Η αριστοκρατική Μαριλένα και η τραχιά Μυρτιδιώτισσα όργωσαν τις ελληνικές θάλασσες, αφήνοντας το στίγμα τους

Δυο καράβια των παιδικών χρόνων Facebook Twitter
Το πλοίο Μαριλένα στο Καρλόβασι της Σάμου.
0


ΣΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΑΠΟΠΛΟΥΣ (με υπότιτλο «Σαμιακών γραμμάτων και τεχνών περιήγηση»), στο τεύχος 103 αυτού του καλοκαιριού, βρίσκουμε, ανάμεσα σε άλλα, το δεύτερο μέρος ενός κειμένου για τις ακτοπλοϊκές συνδέσεις του νησιού «από την εποχή των ατμόπλοιων ως τη δεκαετία του 1960». Το υπογράφουν ο Μιλτιάδης Ε. Αναγνώστου και η Μαρία Δ. Χατζηανδρέου.

Προς το κλείσιμο του κειμένου, λίγο πριν απ’ τον επίλογο, διαβάζω: «Το πλοίο που κατέληξε σε Μαριλένα ήταν μια από τις πιο ακραίες περιπτώσεις, γιατί άρχισε από ένα κλασικό λορδικό σκάφος του 1911 και κατέληξε σε ένα σκάφος με διαστημικές καμπύλες το 1960. Ήταν επίσης ένα ιστορικό σκάφος. Κατασκευάστηκε ως γιοτ το 1911 στην Αγγλία με το όνομα Marynthea. Ήταν χωρητικότητας 880 τόνων και μήκους 64 μέτρων. Μετονομάστηκε στη συνέχεια σε Emerald ως γιοτ του sir Arthur du Cros, ο οποίος έκανε με αυτό τον γύρο του κόσμου. Μετονομάστηκε περαιτέρω σε Conqueror όταν το απέκτησε ο Ηarry Gordon Selfridge (1857-1947), Αμερικανός ιδιοκτήτης των ομώνυμων βρετανικών πολυκαταστημάτων (για τον οποίο είχε προβληθεί και στην Ελλάδα η σειρά Mr Selfridge).

Κάποιος σχολιάζει ότι το Μυρτιδιώτισσα έπλεε πάντα σε «μυστικιστικά νερά», εννοώντας δύσκολες θάλασσες και πολύ σκληρά τοπία. Αυτό έρχεται κοντά και στη δική μου αίσθηση ενός καραβιού που είχε μέσα του κάτι τραχύ και ελάχιστα φιλικό.

Με το ίδιο όνομα υπηρέτησε ως βοηθητικό σκάφος στο βρετανικό πολεμικό ναυτικό στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Το 1947 αγοράστηκε από την εταιρεία Λαμύρα των Ι. και Γ. Χαδούλη που το ονόμασε Πατρίς. Τον Γενάρη του 1948 νηολογήθηκε στην Άνδρο για λογαριασμό των Μαρή-Γουλανδρή και μετονομάστηκε σε Μαρή (Marie). Το 1949 αποκτήθηκε από την Ατμοπλοΐα Ευάγγελου Τόγια που το ονόμασε Κωστάκης Τόγιας και το έβαλε στη δεκαετία του ’50 σε γραμμές στο Ιόνιο, στις Κυκλάδες και στη Σάμο. Το 1960 το απόκτησε ο Λάζαρος Λαγάς και το ονόμασε Μαριλένα. Του έκανε μια ριζική μετασκευή από την οποία το σκάφος βγήκε αγνώριστο και στο σχήμα, αλλά και στο μηχανοστάσιο, όπου αφαιρέθηκαν οι ατμομηχανές και τοποθετήθηκαν μηχανές Diesel. Ως Μαριλένα έγινε γνωστό και στη Σάμο με δρομολόγια τη δεκαετία του 1960. Αποσύρθηκε το 1995, δηλαδή στην ηλικία των 84 ετών!»

