το κράτος πρέπει να διανέμει γυναίκες σε άντρες για να μη γίνονται βίαιοι και αναγκάζονται να βιάζουν. 

Στην άλλη μεριά στέκονται οι άνθρωποι που θεωρούν τον βιασμό ένα έγκλημα που απορρέει από την ανάγκη να εξουσιάζει κανείς ένα σώμα. Πιστεύουν ότι οι άντρες είναι κανονικοί άνθρωποι που δεν έχουν κάποια «φυσική τάση» στη βία και το κακό, θεωρούν τον βιασμό έγκλημα, πιστεύουν ότι η συναίνεση είναι θεμελιώδης στην αναγνώριση του αν υπάρχει ή δεν υπάρχει βιασμός και εντάσσουν τον βιασμό στο εννοιολογικό σπιτάκι της εξουσίας και όχι της φύσης. 

Η Λένα Δροσάκη δεν σιώπησε. Η Κάτια Δανδουλάκη δεν σιώπησε και υπερασπίστηκε έμπρακτα τη Λένα Δροσάκη. Περιέγραψε εύγλωττα ότι «η Λένα έδειχνε τρομαγμένη, ντρεπόταν. Κάποια στιγμή ο Πέτρος άρχισε να δείχνει πιο εκνευρισμένος γιατί δεν πήγαιναν ίσως τα πράγματα όπως θα ήθελε, ήθελε να ελέγχει… υπήρχε μια αστυνόμευση που δεν ήταν ανεκτή σε μια πρόβα».

Αίμα, μελάνι και ιδρώτας έχουν χυθεί από τη δεύτερη κατηγορία για να πειστεί ο νόμος πως ο βιασμός είναι έγκλημα, πως ο συζυγικός βιασμός είναι κάτι που υπάρχει, πως μια γυναίκα δεν πρέπει να θεωρείται ένοχη επειδή φοράει κοντή φούστα και πως ένα χαμόγελο δεν γεννά σεξουαλική υποχρέωση. 

Αυτά τα πράγματα πολλές φορές παρουσιάζονται στον δημόσιο διάλογο σαν δυσνόητες θεωρίες. Και έρχεται η πραγματικότητα να μας μεταφράσει, λίγο απότομα μερικές φορές, το πόσο μεγάλη σημασία έχει η κοσμοθεωρία των ανθρώπων που εμπλέκονται σε μια δίκη. 

Διάβασα ότι εξελίχθηκε ο παρακάτω διάλογος στη δίκη Φιλιππίδη μεταξύ εισαγγελέα και μάρτυρα: 

Εισαγγελέας: Εδώ το κίνητρο ποιο ήταν;
Μάρτυρας: Δεν μπορώ να απαντήσω..
Εισαγγελέας: Δεν είναι ερωτικά τα κίνητρα;
Μάρτυρας: Δεν λείπει στους δράστες η σεξουαλική συνεύρεση.
Εισαγγελέας: Το κίνητρο γενικά ποιο είναι;
Μάρτυρας: Η επιβολή της θέλησης σε έναν άλλο άνθρωπο ή η επιβολή εξουσίας στον χώρο εργασίας ή να αποδεχθεί η γυναίκα…
Εισαγγελέας: Δεν είναι οι ορμές το κίνητρο; Βλέπει μια ωραία γυναίκα και…
Μάρτυρας: Όχι. Γιατί κάθε άνδρας δεν βιάζει μια γυναίκα που θεωρεί ωραία.
Εισαγγελέας: Γιατί ο κατηγορούμενος συνεχίζει με μηνύματα;
Μάρτυρας: Γι’ αυτό ρωτήστε τον κατηγορούμενο… μπορεί να θέλει να συνεχίσει να επιβάλλει τη θέλησή του…
Εισαγγελέας: Χωρίς να πάρω θέση, εγώ κατάλαβα έναν κατηγορούμενο που θέλει σεξ. Έχει τρελαθεί... Έχει ορμές, βιολογικά πράγματα, και έχει τον τρόπο του. Εκμεταλλεύεται την εξουσία του…
Μάρτυρας: Το βιολογικό το βρίσκεις με τη συναίνεση.
Εισαγγελέας: Όταν καλεί για τηλεφωνικό σεξ, θέλει σεξ βιολογικά...

