Σε πρώτο πρόσωπο

Σε πρώτο πρόσωπο Facebook Twitter
0

Μήπως ως ψυχολόγος οδηγείσαι, άθελά σου, σε υπερβολικές αναλύσεις χαρακτήρων και καταστάσεων στα βιβλία σου;

Το θέμα δεν είναι αν θα αναλύσει ο συγγραφέας σε μεγάλο ή μικρό βαθμό τα κίνητρα και τις πράξεις των ηρώων του, αλλά το πώς θα αποφύγει τις γενικεύσεις και τις υπεραπλουστεύσεις, ώστε να δημιουργήσει πειστικούς χαρακτήρες και όχι καρικατούρες. Σημασία έχει ο συγγραφέας που έχει γνώσεις ψυχολογίας να χειριστεί σωστά αυτό το πολύ χρήσιμο εργαλείο και να μεταφέρει τη γνώση στο βιβλίο του με τρόπο που να μη δίνει την εσφαλμένη εντύπωση στο κοινό ότι, αφού τα λέει ένας ψυχολόγος, «έτσι είναι»! Η επιστημονική κατάρτιση κι η ψυχοθεραπευτική εμπειρία μπορεί να βοηθά στην αποφυγή στερεότυπων χαρακτήρων. Αλλά η ψυχοθεραπεία και η λογοτεχνία είναι δύο εντελώς διαφορετικές διαδικασίες: όταν γράφω, αφηγούμαι τη ζωή, δεν την ψυχαναλύω.

Σκέφτεσαι το κοινό όταν γράφεις;

Πάντα έχω στο μυαλό μου τον κριτικό αναγνώστη. Δεν είμαι από αυτούς που γράφουν μόνο για τον εαυτό τους. Σκέφτομαι τι ανταπόκριση θα έχουν οι ιστορίες μου. Συχνά φαντάζομαι έναν «ιδανικό» αναγνώστη. Κάποιον που αγαπά τη λογοτεχνία, ενδιαφέρεται για τις ανθρώπινες σχέσεις κι έχει ψάξει τον εαυτό του. Φαντάζομαι και συγκεκριμένους ανθρώπους ως πιθανούς «ιδανικούς» αναγνώστες μου, ανθρώπους που έχω γνωρίσει ή τη δουλειά των οποίων εκτιμώ.

Δραστηριοποιείσαι επαγγελματικά ως ψυχοθεραπεύτρια. Αν ακούσεις μια εξωφρενική ιστορία, θα την κάνεις διήγημα;

Ορισμένες ιδέες ή φράσεις ίσως αποτελέσουν την αρχική ιδέα για κάποια ιστορία μου, το να μεταφέρω αυτούσιο κάτι που άκουσα δεν με ενδιαφέρει και δεν το θεωρώ σωστό. Προτιμώ να χρησιμοποιώ την επινόηση και τη φαντασία μου. Αν ακούσω μια πολύ ιδιαίτερη ιστορία, ίσως κρατήσω τη βασική ιδέα αλλά θα την αλλάξω σε τέτοιο σημείο που θα την κάνω τελείως αγνώριστη. Θα την αποδώσω όπως εγώ τη νιώθω.

Στο νέο σου βιβλίο χρησιμοποιείς πρώτο πρόσωπο. Ταυτίζεσαι ακόμα και με άντρες.

Τα δύο πρώτα μου βιβλία είναι γραμμένα σε τρίτο πρόσωπο. Το πρώτο πρόσωπο προέκυψε αυθόρμητα, μετά από ένα δραματικό γεγονός της ζωής μου, το οποίο μου προκάλεσε μεγάλη οδύνη και ταυτόχρονα με απελευθέρωσε. Το ότι μιλάω ακόμα και ως άντρας έχει μάλλον να κάνει με τη συνήθειά μου να γίνομαι πολύ περιγραφική, να σκηνοθετώ τους ήρωές μου. Αλλά το μεγαλύτερο ρίσκο που πήρα εδώ ήταν -για κάποιους- οι περιγραφές των σεξουαλικών επαφών. Πολλοί τις βρίσκουν ιδιαίτερα τολμηρές. Άλλοι, πάλι, ενθουσιάστηκαν που μια γυναίκα μιλάει ανοιχτά γι' αυτά τα θέματα.

