Το ρόλο που παίζουν οι ίδιοι οι χρήστες του internet και των μέσων κοινωνικής δικτύωσης στη διαμόρφωση απόψεων, τάσεων και περιεχομένου, με τη σημμετοχή τους ή μη, εξετάζει μια πολύ ενδιαφέρουσα διαδικτυακή έρευνα, που διενήργησαν τα Εργαστήρια Εφαρμογών Πληροφορικής και Ηλεκτρονικών Μέσων του Τμήματος Δημοσιογραφίας και Μέσων Μαζικής Επικοινωνίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.
Η έρευνα που αποπειράται να δώσει απαντήσεις σε θέματα όπως το τι κάνει viral μια είδηση ή κάποιο περιεχόμενο όπως φωτό ή βίντεο και τι ωθεί τους χρήστες να πατήσουν like να tweet-άρουν ή να μοιραστούν περιεχόμενο, δείχνει ότι "οι αριθμοί των ταυτόχρονων χρηστών, των αναγνωστών μιας δημοσίευσης, ο συγγραφέας ή πηγή προέλευσης του κειμένου, καθώς και το πλήθος των κοινοποιήσεων (shares, re-tweets) και likes σε έναν ιστότοπο ΜΜΕ, καθίστανται ιδιαίτερα σημαντικοί, στο τι πιστεύει ο κάθε χρήστης σε σχέση με την επιρροή που υφίσταται ο ίδιος, όσο και οι φίλοι του και ο κοινωνικός του περίγυρος".
Όπως αναφέρει με δημοσίευμά του το ΑΠΕ, "στην έρευνα συμμετείχαν 9.150 χρήστες του διαδικτύου (5.845 γυναίκες και 3.305 άνδρες, 10 έως 79 ετών), οι οποίοι απάντησαν σε ερωτηματολόγιο σχετικά με θέματα ευχρηστίας και λειτουργικότητας διαδικτυακών τόπων, όπως επίσης και σε συνάφεια με τις προσωπικές προτιμήσεις και επιλογές τους.
Τα ΜΜΕ που συνεργάστηκαν στην έρευνα ήταν ένα μεγάλο ειδησεογραφικό portal, η ιστοσελίδα εφημερίδας νησιωτικής περιοχής, η ιστοσελίδα τηλεοπτικού σταθμού πανελλαδικής εμβέλειας, καθώς και ενός ραδιοφωνικού σταθμού της Αττικής, ενώ αξιοποιήθηκε η δυνατότητα συλλογής απαντήσεων μέσα από την ηλεκτρονική αλληλογραφία (email) και τους λογαριασμούς του ΑΠΘ στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
"Προέκυψε πως οι αριθμοί των ταυτόχρονων χρηστών, των αναγνωστών ενός άρθρου/ δημοσίευσης, καθώς και το πλήθος των κοινοποιήσεων (shares, re-tweets)/ αγαπημένων (likes) καθίστανται ιδιαίτερα σημαντικοί στη διαμόρφωση απόψεων και στην αλληλεπίδραση ανθρώπου υπολογιστή", αναφέρεται στα συμπεράσματα της έρευνας, που ξεκίνησε στις 1/1/2014 και ολοκληρώθηκε στις 30/3/2014.
Πιο συγκεκριμένα, από την ανάλυση των απαντήσεων στο ερωτηματολόγιο, όπου οι χρήστες βαθμολόγησαν τους παράγοντες που διαμορφώνουν γνώμη σε κλίμακα 1 έως 5 (όσο πιο μεγάλος ο αριθμός τόσο πιο μεγάλη και η επιρροή), προέκυψαν τα εξής:
«Ιντερνετικός ναρκισσισμός»
Τα πολλά "likes" και "shares" σε ένα δημοσίευμα στο διαδίκτυο είναι πολύ πιθανό να προσελκύσουν ακόμη περισσότερους αναγνώστες. Οι χρήστες που συμμετείχαν στην έρευνα βαθμολόγησαν την επιρροή που ασκεί το πλήθος των κοινοποιήσεων/ προτιμήσεων, σε βαθμό 2,28 για τους ίδιους, σε βαθμό 2,74 για τους φίλους τους και σε βαθμό 3,06 για τον κοινωνικό τους περίγυρο.
«Η δύναμη του συγγραφέα»
Η πηγή (source) και ο συγγραφέας ενός άρθρου εύλογα αποτελεί ένα ακόμη κριτήριο, βάσει του οποίου ο χρήστης θα επιλέξει ή όχι να το "κλικάρει". Οι συμμετέχοντες στην έρευνα βαθμολόγησαν την επιρροή που τους ασκεί ο συγκεκριμένος παράγοντας με 3,36 και αντίστοιχα σε βαθμό 3,2 για τους φίλους τους και 3,34 για τον κοινωνικό τους περίγυρο.
«Πόσοι είδαν αυτή τη δημοσίευση;»
Όσον αφορά την επιρροή που ασκεί το πλήθος των χρηστών που διάβασαν/ είδαν ένα άρθρο (online article), οι συμμετέχοντες στην έρευνα τη βαθμολόγησαν με 2,49 για τους ίδιους, με 2,71 για τους φίλους τους και με 3,1 για τον κοινωνικό τους περίγυρο.
«Online Users»
Πολλαπλασιαστικό παράγοντα, ως προς τη δημοφιλία ενός δημοσιεύματος, συνιστά και το πλήθος των χρηστών που είναι ταυτόχρονα συνδεδεμένοι στον ίδιο διαδικτυακό τόπο (online users). Οι συμμετέχοντες στην έρευνα δήλωσαν πως επηρεάζονται από την παράμετρο αυτή σε βαθμό 2,3, ενώ για τους φίλους τους έκριναν πως επηρεάζονται σε βαθμό 2,48 και για τον κοινωνικό τους περίγυρο σε βαθμό 2,91.
«Εμείς και οι άλλοι»
Από τα πλέον ενδιαφέροντα ευρήματα της έρευνας είναι, ότι οι ερωτηθέντες χρήστες θεωρούν ότι το "κλίμα" που διαμορφώνουν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης επηρεάζει τη γνώμη τους για ένα άρθρο/ διαδικτυακό ενημερωτικό μέσο λιγότερο, έναντι των φίλων τους και του κοινωνικού τους περίγυρου.
«Τα ευρήματα επιβεβαιώνουν την ύπαρξη του φαινομένου του Τρίτου Προσώπου στη διαδικτυακή δραστηριότητα (Web Third-Person Effect, WTPE), φαινόμενο που αναφέρεται στην τάση των ατόμων να εκτιμούν ότι τα μηνύματα που μεταδίδουν τα ΜΜΕ επηρεάζουν περισσότερο τους άλλους παρά τους ίδιους» εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο υποψήφιος Διδάκτορας του Εργαστηριού Εφαρμογών Πληροφορικής στα Μέσα Μαζικής Επικοινωνίας του Τμήματος Δημοσιογραφίας και Μέσων Μαζικής Επικοινωνίας Νίκος Αντωνόπουλος, μέλος της ομάδας του ΑΠΘ που εκπόνησε την έρευνα.
σχόλια