Αν είχε γραφτεί σε βιβλίο φεμινιστικής οπτικής ο συγκεκριμένος διάλογος, η συγγραφέας θα είχε σχολιαστεί για το ότι γίνεται υπερβολικά προφανής και μπορούσε να βρει έναν καλύτερο τρόπο να περάσει το μήνυμα που θέλει. Αν είχε παρουσιαστεί σε παράσταση, θα είχε σχολιαστεί για υπεραπλούστευση σύνθετων νοημάτων και θα είχε υπογραμμιστεί ότι «οι άνθρωποι δεν μιλάνε έτσι». Τραβάει πολύ σε μάκρος αυτό το debate, με τους μεν να επιμένουν ότι ο βιασμός είναι έκφραση ανδρισμού και τις δε να επιμένουν ότι οι άντρες ορίζουν εαυτόν και ο βιασμός είναι έγκλημα. Πιο λιανή δεν θα μπορούσε να κάνει η πραγματικότητά μας αυτή τη βασική, θεμελιώδη διαφορά μεταξύ κοσμοαντιλήψεων. 

Την ίδια στιγμή, από τότε που συνέβη το #MeToo, ακούμε συχνά και συστηματικά για «αλληλεγγύη μεταξύ γυναικών», τη φράση «πίστεψε το θύμα», συνθήματα όπως τα «εγώ, αδελφή μου, σε πιστεύω», «οι γυναίκες πρέπει να στηρίζουν γυναίκες». Και ομοίως, είναι καμιά φορά δύσκολο να σκεφτούμε τι ακριβώς θα πρέπει να κάνουμε όταν συμβαίνει κάτι σε κάποια γυναίκα που ξέρουμε. Εδώ έρχεται πάλι η πραγματικότητα να μας εξηγήσει. Στη δίκη Φιλιππίδη, η υποστήριξη επώνυμων, γνωστών και με επιρροή ηθοποιών είναι παράδειγμα προς μίμηση. Πολλά μπορεί να κάνει κανείς και κυρίως πολλά μπορεί να μην κάνει. Η σιωπή είναι εύκολη και συνήθως χωρίς κόστος. 

Η Λένα Δροσάκη δεν σιώπησε. Η Κάτια Δανδουλάκη δεν σιώπησε και υπερασπίστηκε έμπρακτα τη Λένα Δροσάκη. Περιέγραψε εύγλωττα ότι «η Λένα έδειχνε τρομαγμένη, ντρεπόταν. Κάποια στιγμή ο Πέτρος άρχισε να δείχνει πιο εκνευρισμένος γιατί δεν πήγαιναν ίσως τα πράγματα όπως θα ήθελε, ήθελε να ελέγχει… υπήρχε μια αστυνόμευση που δεν ήταν ανεκτή σε μια πρόβα». Η Μαριάννα Τουμασάτου δεν σιώπησε και δήλωσε «δεν θα έπαιζα ποτέ με τον Πέτρο Φιλιππίδη, γιατί δεν πιστεύω ότι αν αθωωθεί, θα πρόκειται για μια δίκαιη απόφαση». Η Εβελίνα Παπούλια περιέγραψε ένα σκηνικό σεξουαλικής παρενόχλησης από τον ηθοποιό. Πολλές ακόμη ηθοποιοί, όπως η Ζέτα Δούκα, η Πηνελόπη Αναστασοπούλου και η Άννα Μαρία Παπαχαραλάμπους δεν έχουν σιωπήσει, έχουν πάρει θέση και στηρίζουν έμπρακτα αυτό που πιστεύουν ότι είναι σωστό. 

