Το Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης της Νέας Υόρκης (Metropolitan Museum of Art, γνωστό και ως The Met) είναι ένα από τα μεγαλύτερα και σημαντικότερα μουσεία τέχνης στον κόσμο. Ιδρύθηκε το 1872 και βρίσκεται στην 5η Λεωφόρο στο Μανχάταν. Οι συλλογές του περιλαμβάνουν περισσότερα από δύο εκατομμύρια έργα τέχνης και ξεχωριστούς τομείς Ελληνορωμαϊκής, Μεσαιωνικής, Ισλαμικής, Ασιατικής και σύγχρονης τέχνης, καθώς και φωτογραφιών, ενδυμάτων, όπλων και πανοπλιών και μουσικών οργάνων.
Αυτή είναι η πιο συνοπτική περιγραφή του σημαντικότερου μουσείου στον κόσμο, ενός πολιτισμικού και τουριστικού πόλου έλξης για την πόλη της Νέας Υόρκης που εδώ και 152 χρόνια, από το 1870 που άνοιξε τις πόρτες του στο κοινό, δε σταματά να προκαλεί συζητήσεις, να δημιουργεί μεγάλες εκθέσεις-γεγονότα που επηρεάζουν την παγκόσμια μουσειακή πολιτική. Περισσότερα από 5.000 χρόνια τέχνης βρίσκονται στις αίθουσες του, ενώ οι περιοδικές εκθέσεις του, σπάνε η μια μετά την άλλη ρεκόρ επισκεψιμότητας. Το αποτύπωμά του στη σύγχρονη πολιτιστική ζωή μέσα από τις εκθέσεις και τα γεγονότα που δημιουργεί, αποκαλύπτει τόσο νέες ιδέες όσο και απροσδόκητες συνδέσεις στο χρόνο και τους πολιτισμούς σε περισσότερα από δύο εκατομμύρια τετραγωνικά πόδια που καλύπτει η έκτασή του.
Το αποτύπωμά του στη σύγχρονη πολιτιστική ζωή μέσα από τις εκθέσεις και τα γεγονότα που δημιουργεί, αποκαλύπτει τόσο νέες ιδέες όσο και απροσδόκητες συνδέσεις στο χρόνο και τους πολιτισμούς σε περισσότερα από δύο εκατομμύρια τετραγωνικά πόδια που καλύπτει η έκτασή του.
Η ίδρυσή του, το 1870 είχε σαν σκοπό να φέρει την τέχνη και την εκπαίδευση γύρω από την τέχνη στον αμερικανικό λαό. Άνοιξε στις 20 Φεβρουαρίου 1872 και βρισκόταν αρχικά στο 681 της Πέμπτης Λεωφόρου. Ο σκοπός του όπως αναγράφεται στο καταστατικό του είναι «η ίδρυση και διατήρηση στην εν λόγω πόλη (τη Νέα Υόρκη) ενός Μουσείου και Βιβλιοθήκης Τέχνης, για την ενθάρρυνση και την ανάπτυξη της Μελέτης των Καλών Τεχνών και την εφαρμογή της τέχνης στην παραγωγή και τη φυσική ζωή, την προαγωγή της γενικής γνώσης και των συγγενικών υποκειμένων και με αυτό τον σκοπό την παροχή λαϊκής διδασκαλίας και αναψυχής». Η νομοθεσία αυτή συμπληρώθηκε αργότερα με το νόμο του 1893, Κεφάλαιο 476, το οποίο προέβλεπε ότι οι συλλογές του «θα παραμένουν ανοιχτές και προσιτές στο κοινό, δωρεάν από όλο το χρόνο». Το 1880 το ΜΕΤ μετακόμισε εκεί όπου βρίσκεται μέχρι και σήμερα στο Σέντραλ Παρκ. Η είσοδός του (5η Λεωφόρο) πήρε την τελική της μορφή το 1926.
