Λένα Διβάνη

Στην Αθήνα ήρθα από το Βόλο δεκαοχτώ χρονών για το πανεπιστήμιο, και έμεινα.

Ανέκαθεν ήμουνα συγγραφέας. Σπούδασα Πολιτικές Επιστήμες και Διπλωματική Ιστορία. Πάντα διάβαζα και έγραφα. Όλα τα 'χω γράψει, εκτός από ποίηση. Λογοτεχνία, θεατρικά, σενάρια, ιστορικά δοκίμια, παιδικά.

Πειραματίζομαι, μου αρέσει η αλλαγή. Δεν αντέχω να βρίσκομαι στο ίδιο έδαφος. Αυτή την περίοδο έχω ερωτευτεί το θέατρο. Έχω κάνει μαθήματα υποκριτικής αλλά ποτέ δεν θα ήθελα να παίξω επαγγελματικά.

Μένω στο Μαρούσι. Δεν μου αρέσει καθόλου. Είμαι του κέντρου. Τελευταία μου διαμονή ήταν στην Καλλιδρομίου, την οποία λατρεύω. Έβγαινα κάθε Σάββατο στην υπέροχη λαϊκή και χανόμουνα στον κόσμο. Τα προάστια πρέπει να χωριστούν από το κέντρο, ίσως και να πεθάνουν. Πάντα η Αθήνα είχε ένα κέντρο, είχε αυτό το χαρακτηριστικό. Η Κηφισιά είναι για τα πιτσιρίκια. Αν με βάλεις στο κέντρο της Ομόνοιας θα 'μαι μια χαρά. Εδώ πίνω τους καφέδες μου, εδώ συναντάω τους φίλους μου, εδώ βγαίνω. Ανήκω εδώ.

Μου αρέσουν πολύ τα καφέ της πόλης. Πηγαίνω στο Flocafé γιατί έχει ωραίο σουφλέ σοκολάτας, στο Σκουφάκι γιατί είναι μικρό και χαριτωμένο, στο RoseBud επειδή μου αρέσει ο κόσμος και τα χρώματα. Η Αθήνα στην οποία κυκλοφορώ δεν έχει αλλάξει καθόλου.

Διδάσκω Ιστορία στη Νομική. Είναι αρκετά συγγενική με τη λογοτεχνία. Ο άνθρωπος δεν είναι ένα πράγμα. Προσπαθεί να χωρέσει σε ένα πράγμα. Εξού και ασφυκτιά. Εγώ από μικρή το ήξερα πως είμαι πολλά πράγματα μαζί και αποφάσισα να δώσω χώρο σε όλα. Και πόσα θα κάνω ακόμα. Έχω αποφασίσει να δώσω διέξοδο σε κάθε τμήμα του εαυτού μου.

Πρέπει κανείς να αντιμετωπίζει κάθε μέρα σαν να είναι η μοναδική. Πού ξέρεις; Μπορεί να είναι. Κάθε μέρα είναι ένα μοναδικό κόσμημα. Αυτόματα πρέπει να πετάς όλα τα άχρηστα. Πρέπει να πάω στη γιορτή της θείας μου της Ρηνούλας. Γιατί; Θα πήγαινα την τελευταία μέρα μου στον κόσμο στη θεια μου;

Έτσι, έχω απεμπλακεί από πολλά βαρετά πράγματα. Πάντα ξυπνάω το πρωί και θυμάμαι ότι από παιδί είμαι ακριβώς το ίδιο πράγμα. Επανατοποθετούμαι στη ζωή σχεδόν κάθε μέρα. Αναρωτιέμαι αν αυτό που ζω το έχω διαλέξει. Και ζω πιστεύω μια πολύ ενδιαφέρουσα ζωή. Δεν κάνω τίποτα που δεν θέλω.

