Μεγάλη νίκη του Vouliwatch για τη διαφάνεια και σοβαρή ήττα για τη λογοδοσία, καθώς η ανεξάρτητη πρωτοβουλία κατάφερε, έπειτα από πιέσεις, τη δημοσιοποίηση των αποτελεσμάτων του ελέγχου της Επιτροπής της Βουλής για τα οικονομικά των κομμάτων.

 

Η Επιτροπή Ελέγχου της Βουλής για τα Οικονομικά των Κομμάτων είναι υποχρεωμένη να δημοσιεύει τα αποτελέσματα του ελέγχου που διενεργεί στα οικονομικά των κομμάτων τα οποία λαμβάνουν κρατική χρηματοδότηση. Μέχρι σήμερα, έχει δημοσιεύσει συνολικά τρεις ετήσιες εκθέσεις για τα έτη 2015, 2016 και 2017 αντίστοιχα. Και στις τρεις αυτές εκθέσεις, η Επιτροπή, ενώ διαπίστωνε γενικά παραβάσεις της νομοθεσίας από τα κόμματα δεν έδινε αναλυτικά στοιχεία και έκανε απλές συστάσεις, χωρίς να επιβάλει κυρώσεις.

 

Το Vouliwatch, η ανεξάρτητη, μη κερδοσκοπική πρωτοβουλία ανοιχτής διακυβέρνησης, ενίσχυσης της διαφάνειας και της λογοδοσίας και προώθησης της δημοκρατικής συμμετοχής με τη βοήθεια της ψηφιακής τεχνολογίας, εδώ και έναν χρόνο, ζητούσε διαφάνεια και πληροφόρηση των πολιτών «ενοχλώντας» συστηματικά την Επιτροπή με επιστολές και επίσημα αιτήματα κατάθεσης εγγράφων (δείτε αναλυτικά α', β', γ' μέρος), βασιζόμενοι στο συνταγματικά κατοχυρωμένο αλλά και διεθνώς και ευρωπαϊκά αναγνωρισμένο δικαίωμα πρόσβασης στη δημόσια πληροφορία.

 

Πιο συγκεκριμένα το Vouliwatch αναφέρει:

 

«Η Επιτροπή δεν είχε ανταποκριθεί στα επανειλημμένα, νόμιμα αιτήματά μας και με τις γενικές και αόριστες αναφορές που είχε δημοσιεύσει συσκότιζε, αντί να διαφωτίζει τους πολίτες και την κοινή γνώμη σχετικά με τα οικονομικά των κομμάτων.

 

Η εκκωφαντική της σιωπή και αδιαφορία μάς οδήγησε στην αναζήτηση δικαίωσης μέσω της δικαστικής οδού και στις 08 Απριλίου 2019 καταθέσαμε αίτηση ακύρωσης ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας, στρεφόμενοι κατά της σιωπηρής απόρριψης των αιτημάτων μας από την Επιτροπή Ελέγχου.

 

Η υπόθεσή μας ορίστηκε να συζητηθεί στις 08 Οκτωβρίου, αλλά λίγο πριν φτάσουμε να περάσουμε την πόρτα του ΣτΕ, λάβαμε ταχυδρομικώς απάντηση από την Επιτροπή! Στην απάντησή της μας δίνει αναλυτικά όλα τα στοιχεία που ζητούσαμε για τα έτη 2016 και 2017, δηλαδή ποια κόμματα ακριβώς και για ποια ποσά δημοσίου χρήματος παραβίασαν τη νομοθεσία.

 

Δείτε την απάντηση της Επιτροπής εδώ.

 

Τι προκύπτει από τα στοιχεία που μας δίνει –επιτέλους!– η Επιτροπή. Ξεχωρίζουμε δύο σημεία δημοσίου ενδιαφέροντος:

 

1. Το γεγονός ότι η Επιτροπή εντοπίζει ότι σχεδόν όλα τα κόμματα δεν διακίνησαν τα έσοδα ή τις δαπάνες τους μέσω των ειδικών τραπεζικών λογαριασμών που προβλέπει ο νόμος, για ποσά από 1.000 μέχρι 500.000 Ευρώ! Σε αυτή την περίπτωση ο νόμος προβλέπει ότι η Επιτροπή μπορεί να επιβάλλει πρόστιμο μέχρι το 50% της τελευταίας κάθε φορά καταβληθείσας σε αυτά τακτικής χρηματοδότησης. Η Επιτροπή, όμως, αποφάσισε να μην επιβάλει κανένα πρόστιμο με την αιτιολογία ότι η διάταξη που προβλέπει με σαφήνεια την επιβολή κυρώσεων ίσχυσε από το 2018! Αξίζει να σημειώσουμε ότι και η προηγούμενη νομοθεσία προέβλεπε κυρώσεις αλλά επειδή δεν αναφερόταν ρητά σε αυτές τις παραβάσεις, η Επιτροπή αποφάσισε –κατά πλειοψηφία– να κάνει «τα στραβά μάτια».

 

2. Το γεγονός ότι η Νέα Δημοκρατία έλαβε σχεδόν 1 εκατομμύριο Ευρώ για ερευνητικούς σκοπούς και παρανόμως τα διέθεσε για να εξυπηρετήσει χρέη της στις Τράπεζες και το Δημόσιο. Σε αυτή την περίπτωση, ο νόμος προβλέπει ότι εφόσον δεν τα διέθεσε για έρευνα όφειλε να τα επιστρέψει στο Κράτος. Και εφόσον δεν τα επέστρεψε, όφειλε η Επιτροπή Ελέγχου να της επιβάλει να τα επιστρέψει. Η Επιτροπή αποφάσισε και πάλι να μην επιβάλει καμία κύρωση ούτε για αυτήν την κατάφωρη παραβίαση της νομοθεσίας.

 

Με λίγα λόγια, η Επιτροπή ΜΗ Ελέγχου της Βουλής για τα Οικονομικά των Κομμάτων, αφού αναγκάστηκε από το Vouliwatch με δικαστική απειλή να δημοσιεύσει τα ευρήματά της, επιμένει στη συνειδητή της απόφαση να παραβιάζει και εκείνη τη νομοθεσία «κάνοντας τα στραβά μάτια στην παρανομία των κομμάτων» και να συντηρεί ένα σύστημα ατιμωρησίας και λογικής «δύο μέτρα και δύο σταθμά» ανάμεσα στους πολίτες και την πολιτική εξουσία!

 

Γιορτάζουμε αυτή τη νίκη για μεγαλύτερη διαφάνεια αλλά πρέπει όλοι μαζί να πιέσουμε για ουσιαστική λογοδοσία.

 

Δικαστικά δεν μπορούμε να αξιώσουμε από την Επιτροπή να επιβάλει κυρώσεις, μπορούμε, ωστόσο, όλοι μαζί να πιέσουμε με αναφορές και δημόσιες παρεμβάσεις ώστε να υποχρεωθεί να πράξει σωστά στους επόμενους ελέγχους της. Και να γνωρίζουν κόμματα και Επιτροπή ότι το καθεστώς συγκάλυψης και ατιμωρησίας δεν θα περνάει απαρατήρητο ούτε από το Vouliwatch αλλά –κυρίως– ούτε από τους πολίτες!».