"Ο Ήρωας είναι πάντοτε χαμένος"

"Ο Ήρωας είναι πάντοτε χαμένος" Facebook Twitter
0

Μετά τον θάνατο του Αχιλλέα, τα όπλα του έπρεπε να αποδοθούν τιμητικά στον δεύτερο καλύτερο πολεμιστή, κι αυτός ήταν ο Αίας. Οι αρχηγοί των Αχαιών, ωστόσο, ο Αγαμέμνων και ο Μενέλαος, κρίνοντας με «πολιτικούς» όρους, τα δίνουν στον Οδυσσέα. Ο Αίας, θέλοντας να εκδικηθεί την αδικία, θα πέσει θύμα θεϊκής συμπαιγνίας και, ντροπιασμένος, τελικά θα αυτοκτονήσει. «Ο Ήρωας είναι πάντοτε χαμένος» λέει η Σύλβια Λιούλιου με αφορμή τον Αίαντα του Σοφοκλή που θα παρουσιάσει στις 31 Ιουλίου στο Μικρό Θέατρο της Επιδαύρου.


«Moιραία, μετά τον Λάμπρο του Διονυσίου Σολωμού (που παρουσίασα στο Φεστιβάλ Αθηνών 2012), άνοιξε μέσα μου η επιθυμία να δοκιμαστώ στην αρχαία τραγωδία. Διάλεξα να ξεκινήσω την έρευνά μου με το πρώτο έργο (που έχει διασωθεί) του Σοφοκλή, τον Αίαντα, και όχι κάποιο του παλαιότερου Αισχύλου, γιατί η διάσταση που έχουν πρόσωπα και καταστάσεις στις τραγωδίες του Σοφοκλή είναι πιο κοντά στα ανθρώπινα, όπως τα καταλαβαίνω αυτή την περίοδο. Επιπλέον, είναι και κάτι άλλο: με συγκινεί αυτός ο ήρωας, ο Αίας, που πραγματικά καίγεται στην κόψη του γυρίσματος του καιρού» λέει η Σύλβια Λιούλιου.

Ο άνθρωπος που ζει ηρωικά δεν μπορεί να είναι νικητής, γιατί, για να κάνει την ηρωική υπέρβαση, έχει ήδη θυσιάσει πολλά σημαντικά. Ο Ήρωας είναι πάντοτε χαμένος – αλλά και δεν πειράζει.

Ανέθεσε τον ρόλο στον Χάρη Φραγκούλη με τη βεβαιότητα ότι μπορεί να δώσει μια σημαντική ερμηνεία. «Είναι ένας πολύ ιδιαίτερος ηθοποιός, με μεγάλη ευφυΐα, σκηνική ευαισθησία και διάθεση να διακινδυνεύσει πάνω στη σκηνή. Και οι υπόλοιποι ηθοποιοί που συμμετέχουν (ο Κωνσταντίνος Αβαρικιώτης, η Σοφία Κόκκαλη, ο Μιχάλης Σαράντης, ο Θάνος Τοκάκης, ο Άγγελος Τριανταφύλλου και ο Νικόλας Χανακούλας) έχουν μεγάλη σκηνική εντιμότητα, ομορφιά και, κυρίως, συγκροτούν ομάδα – όχι μόνο ως προς τη συλλογικότητα της εργασίας τους και τη διαθεσιμότητά τους αλλά και ως προς το σκηνικό τους αποτύπωμα. Αυτό για μένα αποτελεί παραστασιακή αξία. Έχω δουλέψει πολύ ως βοηθός σκηνοθέτη και ως υπεύθυνη παραγωγής με φτασμένους καλλιτέχνες κι ένιωθα την ανάγκη να ισοσταθμίσω εντός μου τις δυνατότητες των συνομηλίκων μου. Ήθελα να βαδίσω με το αίσθημα ότι μοιράζομαι κοινές αναφορές, αγωνίες και αγάπη για την τέχνη του θεάτρου με ανθρώπους του χώρου που βρισκόμαστε σε κοντινές ηλικίες» εξηγεί η σκηνοθέτις.