Πιστεύω στην κινητικότητα των πραγμάτων. Αισθάνομαι λίγο φυλακισμένη στα δεδομένα. Έχω μια παιδική περιέργεια που δεν με εγκατέλειψε ποτέ και περιμένω συνεχώς πράγματα που, ακόμα κι αν είναι, δεν τα θεωρώ κακά, τα θεωρώ εκπλήξεις.

Ο έρωτας π.χ. ποτέ δεν ήταν ο ίδιος. Είναι μια εφεύρεση της Αναγέννησης, τότε ήταν πολύ πρακτικός δεν υπήρχε αυτό το ιδεολόγημα. Εξελίχθηκε και χρησιμοποιήθηκε πάρα πολύ για να σκλαβώσει τις γυναίκες. Τώρα νομίζω πάμε σε πιο ισότιμα πράγματα, σε πιο ανεκτικά. Η μονογαμία είναι εφικτή; Αυτό το ερώτημα τώρα προκύπτει. Στην πραγματικότητα έχουμε δει όλοι ότι δεν είναι. Οπότε το συζητάμε.

Το ιδανικό για μένα είναι κάθε άνθρωπος να ξέρει τις δυνατότητές του, να είναι ανοιχτός, να έχει ψυχική διαθεσιμότητα. Όλα τα άλλα βρίσκονται. Δεν είναι κακό να μπερδευόμαστε. Γιατί, ξέρετε, αν έχουμε πολλές βεβαιότητες θα βαρεθούμε στο τέλος, θα βάλουμε τον αυτόματο πιλότο. Ενώ αν δεν έχουμε είμαστε σε εγρήγορση.

Οι διαφορές των δύο φύλων είναι κοινωνικές. Αυτή τη στιγμή είμαστε σε μεταβατικό στάδιο. Δεν υπάρχουν πάρα πολλές γυναικείες γυναίκες ούτε ανδρικοί άνδρες. Είμαστε σε ένα ενδιάμεσο. Δηλαδή αποδομούνται οι ρόλοι των φύλων και πάμε προς καινούριους, που ακόμα δεν έχουν αποσαφηνιστεί. Η Νάντια θα μπορούσε να είναι και Γιάννης, αλλά είναι Νάντια γιατί ξέρω καλύτερα το φύλο μου. Το εργαζόμενο αγόρι είναι μια μελέτη της λειτουργίας των ρόλων των φύλων, και των δύο όμως. Η οικογένεια παραεξελίχθηκε. Έχει φύγει από το παραδοσιακό πρότυπο. Περιέχει τέως συζύγους, φίλους, συγκατοίκους, εραστές. Όπως το Little Miss Sunshine. Τέλειο δεν ήταν;

Γράφω και κατά παραγγελία. Έχει πλάκα. Στριμώχνεις τον εαυτό σου σε ένα πράγμα που έχει κάποιος άλλος στο μυαλό του και έτσι βρίσκεσαι μέσα σ' ένα διανοητικό παιχνίδι. Πόσο μπορώ να πετύχω κάτι που έχει ο άλλος στο μυαλό του. Τώρα, στο τελευταίο θεατρικό μού παραγγείλανε και το περιεχόμενο. Αν δεν τους αρέσει μετά, τι να κάνουμε, c' est la vie. Μπορώ να το πετάξω. Δεν είμαι προσκολλημένη στα γραπτά μου. Πιο πολύ θα ήθελα να είχα γράψει τον Φύλακα στη Σίκαλη του Salinger. Θα τα πετούσα όσα έχω γράψει και όσα θα γράψω ευχαρίστως σε αντάλλαγμα.

Κλέβω από τους άλλους και το παραδέχομαι. Όπως είπε ο Χατζιδάκις, οι ιδιοφυΐες κλέβουν, οι ατάλαντοι μιμούνται. Στα βιβλία μου κυκλοφορούνε φράσεις τις οποίες έχω αγαπήσει. Είναι φράσεις-φάροι για μένα. Το εργαζόμενο αγόρι τελειώνει με μια φράση που είναι από ένα πολύ γνωστό ποίημα της Δημουλά - κανένα τέλος δεν έρχεται με άδεια χέρια.

