Η Αγλαΐα Παππά αφηγείται τη ζωή της στη LIFO Facebook Twitter

Αγλαΐα Παππά: «Από τα γεννοφάσκια μας μας εκπαιδεύουν να είμαστε φοβισμένοι πολίτες»

0

Γεννήθηκα στην Πάτρα, όπου έμεινα μονάχα μερικούς μήνες. Ύστερα ήρθαμε στην Αθήνα, όταν ήμουν περίπου ενός έτους. Ο πατέρας μου ήταν εισαγγελέας. Αυτό σημαίνει αρκετές μεταθέσεις. Όταν έγινα 6 ετών, πήγαμε στη Γαλλία. Αυτή η μετάθεση καθόρισε τα παιδικά μου χρόνια. Μετά ξαναεπιστρέψαμε. Μείναμε για λίγο καιρό στη Λάρισα και μετά ήρθαμε πια οριστικά στην Αθήνα, στα Εξάρχεια.

• Είμαι παιδί μιας αστικής οικογένειας. Μέσα σ' αυτήν υπήρχαν πάρα πολλές αντιφάσεις, βέβαια. Είχα έναν πατέρα ο οποίος ήταν αρκετά συντηρητικός, αλλά και αρκετά αναρχικός σε διάφορες πλευρές του. Αυτό δημιουργούσε σύγκρουση και στον ίδιο, και νομίζω πως γι' αυτό μπήκε κατευθείαν μέσα μου ως χαρακτηριστικό. Από τη μια με έλκει τρομακτικά οτιδήποτε είναι αντισυμβατικό, την ίδια στιγμή όμως μπορεί να είμαι εξαιρετικά συντηρητική.

• Μικρή, μου άρεσε πολύ να φτιάχνω παραμύθια. Είχα τη διαρκή τάση για μια παράλληλη πραγματικότητα, μια εκτροπή της πραγματικότητας με οποιονδήποτε τρόπο μπορούσα. Αυτό συνέβαινε γιατί εκείνο που σκεφτόμουνα ήταν πολύ πιο γοητευτικό απ' την πραγματικότητα. Όταν όμως η πραγματικότητα γινόταν γοητευτική, τότε άφηνα τη φαντασία κι έπεφτα με τα μούτρα στη ζωή.

• Με τις σπουδές μου έκανα ένα ανακάτεμα. Έκανα αρχαιολογία, μετά τέλειωσα και τη Φιλοσοφική στη Θεσσαλονίκη, αλλά ήξερα πως δεν ήταν αυτό που ήθελα πραγματικά. Βαριέμαι εύκολα. Αυτό είναι βασικό μου χαρακτηριστικό, γιατί είμαι πολύ γρήγορη, πράγμα που σημαίνει πως χρειάζομαι εναλλαγές και κίνητρα και πράγματα που να είναι καινούργια, για να μη νιώθω πως λιμνάζω.

Από τα γεννοφάσκια μας μας εκπαιδεύουν να είμαστε φοβισμένοι πολίτες. Αυτό είναι πολύ χαρακτηριστικό της κοινωνίας μας. Ο φόβος είναι ό,τι χειρότερο για οποιαδήποτε μορφή δημοκρατίας. Δεν μπορεί σε μια κοινωνία που έχει στηριχτεί στις αρχές του χριστιανισμού να μιλήσεις για άμεση δημοκρατία. Τέλος!

• Είμαι ένα κλασικό εξαρχειοτόπαιδο. Την τότε πολιτική δράση μου θα την έλεγα αντιδραστική. Είχα την τύχη να ζήσω πολύ ωραίες εποχές στα Εξάρχεια. Δεν πέτυχα τη μυθολογία, πέτυχα τη ζωή. Το σπίτι μου το πατρικό είναι κοντά στην πλατεία - έχω ζήσει όλη τη δεκαετία του '80 εκεί και συμμετείχα σε όλα όσα συνέβαιναν. Τότε η πλατεία ήταν ένας πυρήνας συσπείρωσης ανθρώπων που είχανε μια αντίθετη στάση απέναντι σ' αυτό που λέμε κατεστημένο.

Εκείνη την εποχή έζησα πραγματικά απίθανες στιγμές. Δεν τρόμαζα τότε και αυτό ήτανε ένα θέμα. Υπήρχε μια διαρκής έλξη προς μια εκτροπή. Αυτή η εκτροπή πάντα εμπεριείχε και τον κίνδυνο. Πάρα πολλές φορές έχω σκεφτεί: «Θεέ μου, πώς γλίτωσα τελικά;». Αν είχα ένα παιδί κι έκανε το 1/10 απ' αυτά που έκανα εγώ, θα είχα πεθάνει.

