Η Χιλή οδεύει την Κυριακή σε μια από τις πιο, όπως χαρακτηρίζει το CNN, «αντιφατικές προεδρικές εκλογές» των τελευταίων δεκαετιών, με βασικούς υποψήφιους ένα ιστορικό στέλεχος του κομμουνιστικού κόμματος, δύο υπερσυντηρητικούς υποψήφιους και μια κοινωνία που «βράζει» από εγκληματικότητα, και τη δυσαρέσκεια προς την κυβέρνηση του προέδρου Γκαμπριέλ Μπόριτς.
Οι αναλυτές συμφωνούν σε ένα πράγμα: οι ψηφοφόροι στη Χιλή ετοιμάζονται να αλλάξουν πορεία, αλλά ακόμη δεν είναι ξεκάθαρο το πού, καθώς δεν συγκλίνουν οι προγραμματικές δηλώσεις των υποψηφίων.
Χιλή: Οι βασικοί διεκδικητές της προεδρίας
Στην κάλπη θα βρεθούν οκτώ υποψήφιοι, όμως τρεις έχουν ξεχωρίσει:
- Τζανέτ Χάρα, 51 ετών, ιστορικό στέλεχος του Κομμουνιστικού Κόμματος και πρώην υπουργός Εργασίας.
- Χοσέ Αντόνιο Καστ, ακροδεξιός πολιτικός με ατζέντα έντονα συντηρητική και συχνές συγκρίσεις με τον Ντόναλντ Τραμπ.
- Γιοχάνες Κάιζερ, υπερφιλελεύθερος YouTuber-πολιτικός, που εμφανίζεται ακόμη πιο «σκληρός» πολιτικά, τουλάχιστον, από τον Καστ.
Η Χάρα προηγείται στις δημοσκοπήσεις, όμως οι δεσμοί της με την εξαιρετικά αντιδημοφιλή κυβέρνηση Μπόριτς τη δυσκολεύουν ως προς το να εξασφαλίσει την τελική νίκη, περιγράφει το CNN. Τόσο πολύ, που έχει αρχίσει να αποστασιοποιείται από το ίδιο της το κόμμα και αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο ακόμη και να «παγώσει» την κομματική της ιδιότητα αν εκλεγεί.
Στο πρόγραμμά της δεσμεύεται για ενίσχυση της εγχώριας παραγωγής, αύξηση κατώτατου μισθού και ενδυνάμωση των εργατικών δικαιωμάτων. Παράλληλα αναγνωρίζει ότι η ασφάλεια είναι το κυρίαρχο ζήτημα και στηρίζει την κατασκευή νέων φυλακών, την ενίσχυση της αστυνομίας και την τεχνολογική θωράκιση των συνόρων.
Πίσω της ακολουθεί ο Χοσέ Αντόνιο Καστ, ο οποίος «καθρεφτίζει» αρκετές από τις πολιτικές του Τραμπ: κλείσιμο συνόρων, απομάκρυνση περίπου 300.000 μεταναστών που ζουν στη Χιλή χωρίς χαρτιά, αλλά και παραδοσιακά συντηρητικές θέσεις ενάντια στην άμβλωση, στον γάμο ομόφυλων ζευγαριών και στη μετανάστευση γενικότερα. Σε προηγούμενη προεδρική εκστρατεία είχε προτείνει ακόμη και… τάφρους στα βόρεια σύνορα για να αποτραπεί η είσοδος μεταναστών.
Το 2019 ίδρυσε το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα της Χιλής, που έφερε την ακροδεξιά στο κέντρο του πολιτικού διαλόγου. Το θέμα της σχέσης του πατέρα του με το ναζιστικό κόμμα, που είχε αποκαλύψει το Associated Press, έχει αναφερθεί ελάχιστα φέτος. Ο ίδιος αρνείται ότι υπήρξε ναζί, μιλώντας για «υποχρεωτική στράτευση».
Ο Κάιζερ: ο ακόμη πιο δεξιά υποψήφιος που ξαφνικά ανεβαίνει
Στις τελευταίες εβδομάδες, ωστόσο, έχει ανέβει δυναμικά ένας νέος ακροδεξιός διεκδικητής: ο Γιοχάνες Κάιζερ. Με ένα μείγμα υπερφιλελεύθερων ιδεών, αυστηρής πολιτικής στον τομέα του σωφρονισμού και σκληρών μέτρων λιτότητας, ο Κάιζερ έχει τραβήξει το ενδιαφέρον ψηφοφόρων που αποζητούν μία «μεγάλη αλλαγή».
Σε πρόσφατη συνέντευξή του πρότεινε ακόμη και την αποστολή μεταναστών με ποινικό μητρώο στη διαβόητη φυλακή Cecot του Ελ Σαλβαδόρ. Έχει φτάσει μάλιστα στο σημείο να δηλώνει ότι «στα δεξιά του βρίσκεται μόνο ο Τζένγκις Χαν».
Η ανασφάλεια είναι το κυρίαρχο ζήτημα στη Χιλή. Τα στοιχεία δείχνουν ότι τα θύματα εγκληματικών ενεργειών αυξάνονται σταθερά από το 2021, ενώ μεγάλα τμήματα της κοινωνίας θεωρούν ότι η κατάσταση έχει ξεφύγει του οποιουδήποτε ελέγχου. Όλοι οι υποψήφιοι υπόσχονται «σκληρή στάση απέναντι στο έγκλημα», αλλά μένει να φανεί ποιος θα πείσει το εκλογικό σώμα.
Αν κανείς δεν συγκεντρώσει πάνω από 50%, οι δύο πρώτοι θα αναμετρηθούν σε δεύτερο γύρο στις 14 Δεκεμβρίου. Οι αναλυτές εκτιμούν ότι η Χάρα θα κερδίσει με μικρή διαφορά την πρώτη Κυριακή, αλλά θα βρεθεί αντιμέτωπη με μια πολύ πιο ενωμένη δεξιά στον δεύτερο γύρο.
Όπως τονίζει ο πολιτικός αναλυτής Γκιγιέρμο Χολτσμάν, μεγάλο μέρος των πολιτών δεν αυτοπροσδιορίζεται ούτε ως αριστερό ούτε ως δεξιό, αλλά αναζητά πρακτικές λύσεις: «Οι απαντήσεις που ψάχνουν οι ψηφοφόροι βρίσκονται σήμερα στη δεξιά. Η ακροδεξιά νομιμοποιείται, δεν θεωρείται πια υπερβολή αλλά ρεαλιστική επιλογή.»
Με πληροφορίες από CNN