Αυτές οι γυναίκες και η συμπεριφορά τους είναι η μετάφραση των θεωριών που ακούμε για το πώς στηρίζουμε έμπρακτα σε αυτές τις περιπτώσεις. Είναι, επίσης, πρόσωπα με μεγάλη αναγνωρισιμότητα, με κοινό και με επιρροή. Αυτήν τη στιγμή, παιδάκια και εφηβάκια στην Ελλάδα που ακούνε ειδήσεις με τους γονείς τους μετά το σχολείο βλέπουν ηθοποιούς που ξέρουν να παίρνουν θέση για ένα σοβαρό ζήτημα. Αυτά τα πράγματα εγγράφονται, μένουν στις συνειδήσεις. Μπορεί το «ο φεμινισμός λέει να πιστεύω τα θύματα» να μη λέει κάτι που καρφώνεται στο μυαλό, αλλά το «η ηθοποιός που ξέρω στήριξε το θύμα τότε σε μια δίκη» καρφώνεται. 

Η δίκη αυτή, καθώς και τα πρόσωπα που τη συναπαρτίζουν, συμπυκνώνει ένα μεγάλο μέρος της φεμινιστικής θεωρίας και βρίθει πατριαρχικών συμβολισμών. Μπορείς μέσα απ’ αυτή να εξηγήσεις το victim blaming, τη συστημική υποτίμηση της γυναικείας κατάθεσης, τη γυναικεία αλληλεγγύη, την έμφυλη βία, τη σημασία της «Σύμβασης της Κωνσταντινούπολης» για την καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών, τη σημασία της «απόπειρας». Κάποια φωτισμένη νομικός θα κάνει παπάδες όταν τη διδάξει στο πανεπιστήμιο. Ως τότε, περιμένουμε την απόφαση του Εφετείου και, φυσικά, παρακολουθούμε τις σχετικές ειδήσεις, οι οποίες σε αυτό το στάδιο είναι πλέον καθημερινές. 

Οπτική Γωνία
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Οι αλλαγές που φέρνουν στο μεταναστευτικό η πρόσφατη απόφαση της Λειψίας και η νέα πολιτική του Μερτς/ Μεταναστευτικό: Από τη Μέρκελ στον Μερτς και η αλλαγή που φέρνει η απόφαση της Λειψίας

Βασιλική Σιούτη / Μεταναστευτικό: Πώς επηρεάζει την Ελλάδα η αλλαγή πολιτικής της Γερμανίας;

Μετά την εκλογή του Φρίντριχ Μερτς, η Γερμανία αυστηροποιεί τη μεταναστευτική πολιτική της και αναζητά τρόπους για να εξαιρεθεί από την υποχρέωση εφαρμογής της ευρωπαϊκής νομοθεσίας, ώστε να μην κάνει δεκτά νέα αιτήματα ασύλου.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Becca Bloom: Γιατί θεοποιούμε τις ζάπλουτες; 

Οπτική Γωνία / Becca Bloom: Γιατί θεοποιούμε τις ζάπλουτες ενώ δεν έχουμε να φάμε;

Αν νομίζετε ότι η επίδειξη πλούτου προκαλεί σήμερα κοινωνική κατακραυγή, πλανάστε. Άνθρωποι που δυσκολεύονται οικονομικά, αντί να βιώσουν ταξική αφύπνιση, βλέποντας πώς ζει η δισεκατομμυριούχος σταρ του TikTok, θέλουν να μάθουν τα πάντα γι' αυτήν.
ΛΑΣΚΑΡΙΝΑ ΛΙΑΚΑΚΟΥ
Ανήλικοι στην πρώτη γραμμή: Το νέο πρόσωπο της ακροδεξιάς στη Θεσσαλονίκη

Ελλάδα / 13χρονα παιδιά σε νεοναζιστικές συμμορίες: Πώς φτάσαμε εδώ;