Ρέπεις προς το ρομάντζο; Το μυθιστόρημά σου Ντεκαφεϊνέ είναι στο μεταίχμιο να χαρακτηριστεί ως τέτοιο...

Αντιθέτως. Δεν νομίζω ότι ένας ώριμος αναγνώστης θα θεωρούσε το Ντεκαφεϊνέ ρομάντζο. Το ρομάντζο έχει στερεότυπους χαρακτήρες: δυναμικούς ώριμους άντρες που «σώζουν» απελπισμένες γυναίκες, οι οποίες αναζητούν μια ζεστή αγκαλιά. Το Ντεκαφεϊνέ είναι μια ιστορία με νέους και πετυχημένους ανθρώπους που ακόμα δεν έχουν κατασταλάξει ερωτικά, που βρίσκονται σε μια μόνιμη αναζήτηση. Άντρες και γυναίκες εξίσου ευάλωτοι και ανικανοποίητοι με τις παραδοσιακές μορφές σχέσεων. Δηλαδή το προφίλ της εποχής μας.

0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Μαρκ Μπρέι: «Είναι δύσκολο να είσαι αντιφασίστας σήμερα στις ΗΠΑ»

Βιβλίο / Μαρκ Μπρέι: «Είναι δύσκολο να είσαι αντιφασίστας σήμερα στις ΗΠΑ»

Ο ιστορικός και συγγραφέας του βιβλίου «Antifa», που εγκατέλειψε πρόσφατα οικογενειακώς τις ΗΠΑ εξαιτίας απειλών που δέχτηκε για τη ζωή του, μιλά για την αμερικανική πολιτική σκηνή και για το αντιφασιστικό κίνημα σήμερα.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Νόρμαν Μέιλερ «Μάγισσα τέχνη»

Το πίσω ράφι / Νόρμαν Μέιλερ: «Οι καλλιτέχνες δίνουν όρκο να είναι εγωιστές. Ειδάλλως, δεν θα γίνει τίποτα»

Ο Αμερικανός συγγραφέας ξεκίνησε μη μπορώντας να συντάξει μια πρόταση, αλλά με το πρώτο του μυθιστόρημα ξεχώρισε. Έκτοτε διαβάστηκε, αμφισβητήθηκε, προκάλεσε κι έμεινε ως το τέλος διαυγής και θαρραλέος.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Εμμανουήλ Καραλής: Πολλοί είναι δίπλα σου στα μετάλλια, στο χειροκρότημα και στη λάμψη, αλλά μετά οι προβολείς σβήνουν

Οι Αθηναίοι / Manolo: «Πολλοί είναι δίπλα σου στα μετάλλια, αλλά μετά οι προβολείς σβήνουν»

Έχει μάθει να περνά τον πήχη, να ξεπερνά τους φόβους και να καταρρίπτει στερεότυπα. Θεωρεί ότι η ζωή του αθλητή μοιάζει πολύ με τη ζωή του μοναχού. Ο πρωταθλητής στο άλμα επί κοντώ αφηγείται τη ζωή του και μιλά για τα παιδικά του χρόνια, τις όμορφες και δύσκολες στιγμές, την ψυχική του υγεία, τον έρωτα, την πίστη και την αγάπη που τον κρατούν όρθιο.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Τι ήξερε ο Παζολίνι;

Βιβλίο / Τι ήξερε ο Παζολίνι;

Πενήντα χρόνια μετά την άγρια δολοφονία του, οι προγνώσεις του για τον φασισμό είναι πιο επείγουσες από ποτέ, σημειώνει η Βρετανίδα συγγραφέας Ολίβια Λέινγκ, το νέο βιβλίο της οποίας περιστρέφεται γύρω από τη δημιουργία του «Σαλό (120 Μέρες στα Σόδομα)».
THE LIFO TEAM
Μαύρη, λεσβία, μητέρα, πολεμίστρια, ποιήτρια, καρκινοπαθής