• Η πρώτη θεατρική παράσταση στη οποία συμμετείχα ήταν στο καλοκαιρινό θέατρο Λαμπέτη, στην ταράτσα, την περίοδο του Ευρωμπάσκετ το 1987. Το έργο ήταν το Κορίτσι της καμπίνας 15, με τον Δάνη Κατρανίδη και τη Νόρα Βαλσάμη, κι εγώ είχα τον μικρότερο ρόλο που μπορεί να παίξει ένας ηθοποιός παγκοσμίως, μιας καμαριερούλας που έλεγε 10 ατάκες «μάλιστα δεσποινίς, θέλετε κάτι;». Δεν ξανασχολήθηκα με το εμπορικό θέατρο. Ήθελα να ψάξω να βρω κι άλλα πράγματα.

• Η πιο σημαντική στιγμή μου στο θέατρο ήταν όταν πήρα το ρίσκο να πάω στο εξωτερικό έναν μονόλογο που είχα κάνει το 2001, τη Μόλλυ Μπλουμ του Τζόυς. Πήγα σε πολλά φεστιβάλ ακριβώς επειδή είχα την αίσθηση τότε πως ο κόσμος είναι πολύ μικρός. Εδώ πέρα πνιγόμουνα. Δεν μπορούσα να καταλάβω γιατί ο καθένας ασχολιόταν με το μαγαζάκι του απέναντι. Δεν είναι δυνατόν να είμαστε τόσο απομονωμένοι.

Πήγα μόνη μου, βρήκα φεστιβάλ, τους έστειλα το υλικό, με καλέσανε. Ήταν πολύ μεγάλο και πολύ ωραίο ταξίδι. Και άλλη μια πολύ σημαντική συνάντηση ήταν με τον Αντόνι Βασίλιεφ, στη Μήδεια. Μου επαναπρογραμμάτισε το υποκριτικό μου οικοσύστημα.

Λέμε όλοι πως τελείωσε η μεταπολιτευτική περίοδος. Εύχομαι όντως να τελείωσε. Εγώ το νιώθω πολλά χρόνια. Ειδικά την τελευταία δεκαπενταετία, ήμουνα τελείως έξω απ' αυτό που συνέβαινε κοινωνικά, πέρα απ' το ότι δεν με αφορούσε όλο αυτό το ψεύτικο lifestyle, όλο αυτό το δήθεν του απόλυτου θαυμασμού της κενότητας. Πολλές φορές αντιδρούσα και μ' έναν τρόπο που μπορεί να ήταν και ακραίος. Δεν μπορούσα να το συνειδητοποίησω ότι κυκλοφορεί τόσος φελλός.

• Αυτή η γενιά της Μεταπολίτευσης μας έχει κάνει πολύ κακό. Ειδικά σε ανθρώπους της δικής μου νοοτροπίας και γενιάς. Μπήκαμε σ' ένα πολύ περίεργο γρανάζι. Μας ανάγκασαν να είμαστε σοβαροφανείς με το ζόρι. Αυτή η γενιά, και των σκηνοθετών και των ανθρώπων του θεάτρου, έφτιαξε μια μέγγενη, καλλιτεχνικά, κοινωνικά, πολιτικά.

Όλοι έπρεπε ν' αποδείξουμε κάτι και μας πήρε πάρα πολλά χρόνια ν' αρχίσουμε να νιώθουμε ελεύθεροι. Γιατί δεν υπάρχει περίπτωση να είσαι αποτελεσματικός στην τέχνη, αν δεν νιώθεις ελεύθερος. Γι' αυτό πιστεύω πως η σημερινή κρίση μπορεί να είναι μια πολύ μεγάλη ευκαιρία για όλους μας, σε πάρα πολλούς τομείς.

• Λέμε όλοι πως τελείωσε η μεταπολιτευτική περίοδος. Εύχομαι όντως να τελείωσε. Εγώ το νιώθω πολλά χρόνια. Ειδικά την τελευταία δεκαπενταετία, ήμουνα τελείως έξω απ' αυτό που συνέβαινε κοινωνικά, πέρα απ' το ότι δεν με αφορούσε όλο αυτό το ψεύτικο lifestyle, όλο αυτό το δήθεν του απόλυτου θαυμασμού της κενότητας. Πολλές φορές αντιδρούσα και μ' έναν τρόπο που μπορεί να ήταν και ακραίος. Δεν μπορούσα να το συνειδητοποίησω ότι κυκλοφορεί τόσος φελλός.

