ΣΤΟΝ ΚΥΡΙΟ ΜΑΚΗ ΔΕΝ ΠΗΓΑΙΝΕΙΣ μόνο για το κούρεμα, πας και για όλα τα άλλα. Το κούρεμα, περίπου μια φορά το μήνα, είναι η καλή δικαιολογία, το εισιτήριο σε έναν άλλο κόσμο.
Ο κόσμος του κυρίου Μάκη είναι άχρονος, μια χρονοκάψουλα στο μαλακό υπογάστριο της πόλης. Οι κινήσεις εδώ γίνονται πιο αργές, οι κουβέντες πιο χαμηλόφωνες.
Δεν είναι μόνο οι στοίβες βιβλία πάνω στο ψυγειάκι, που κάποτε λειτουργούν σαν δανειστική βιβλιοθήκη. Ούτε τα κόμικς στο τραπεζάκι, η διπλωμένη Καθημερινή, το τρέχον βιβλίο. Αυτό που ο κύριος Μάκης διαβάζει, ολύμπιος, βυθισμένος στη δερμάτινη πολυθρόνα. Αυτό που περιμένει, αφημένο προσώρας ανοιχτό πάνω στον καναπέ, γιατί μπήκε πελάτης (πόσες φορές έχει συμβεί να περνάς απ' έξω αποφεύγοντας να χαιρετίσεις για να μη διακόψεις την ιερή ώρα του διαβάσματος...).
Δεν είναι μόνο ο αυθεντικός μη-διάκοσμος που έρχεται από τα '70s, το ρολόι πάνω από τον καθρέφτη, τα γυάλινα φωτιστικά τοίχου στα πλάγια, το κυρίαρχο καφέ, ο νιπτήρας, η ταμπέλα με το νέον, οι γλάστρες με τους μπέντζαμιν, το μεγάλο πράσινο μπουκαλάκι κολόνια Πίνο Σιλβέστρε. Ούτε μόνο το Τρίτο Πρόγραμμα που παίζει μονίμως από το ράδιο – στο κουρείο υπάρχει και μια τηλεόραση, που κανείς ποτέ δεν έχει προσέξει, παρότι ο ιδιοκτήτης ισχυρίζεται ότι την έχει εδώ και χρόνια (ο θρύλος λέει, μάλιστα, ότι μία μοναδική φορά κάποιος πελάτης τον πέτυχε να παρακολουθεί αγώνα στην αναμμένη οθόνη της).
Πιο πολύ απ' όλα, ίσως, είναι η χαμηλόφωνη, κομψή ευγένεια και η προσήνεια του ίδιου του «μπαρμπέρη», που προ αμνημονεύτων ετών έφτασε «επαρχιώτης στην Ομόνοια» κι εγκαταστάθηκε επαγγελματικώς σε μια γωνία των Εξαρχείων· είναι η ματιά του σε αυτά τα χρόνια που μεσολάβησαν, στις αλλαγές στην Αθήνα, στις αλλαγές στα στιλ, στη δεκαετία της μακράς κώμης, στα μετέπειτα χρόνια των εν χρω κεκαρμένων.
Είναι ακόμη η κληρονομημένη τέχνη του πατρός, που τιμά ο κύριος Μάκης, άνω του μισού αιώνος, χωρίς στιγμή να το ξανασκεφτεί. «Γνώρισα τόσους σημαντικούς, ασήμαντους και περιθωριακούς ανθρώπους που δεν έπληξα στιγμή».
Πιο πολύ απ' όλα, ίσως, είναι η χαμηλόφωνη, κομψή ευγένεια και η προσήνεια του ίδιου του «μπαρμπέρη», που προ αμνημονεύτων ετών έφτασε «επαρχιώτης στην Ομόνοια» κι εγκαταστάθηκε επαγγελματικώς σε μια γωνία των Εξαρχείων· είναι η ματιά του σε αυτά τα χρόνια που μεσολάβησαν, στις αλλαγές στην Αθήνα, στις αλλαγές στα στιλ, στη δεκαετία της μακράς κώμης, στα μετέπειτα χρόνια των εν χρω κεκαρμένων. Είναι η τρυφερή αγαπητική ειρωνεία απέναντι στα μοδάτα χίπστερ νεοκουρεία. Είναι η νηφάλια ματιά ενός πολύ προοδευτικού συντηρητικού, η ίδια ματιά που φωτογραφίζει με πάθος νεοφώτιστου τοπία και ανθρώπους και ανατρέχει στο χωριό· «Καλοκαιριού το χρύσωνε ημέρα ηλιοκαμένη».
Είναι ο τρόπος του να μιλάει για τα βιβλία αποφεύγοντας κατά κανόνα να σχολιάζει τα τρέχοντα, να ανασύρει ιστορίες, πραγματικές ή χάρτινες, με μια ακρίβεια στην έκφραση και μια νηφαλιότητα καταπραϋντική, που σου προσφέρει, πέραν του κουρέματος, πολύτιμη καταλλαγή από αυτόν τον τρομακτικό και ταραγμένο κόσμο. Είναι ο Μπολάνιο, που έχει την τιμητική του στο μικρό μπαρμπέρικο, κι ο Ροθ, και λίγο πιο κει ο Λιόσα. Είναι και οι φίλοι του κυρίου Μάκη, το δικό του Πάνθεον, ο αγαπημένος του Κωστής Παπαγιώργης, ο Θόδωρος Αγγελόπουλος κι άλλοι που κίνησαν και πάνε, αλλά κι ο Βούλγαρης κι η Καρυστιάνη, οι κάρτες του Κυριτσόπουλου που μοιάζουν σαν ζωγραφιές του εγγονού, κι άλλοι που περνάνε ακόμα από το μπαρμπέρικο της Σπυρίδωνος Τρικούπη, και θα συνεχίσουν να περνάνε.
Το γεγονός ότι το αντίτιμο για όλα αυτά παραμένει 10 ευρώ (απαρεγκλίτως με απόδειξη) από τότε που θυμάται ο καθένας μας να μπαίνουμε για πρώτη φορά στο κουρείο του, άγνωστο πότε, δεν αποκλείεται από εισαγωγής του ευρώ ή από κτίσεως κόσμου, είναι σημάδι ότι και για τον ίδιο τον κύριο Μάκη το κούρεμα είναι μάλλον μια δευτερεύουσα ενασχόληση. Ένα παιχνίδι, μια αφορμή για τη μεγάλη τέχνη της ψιλής κουβέντας.
Στις 31 Δεκεμβρίου, ο κύριος Μάκης βγήκε στη σύνταξη μετά από 51 χρόνια αδιάλειπτης εργασίας. Εμείς πεισμόνως τη θεωρούμε «πρόωρη συνταξιοδότηση».
Ευχαριστούμε, κύριε Μάκη. Εις το επανιδείν και μέχρι το επόμενο κούρεμα.
Τα Στέκια: Το Κουρείο
σχόλια