Συνομιλώντας με τον Πασχάλη Πράντζιο

Συνομιλώντας με τον Πασχάλη Πράντζιο Facebook Twitter
0

Συνέντευξη για το LIFO.gr από τον Δάνη Κοσμίδη

Δύο ιδιότητες σε ένα πρόσωπο: Ο καθηγητής Πασχάλης Πράντζιος και ο συγγραφέας. Ο ρόλος του καθηγητή μέσα σε μια αίθουσα είναι να επιβάλλει την τάξη και να διδάσκει. Ο ρόλος του καθηγητή έξω από την αίθουσα μπορεί να παραμείνει, με την αυστηρή ερμηνεία, όπως επίσης και να αλλάξει τελείως. Μια διαφορετική προσέγγιση στους μαθητές. Πιο φιλική και πιο παρεΐστικη.

Ο συγγραφέας Πασχάλης Πράντζιος βρίσκεται κάπου ανάμεσα στα δυο. Τουλάχιστον όσο θυμάμαι εγώ από τα μαθητικά μου χρόνια. Ένας ακόμη φίλος μέσα στην αίθουσα που το μάθημα γινόταν συζήτηση - μια συζήτηση που συμμετείχε όλη η παρέα. 

Με αφορμή την κυκλοφορία του τρίτου βιβλίου με τίτλο Λιωμένο Μολύβι (εκδόσεις Ωκεανίδα) και την παρουσίαση του στην Αθήνα, κάναμε μια κουβέντα.

Τρίτο κατά σειρά βιβλίο με τίτλο Λιωμένο Μολύβι. Ο συγγραφέας ωριμάζει μέσα από τη γραφή του;

 

Η σκέψη είναι γλώσσα και η σκέψη όταν καλλιεργείται βαθαίνει στη διάρκεια του χρόνου - άρα ωριμάζει και η γλώσσα. Ο συγγραφέας οφείλει προπάντων δύο πράγματα να κάνει, να διαβάζει και να γράφει. Γράφοντας διαρκώς, ξανά και ξανά, κυρίως ωριμάζει η ίδια του η γραφή κι ο ίδιος μέσα από τη συγγραφική εμπειρία καταφέρνει να τιθασεύει το λόγο του και να τον βελτιώνει.

Ποιοι είναι οι ήρωες σε αυτό το βιβλίο;

 

Οι ήρωες στο βιβλίο «Λιωμένο μολύβι» κινούνται μεταξύ δύο κόσμων. Από τη μια, αυτοί που ζουν στο κομμάτι της κοινωνίας που είναι ενσωματωμένο στο κοινωνικό σύστημα κι από την άλλη αυτοί που ζουν στον  κόσμο του περιθωρίου.  Η κοινωνία ό,τι δυσκολεύεται να μασήσει το φτύνει στο περιθώριο κι εκεί μέσα στον κόσμο του φτυσμένου, βλέπεις όλα τα ελαττώματα της πολιτισμένης κοινωνίας χωρίς μάσκα. Οι ήρωές μου λοιπόν λειτουργούν μεταξύ αυτών των δύο πόλων.

Η παρουσίαση του βιβλίου στην Αθήνα, για πρώτη φορά, θα γίνει την Παρασκευή 26 Απριλίου. Πώς 'πείθεις' το αναγνωστικό κοινό;

Στη ζωή μου υπήρξα περισσότερο αναγνώστης, παρά συγγραφέας. Θεωρώ λοιπόν πως το αναγνωστικό κοινό κανείς δεν μπορεί να το πείσει για τίποτα. Ο αναγνώστης που έχει μάθει να διαβάζει έχει το δικό του κριτήριο αξιολόγησης πάνω στο θέμα «βιβλίο», κρίνει, αξιολογεί, επιλέγει. Δεν προσπαθώ επομένως να πείσω το αναγνωστικό κοινό, φροντίζω όμως να μην το κοροϊδεύω, γι' αυτό ό,τι γράφω, το επεξεργάζομαι επισταμένως και  ερευνώ το καθετί, πριν το αξιοποιήσω συγγραφικά.

Οι ιστορίες στα τρία βιβλία μπορούν να θεωρηθούν και προσωπικά βιώματα;

Κοιτάξτε, η συγγραφή στηρίζεται ούτως ή άλλως στο βίωμα, υπό την έννοια ότι ο συγγραφέας πρέπει να έχει βιώσει καταστάσεις στη ζωή του που θα τον κατευθύνουν να γράψει με ρεαλισμό τις ιστορίες του. Αυτό δεν σημαίνει, όμως, πως ό,τι καταγράφει έχει συμβεί και στον ίδιο.