Αυτό εν μέρει άλλαξε από την 1η Μαρτίου του 2018, όπως εξηγούσε τότε στην μακροσκελή ανακοίνωση που ανάρτησε το μουσείο στην ιστοσελίδα του. Το ΜΕΤ, γράφει η ανακοίνωση, πρέπει να το κάνει προκειμένου να διατηρηθεί η αποστολή του για τις μελλοντικές γενιές και να παραμείνει μια προσιτή πηγή έμπνευσης για όλους. Θα εξακολουθήσει να είναι δωρεάν για τους κατοίκους της Νέας Υόρκης, τους φοιτητές και τα παιδιά έως 12 ετών, ενώ οι επισκέπτες εκτός της Νέας Υόρκης θα υποχρεωθούν να πληρώσουν είσοδο. Καθώς το Μητροπολιτικό Μουσείο της Πέμπτης Λεωφόρου βρίσκεται σε δημόσια γη, η απόφαση έπρεπε να παρθεί από κοινού με το Τμήμα Πολιτιστικών Υποθέσεων της Νέας Υόρκης. Ο ηγετικός του ρόλος στο πολιτιστικό τοπίο της πόλης συμπληρώνεται από εκπαιδευτικά προγράμματα τα οποία παρακολουθούν περισσότεροι από 200.000 μαθητές.
Η ζωγραφική συλλογή ξεκίνησε παράλληλα με τα εγκαίνια του Μουσείου, όταν τρεις ευρωπαϊκές συλλογές με 174 έργα, γέμισαν τις αίθουσές του. Μια ποικιλία φλαμανδικών και δανέζικων πινάκων συμπληρώθηκε από έργα Ευρωπαίων ζωγράφων και αποτέλεσαν τα πρώτα εκθέματα του Μουσείου. Οι συλλογές συνέχισαν να εμπλουτίζονται και τον 19ο αιώνα, όμως ήταν τον 20ο που το Μουσείο γνώρισε την πραγματική του άνθηση. Γρήγορα έγινε ένα από τα μεγαλύτερα του κόσμου και αποτέλεσε κέντρο των τεχνών για τους ανήσυχους του χώρου.
Η επισκεψιμότητα του μουσείου έχει αυξηθεί τα τελευταία δέκα χρόνια στις συνολικά τρεις τοποθεσίες του περισσότερο από σαράντα τοις εκατό, αγγίζοντας τους επτά εκατομμύρια επισκέπτες. Το ΜΕΤ είναι το μοναδικό σημαντικό μουσείο στον κόσμο που βασίζεται αποκλειστικά σε ένα καθαρό σύστημα εσόδων και δε λαμβάνει το μεγαλύτερο μέρος της χρηματοδότησής του από την κυβέρνηση.
Ο John Taylor Johnston, του οποίου η συλλογή έργων τέχνης πλούτισε αρχικά το μουσείο, διετέλεσε πρώτος πρόεδρός του, ενώ πλαισιώθηκε από μια ομάδα βιομηχάνων της εποχής που θεωρούνται σήμερα συνιδρυτές του μουσείου. Το μουσείο πολύ γρήγορα άρχισε να ξεπερνά τον διαθέσιμο χώρο του, ενώ από το 1879 και 1895, το Μουσείο δημιούργησε και λειτούργησε μια σειρά εκπαιδευτικών προγραμμάτων, γνωστά ως Μητροπολιτικό Μουσείο Σχολών Τέχνης, με σκοπό την παροχή επαγγελματικής κατάρτισης και μαθήματα για τις καλές τέχνες. Το μουσείο γιόρτασε την 75η επέτειό του με μια εκστρατεία συγκέντρωσης χρημάτων για την υποστήριξη μιας προγραμματισμένης ανακαίνισης και επέκτασης του κτιρίου του Central Park υπό την προεδρία του αντιπροέδρου του μουσείου Thomas J. Watson. Τα αρχικά σχέδια, τα οποία δεν πραγματοποιήθηκαν, περιελάμβαναν τη συγχώνευση του Μουσείου Αμερικανικής Τέχνης Whitney στο Μητροπολιτικό Μουσείο.
Το 1954, για να γιορτάσει το άνοιγμα της συναυλιακής αίθουσας Grace Rainey Rogers, το μουσείο εγκαινίασε μια σειρά συναυλιών. Το πρόγραμμα “Concerts & Lectures” παρουσίασε τέτοιους καλλιτέχνες όπως ο Marian Anderson, η Cecilia Bartoli, η Judy Collins, η Marilyn Horne, η Burl Ives, τα Κουαρτέτα του Juilliard String, οι Yo-Yo Ma, Itzhak Perlman, Artur Rubinstein, András Schiff, Nina Simone, Joan Sutherland και André Watts και διαλέξεις για την ιστορία της τέχνης, τη μουσική, το χορό, το θέατρο και την κοινωνική ιστορία.