Δυο καράβια των παιδικών χρόνων Facebook Twitter
Μια διαφημιστική αφίσα λύνει κάπως το μυστήριο. Κατά παράδοξο τρόπο δεν αναφέρει ούτε το Καρλόβασι Σάμου ούτε τη Λέρο, αλλά ένα πλήθος νησιών σε άλλες μέρες από αυτές της αρχικής του θητείας στη νότια Πελοπόννησο και στη θάλασσα των Κυθήρων.

Και συνεχίζει το κείμενο: «Ένα τελευταίο πλοίο που έκανε κι αυτό το κλασικό δρομολόγιο μια φορά την εβδομάδα στη δεκαετία του 1960 ήταν το Μυρτιδιώτισσα. Ναυπηγήθηκε το 1929 στη Γλασκώβη. Είχε χωρητικότητα 777 τόνων και μήκος 64 μέτρων. Η ταχύτητά του έφτανε τους 14-15 κόμβους. Πρώτος ιδιοκτήτης ήταν η David MacBrayne Ltd που το ονόμασε Lochness (η γνωστή λίμνη με το τέρας) και το έβαλε σε γραμμές της Σκωτίας. Το 1955 πουλήθηκε σε Ιταλική Εταιρεία που το ονόμασε Valmarina και το 1958 πουλήθηκε στη Λακωνική Ατμοπλοΐα του Σπύρου Μπιλίνη και ονομάσθηκε Μυρτιδιώτισσα. Έκανε επίσης γραμμές προς Πελοπόννησο και προς Δωδεκάνησα. Δόθηκε για διάλυση το 1973 στο Πέραμα».

Θυμάμαι το Μαριλένα. Αγνοούσαμε τις ιστορίες για την καταγωγή του, θυμάμαι μόνο πως βλέπαμε μια λεπτότητα αριστοκρατική, πως ήταν, κατά κάποιο τρόπο, πλοίο χαριτωμένο αλλά κάπως κρυόκωλο. Ναι, θα του ταίριαζε η ονομασία «λορδικό σκάφος», ή εκείνο το Εmerald, παρά τις μεγάλες αλλαγές από τους βαθύπλουτους Βρετανούς στον δικό μας αιγαιοπελαγίτικο εφοπλισμό.

Τώρα που έχω το ιστορικό του, μπορώ να καταλάβω καλά ότι η διάρκειά του στον χρόνο, αυτός ο διάπλους του εικοστού αιώνα, ταίριαζε στο Μαριλένα. Έμοιαζε με μια αειθαλή κυρία, από αυτές που είχαν ζήσει για λίγο και σε κάποια αποικία, στη Σουμάτρα ή στις Ινδίες, προτού ανακαλύψει τον ήλιο του Αιγαίου και τη φουρτούνα του Ικάριου Πελάγους ή Τσικνιά, όπως ήταν γνωστά τα ταραγμένα του νερά σε μας.

Δεν μπορώ όμως να ξεχάσω και το Μυρτιδιώτισσα. Στη μνήμη μου ήταν το κατεξοχήν καράβι της μεγάλης τρικυμίας, το βαπόρι που άντεχε το δεκάρι μποφόρ με τα ταλαιπωρημένα σώματά μας που σέρνονταν στα βρόμικα καταστρώματα ή στο σαλόνι με τα κάτωχρα πρόσωπα των παιδιών και των γέρων. Η αλήθεια είναι πως είχαμε κινδυνέψει με το Μυρτιδιώτισσα και πως με αυτό το καράβι πρέπει να είχαμε ταξιδέψει το 1968 για Λέρο, επίσκεψη στον τόπο εξορίας του πατέρα μας. Τώρα που μαθαίνω πως είχε κάποτε το όνομα Λοχνές, δικαιολογώ το ότι στην ανάμνησή μου το Μυρτιδιώτισσα έπλεε κατά κανόνα κάτω από μολυβένιους ουρανούς, γέρνοντας και τρίζοντας μέχρι εκεί που τρύπωνε ο πιο βαθύς μας φόβος.

Είχα την εντύπωση πως άντεξε περισσότερο από το 1973, πως κράτησε για λίγα χρόνια ακόμα, ως τις αρχές του ’80. Λάθος. Για μένα το Μυρτιδιώτισσα υπήρξε ένας εφιάλτης της παιδικής ηλικίας που γνώρισε το διαλυτήριο στο Πέραμα, γιατί δεν είχε κάτι από την ελαφράδα και την επιδεικτική αθωότητα ενός Μαριλένα.