• Δεν ξέρω καν αν θα γίνει ξεκαθάρισμα. Το θέμα είναι να μπορέσουμε να βρούμε έναν βηματισμό. Είμαστε μια χώρα που δεν έχει καμιά κουλτούρα διαλόγου. Επίσης, είμαστε μια άκρως συντηρητική χώρα. Μεγαλώνουμε με τον φόβο από πολύ μικροί. Μας μαθαίνουνε να είμαστε υπάκουοι, να μη μας βάλει ο δάσκαλος στο μάτι.

Από τα γεννοφάσκια μας μας εκπαιδεύουν να είμαστε φοβισμένοι πολίτες. Αυτό είναι πολύ χαρακτηριστικό της κοινωνίας μας. Ο φόβος είναι ό,τι χειρότερο για οποιαδήποτε μορφή δημοκρατίας. Δεν μπορεί σε μια κοινωνία που έχει στηριχτεί στις αρχές του χριστιανισμού να μιλήσεις για άμεση δημοκρατία. Τέλος!

• Το επίπεδο του θέατρου δεν διαφέρει απ' το επίπεδο της κοινωνίας. Είναι αλληλένδετα, είναι ο καθρέφτης της κοινωνίας. Δεν μπορεί να έχεις μια κοινωνία που βρίσκεται σε αυτή την κατάσταση και να έχεις αυτό το θέατρο. Δεν γίνεται.

Ακόμα και όταν λένε πως το θέατρο ανθεί σε περιόδους κρίσης, αυτό συμβαίνει όπου υπάρχουν λαοί με ισχυρή παιδεία και πολιτισμό. Εμείς δεν έχουμε ισχυρή παιδεία και πολιτισμό. Αυτό που θέλω είναι να μπορέσουμε να μιλήσουμε επιτέλους επί της ουσίας. Να μιλήσουμε τη γλώσσα μας. Χωρίς τερτίπια, χωρίς δηθενιές, χωρίς κουλτουριάρικα περιβλήματα.

• Το Alarme, το έργο στο οποίο υποδύομαι τη Μαρία Στιούαρτ, μιλάει για την εξουσία, σε οποιαδήποτε πλευρά κι αν ανήκεις, με οποιαδήποτε μορφή, και την αντιπαλότητα που δημιουργείται. Η αντιπαλότητα στο εσωτερικό της εξουσίας θρέφει την εξουσία την ίδια. Ανεξαρτήτως πρωταγωνιστών, έργου και υπόθεσης.

Η αντιπαλότητα δεν κατατρώει τα δυο μέρη. Αντιθέτως, ισχυροποιεί την ίδια τη μορφή της εξουσίας. Όλα εξυπηρετούν και είναι στον βωμό της άνθησης της εξουσίας. Οι αντιπαλότητες, οι αντιπαραθέσεις, οι αντιθέσεις, είναι στοιχεία που την τρέφουν. Η εξουσία έχει τη δική της νομοτέλεια.

• Η ανιψιά μου είχε διακοπές τον Οκτώβριο κι αποφασίσαμε να πάμε στην Ήπειρο, απ' όπου καταγόμαστε. Ήθελα να της δείξω από πού κατάγεται η μάνα της. Πήγαμε σε διάφορα ωραία μέρη, περιπλανηθήκαμε σε διάφορα χωριά, φάγαμε ωραία και την τελευταία μέρα τής λέω πως θα πάμε στο χωριό του παππού μας.

Ήταν το ταπεινότερο απ' όσα είχαμε επισκεφτεί και ίσως το ασχημότερο. Αλλά για μας ήταν το ομορφότερο, γιατί είναι το δικό μας χωριό. Έτσι είναι και με την Ελλάδα. Σε πληγώνει, σε τρώει καμιά φορά, είναι όμως το δικό μας χωριό. Θέλει ελευθερία, θέλει γενναιοδωρία, θέλει ανοιχτωσιά και θέλει να είσαι άλλος άνθρωπος. Και όσο αντέξεις.