Όλο και περισσότεροι έφηβοι και νέοι φαίνεται να γοητεύονται από ακροδεξιές ιδεολογίες. Τι σηματοδοτεί η έκρηξη αυτού του επικίνδυνου φαινομένου; Μιλά στη LiFO ο καθηγητής Πολιτικών Επιστημών του ΑΠΘ, Άρης Στυλιανού.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
« Βρίσκω πολύ πιθανό να δούμε κάποια στιγμή μη λευκό Πάπα»

Οπτική Γωνία / «Βρίσκω πολύ πιθανό να δούμε κάποια στιγμή μη λευκό Πάπα»

Ο επίκουρος καθηγητής Φιλοσοφίας της Θρησκείας της Θεολογικής Σχολής του ΕΚΠΑ και διδάκτορας των πανεπιστημίων Βοστώνης και Λουβέν Χαράλαμπος Βέντης μιλά για την εκλογή του νέου Πάπα, την «επιστροφή» της θρησκείας και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν σήμερα η Καθολική και η Ορθόδοξη Εκκλησία.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Η αντιπολίτευση που υποδύεται πως δεν καταλαβαίνει…

Οπτική Γωνία / Η αντιπολίτευση που υποδύεται πως δεν καταλαβαίνει

Την τελευταία δεκαετία, όλα σχεδόν έχουν αλλάξει στην ελληνική κοινωνία, ιδιαίτερα σε εκείνο το κομμάτι της που βρισκόταν παραδοσιακά και ιστορικά απέναντι στη συντηρητική παράταξη.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΕΛΑΚΗΣ
Επίδομα ανεργίας: Όταν το κράτος αποφασίζει πως θα το ξοδέψεις

Ρεπορτάζ / Επίδομα ανεργίας: Όταν το κράτος αποφασίζει πώς θα το ξοδέψεις

Η απόφαση της κυβέρνησης να καταβάλλεται το επίδομα ανεργίας και άλλες κοινωνικές παροχές σε προπληρωμένη κάρτα, με πλαφόν 50% στην ανάληψη μετρητών, προκαλεί την αγανάκτηση των δικαιούχων. Σχολιάζουν στη LIFO άνεργοι πολίτες, ο γενικός γραμματέας της ΓΣΕΕ και εκπρόσωποι κλάδων που πλήττονται.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
«Empty the Tanks»: Σώστε τα δελφίνια!

Ρεπορτάζ / «Empty the Tanks»: Πότε θα σταματήσει η αιχμαλωσία των δελφινιών;

Η παγκόσμια καμπάνια «Empty the Tanks» εναντιώνεται στην αιχμαλωσία και την εκμετάλλευση των δελφινιών. Πώς εκφράζεται η κινητοποίηση στην Ελλάδα και ποια η τύχη των δελφινιών του Αττικού Ζωολογικού Πάρκου; Μιλούν στη LIFO εκπρόσωποι οργανώσεων, αλλά και ο ιδρυτής του Αττικού Πάρκου.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Υψηλοί τόνοι για τα Τέμπη, χαμηλοί για τα ελληνοτουρκικά 

Οπτική Γωνία / Υψηλοί τόνοι για τα Τέμπη, χαμηλοί για τα ελληνοτουρκικά 

Τα Τέμπη συνεχίζουν να πυροδοτούν εντάσεις μεταξύ κυβέρνησης και αντιπολίτευσης, αντιθέτως στα ελληνοτουρκικά και στο θέμα της πώλησης των Eurofighter στην Τουρκία που απασχόλησε την επικαιρότητα, η κριτική για τη στάση της κυβέρνησης από το ΠΑΣΟΚ και τον ΣΥΡΙΖΑ είναι σε χαμηλούς τόνους.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Οδός Βύρωνος: Ένας δρόμος-ντροπή για τον δημόσιο χώρο