Ψάχνοντας όμως παραπάνω το θέμα, διαπιστώνω πως το δικό μου πλοίο μικρή σχέση έχει με το Μυρτιδιώτισσα των άλλων: ο κύριος ελληνικός χώρος του καραβιού περιλάμβανε τη νότια Λακωνική, την Κυπαρισσία, τον Κάβο Μαλιάς. Μια διαφημιστική αφίσα λύνει κάπως το μυστήριο. Κατά παράδοξο τρόπο δεν αναφέρει ούτε το Καρλόβασι Σάμου ούτε τη Λέρο, αλλά ένα πλήθος νησιών σε άλλες μέρες από αυτές της αρχικής του θητείας στη νότια Πελοπόννησο και στη θάλασσα των Κυθήρων. Κάποιος, μάλιστα, σχολιάζει ότι το Μυρτιδιώτισσα έπλεε πάντα σε «μυστικιστικά νερά», εννοώντας δύσκολες θάλασσες και πολύ σκληρά τοπία. Αυτό έρχεται κοντά και στη δική μου αίσθηση ενός καραβιού που είχε μέσα του κάτι τραχύ και ελάχιστα φιλικό.

Οπτική Γωνία
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

«Η γενιά αυτή τολμά όσα δεν τολμήσαμε εμείς και της αξίζει κάθε στήριξη!»

Οπτική Γωνία / Αμπντελά Ταϊά: «Η γενιά αυτή τολμά όσα δεν τολμήσαμε εμείς και της αξίζει κάθε στήριξη!»

Ο Μαροκινός συγγραφέας και σκηνοθέτης, κάτοικος Γαλλίας πλέον και γνωστός στην Ελλάδα από το υπέροχο μυθιστόρημα «Η ζωή με το δικό σου φως», μιλά με θαυμασμό για την εξέγερση της νεολαίας που συνταράσσει την πατρίδα του.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Νίκος Χασαπόπουλος: «Παραλίγο να πεθάνω από τη σκευωρία της Novartis»

Συνέντευξη / Νίκος Χασαπόπουλος: «Παραλίγο να πεθάνω από τη σκευωρία της Novartis»

Μετά από μισό αιώνα στο «Βήμα», ο Νίκος Χασαπόπουλος μιλά για πρώτη φορά για την πιο δύσκολη απόφαση της ζωής του, τις στιγμές που έζησε δίπλα σε Λαμπράκη, Ψυχάρη και πρωθυπουργούς, αλλά και για το μεγάλο λάθος του.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Ένας άλλος «Μεσοπόλεμος»: Το μένος για τα θύματα (που γίνονται φωνή)

Οπτική Γωνία / Ένας άλλος «Μεσοπόλεμος»: Το μένος για τα θύματα (που γίνονται φωνή)

Έχουμε ένα καινούργιο συναίσθημα, όχι το κλασικό της εποχής των φασισμών, δηλαδή τον φόβο μη βρεθεί κανείς στη θέση των κατώτερων, όσων έμειναν πίσω ή «από κάτω». Πλέον βλέπει κανείς μένος για τα θύματα που μιλάνε.
ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ
Μποτιλιαρισμένοι στην Αθήνα: Δαπανούμε έναν μισθό στον δρόμο κάθε έτος

Οπτική Γωνία / Κάθε χρόνο χάνουμε 110 ώρες από τη ζωή μας κολλημένοι στο τιμόνι

Πώς μπορεί να μειωθεί άμεσα το μποτιλιάρισμα στους δρόμους της πρωτεύουσας; Γιατί η λεωφόρος Κηφισού δεν θα αδειάσει ποτέ; Ο συγκοινωνιολόγος και καθηγητής του ΕΜΠ, Κωνσταντίνος Κεπαπτσόγλου, εξηγεί.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Ο Ερντογάν που (δεν) τα πήρε όλα και οι αποκαλύψεις πίσω από τις εντυπώσεις