"Ο Ήρωας είναι πάντοτε χαμένος" Facebook Twitter
Με συγκινεί αυτός ο ήρωας, ο Αίας, που πραγματικά καίγεται στην κόψη του γυρίσματος του καιρού... Φωτο: Γκέλυ Καλαμπάκα


Αν και στο δεύτερο μέρος του έργου λείπει ο Αίας, που αυτοκτονεί, εμφανίζεται ο «αντίποδάς» του, ο αδελφός του ο Τεύκρος. «Δεν έχει το ανάστημά του αδελφού του αλλά είναι το πιο τρυφερό πρόσωπο στο θέατρο του Σοφοκλή. Ο Τεύκρος θα αποκαταστήσει την τάξη, θα αναλάβει την ταφή, άρα και την αποκατάσταση του ήρωα αυτόχειρα και θα φροντίσει την οικογένειά του. Απ' αυτόν καταλαβαίνουμε την έννοια της σοφόκλειας γλυκύτητας».


Η Σύλβια Λιούλιου επέλεξε μια ιδιαίτερη μετάφραση, του Παναγή Λορεντζάτου (πατέρα του Ζήσιμου Λορεντζάτου), που, αν και είναι του 1932, «είναι εκπληκτικής διαύγειας ως προς τη σχέση του αρχαίου λόγου με τη δημοτική γλώσσα. Για την παραστασιακή γλώσσα ο ποιητής Νίκος Παναγιωτόπουλος χρειάστηκε να ξεσκονίσει κάποια σημεία με το δικό του, ποιητικό κριτήριο και κάποια άλλα να τα μεταφράσει ο ίδιος».

"Ο Ήρωας είναι πάντοτε χαμένος" Facebook Twitter
Είναι θαυμάσιος ο ρόλος του Χορού σ' αυτή την τραγωδία γιατί είναι "προσωπικός", δεν έχει μεγάλη απόσταση από τους ήρωες και δεν καταφεύγει σε αφηγήσεις που είναι δύσκολο να συνδεθούν με την κύρια δράση... Φωτο: Γκέλυ Καλαμπάκα


Τη μουσική έγραψε ο Άγγελος Τριανταφύλλου και την κίνηση διαμόρφωσε η Χαρά Κότσαλη. «Όλοι μαζί φτιάξαμε μια σύνθεση η οποία έχει εκφώνηση, σημεία μελοποιημένα και άλλα που τραγουδιούνται, με αποκορύφωμα το Β' στάσιμο (που μιλάει για τον έρωτα και ενθέτει ο Σοφοκλής πριν από τον χαμό του Αίαντα), όπου ο Χορός, σε κατάσταση πανικού, τραγουδά και χορεύει» λέει, διευκρινίζοντας ότι στην παράστασή της τον Χορό αποτελούν όλοι οι ηθοποιοί, όταν δεν ερμηνεύουν ρόλους. «Εισέρχονται όλοι μαζί στην ορχήστρα και καθένας γίνεται ο ρόλος του μέσα από την ερμηνεία του λόγου – όταν τελειώσει το μέρος του ήρωα, επιστρέφει και πάλι στο σύνολο του Χορού. Είναι θαυμάσιος ο ρόλος του Χορού σ' αυτή την τραγωδία γιατί είναι "προσωπικός", δεν έχει μεγάλη απόσταση από τους ήρωες και δεν καταφεύγει σε αφηγήσεις που είναι δύσκολο να συνδεθούν με την κύρια δράση. Είναι σαν θεατές που δεν μπορούν να παρέμβουν και να μετακινήσουν τα πράγματα προς μία ή άλλη κατεύθυνση – γι' αυτό και διαρκώς μιλούν για τον χρόνο που τους βαραίνει όλο και πιο πολύ».


«Δούλεψα τον Αίαντα σε μια φάση της ζωή μου που βίωνα την επικείμενη απώλεια ενός πολύ αγαπημένου μου προσώπου. Πολύ βαθιά μέσα στο πένθος η ίδια, συναντήθηκα μ' ένα έργο που μιλάει για έναν θάνατο που έχει προαναγγελθεί, για την απώλεια που δεν μπορεί να αποφευχθεί. Κάτι ακόμα που με συγκίνησε βαθιά σ' αυτή την ιστορία είναι που εκθέτει την άλλη όψη, την ανάποδη, του Ήρωα. Ο άνθρωπος που ζει ηρωικά δεν μπορεί να είναι νικητής, γιατί, για να κάνει την ηρωική υπέρβαση, έχει ήδη θυσιάσει πολλά σημαντικά. Ο Ήρωας είναι πάντοτε χαμένος – αλλά και δεν πειράζει» καταλήγει η σκηνοθέτις.