Aθήνα / Οδός Βύρωνος: Ένας δρόμος-ντροπή για τον δημόσιο χώρο

Τα πεζοδρόμια στην καρδιά της πόλης έχουν παραδοθεί στα τουριστικά καταστήματα, αποκλείοντας τους πιο ευάλωτους πολίτες, ενώ η Αθήνα χάνει τον βασικό λόγο ύπαρξής της: να είναι μια πόλη για ανθρώπους.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
ΕΠΕΞ Έχετε «επιστροφή φόρου»: Οι συχνότερες περιπτώσεις phishing

Οπτική Γωνία / «Έχετε επιστροφή φόρου, πατήστε εδώ»: Πώς να γλιτώσεις από το phishing

Παραπλανητικά μηνύματα, αποκάλυψη προσωπικών δεδομένων, χακάρισμα τραπεζικών λογαριασμών. Το phishing είναι πιο συχνό και πολύ πιο επικίνδυνο πιο επικίνδυνο απ' ό,τι νομίζουμε. Μιλά στη LiFO ο καθηγητής Κυβερνοασφάλειας στο Τμήμα Ψηφιακών Συστημάτων του Πανεπιστημίου Πειραιώς και επικεφαλής της Εθνικής Ομάδας Κυβερνοασφάλειας, Χρήστος Ξενάκης.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Το χρονικό των χαμένων βίντεο των Τεμπών

Οπτική Γωνία / Το χρονικό των χαμένων βίντεο των Τεμπών

Η υπόθεση των χαμένων βίντεο των Τεμπών αναδεικνύει, για ακόμη μία φορά, λανθασμένους χειρισμούς που έγιναν σε κρίσιμες φάσεις της ανακριτικής διαδικασίας, αφήνοντας πλήθος αναπάντητων ερωτημάτων.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
ΕΠΕΞ Ιλιρίντα Μουσαράι: «Ο πατέρας μου κατάφερε φέτος για πρώτη φορά να ψηφίσει και να αισθανθεί πολίτης όχι στην Ελλάδα, όπου ζει εδώ και τριάντα χρόνια, αλλά στην Αλβανία»

Πολιτική /  Ιλιρίντα Μουσαράι: «Η Αλβανία δεν είναι η “Κολομβία της Ευρώπης”»

Με αφορμή τις αλβανικές κοινοβουλευτικές εκλογές της 11ης Μαΐου, μία επίκαιρη συζήτηση με την Ιλιρίντα Μουσαράι, την αλβανικής καταγωγής πολιτική επιστήμονα και υποψήφια διδάκτορα στο Τμήμα Κοινωνιολογίας του ΕΚΠΑ.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
ΕΠΕΞ Πόσο κοστίζει σήμερα το μεγάλωμα ενός παιδιού στην Ελλάδα;

Ρεπορτάζ / Είσαι γονιός στην Ελλάδα; Θα γονατίσεις οικονομικά

Πόσο κοστίζει το μεγάλωμα ενός παιδιού στην Ελλάδα και πώς σχετίζεται με το δημογραφικό προβλημα; Τα έξοδα ξεκινούν από τη βρεφική ηλικία και αυξάνονται σταδιακά. Τι αναφέρουν οι ίδιοι οι γονείς, τι συμβουλεύουν οι ειδικοί επιστήμονες και τι μέτρα έχει λάβει η κυβέρνηση;
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Φυλακές Κορυδαλλού: Πότε θα πάνε στον Ασπρόπυργο και ποιο είναι το σχέδιο για την τύχη των παλιών κτιρίων

Ρεπορτάζ / Πότε θα φύγουν τελικά οι φυλακές από τον Κορυδαλλό;

Η απομάκρυνση των φυλακών Κορυδαλλού και η μεταφορά τους στον Ασπρόπυργο αποτελεί πάγιο αίτημα της τοπικής κοινωνίας και είναι ένα έργο βαρύνουσας σημασίας. Πότε θα γίνει η μετεγκατάστασή τους και πώς θα αξιοποιηθούν τα παλιά κτίρια;
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