Η συντηρητική αντιπολίτευση της Αλβανίας επιχειρεί μια θεαματική επιστροφή στην εξουσία, με τη βοήθεια του ανθρώπου που ανέλαβε την εκστρατεία του Ντόναλντ Τραμπ για τις εκλογές του 2024, σύμφωνα με ρεπορτάζ του Politico.
Ο Κρις ΛαΣιβίτα, κορυφαίος Ρεπουμπλικανός στρατηγικός σύμβουλος, συνεργάζεται πλέον με το Δημοκρατικό Κόμμα Αλβανίας και τον ηγέτη του Σαλί Μπερίσα, με στόχο την ανατροπή του Έντι Ράμα, ο οποίος κυβερνά τη χώρα τα τελευταία 12 χρόνια.
Η παρέμβαση του ΛαΣιβίτα, που πιστώνεται την προεκλογική νίκη του Τραμπ το 2024, δίνει νέα δυναμική στην αλβανική αντιπολίτευση, ενώ εντείνει τις ανησυχίες στη Δύση για πιθανή ανατροπή της πολιτικής ισορροπίας σε μια χώρα-κλειδί για τα Βαλκάνια.
Ο 80χρονος Σαλί Μπερίσα, πρώην πρόεδρος και πρωθυπουργός, είναι ιστορικό πρόσωπο της αλβανικής πολιτικής, καθώς πρωτοστάτησε στην πτώση του κομμουνιστικού καθεστώτος στις αρχές της δεκαετίας του ’90. Ωστόσο, το 2021, οι Ηνωμένες Πολιτείες τον κήρυξαν persona non grata λόγω «σοβαρής διαφθοράς», γεγονός που τον απομάκρυνε από το πολιτικό προσκήνιο και προκάλεσε χρόνια εσωστρέφεια στο κόμμα του.
Παρά την πολιτική απομόνωση και τον κατ’ οίκον περιορισμό που του επιβλήθηκε στο πλαίσιο δικαστικής έρευνας, ο Μπερίσα επέστρεψε δυναμικά το 2024, αφού κέρδισε νομικά τη διεκδίκηση της ηγεσίας του Δημοκρατικού Κόμματος.
«Ο ΛαΣιβίτα δεν αποθαρρύνθηκε από την κατάσταση του Μπερίσα, αντίθετα, τον ενέπνευσε», δήλωσε ο εκπρόσωπος του κόμματος Άλφρεντ Λέλα στο Politico.
Η εκλογική μάχη της Κυριακής θεωρείται ιδιαίτερα κρίσιμη, καθώς η νίκη του Μπερίσα θα μπορούσε να σημάνει στροφή της Αλβανίας προς το συντηρητικό-τραμπικό πολιτικό μοντέλο σε μια περιοχή που ήδη δέχεται πιέσεις από Ρωσία και Κίνα.
Η κυβέρνηση Ράμα έχει κατηγορηθεί από διεθνείς παρατηρητές για «συγκέντρωση εξουσίας» και «μονοκομματικό έλεγχο του κράτους», ωστόσο διατηρεί προβάδισμα στις δημοσκοπήσεις, με ποσοστά γύρω στο 48%, έναντι 38% των Δημοκρατικών. Πρώτη φορά φέτος επιτρέπεται η ψήφος της διασποράς, γεγονός που θα μπορούσε να επηρεάσει το τελικό αποτέλεσμα.
Ο Έντι Ράμα, ζωγράφος και πρώην δήμαρχος Τιράνων, έχει καλλιεργήσει έντονα το προφίλ του «Δυτικού ηγέτη», έχοντας στενές σχέσεις με αξιωματούχους της ΕΕ και συμβούλους όπως ο Άλαστερ Κάμπελ και ο Τόνι Μπλερ. Ωστόσο, έχει και εκείνος στραφεί προς τον Τραμπ τα τελευταία χρόνια, αποκαλώντας τον σε πρόσφατη συνέντευξη «ευλογία για όλους» και υποστηρίζοντας πως «ο Θεός τον έσωσε όχι μόνο για την Αμερική, αλλά και για την Ευρώπη».
Επιπλέον, ο Ράμα παραχώρησε στον Τζάρεντ Κούσνερ, γαμπρό του Τραμπ, 99ετή μίσθωση για την ανάπτυξη του νησιού Σαζάν και παραθαλάσσιας γης στον ποταμό Βιόσα – έργα μεγάλης οικονομικής σημασίας.
Η όξυνση της πολιτικής αντιπαράθεσης προκαλεί ανησυχία για την πορεία ένταξης της Αλβανίας στην ΕΕ, η οποία αποτελεί μείζον ζήτημα για την πλειοψηφία των πολιτών. Η Αλβανία, μαζί με το Μαυροβούνιο, θεωρείται από τις χώρες-προηγμένες υποψήφιες προς ένταξη, με τον Ράμα να δεσμεύεται ότι θα εξασφαλίσει την ένταξη μέχρι το 2030.
Ωστόσο, όπως σημειώνει η αναλύτρια του Atlantic Council Βαλμπόνα Ζενέλι, «η τοξικότητα της αντιπαράθεσης ανάμεσα σε Ράμα και Μπερίσα κρατά τη χώρα πίσω». Η ίδια καλεί σε ανανέωση του πολιτικού συστήματος και μετατόπιση της δημόσιας συζήτησης από τα πρόσωπα στις πολιτικές.
Με πληροφορίες από Politico