"Ο Ήρωας είναι πάντοτε χαμένος" Facebook Twitter
Πολύ βαθιά μέσα στο πένθος η ίδια, συναντήθηκα μ' ένα έργο που μιλάει για έναν θάνατο που έχει προαναγγελθεί, για την απώλεια που δεν μπορεί να αποφευχθεί... Φωτο: Γκέλυ Καλαμπάκα
"Ο Ήρωας είναι πάντοτε χαμένος" Facebook Twitter
Φωτο: Γκέλυ Καλαμπάκα
"Ο Ήρωας είναι πάντοτε χαμένος" Facebook Twitter
Φωτο: Γκέλυ Καλαμπάκα

Σύλβια Λιούλιου
«Αίας» του Σοφοκλή
31 Ιουλίου-1 Αυγούστου 2015
Μικρό Θέατρο Αρχαίας Επιδαύρου
21:30

Θέατρο
0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Όλα όσα ζήσαμε στο 79ο Φεστιβάλ της Αβινιόν: από το «La Distance» του Ροντρίγκες έως τη μεγάλη επιτυχία του Μπανούσι

Θέατρο / Όλα όσα ζήσαμε στο 79ο Φεστιβάλ της Αβινιόν

Οι θερμές κριτικές της «Liberation» και της «Le Monde» για το «ΜΑΜΙ» του Μπανούσι σε παραγωγή της Στέγης του Ιδρύματος Ωνάση είναι απλώς μια λεπτομέρεια μέσα στις απανωτές εκπλήξεις που έκρυβε το πιο γνωστό θεατρικό φεστιβάλ στον κόσμο.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Κωνσταντίνος Ζωγράφος: Ο «Ορέστης» του Τερζόπουλου

Θέατρο / Κωνσταντίνος Ζωγράφος: «Ο Τερζόπουλος σου βγάζει τον καλύτερό σου εαυτό»

Ο νεαρός ηθοποιός που πέρυσι ενσάρκωσε τον Πυλάδη επιστρέφει φέτος ως Ορέστης. Με μια ήδη πλούσια διαδρομή στο θέατρο δίπλα σε σημαντικούς δημιουργούς, ετοιμάζει ένα νέο έργο εμπνευσμένο από το Νεκρομαντείο του Αχέροντα.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
«Μάλιστα κύριε Ζαμπέτα»: Αξίζει η παράσταση για τον «μάγκα» του ελληνικού πενταγράμμου;

The Review / «Μάλιστα κύριε Ζαμπέτα»: Αξίζει η παράσταση για τον «μάγκα» του ελληνικού πενταγράμμου;

Με αφορμή την παράσταση γι’ αυτόν τον αυθεντικό δημιουργό που τις δεκαετίες του 1950 και του 1960 μεσουρανούσε, ο Χρήστος Παρίδης και η Βένα Γεωργακοπούλου σχολιάζουν τον αντίκτυπό του στο κοινό σήμερα.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
«Οιδίπους Τύραννος» και «Οιδίπους επί Κολωνώ» του Σοφοκλή: Η άνοδος, πτώση και η αποθέωση

Αρχαίο Δράμα Explained / «Οιδίπους Τύραννος» και «Οιδίπους επί Κολωνώ» του Σοφοκλή: Η άνοδος, η πτώση και η αποθέωση

Τι μας μαθαίνει η ιστορία του Οιδίποδα, ενός ανθρώπου που έχει τα πάντα και τα χάνει εν ριπή οφθαλμού; Η κριτικός θεάτρου Λουίζα Αρκουμανέα επιχειρεί μια θεωρητική ανάλυση του έργου του Σοφοκλή.
ΛΟΥΙΖΑ ΑΡΚΟΥΜΑΝΕΑ
Αλίκη Βουγιουκλάκη: Στη ζωή έσπαγε τα ταμπού, στο θέατρο τα ταμεία

