Ανατρεπτική θεωρία: O Ντα Βίντσι έβλεπε όντως τον κόσμο διαφορετικά εξαιτίας των ματιών του

Ίσως είναι κυριολεκτικό πως ο Λεονάρντο Ντα Βίντσι μπορούσε να δει τον κόσμο διαφορετικά, σύμφωνα με νέα μελέτη η οποία επικεντρώνεται στα μάτια του.

Η θεωρία που προκύπτει κάνει λόγο για μια σπάνια κατάσταση στα μάτια η οποία βοήθησε τον ντα Βίντσι να ζωγραφίζει την απόσταση και το βάθος των αντικειμένων σε επίπεδες επιφάνειες με ακρίβεια που τον έκανε διάσημο και τόσο ξεχωριστό.

Ο Ντα Βίντσι, ένας από τους πιο διάσημους ζωγράφους του κόσμου, είχε διαλείπουσα εξωτροπία, ένα είδος κακής ευθυγράμμισης οφθαλμού, όπου το ένα μάτι στρέφεται προς τα έξω, σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύθηκε την Πέμπτη στο περιοδικό JAMA Ophthalmology.

Ένα γλυπτό του Δαβίδ, που φημολογείται ότι είναι η απεικόνιση του νεαρού Λεονάρντο ντα Βίντσι, εμφανίζει αυτή την κατάσταση, σύμφωνα με τη μελέτη.

«Κοιτάζοντας το έργο του, παρατήρησα την έντονη απόκλιση των ματιών σε όλους τους πίνακές του», εξήγησε ο συγγραφέας της μελέτης,  Christopher Tyler, καθηγητής έρευνας στο City University του Λονδίνου και το Ινστιτούτο Smith-Kettlewell Eye Research Institute στο Σαν Φρανσίσκο.

Αναλύοντας την κατεύθυνση του βλέμματος σε έξι πιθανές αυτοπροσωπογραφίες του ζωγράφου - δύο γλυπτά, δύο ελαιογραφίες και δύο σχέδια - ο καθηγητής βρήκε ότι τα έργα παρουσίαζαν σημάδια εξωτροπίας.

Ένα από τα έργα αυτά είναι και «Ο Σωτήρας του Κόσμου» (Salvator Mundi) για το οποίο δεν υπάρχει ένδειξη πως είναι αυτοπροσωπογραφία του Λεονάρντο, αλλά ενδέχεται να έχει συλλάβει κάποια στοιχεία από την εμφάνισή του.

Ο Tyler πιστεύει ότι το αριστερό μάτι του ντα Βίντσι είχε επηρεαστεί από την κατάσταση, αλλά δεν είναι εύκολο να το βεβαιώσει.

Η εξωτροπία των οφθαλμών είναι μια μορφή στραβισμού που επηρεάζει περίπου το 1% του παγκόσμιου πληθυσμού.

Η εξωτροπία του ζωγράφου του επέτρεπε να δει τον κόσμο από διαφορετική οπτική γωνία. «Αυτό που έβλεπε έμοιαζε περισσότερο με έναν επίπεδο καμβά και όχι όπως σε εμάς, σαν μια τρισδιάστατη οθόνη», είπε ο Tyler προσθέτοντας πως αυτό τον διευκόλυνε να μεταφέρει τις εικόνες σε καμβά.

Αυτή η κατάσταση έρχεται σε αντίθεση με την κανονική όραση του άλλου ματιού του που τον βοηθούσε να αναπτύξει μια ισχυρή κατανόηση των τρισδιάστατων αντικειμένων. Ο ερευνητής δήλωσε ότι αυτή η δυνατότητα επέτρεψε στα περισσότερα έργα τέχνης του να έχουν την ακριβή σκίαση η οποία είναι γνωστό χάρισμα των έργων του.

Παρόμοιες ερευνητικές τεχνικές έχουν χρησιμοποιηθεί για να αποδείξουν ότι άλλοι μεγάλοι ζωγράφοι, όπως ο Ρέμπραντ και ο Ντεγκά, είχαν επίσης οφθαλμολογικά ζητήματα με την στερεοσκοπική τους όραση.

Ο Δρ. Julius Oatts, επίκουρος καθηγητής στο Τμήμα Οφθαλμολογίας στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια, αποκάλεσε τα ευρήματα ενδιαφέροντα. «Υπάρχουν πολλές αβεβαιότητες σχετικά με το αν οι εικόνες απεικονίζουν πραγματικά τον ντα Βίντσι και αν απεικονίζουν τα μάτια ρεαλιστικά», σημείωσε ωστόσο ο Oatts, ο οποίος δεν συμμετείχε στη μελέτη.