Θέατρο
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

ΕΠΕΞ Γιάννης Μπέζος

Οι Αθηναίοι / Γιάννης Μπέζος: «Ίσως είμαι λίγο παλιομοδίτης»

Δεν έκανε ποτέ διαχωρισμούς ανάμεσα στο εμπορικό και το ποιοτικό. Πιστεύει πως κάνει μια παράξενη και αιρετική δουλειά: να πείσει τον θεατή να ξεχάσει πως είναι ο Μπέζος που πάρκαρε το αυτοκίνητό του έξω από το θέατρο - και να τον ταξιδέψει σε έναν άλλο κόσμο. Είναι ο Αθηναίος της εβδομάδας.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Τhis that keeps on – a personal archaeology –

Θέατρο / H ανασκαφή του Δημήτρη Παπαϊωάννου σε μια γη που έχει το σχήμα της καρδιάς

Ο Δημήτρης Παπαϊωάννου δημιούργησε ένα νέο πρότζεκτ κατόπιν ανάθεσης του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης για τα σαράντα χρόνια από την ίδρυσή του, που το κοινό θα έχει την ευκαιρία να δει σε μια και μοναδική παράσταση στο Ωδείο Ηρώδου Αττικού.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Μεγάλες παραγωγές, γυναίκες στη σκηνοθεσία - Η θεατρική σεζόν ανοίγει δυναμικά

Θέατρο / Μεγάλες παραγωγές, γυναίκες στη σκηνοθεσία - Η θεατρική σεζόν ανοίγει δυναμικά

Διεθνείς σκηνοθέτες και σχήματα, δυνατά καστ, κλασικά και σύγχρονα έργα Ελλήνων και ξένων συγγραφέων: Το φθινοπωρινό ρεπερτόριο των αθηναϊκών σκηνών το λες και φιλόδοξο.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Βέντερς, Σουίντον, Ροντρίγκες, Λάνθιμος και Αγγελάκας: Αυτό είναι το φετινό πρόγραμμα της Στέγης

Θέατρο / Σουίντον, Λάνθιμος, Βέντερς, Ροντρίγκες και Αγγελάκας: Το φετινό πρόγραμμα της Στέγης

Η Στέγη γιορτάζει τα 15 χρόνια της με ένα πρόγραμμα άκρως οικογενειακό, δημιουργικό και, όπως πάντα, με πολλές εκπλήξεις και απρόσμενες συναντήσεις δημιουργών.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Όταν ο Χίτλερ (σχεδόν) συνάντησε τον Φρόιντ

Θέατρο / Όταν ο Χίτλερ (σχεδόν) συνάντησε τον Φρόιντ

Τέσσερις φορές βρέθηκαν στο ίδιο μέρος ο Χίτλερ και ο Φρόιντ. Τι θα γινόταν αν είχαν συναντηθεί; Αυτό επιχειρεί να διανοηθεί το θεατρικό έργο «Ο δρ Φρόιντ θα σας δει τώρα, κυρία Χίτλερ» που ανεβαίνει αυτές τις μέρες στο Λονδίνο.
THE LIFO TEAM
Ελένη Ερήμου: «Οι άνθρωποι δεν ντρέπονται για τίποτα πια»

Θέατρο / Ελένη Ερήμου: «Οι άνθρωποι δεν ντρέπονται για τίποτα πια»

Παραμένει μέχρι σήμερα μία από τις ομορφότερες γυναίκες που πέρασαν από το ελληνικό θέατρο και το σινεμά. Από νωρίς επέλεξε να ζει και έξω από το θεατρικό συνάφι. «Δεν μπορώ να ξυπνάω κάθε πρωί και να αναρωτιέμαι τι θα παίξω ή που θα παίξω» δηλώνει ενώ θεωρεί τη μοναχικότητα πηγή δημιουργικότητας. Η Ελένη Ερήμου αφηγείται τη ζωή της στη LifO.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Αλεξάνδρα Λαδικού: «Δεν νοσταλγώ τίποτα. Πέρασα και ωραία και καλά»

Οι Αθηναίοι / Αλεξάνδρα Λαδικού: «Δεν νοσταλγώ τίποτα. Πέρασα και ωραία και καλά»

Ξεκίνησε από τα καλλιστεία, για μία ψήφο δεν στέφθηκε Μις Κόσμος, έπαιξε δίπλα στον Κουν, υπήρξε μούσα του Τάκη Κανελλόπουλου, αλλά κυρίως του Ανδρέα Βουτσινά. Στα 92 της ακόμα οδηγεί και παρακολουθεί θέατρο, ελπίζοντας πάντα να βρει καλά στοιχεία, ακόμα και σε κακές παραστάσεις.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Μπομπ Γουίλσον

Απώλειες / Μπομπ Γουίλσον (1941-2025): Το προκλητικό του σύμπαν ήταν ένα και μοναδικό