Θέατρο / Αλίκη Βουγιουκλάκη: Πώς έσπαγε τα ταμεία στο θέατρο επί 35 χρόνια

Για δεκαετίες έχτισε, με το αλάνθαστο επιχειρηματικό της ένστικτο, μια σχέση με το θεατρικό κοινό που ακολουθούσε υπνωτισμένο τον μύθο της εθνικής σταρ. Η πορεία της ως θιασάρχισσας μέσα από παραστάσεις-σταθμούς και τις μαρτυρίες συνεργατών της.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Νίκος Καραθάνος: «Εμείς είμαστε οι χώρες, τα κείμενα, οι πόλεις, εμείς είμαστε οι μύθοι»

Θέατρο / Νίκος Καραθάνος: «Εμείς είμαστε οι χώρες, τα κείμενα, οι πόλεις, εμείς είμαστε οι μύθοι»

Στον πολυαναμενόμενο «Οιδίποδα» του Γιάννη Χουβαρδά, ο Νίκος Καραθάνος επιστρέφει, 23 χρόνια μετά, στον ομώνυμο ρόλο, ακολουθώντας την ιστορία από το τέλος προς την αρχή και φωτίζοντας το ανθρώπινο βάθος μιας τραγωδίας πιο οικείας απ’ όσο νομίζουμε.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ένα δώρο που άργησε να φτάσει

Θέατρο / «Κοιτάξτε πώς φέρονταν οι αρχαίοι στους ξένους! Έτσι πρέπει να κάνουμε κι εμείς»

Ένα δώρο που έφτασε καθυστερημένα, μόλις είκοσι λεπτά πριν το τέλος της παράστασης - Κριτική της Λουίζας Αρκουμανέα για το «ζ-η-θ, ο Ξένος» σε σκηνοθεσία Μιχαήλ Μαρμαρινού.
ΛΟΥΙΖΑ ΑΡΚΟΥΜΑΝΕΑ
Η Κασσάνδρα της Έβελυν Ασουάντ σημάδεψε το φετινό καλοκαίρι

Θέατρο / Η Κασσάνδρα της Έβελυν Ασουάντ σημάδεψε την «Ορέστεια»

Η «Ορέστεια» του Θεόδωρου Τερζόπουλου συζητήθηκε όσο λίγες παραστάσεις: ενθουσίασε, προκάλεσε ποικίλα σχόλια και ανέδειξε ερμηνείες υψηλής έντασης και ακρίβειας. Ξεχώρισε εκείνη της Έβελυν Ασουάντ, η οποία, ως Κασσάνδρα, ερμήνευσε ένα αραβικό μοιρολόι που έκανε πολλούς να αναζητήσουν το όνομά της. Το φετινό καλοκαίρι, η παράσταση επιστρέφει στη Θεσσαλονίκη, στους Δελφούς και στο αρχαίο θέατρο Φιλίππων.
M. HULOT
Η Λίνα Νικολακοπούλου υπογράφει και σκηνοθετεί τη μουσικοθεατρική παράσταση «Χορικά Ύδατα»

Θέατρο / «Χορικά Ύδατα»: Ο έμμετρος κόσμος της Λίνας Νικολακοπούλου επιστρέφει στη σκηνή

Τραγούδια που αποσπάστηκαν από το θεατρικό τους περιβάλλον επιστρέφουν στην πηγή τους, σε μια σκηνική τελετουργία γεμάτη εκπλήξεις που φωτίζει την τεράστια καλλιτεχνική παρακαταθήκη της στιχουργού.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
«Το ημέρωμα της στρίγγλας»: Ήταν ο Σαίξπηρ μισογύνης;

The Review / «Το ημέρωμα της στρίγγλας»: Ήταν ο Σαίξπηρ μισογύνης;

Γιατί εξακολουθεί να κερδίζει το σύγχρονο κοινό η διάσημη κωμωδία του Άγγλου βάρδου κάθε φορά που ανεβαίνει στη σκηνή; Ο Χρήστος Παρίδης και η Βένα Γεωργακοπούλου συζητούν με αφορμή την παράσταση που σκηνοθετεί η Εύα Βλασσοπούλου.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
«Darkest White»: Ένα σύμπαν που εξερευνά την ανθεκτικότητα και τη δύναμη της γυναίκας 