Βιβλίο / Μαύρη, λεσβία, μητέρα, πολεμίστρια, ποιήτρια, καρκινοπαθής

Η διάσημη συγγραφέας Όντρι Λορντ αντιμετώπισε τη διάγνωσή της με το θάρρος και το ακτιβιστικό πνεύμα που πάντα τη διέκρινε: Τα «Ημερολόγια Καρκίνου» δεν είναι μια «καταγραφή δακρύων μόνο» αλλά και μια κραυγή οργής εναντίον της καταπίεσης που βιώνουν οι γυναίκες.
ΕΙΡΗΝΗ ΓΙΑΝΝΑΚΗ
Η Μάργκαρετ Άτγουντ στο μονοπάτι του πένθους

Βιβλίο / Η Μάργκαρετ Άτγουντ στο μονοπάτι του πένθους

Σ’ ένα απόσπασμα από τα απομνημονεύματά της με τίτλο «Book of Lives: A Memoir of Sorts», που προδημοσιεύει η «Guardian», η διάσημη συγγραφέας περιγράφει τον τρόπο που βίωσε την απώλεια του επί μισό αιώνα συντρόφου της Γκρέαμ Γκίμπσον το 2019.
THE LIFO TEAM
«Intermezzo»: Το βιβλίο της Σάλι Ρούνεϊ που έσπασε όλα τα αναγνωστικά ρεκόρ

Βιβλίο / «Intermezzo»: Το βιβλίο της Σάλι Ρούνεϊ που έσπασε όλα τα αναγνωστικά ρεκόρ

Σε λίγες μέρες κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πατάκη το πολυαναμενόμενο νέο βιβλίο της Ιρλανδής συγγραφέως, που έχει κάνει ρεκόρ πωλήσεων και αναγνωσιμότητας. Καταγράφουμε τις πρώτες εντυπώσεις από την ανάγνωσή του.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Άμιτι Γκέιτζ «Ο καλός πατέρας»

Το πίσω ράφι / Έχουν και οι ψεύτες τη χάρη τους. Στα μυθιστορήματα τουλάχιστον

Ο «Καλός πατέρας» της Άμιτι Γκέιτζ πραγματεύεται την κατασκευή της ανθρώπινης ταυτότητας, τον άρρηκτο δεσμό γονιού και παιδιού και τη μεταναστευτική εμπειρία, θίγοντας όψεις του αμερικανικού ονείρου.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
«Σπίτι από ζάχαρη»: Το δίκτυο των ανθρώπινων σχέσεων στο μυθιστόρημα της Τζένιφερ Ίγκαν

Βιβλίο / Πώς θα ήταν αν μπορούσαμε να βιώσουμε ξανά όσα ζήσαμε στο παρελθόν;

Το «Σπίτι από ζάχαρη» είναι ένα πολυεπίπεδο μυθιστόρημα με στοιχεία επιστημονικής φαντασίας που διερευνά τους κινδύνους της ψηφιακής εποχής, αναδεικνύοντας ταυτόχρονα την αξία της μνήμης και της σύνδεσης.
ΕΙΡΗΝΗ ΓΙΑΝΝΑΚΗ
Θανάσης Βαλτινός: Η νουβέλα «Η Κάθοδος των Εννιά» του διακεκριμένου συγγραφέα

Οθόνες / «Η Κάθοδος των Εννιά»: Η διάσημη νουβέλα του Θανάση Βαλτινού

Πεθαίνει σαν σήμερα ο διακεκριμένος Έλληνας συγγραφέας. Αυτή είναι η ιστορία ενός από τα εμβληματικότερα βιβλία του και η βραβευμένη μεταφορά της στον κινηματογράφο, το 1984, από τον Χρίστο Σιοπαχά.
ΦΩΝΤΑΣ ΤΡΟΥΣΑΣ
Καρολίνα Μέρμηγκα: «Οι συγγραφείς προχωράμε με αναμμένη δάδα στη σκοτεινή σπηλιά της λογοτεχνίας»