Συγγραφέας και καθηγητής. Αν έπρεπε να επιλέξεις ανάμεσα στα δύο ποιο θα υπερτερούσε;

Δεν το σκέφτηκα ποτέ έτσι. Είμαι καθηγητής στη Μέση Εκπαίδευση, γιατί αυτό το επάγγελμα επέλεξα να κάνω, το σέβομαι και το αγαπώ.  Η συγγραφή είναι ένα άλλο κομμάτι του εαυτού μου, ένας δρόμος αυστηρά δικός μου και προσωπικός, ουσιαστικά μοναχικός. Ονειρεύομαι γράφοντας και μέσα από αυτή τη μυσταγωγία της συγγραφής γίνομαι καλύτερος άνθρωπος.

Πως ένα συγγραφέας μπορεί να συμβιβαστεί με την δημόσια εκπαίδευση; Υπάρχουν ελευθερίες, "έχει γκρεμιστεί κάποιος τοίχος" για να υπάρξει η απαραίτητη επικοινωνία ανάμεσα σε καθηγητή και μαθητή;

Τίποτα δεν είναι δεδομένο και τίποτα δεν μας προσφέρεται χωρίς το αντίστοιχο τίμημα. Πόσοι από μας έχουν την πολυτέλεια να μην κάνουν συμβιβασμούς στην εργασία τους; Τα δεινά στη δημόσια εκπαίδευση είναι πολλά. Ωστόσο, μέσα στη σχολική τάξη είσαι εσύ και οι μαθητές σου. Αν είσαι αληθινός, σε αποδέχονται κι αν συμβεί αυτό τότε χτίζεις μαζί τους τις ελευθερίες που ενδεχομένως θα μπορέσουν να οδηγήσουν σε μια πιο ουσιαστική επικοινωνία. Η αίθουσα είναι σανίδι και για να ακουστεί χειροκρότημα, θα πρέπει να δώσεις την ψυχή σου.

Ποιο βιβλίο σε συντροφεύει αυτή τη περίοδο;

 

Διαβάζω το τελευταίο βιβλίο της Ιζαμπέλ Αλιέντε «Το τετράδιο της Μάγια» και μου αρέσει πολύ.

Ένα βιβλίο που θα ήθελες να είχες γράψει;

«Το άρωμα» του Πάτρικ Ζίσκιντ

Αγαπημένος ήρωας μυθοπλασίας;

Μονάχα ένας; Είναι πολλοί! Θα επιλέξω τη «Λωξάντρα» της Μαρίας Ιορδανίδου.

Έχουν σημειωθεί οι ιδέες για το επόμενο βιβλίο;

Το επόμενο βιβλίο βρίσκεται στο στάδιο των τελικών διορθώσεων και έχει τίτλο «Η Πόλη έχει Ρεπό».

* Το βιβλίο «Λιωμένο Μολύβι κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ωκεανίδα.

* Η παρουσίαση στην Αθήνα θα γίνει την Παρασκευή 26 Απριλίου, στο κατάστημα Public

Βιβλίο
0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Νόρμαν Μέιλερ «Μάγισσα τέχνη»

Το πίσω ράφι / Νόρμαν Μέιλερ: «Οι καλλιτέχνες δίνουν όρκο να είναι εγωιστές. Ειδάλλως, δεν θα γίνει τίποτα»

Ο Αμερικανός συγγραφέας ξεκίνησε μη μπορώντας να συντάξει μια πρόταση, αλλά με το πρώτο του μυθιστόρημα ξεχώρισε. Έκτοτε διαβάστηκε, αμφισβητήθηκε, προκάλεσε κι έμεινε ως το τέλος διαυγής και θαρραλέος.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Εμμανουήλ Καραλής: Πολλοί είναι δίπλα σου στα μετάλλια, στο χειροκρότημα και στη λάμψη, αλλά μετά οι προβολείς σβήνουν

Οι Αθηναίοι / Manolo: «Πολλοί είναι δίπλα σου στα μετάλλια, αλλά μετά οι προβολείς σβήνουν»

Έχει μάθει να περνά τον πήχη, να ξεπερνά τους φόβους και να καταρρίπτει στερεότυπα. Θεωρεί ότι η ζωή του αθλητή μοιάζει πολύ με τη ζωή του μοναχού. Ο πρωταθλητής στο άλμα επί κοντώ αφηγείται τη ζωή του και μιλά για τα παιδικά του χρόνια, τις όμορφες και δύσκολες στιγμές, την ψυχική του υγεία, τον έρωτα, την πίστη και την αγάπη που τον κρατούν όρθιο.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Τι ήξερε ο Παζολίνι;

Βιβλίο / Τι ήξερε ο Παζολίνι;