Θέατρο / «Darkest White»: Ο εμφύλιος από την πλευρά των χαμένων

Το έργο της Δαφίν Αντωνιάδου που θα δούμε στο Φεστιβάλ Αθηνών, εξερευνά μέσω προσωπικών και ιστορικών αναμνήσεων και μέσα από την ανθεκτικότητα και τη δύναμη της γυναικείας παρουσίας, ιστορίες εκτοπισμού και επιβίωσης. 
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Beytna: Μια παράσταση χορού που είναι στην ουσια ένα τραπέζι με φίλους

Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας / Beytna: Μια παράσταση χορού που είναι στην ουσία ένα τραπέζι με φίλους

Ο σπουδαίος λιβανέζος χορευτής και χορογράφος Omar Rajeh, επιστρέφει με την «Beytna», μια ιδιαίτερη περφόρμανς με κοινωνικό όσο και γαστριμαργικό αποτύπωμα, που θα παρουσιαστεί στο πλαίσιο του φετινού 31ου Διεθνούς Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Η νύφη και το «Καληνύχτα, Σταχτοπούτα»

Θέατρο / Η Καρολίνα Μπιάνκι παίρνει το ναρκωτικό του βιασμού επί σκηνής. Τι γίνεται μετά;

Μια παράσταση-περφόρμανς που μέσα από έναν εξαιρετικά πυκνό και γοητευτικό λόγο, ένα κολάζ από εικόνες, αναφορές, εξομολογήσεις, όνειρα και εφιάλτες μάς κάνει κοινωνούς μιας ακραίας εμπειρίας, χωρίς να σοκάρει.
ΛΟΥΙΖΑ ΑΡΚΟΥΜΑΝΕΑ
Ακούγεσαι Λυδία, Ακούγεσαι ίσαμε το στάδιο

Επίδαυρος / «Ακούγεσαι, Λυδία, ίσαμε το στάδιο ακούγεσαι»

Κορυφαίο πρόσωπο του αρχαίου δράματος, συνδεδεμένη με εμβληματικές παραστάσεις, ανατρέχει σε δεκαπέντε σταθμούς της καλλιτεχνικής της ζωής στην Επίδαυρο και αφηγείται προσωπικές ιστορίες, επιτυχίες και ματαιώσεις, εξαιρετικές συναντήσεις και συνεργασίες, σε μια πορεία που αγγίζει τις πέντε δεκαετίες.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ο Ούρλιχ Ράσε και το παρασκήνιο της ιστορίας της Ισμήνης

Θέατρο / Η σκηνή του Ούρλιχ Ράσε στριφογύριζε - και πέταξε έξω την Ισμήνη

Στην παράσταση που άνοιξε την Επίδαυρο, ο Γερμανός σκηνοθέτης επέλεξε να ανεβάσει μια Αντιγόνη χωρίς Ισμήνη. Η απομάκρυνση της Κίττυς Παϊταζόγλου φωτίζει τις λεπτές –και άνισες– ισορροπίες εξουσίας στον χώρο του θεάτρου.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ο Θάνος Παπακωνσταντίνου μέσα στη γοητεία και στον τρόμο του Δράκουλα

Πρώτες Εικόνες / Dracula: Η υπερπαραγωγή που έρχεται το φθινόπωρο στην Αθήνα

Ο Θάνος Παπακωνσταντίνου μιλά αποκλειστικά στη LiFO για την πιο αναμενόμενη παράσταση της επερχόμενης σεζόν, για τη διαχρονική γοητεία του μύθου που φαντάστηκε ο Μπραμ Στόκερ στα τέλη του 19ου αιώνα, για το απόλυτο και το αιώνιο μιας ιστορίας που, όπως λέει, τον «διαλύει».
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ερωτευμένος με τον Κρέοντα

Θέατρο / Ο Rasche αγάπησε τον Κρέοντα περισσότερο από την Αντιγόνη

«Η εκφορά του λόγου παραδίδεται αμαχητί σε μια άκρατη δραματικότητα, σε ένα υπερπαίξιμο, σε μια βεβιασμένη εμφατικότητα, σε έναν στόμφο παλιακό που θα νόμιζε κανείς πως έχει εξαλειφθεί πλέον. Η σοβαροφάνεια σε όλο το (γοερό) μεγαλείο της». Έτσι ξεκίνησε φέτος η Επίδαυρος.
ΛΟΥΙΖΑ ΑΡΚΟΥΜΑΝΕΑ