Ταξιδεύω πάρα πολύ. Είμαι και σε ορειβατική ομάδα και πρόσφατα βρέθηκα στην Παταγονία, στη Γη του Πυρός. Εκπληκτικό πράγμα. Ένα τρομερό κενό και εντυπωσιακά βουνά, τα οποία εμφανίζονται στη μέση του κενού. Αν έχεις κλειστοφοβία τρελαίνεσαι, νιώθεις ότι δεν μπορείς να διαφύγεις πουθενά.

Όσο κινείσαι εμπνέεσαι. Πέτρα που γυρνάει δε χορταριάζει. Τα πάντα είναι πηγή έμπνευσης. Ακόμα και η εσωστρέφεια των ανθρώπων σήμερα. Αποτυπώνουμε με φως τις πιο σκοτεινές πτυχές. Λέμε τα ανείπωτα. Όσο μια κοινωνία είναι σε κρίση παρουσιάζει μεγαλύτερο ενδιαφέρον. Διαχειρίζομαι τη σκοτεινιά με έναν ελπιδοφόρο τρόπο, ώστε βγαίνει ένα χαμόγελο στο τέλος.

Στην πραγματικότητα με τα βιβλία μου προσπαθώ να πω κάτι σε κάποιους. Αυτό κάνουν οι συγγραφείς, αντί να τους πιάσουν από το γιακά, το γράφουν. Καλό είναι αυτό, γιατί ο άλλος το καταλαβαίνει και ανταποκρίνεται. Μια γενικούρα δεν έχει ενδιαφέρον, πρέπει να 'σαι φορτισμένος για να γράψεις. Έχει γίνει πολύ personalized το γράψιμο. Εξού και η άνθηση των blogs.

Τα free press δίνουν το ρυθμό της πόλης. Σιχαίνομαι τα κανονικά περιοδικά. Οι Έλληνες άρχιζαν σιγά σιγά να πιστεύουν ότι πρέπει να διαβάζουν. Αυτό είναι μια καλή αρχή.

Είμαι ευτυχισμένη, ναι. Και στις δυστυχίες ήμουν αρκετά τυχερή. Είμαι πολύ των άκρων, είναι ωραία τα άκρα. Δε φοβάμαι να πέσω στον πάτο του βαρελιού. Ήταν η ευχή μου η περσινή. Να επιτρέψω στον εαυτό μου να πέσει πολύ χαμηλά, να είναι ανοιχτός στην καταστροφή. Αν δεν καταστραφείς δεν ξαναχτίζεις. Πιστεύω στο αιώνιο ξαναχτίσιμο. Είναι το μυστικό της πνευματικής νεότητας.

Προσπαθώ να μην έχω πρότυπο, παρ' όλο το βομβαρδισμό που δεχόμαστε. Όταν γνωρίζεις έναν άνθρωπο πρέπει δηλαδή να κρατάς μια αόρατη μεζούρα και να μετράς αν έχει λεφτά, τι δουλειά κάνει και αν έχει κοιλιακούς; Είναι μια σκέτη θλίψη.

Ήμουν και παραμένω party animal. Τα πάρτι των διανοουμένων είναι τα χειρότερα. Τα πιο απροσδόκητα, που στήνονται τελευταία στιγμή, αυτά μου αρέσουν. Το τελευταίο ήταν σε ένα ποτάμι στη Νέδα, κάτω από τα πεύκα.

Είναι καλό να έχεις ουδέτερους γονείς. Έτσι ήταν οι δικοί μου. Θα ήταν ευτυχείς με το οτιδήποτε. Ήθελαν από μένα και τις δύο αδερφές μου να είμαστε χαρούμενες. Τίποτε άλλο. Ο πατέρας μου όποτε δεν έβγαινα κανα βράδυ ρώταγε τη μάνα μου: «Τι έχει το παιδί; Μήπως δεν είναι καλά;»