Τη θέση ότι η Χ.Α. την οποία χαρακτηρίζει νεοναζιστικό κόμμα, μπορεί να απαγορευτεί ή να υποστεί κυρώσεις, εκφράζει στην έκθεση του ο αρμόδιος επίτροπος Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Συμβουλίου της Ευρώπης Νιλς Μούιζνιεκς. Για τη συγκεκριμένη οργάνωση ο επίτροπος αναφέρει ότι έχει ρατσιστική, αντισημιτική και ομοφοβική ρητορική και πως ορισμένα από τα μέλη και τους υποστηρικτές του συμμετείχαν σε επιθέσεις κατά μεταναστών.
Ο κ. Μούιζινιεκς εκφράζει ακόμη την ανησυχία του για τις συνεχιζόμενες αναφορές κακομεταχείρισης, ακόμη και βασανιστηρίων από όργανα της τάξης κατά μεταναστών και Ρομά.
Στην έκθεση σημειώνεται επίσης ότι εκτός των μεταναστών, άλλες κοινωνικές ομάδες έχουν επίσης αποτελέσει στόχο ομιλιών, μίσους και βίας, συγκεκριμέναΡομά, μέλη της μουσουλμανικής μειονότητας τουρκικής εθνοτικής καταγωγής, λεσβιακά, ομοφυλόφιλα, αμφισεξουαλικά και διαφυλικά άτομα, και υποστηρικτές των δικαιωμάτων του ανθρώπου
Ένα σημαντικό μερίδιο των επιθέσεων κατά μεταναστών που έχουν καταγγελθεί έχουν συμβεί σε δημόσιους χώρους, κυρίως σε περιοχές όπου ζει μεγάλος αριθμός μεταναστών. Συχνά αναφέρεται ότι διαπράττονται από «περιπολίες» μοτοσικλετιστών, ντυμένων στα μαύρα και με καλυμμένα πρόσωπα. Εκτός από τις επιθέσεις προς άτομα, έχουν επίσης αναφερθεί και επιθέσεις σε σπίτια όπου κατοικούν μετανάστες, καθώς και επιθέσεις σε θρησκευτικά και πολιτιστικά κέντρα και σε εγκαταστάσεις οργανισμών μεταναστών.
Ο Επίτροπος ανησυχεί ιδιαίτερα από το γεγονός ότι ανάμεσα στους δράστες ρατσιστικής βίας, υπάρχει μεγάλος αριθμός νέων ατόμων, περιλαμβανομένων και ανηλίκων. Για παράδειγμα, στις 25 Ιανουαρίου 2013 αναφέρθηκε ότι οκτώ μαθητές (επτά από τους οποίους ηλικίας 16έως 17 ετών) επιτέθηκαν σε κατάστημα στην πόλη της Λάρισας και τραυμάτισαν σοβαρά τους Πακιστανούς ιδιοκτήτες του καταστήματος ενώ φώναζαν ρατσιστικά συνθήματα.
Ο Επίτροπος σημειώνει ότι ορισμένα από τα αδικήματα με ρατσιστικά κίνητρα που έχουν καταγγελθεί έχουν αποδοθεί από τα θύματα σε μέλη ή υποστηρικτές της "Χρυσής Αυγής", ενός νεοναζιστικού πολιτικού κόμματος που κέρδισε 6,92% των ψήφων στις εθνικές εκλογές τον Ιούνιο 2012 και 18 έδρες στην Βουλή των Ελλήνων Κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας του 2012, το κόμμα αυτό έκανε εκτενή χρήση αντιμεταναστευτικών μηνυμάτων και οι επικεφαλής του κόμματος έχουν συχνά χρησιμοποιήσει ρατσιστικό, αντισημιτικό ή ομοφοβικό λόγο, ακόμη και εντός της Βουλής των Ελλήνων
«Η Χρυσή Αυγή αποτελεί σοβαρή πρόκληση για τη δημοκρατία στην Ελλάδα και η αντιμετώπισή της σε πολιτικό και δικαστικό επίπεδο έχει υπάρξει μέχρι σήμερα εντελώς ακατάλληλη», είπε ο επίτροπος στο Reuters.
Δεν είναι η βία της Δεξιάς και της Αριστεράς ένα και το αυτό, τονίζει ο επίτροπος Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Συμβουλίου της Ευρώπης, ο οποίος μίλησε στο «Βήμα» με την ευκαιρία της δημοσιοποίησης της έκθεσής του για την Ελλάδα, σήμερα Τρίτη. Αντίθετα προς την ευρέως διαδεδομένη άποψη ότι η βία είναι ίδια απ' όπου κι αν προέρχεται, ο Νιλς Μούιζνιεκς τονίζει ότι η ρατσιστική βία, η βία που συχνά προέρχεται από τη Χρυσή Αυγή, «είναι ένα διαφορετικό είδος βίας, πιο σοβαρής διότι αποτελεί μεγαλύτερη απειλή για τη δημοκρατία».