Στη δεκαετία του 1960, το ΜΕΤ συμπεριέλαβε στις συλλογές του το μεγάλο κληροδότημα του Robert Lehman, «μία από τις πιο εξαιρετικές ιδιωτικές συλλογές τέχνης που συνγκροτήθηκαν ποτέ στις Ηνωμένες Πολιτείες». Για έξι δεκαετίες, ο Lehman οικοδόμησε μια συλλογή έργων τέχνης που άρχισε ο πατέρας του το 1911 και αφιέρωσε στο Met, πολύ καιρό πριν τελικά γίνει ο πρώτος πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου του Μητροπολιτικού στη δεκαετία του 1960. Μετά το θάνατό του, το 1969, το Ίδρυμα Robert Lehman δωρίζει περίπου 3.000 έργα τέχνης στο Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης.
Μετά από διαπραγματεύσεις με τον Δήμο Νέας Υόρκης το 1871, το Μητροπολιτικό Μουσείο ανεγέρθηκε μεταξύ του East Park Drive, της Πέμπτης Λεωφόρου και των 79ων και 85ων οδών στο Central Park. Ένα μαυσωλείο από κόκκινο τούβλο και πέτρα σχεδιάστηκε από τον Αμερικανό αρχιτέκτονα Calvert Vaux και τον συνεργάτη του Jacob Wrey Mold.
Το κτίριο ήδη θεωρήθηκε παλιό πριν την αποπεράτωσή του καθώς το γοτθικό βικτωριανό στιλ του δεν άρεσε καθόλου. Από τότε έχει υποστεί πολλές προσθήκες, συμπεριλαμβανομένης της χαρακτηριστικής πρόσοψης του Beaux-Arts Fifth Avenue, του Great Hall και της Grand Stairway. Αυτά σχεδιάστηκαν από τον αρχιτέκτονα Richard Morris Hunt, αλλά ολοκληρώθηκαν από τον γιο του Richard Howland Hunt το 1902, μετά το θάνατο του πατέρα του. Οι πτέρυγες που ολοκλήρωσαν την πρόσοψη της Fifth Avenue στη δεκαετία του 1910 σχεδιάστηκαν από την εταιρεία McKim, Mead & White. Οι νεωτεριστικές γυάλινες πλευρές και το πίσω μέρος του μουσείου είναι έργο της Roche-Dinkeloo. Ο Kevin Roche είναι ο αρχιτέκτονας που επιμελείται το γενικό σχέδιο και την επέκταση του μουσείου για τα τελευταία 42 χρόνια.
Σήμερα το ΜΕΤ είναι περισσότερο από 20 φορές μεγαλύτερο από το αρχικό του σχέδιο με προσθήκη τουλάχιστον 20 δομών που δεν είναι ορατές από το δρόμο. Έχει χαρακτηρισθεί Εθνικό Ιστορικό Ορόσημο το 1986, για τη σημασία του ως πολιτιστικού θεσμού.
Στις 7 Φεβρουαρίου 2017, το Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης της Νέας Υόρκης ανακοίνωσε ότι όλες οι εικόνες έργων των συλλογών του που ανήκουν στο κοινό κτήμα, θα διατίθενται με την άδεια CC0, επεκτείνοντας έτσι την ελεύθερη ψηφιακή συλλογή του με πάνω από 375.000 εικόνες, καθώς και την παροχή δεδομένων για πάνω από 500.000 μουσειακά αντικείμενα. Η CC0 επιτρέπει σε οποιονδήποτε να χρησιμοποιήσει, και επαναχρησιμοποιήσει ένα έργο χωρίς κανέναν περιορισμό. Αυτή η ανακοίνωση έχει διαμορφώσει το μέλλον των public domain εικόνων στο διαδίκτυο και υπογραμμίζει τον ηγετικό ρόλο του μουσείου, ως μία από τις πιο σημαντικές ανοιχτές συλλογές στον κόσμο.
O Στιβ Μάρτιν μας ξεναγεί στο ΜΕΤ.
Βίντεο του 1941 από την κατασκευή του The MET Cloisters, του τμήματος που φιλοξενεί έργα μεσαιωνικής τέχνης
σχόλια