Το Τετράγωνο (The Square)

0

Ένας σεβαστός επιμελητής μουσείου σύγχρονης τέχνης οδηγείται σε υπαρξιακή κρίση με αφορμή την έκθεση «Τετράγωνο», μια εγκατάσταση που προσκαλεί τους περαστικούς στον αλτρουισμό, υπενθυμίζοντάς τους τον ρόλο τους ως υπεύθυνων συνανθρώπων.

Το Τετράγωνο του Ρούμπεν Όστλουντ ακολουθεί την προπέρσινη επιτυχία του Ανωτέρα Βία και κατακεραυνώνει τον «σουηδισμό» όχι μόνο της ορθής ψυχρότητας αλλά και της πολύπλευρης εκμετάλλευσης σε μια χώρα με βαθιά θέματα και μια επίφαση πολιτισμένης ανωτερότητας, αποσπώντας τον Χρυσό Φοίνικα στο Φεστιβάλ Καννών του 2017.

Ο αρνητικός ήρωας είναι επιμελητής στο Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης και μια κλοπή τον οδηγεί σε μια πικρότατη συνειδητοποίηση της αμετροέπειάς του, όταν ζητάει με έξυπνο και άκομψο τρόπο το κινητό και το πορτοφόλι του πίσω, τοποθετώντας φυλλάδια καμουφλαρισμένης απειλής στις πόρτες μιας εργατικής πολυκατοικίας στα προάστια, εκεί όπου ο locator τον ειδοποιεί πως βρίσκεται η συσκευή του.

Το σύστημά του καταρρέει σαν χάρτινη ψευδαίσθηση, όλα τού πάνε στραβά και ο πραγματικός κόσμος, με την ανέχεια και τα υπαρκτά, σαφώς πιο επείγοντα από τις εικαστικές εγκαταστάσεις προβλήματα, καραδοκεί στις παρυφές της κάλπικης καλλιτεχνικής παρέμβασης, αφού το Τετράγωνο που διαφημίζει ως έργο αιχμής στο μουσείο του δεν είναι παρά μια προσβλητική, εικονική προσομοίωση της κοινωνικής πραγματικότητας.

Ή, τουλάχιστον, έτσι αποδεικνύεται από τη συγκυρία σε μια σκηνή συνέντευξης Τύπου, όπου ο επιμελητής καλείται να εξηγήσει στους δημοσιογράφους τις προθέσεις της εννοιολογικής του συνεισφοράς, την ίδια ώρα που η αίθουσα βράζει εναντίον του ‒ κατά έναν ενδιαφέροντα τρόπο, από τις Κάννες που προβλήθηκε η ταινία μέχρι σήμερα έχουν έλθει τα πάνω κάτω στην κινηματογραφική κοινότητα, με τις αποκαλύψεις για ανάρμοστη συμπεριφορά να θέτουν, αυτήν τη φορά πιο επιτακτικά, επί τάπητος το θέμα του διαχωρισμού της ηθικής του καλλιτέχνη από τη δράση του στη ζωή, απαιτώντας την ενιαία στάση των δύο.

Ο Όστλουντ συγκρούεται με τους αριστερούς του χαβιαριού, που λένε και οι Γάλλοι, και τους «δίνει» κανονικά, ειδικά με μια σκληρή σκηνή ανθολογίας όπου ένας καλλιτέχνης που προσποιείται τον γορίλα ξεφτιλίζει τους συνδαιτυμόνες που πιστεύουν πως θα δουν μια ακόμη παράσταση προχωρημένου στοχασμού από ασφαλή απόσταση ‒ και ταυτόχρονα, φέρνει εμάς, τους θεατές, σε παρόμοια αμηχανία, χωρίς να αισθανθεί την ανάγκη να μας εξηγήσει πώς ολοκληρώνεται όλο αυτό το μαρτύριο.

Εκτός από αυτή την επώδυνη, άβολη και εν τέλει σουρεαλιστικά σατιρική μαχαιριά στην προσποίηση της τέχνης, η καθαρά κωμική συνεύρεση του Κρίστιαν με την Αν, μια κοπέλα που του είχε πάρει συνέντευξη μερικές ημέρες πριν και τώρα τον βάζει σε υποψίες γιατί μετά το σεξ προθυμοποιείται (ύποπτα, υπονοεί εκείνος) να πετάξει στα σκουπίδια το χρησιμοποιημένο προφυλακτικό του, είναι οι δύο καλύτερες σεκάνς μιας έξυπνης ταινίας που ψαλιδίζεται από τον εαυτό της.

Συνολικά, ωστόσο, δεν φροντίζει να μαζέψει το μακρύ υλικό και τις καλές ιδέες του που απλώνονται σε δυόμισι ώρες και χάνουν συχνά την ισορροπία τους στο ήδη γνωστό, τεντωμένο σκοινί της αφαιρετικής διανόησης και της ανδρικής υποκρισίας, όπως είχε προαναγγείλει πανηγυρικά και εξίσου παρατεταμένα, δύο χρόνια νωρίτερα, και στο Ανωτέρα Βία.