Βιβλίο / Καρολίνα Μέρμηγκα: «Όταν γράφουμε για αληθινούς ανθρώπους, πρέπει να σεβόμαστε τη μνήμη τους»

Η καταξιωμένη συγγραφέας ιστορικών μυθιστορημάτων Καρολίνα Μέρμηγκα μάς μιλάει για τη δύναμη της τέχνης, για το λογοτεχνικό της εργαστήρι αλλά και για τη χαρά της να μεταφράζει Χίλαρι Μαντέλ, τα βιβλία της οποίας επανακυκλοφορούν από τις εκδόσεις Ψυχογιός.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Πόσο διαβάζεται σήμερα ο Νίκος Καζαντζάκης;

Βιβλία και Συγγραφείς / Πόσο διαβάζεται σήμερα ο Νίκος Καζαντζάκης;

Πεθαίνει σαν σήμερα ο συγγραφέας Νίκος Καζαντζάκης. Ο Νίκος Μπακουνάκης συζητάει με την Έρη Σταυροπούλου, ομότιμη καθηγήτρια Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, για τον συγγραφέα του «Αλέξη Ζορμπά» και την αντοχή του έργου του.
ΝΙΚΟΣ ΜΠΑΚΟΥΝΑΚΗΣ
Στέφαν Τσβάιχ

Το πίσω ράφι / Σε πείσμα όσων περιφρόνησαν τα έργα του Τσβάιχ, η απήχησή τους ακόμα να κοπάσει

Οι ήρωες του Αυστριακού συγγραφέα ταλανίζονται συνήθως από μια αβάσταχτη εσωτερική πίεση, αντικατοπτρίζοντας τη δική του πεισιθάνατη διάθεση. Αυτήν ακριβώς την αίσθηση αποπνέει η συλλογή διηγημάτων του «Αμόκ».
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Marwan Kaabur: «Αγωνιζόμαστε και στον αραβικό κόσμο για δικαιώματα κι ελευθερίες, αλλά προκρίνουμε τον δικό μας τρόπο, στο πλαίσιο της δικής μας κουλτούρας»

Lgbtqi+ / Κι όμως υπάρχουν και «αραβικά καλιαρντά»!

Λίγο πριν από την αθηναϊκή παρουσίαση της αγγλόφωνης έκδοσης του «Queer Arab Glossary» μιλήσαμε με τον συγγραφέα του Marwan Kaabur, για τα «αραβικά καλιαρντά», την ομοφυλοφιλία και την queer συνθήκη στον αραβικό κόσμο, το «pink washing», αλλά και τη συχνά παρεξηγημένη πρόσληψή τους από τη Δύση.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Tα συγκλονιστικά Ημερολόγια Καρκίνου της Όντρι Λορντ και άλλα 4 βιβλία που διαβάζουμε τώρα

Βιβλίο / Tα συγκλονιστικά Ημερολόγια Καρκίνου της Όντρι Λορντ και άλλα 4 βιβλία που διαβάζουμε τώρα

Πέντε αποκαλυπτικά βιβλία για τις γυναίκες με καρκίνο, για τον κόσμο, τα σκουπίδια ακόμα και για τη μακρινή Ιαπωνία ξεχωρίζουν ανάμεσα στις εκδόσεις της πρόσφατης βιβλιοπαραγωγής καλύπτοντας ένα μεγάλο εύρος θεμάτων και ενδιαφερόντων.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Δύο άγνωστες φωτογραφίες του Ρεμπό από τη γαλλική Κομμούνα

Βιβλίο / Δύο άγνωστες φωτογραφίες του Ρεμπό από τη γαλλική Κομμούνα

Σαν σήμερα γεννήθηκε το 1854 ο Αρθούρος Ρεμπό. Ο ποιητής, μουσικός και μπλόγκερ Aidan Andrew Dun έπεσε τυχαία σε δύο εντελώς άγνωστες φωτογραφίες, βγαλμένες στην Place Vendôme, και βρέθηκε μπροστά σε μια μεγάλη έκπληξη: ο έφηβος Αρτίρ Ρεμπό, όπως δεν τον έχουμε ξαναδεί.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