Βασιλική Σιούτη / Ο Ερντογάν που (δεν) τα πήρε όλα και οι αποκαλύψεις πίσω από τις εντυπώσεις

Οι εκ των υστέρων αποκαλύψεις για τη συνάντηση Τραμπ - Ερντογάν κατέδειξαν τις πραγματικές ισορροπίες στο πεδίο των διεθνών σχέσεων: καμία πλευρά δεν κερδίζει άνευ ανταλλαγμάτων και οι διεθνείς σχέσεις δεν καθορίζονται από προσωπικές συμπάθειες.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Η στρατηγική του Νίκου Δένδια και η λεπτή ισορροπία με τον Κυριάκο Μητσοτάκη

Βασιλική Σιούτη / Η στρατηγική του Νίκου Δένδια και η λεπτή ισορροπία με τον Κυριάκο Μητσοτάκη

Την ώρα που η κυβέρνηση βρίσκεται αντιμέτωπη με το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ, με τα Τέμπη και με την ακρίβεια, που προκαλεί κοινωνική δυσφορία, ο Νίκος Δένδιας εμφανίζεται ως μεταρρυθμιστής που θα οδηγήσει τις Ένοπλες Δυνάμεις στη νέα εποχή.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Χθες ο Μαζωνάκης, σήμερα ο Μπισμπίκης: Ποιο θα είναι το επόμενο «μεγάλο θέμα»;

Ακροβατώντας / Χθες ο Μαζωνάκης, σήμερα ο Μπισμπίκης: Ποιο θα είναι το επόμενο «μεγάλο θέμα»;

Αξιολογώντας ως πιο σημαντικό ένα τροχαίο από τη συνάντηση Τραμπ - Νετανιάχου, τα κυρίαρχα μέσα αναδεικνύουν το ασήμαντο χάριν τηλεθέασης, εξυπηρετώντας συγκεκριμένες σκοπιμότητες που θα μετατοπίσουν το ενδιαφέρον της κοινωνίας από τα σημαντικά.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΕΛΑΚΗΣ
Joe Coughlin: «Η τρίτη ηλικία δεν είναι κρουαζιέρες ή πατερίτσες»

Οπτική Γωνία / Joe Coughlin: «Γηρατειά δεν είναι μόνο κρουαζιέρες, πατερίτσες και να είσαι με το ένα πόδι στον τάφο»

Ο φιλέλληνας καθηγητής εξετάζει τις όψεις της μακροζωίας, πιστεύει πως στην Ελλάδα αυτό το φαινόμενο μπορεί να συνδυαστεί άνετα με το lifestyle και μιλάει με τρόπο ασυνήθιστο για το γήρας.
ΝΙΚΟΣ ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ
Κοσμάς Μαρινάκης: «Σε ποιον θα πουλήσει ο καπιταλιστής αν ο κόσμος δεν έχει να το αγοράσει;»

Οπτική Γωνία / Κοσμάς Μαρινάκης: «Σε ποιον θα πουλήσει ο καπιταλιστής αν ο κόσμος δεν έχει να το αγοράσει;»

Ο δημιουργός του Greekonomics μιλά στη LiFO για την επιτυχία αυτού του εγχειρήματος αλλά και τις επιθέσεις που δέχτηκε πρόσφατα για κάποιες «άβολες αλήθειες» που επισήμανε αναφορικά με τα διαπλεκόμενα συμφέροντα πολιτικών, οικονομικών «καρτέλ» και ΜΜΕ στην Ελλάδα.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Γιατί οι διεθνείς συγκυρίες δεν ευνοούν την Ελλάδα;

Οπτική Γωνία / Γιατί οι διεθνείς συγκυρίες δεν ευνοούν την Ελλάδα;

Από την Ουκρανία και την κρίση στη Γαλλία μέχρι τις αποφάσεις Τραμπ, η Ευρώπη περνάει κρίση ταυτότητας. Πώς επηρεάζεται η χώρα μας; Μιλά στη LiFO ο Σωτήρης Ντάλης, καθηγητής Διεθνών Σχέσεων και Ευρωπαϊκής Ενοποίησης του τμήματος Μεσογειακών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αιγαίου. 
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