Oscars Critics
0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Στο «F1», o Μπραντ Πιτ θυμίζει τους σταρ μιας άλλης εποχής

Οθόνες / Στο «F1», o Μπραντ Πιτ θυμίζει τους σταρ μιας άλλης εποχής

Ο Μπραντ Πιτ, σε έναν μεγαλειώδη αναχρονισμό σε σύγκριση με τους ζορισμένους άνδρες του σύγχρονου κινηματογράφου, παίζει την ψυχούλα που όλοι φανταζόμαστε στο «F1», έναν (καθόλου σκοτεινό) ιππότη της ασφάλτου, ριψοκίνδυνο για το fun της ιστορίας, σε πλήρη έλεγχο της κατάστασης, πιστό στο σχεδόν ερωτικό του ραντεβού με τον φακό.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
10 κινηματογραφικές προβολές-events που δεν πρέπει να χάσετε φέτος το καλοκαίρι

Οθόνες / 10 θρυλικές ταινίες που θα δούμε φέτος στα θερινά

Πέρα από τις ταινίες της διανομής, το καλοκαίρι διεξάγονται events, φεστιβάλ κaι αφιερώματα που (επανα)συστήνουν θησαυρούς από το κινηματογραφικό παρελθόν. Επιλέγουμε μια προβολή από δέκα τέτοιες δράσεις, στις οποίες κάθε σινεφίλ αξίζει να χτυπήσει κάρτα. 
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Κατερίνα Γιουλάκη (1938-2025): «Η θεία όλων μας»

Απώλειες / Κατερίνα Γιουλάκη (1938-2025): «Η θεία όλων μας»

Η αγαπημένη ηθοποιός, που έφυγε πλήρης ημερών πριν από λίγες ημέρες, υπήρξε η επιτομή της Ελληνίδας θείας, τόσο στην τηλεόραση όσο και στον κινηματογράφο. Ο ανιψιός της, Φώτης Σεργουλόπουλος, θυμάται στιγμές μαζί της.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Γιατί να δει κανείς το «Φοινικικό σχέδιο» αν δεν είναι φαν του Γουές Άντερσον;

The Review / Γιατί να δει κανείς το «Φοινικικό σχέδιο» αν δεν είναι φαν του Γουές Άντερσον;

O Χρήστος Παρίδης συζητά με τη Βένα Γεωργακοπούλου για την τελευταία ταινία του Τεξανού δημιουργού. Πρόκειται, τελικά, για μια αντικαπιταλιστική αλληγορία της εποχής μας;
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
«Army of Lovers», όπως «Στρατός Εραστών»

Οθόνες / «Army of Lovers»: Μια ταινία για τα ζευγάρια εραστών του Ιερού Λόχου

Ο σκηνοθέτης Λευτέρης Χαρίτος εξηγεί πώς αποφάσισε να θίξει ένα θέμα που για αιώνες θεωρείται ταμπού: τις ερωτικές σχέσεις μεταξύ αντρών στην Αρχαία Ελλάδα, ακόμη και στο πεδίο της μάχης.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Tsoula Festival

Μουσική / Tsoula Festival: Το πιο φρέσκο νησιώτικο φεστιβάλ στήνεται στην Αστυπάλαια

Με όνομα εμπνευσμένο από το παραδοσιακό φυλαχτό του νησιού, το φεστιβάλ που οραματίστηκαν τρεις δημοσιογράφοι στρέφει τα βλέμματα στην «πεταλούδα του Αιγαίου» – και έχουμε αποκλειστικά το πλήρες πρόγραμμά του.
ΖΩΗ ΠΑΡΑΣΙΔΗ
Τζόυς Ευείδη

Οι Αθηναίοι / Τζόυς Ευείδη: «Φαίνομαι πολύ κουλ; Μπα, ρόλος είναι»

Αν της είχαν κάνει στο θέατρο όσες επαγγελματικές προτάσεις είχε ως σερβιτόρα, θα ήταν η Βουγιουκλάκη – όπως λέει. Κι αν και συχνά αυτολογοκρίνεται, δεν κρύβεται πίσω από τις λέξεις. Είναι μια αγαπητή κωμική ηθοποιός, που κάποτε ήθελε να παίξει δραματικούς ρόλους. Και είναι η Αθηναία της εβδομάδας.
ΖΩΗ ΠΑΡΑΣΙΔΗ
Sonny boy: Ο Αλ Πατσίνο με τα δικά του λόγια

Pulp Fiction / Sonny boy: Ο Αλ Πατσίνο με τα δικά του λόγια

Mε αφορμή την βιογραφία του που μόλις κυκλοφόρησε στα Ελληνικά, ανατρέχουμε στη ζωή και την καριέρα του κορυφαίου σταρ, που προσπάθησε πολύ να αποφύγει τη διασημότητα, αλλά, ευτυχώς για εμάς, απέτυχε.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