Πενήντα χρόνια μετά την άγρια δολοφονία του, οι προγνώσεις του για τον φασισμό είναι πιο επείγουσες από ποτέ, σημειώνει η Βρετανίδα συγγραφέας Ολίβια Λέινγκ, το νέο βιβλίο της οποίας περιστρέφεται γύρω από τη δημιουργία του «Σαλό (120 Μέρες στα Σόδομα)».
THE LIFO TEAM
Μαύρη, λεσβία, μητέρα, πολεμίστρια, ποιήτρια, καρκινοπαθής

Βιβλίο / Μαύρη, λεσβία, μητέρα, πολεμίστρια, ποιήτρια, καρκινοπαθής

Η διάσημη συγγραφέας Όντρι Λορντ αντιμετώπισε τη διάγνωσή της με το θάρρος και το ακτιβιστικό πνεύμα που πάντα τη διέκρινε: Τα «Ημερολόγια Καρκίνου» δεν είναι μια «καταγραφή δακρύων μόνο» αλλά και μια κραυγή οργής εναντίον της καταπίεσης που βιώνουν οι γυναίκες.
ΕΙΡΗΝΗ ΓΙΑΝΝΑΚΗ
Η Μάργκαρετ Άτγουντ στο μονοπάτι του πένθους

Βιβλίο / Η Μάργκαρετ Άτγουντ στο μονοπάτι του πένθους

Σ’ ένα απόσπασμα από τα απομνημονεύματά της με τίτλο «Book of Lives: A Memoir of Sorts», που προδημοσιεύει η «Guardian», η διάσημη συγγραφέας περιγράφει τον τρόπο που βίωσε την απώλεια του επί μισό αιώνα συντρόφου της Γκρέαμ Γκίμπσον το 2019.
THE LIFO TEAM
«Intermezzo»: Το βιβλίο της Σάλι Ρούνεϊ που έσπασε όλα τα αναγνωστικά ρεκόρ

Βιβλίο / «Intermezzo»: Το βιβλίο της Σάλι Ρούνεϊ που έσπασε όλα τα αναγνωστικά ρεκόρ

Σε λίγες μέρες κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πατάκη το πολυαναμενόμενο νέο βιβλίο της Ιρλανδής συγγραφέως, που έχει κάνει ρεκόρ πωλήσεων και αναγνωσιμότητας. Καταγράφουμε τις πρώτες εντυπώσεις από την ανάγνωσή του.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Άμιτι Γκέιτζ «Ο καλός πατέρας»

Το πίσω ράφι / Έχουν και οι ψεύτες τη χάρη τους. Στα μυθιστορήματα τουλάχιστον

Ο «Καλός πατέρας» της Άμιτι Γκέιτζ πραγματεύεται την κατασκευή της ανθρώπινης ταυτότητας, τον άρρηκτο δεσμό γονιού και παιδιού και τη μεταναστευτική εμπειρία, θίγοντας όψεις του αμερικανικού ονείρου.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
«Σπίτι από ζάχαρη»: Το δίκτυο των ανθρώπινων σχέσεων στο μυθιστόρημα της Τζένιφερ Ίγκαν

Βιβλίο / Πώς θα ήταν αν μπορούσαμε να βιώσουμε ξανά όσα ζήσαμε στο παρελθόν;

Το «Σπίτι από ζάχαρη» είναι ένα πολυεπίπεδο μυθιστόρημα με στοιχεία επιστημονικής φαντασίας που διερευνά τους κινδύνους της ψηφιακής εποχής, αναδεικνύοντας ταυτόχρονα την αξία της μνήμης και της σύνδεσης.
ΕΙΡΗΝΗ ΓΙΑΝΝΑΚΗ
Θανάσης Βαλτινός: Η νουβέλα «Η Κάθοδος των Εννιά» του διακεκριμένου συγγραφέα

Οθόνες / «Η Κάθοδος των Εννιά»: Η διάσημη νουβέλα του Θανάση Βαλτινού

Πεθαίνει σαν σήμερα ο διακεκριμένος Έλληνας συγγραφέας. Αυτή είναι η ιστορία ενός από τα εμβληματικότερα βιβλία του και η βραβευμένη μεταφορά της στον κινηματογράφο, το 1984, από τον Χρίστο Σιοπαχά.
ΦΩΝΤΑΣ ΤΡΟΥΣΑΣ
Καρολίνα Μέρμηγκα: «Οι συγγραφείς προχωράμε με αναμμένη δάδα στη σκοτεινή σπηλιά της λογοτεχνίας»

Βιβλίο / Καρολίνα Μέρμηγκα: «Όταν γράφουμε για αληθινούς ανθρώπους, πρέπει να σεβόμαστε τη μνήμη τους»