«Μου έκανε μεγάλη εντύπωση στην Ελλάδα το ότι ο κόσμος ευτελίζει την έκταση της ρατσιστικής βίας» λέει τηλεφωνικά από την έδρα του στο Στρασβούργο. Ο κ. Μούιζνιεκς θεωρεί τη ρατσιστική βία ως τη μεγαλύτερη απειλή για τα ανθρώπινα δικαιώματα στη χώρα μας.
«Τα μέσα ενημέρωσης επικεντρώνονται υπερβολικά στα σχόλιά μου για τη Χρυσή Αυγή» προσθέτει αναφερόμενος στην προτροπή που περιέχει η έκθεσή του προς τις ελληνικές αρχές να βρουν μια φόρμουλα για να θέσουν εκτός νόμου τη Χρυσή Αυγή. «Αλλά ακόμη κι αν η Χρυσή Αυγή απαγορευόταν αύριο, το πρόβλημα της ρατσιστικής βίας θα συνέχιζε να υπάρχει. Η Χρυσή Αυγή αποτελεί μόνο ένα μέρος του προβλήματος αυτού το οποίο απαιτεί συνολική αντιμετώπιση - εφαρμογή νομοθεσίας που συχνά μένει στα χαρτιά, ρόλος Αστυνομίας, γενικότερη μεταναστευτική πολιτική...».
Το νέο στοιχείο στην παρούσα έκθεση σε σχέση με τις προηγούμενες είναι η έκταση της ρατσιστικής βίας. «Το πρόβλημα περιγράφεται στις εκθέσεις μας εδώ και περισσότερα από 10 χρόνια, όμως τώρα συμβαίνει σε πολύ μεγαλύτερη κλίμακα». Το πρώτο που συστήνει ο κ. Μούιζνιεκς είναι να πάψει σε πολιτικό επίπεδο η άμεση ή έμμεση ενθάρρυνση τέτοιων πράξεων. «Πρέπει όλοι οι πολιτικοί να στείλουν τα σωστά μηνύματα» λέει.
Για παράδειγμα, στην έκθεσή του ο επίτροπος στηλιτεύει δήλωση του πρωθυπουργού Α. Σαμαρά τον Νοέμβριο 2012 για «ανακατάληψη» των κέντρων των πόλεων που έχουν «καταληφθεί» από μετανάστες και έχουν παραδοθεί στις «παράνομες δραστηριότητές τους» όπως και δήλωση του υπουργού Δημόσιας Τάξης Ν. Δένδια τρεις μήνες νωρίτερα ότι εξαιτίας της παράνομης μετανάστευσης «η χώρα χάνεται... Πρόκειται για βόμβα στα θεμέλια της κοινωνίας».
Στην έκθεσή του, ο κ. Μούιζνιεκς - που επισκέφθηκε την Ελλάδα στα τέλη Ιανουαρίου - τονίζει ιδιαίτερα την ανάγκη να καταπολεμηθεί η ατιμωρησία των δραστών εγκλημάτων μίσους και εκφράζει την απογοήτευσή του ότι ελάχιστοι οδηγούνται στη Δικαιοσύνη και ακόμη λιγότεροι τιμωρούνται.
Μιλώντας στο «Βήμα», ο επίτροπος εξηγεί τις κυριότερες συστάσεις προς τις ελληνικές αρχές: «Να στήσουν έναν μηχανισμό παραπόνων για τη συμπεριφορά των αστυνομικών, να λύσουν το θέμα της ιθαγένειας των παιδιών μεταναστών μακροχρόνιας διαμονής και να καταργήσουν το τίμημα των 100 ευρώ για τις μηνύσεις εναντίον δραστών ρατσιστικών εγκλημάτων».
Η ελληνική κυβέρνηση απαντά στον επίτροπο με τη διαβεβαίωση ότι όλα βαίνουν καλώς στα κέντρα κράτησης μεταναστών - ακριβώς τη στιγμή που οι «φιλοξενούμενοί» τους βρίσκονται σε απεργία πείνας στην Κόρινθο και στην Αμυγδαλέζα διαμαρτυρόμενοι για τις συνθήκες κράτησής τους - καθώς και στη διαδικασία χορήγησης ασύλου - ενώ πρόσφατα είδαν τη δημοσιότητα σκηνές ντροπής στην Πέτρου Ράλλη όπου κατατίθενται οι αιτήσεις από τους πρόσφυγες.