Μεγάλωσε σε μια κοινότητα όπου το θέατρο θεωρούνταν ανήθικο. Κι όμως, με το ριζοσπαστικό του έργο σφράγισε τη σύγχρονη τέχνη του 20ού αιώνα, σε παγκόσμιο επίπεδο. Υποκλίθηκε πολλές φορές στο αθηναϊκό κοινό – και εκείνο, κάθε φορά, του ανταπέδιδε την τιμή.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
H ανάληψη του Οιδίποδα αναβάλλεται επ’ αόριστον

Θέατρο / H ανάληψη του Οιδίποδα αναβάλλεται επ’ αόριστον

Ο «Οιδίποδας» του Γιάννη Χουβαρδά συνενώνει τον «Τύραννο» και τον «Επί Κολωνώ» σε μια παράσταση, παίρνοντας τη μορφή μιας πυρετώδους ανασκαφής στο πεδίο του ασυνείδητου - Κριτική της Λουίζας Αρκουμανέα.
ΛΟΥΙΖΑ ΑΡΚΟΥΜΑΝΕΑ
Ζιλιέτ Μπινός: Η Ιουλιέτα των Πνευμάτων στην Επίδαυρο

Θέατρο / Ζιλιέτ Μπινός: Η Ιουλιέτα των Πνευμάτων στην Επίδαυρο

Η βραβευμένη με Όσκαρ ηθοποιός προσπαθεί να παραμείνει συγκεντρωμένη μέχρι την κάθοδό της στο αργολικό θέατρο. Παρ’ όλα αυτά, βρήκε τον χρόνο να μας μιλήσει για τους γυναικείους ρόλους που τη συνδέουν με την Ελλάδα και για τη σημασία της σιωπής.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
Όλα όσα ζήσαμε στο 79ο Φεστιβάλ της Αβινιόν: από το «La Distance» του Ροντρίγκες έως τη μεγάλη επιτυχία του Μπανούσι

Θέατρο / Όλα όσα ζήσαμε στο 79ο Φεστιβάλ της Αβινιόν

Οι θερμές κριτικές της «Liberation» και της «Le Monde» για το «ΜΑΜΙ» του Μπανούσι σε παραγωγή της Στέγης του Ιδρύματος Ωνάση είναι απλώς μια λεπτομέρεια μέσα στις απανωτές εκπλήξεις που έκρυβε το πιο γνωστό θεατρικό φεστιβάλ στον κόσμο.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Κωνσταντίνος Ζωγράφος: Ο «Ορέστης» του Τερζόπουλου

Θέατρο / Κωνσταντίνος Ζωγράφος: «Ο Τερζόπουλος σου βγάζει τον καλύτερό σου εαυτό»

Ο νεαρός ηθοποιός που πέρυσι ενσάρκωσε τον Πυλάδη επιστρέφει φέτος ως Ορέστης. Με μια ήδη πλούσια διαδρομή στο θέατρο δίπλα σε σημαντικούς δημιουργούς, ετοιμάζει ένα νέο έργο εμπνευσμένο από το Νεκρομαντείο του Αχέροντα.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
«Μάλιστα κύριε Ζαμπέτα»: Αξίζει η παράσταση για τον «μάγκα» του ελληνικού πενταγράμμου;

The Review / «Μάλιστα κύριε Ζαμπέτα»: Αξίζει η παράσταση για τον «μάγκα» του ελληνικού πενταγράμμου;

Με αφορμή την παράσταση γι’ αυτόν τον αυθεντικό δημιουργό που τις δεκαετίες του 1950 και του 1960 μεσουρανούσε, ο Χρήστος Παρίδης και η Βένα Γεωργακοπούλου σχολιάζουν τον αντίκτυπό του στο κοινό σήμερα.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
«Οιδίπους Τύραννος» και «Οιδίπους επί Κολωνώ» του Σοφοκλή: Η άνοδος, πτώση και η αποθέωση

Αρχαίο Δράμα Explained / «Οιδίπους Τύραννος» και «Οιδίπους επί Κολωνώ» του Σοφοκλή: Η άνοδος, η πτώση και η αποθέωση

Τι μας μαθαίνει η ιστορία του Οιδίποδα, ενός ανθρώπου που έχει τα πάντα και τα χάνει εν ριπή οφθαλμού; Η κριτικός θεάτρου Λουίζα Αρκουμανέα επιχειρεί μια θεωρητική ανάλυση του έργου του Σοφοκλή.
ΛΟΥΙΖΑ ΑΡΚΟΥΜΑΝΕΑ