Η καταξιωμένη συγγραφέας ιστορικών μυθιστορημάτων Καρολίνα Μέρμηγκα μάς μιλάει για τη δύναμη της τέχνης, για το λογοτεχνικό της εργαστήρι αλλά και για τη χαρά της να μεταφράζει Χίλαρι Μαντέλ, τα βιβλία της οποίας επανακυκλοφορούν από τις εκδόσεις Ψυχογιός.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Πόσο διαβάζεται σήμερα ο Νίκος Καζαντζάκης;

Βιβλία και Συγγραφείς / Πόσο διαβάζεται σήμερα ο Νίκος Καζαντζάκης;

Πεθαίνει σαν σήμερα ο συγγραφέας Νίκος Καζαντζάκης. Ο Νίκος Μπακουνάκης συζητάει με την Έρη Σταυροπούλου, ομότιμη καθηγήτρια Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, για τον συγγραφέα του «Αλέξη Ζορμπά» και την αντοχή του έργου του.
ΝΙΚΟΣ ΜΠΑΚΟΥΝΑΚΗΣ
Στέφαν Τσβάιχ

Το πίσω ράφι / Σε πείσμα όσων περιφρόνησαν τα έργα του Τσβάιχ, η απήχησή τους ακόμα να κοπάσει

Οι ήρωες του Αυστριακού συγγραφέα ταλανίζονται συνήθως από μια αβάσταχτη εσωτερική πίεση, αντικατοπτρίζοντας τη δική του πεισιθάνατη διάθεση. Αυτήν ακριβώς την αίσθηση αποπνέει η συλλογή διηγημάτων του «Αμόκ».
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Marwan Kaabur: «Αγωνιζόμαστε και στον αραβικό κόσμο για δικαιώματα κι ελευθερίες, αλλά προκρίνουμε τον δικό μας τρόπο, στο πλαίσιο της δικής μας κουλτούρας»

Lgbtqi+ / Κι όμως υπάρχουν και «αραβικά καλιαρντά»!

Λίγο πριν από την αθηναϊκή παρουσίαση της αγγλόφωνης έκδοσης του «Queer Arab Glossary» μιλήσαμε με τον συγγραφέα του Marwan Kaabur, για τα «αραβικά καλιαρντά», την ομοφυλοφιλία και την queer συνθήκη στον αραβικό κόσμο, το «pink washing», αλλά και τη συχνά παρεξηγημένη πρόσληψή τους από τη Δύση.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Tα συγκλονιστικά Ημερολόγια Καρκίνου της Όντρι Λορντ και άλλα 4 βιβλία που διαβάζουμε τώρα

Βιβλίο / Tα συγκλονιστικά Ημερολόγια Καρκίνου της Όντρι Λορντ και άλλα 4 βιβλία που διαβάζουμε τώρα

Πέντε αποκαλυπτικά βιβλία για τις γυναίκες με καρκίνο, για τον κόσμο, τα σκουπίδια ακόμα και για τη μακρινή Ιαπωνία ξεχωρίζουν ανάμεσα στις εκδόσεις της πρόσφατης βιβλιοπαραγωγής καλύπτοντας ένα μεγάλο εύρος θεμάτων και ενδιαφερόντων.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Δύο άγνωστες φωτογραφίες του Ρεμπό από τη γαλλική Κομμούνα

Βιβλίο / Δύο άγνωστες φωτογραφίες του Ρεμπό από τη γαλλική Κομμούνα

Σαν σήμερα γεννήθηκε το 1854 ο Αρθούρος Ρεμπό. Ο ποιητής, μουσικός και μπλόγκερ Aidan Andrew Dun έπεσε τυχαία σε δύο εντελώς άγνωστες φωτογραφίες, βγαλμένες στην Place Vendôme, και βρέθηκε μπροστά σε μια μεγάλη έκπληξη: ο έφηβος Αρτίρ Ρεμπό, όπως δεν τον έχουμε ξαναδεί.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Θανάσης Τριαρίδης: Οι μετανάστες θα σώσουν τον κόσμο. Χωρίς αυτούς είμαστε χαμένοι

Βιβλίο / Θανάσης Τριαρίδης: «Οι μετανάστες θα σώσουν τον κόσμο. Χωρίς αυτούς είμαστε χαμένοι»

Έγινε αντιρρησίας συνείδησης, γιατί πιστεύει ότι ο στρατός είναι μια δοξολογία εκμηδένισης του άλλου. Άφησε τη Θεσσαλονίκη επειδή τον έπνιγε ο εθνοφασισμός της. Στην Αντίς Αμπέμπα υιοθέτησε την κόρη του, Αργκάνε. Ο συγγραφέας της «Τριλογίας της Αφρικής», Θανάσης Τριαρίδης, αφηγείται τη ζωή του στη LiFO.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