Γιατί η βία έλκει τα νέα παιδιά;

Γιατί οι νέοι στρέφονται στη βία; Facebook Twitter
Η αντιμετώπιση της νεανικής παραβατικότητας απαιτεί την κατανόηση ότι κάθε νέο άτομο είναι μοναδικό και ότι οι προσεγγίσεις πρέπει να προσαρμόζονται στις ατομικές του ανάγκες. Εικονογράφηση: bianka/ LIFO
0

— Τι κρύβεται πίσω από τις παραβατικές συμπεριφορές; Και ποιο θα λέγαμε ότι είναι το προφίλ των νέων που έλκονται σήμερα από τη βία;
Οι παραβατικές συμπεριφορές μπορεί να οφείλονται σε διάφορους παράγοντες, και η ανάλυσή τους εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τον πολιτισμικό, κοινωνικό, οικονομικό και ψυχολογικό περίγυρο. Όσον αφορά τους κοινωνικούς παράγοντες, μπορούμε να πούμε ότι αν οι άνθρωποι νιώθουν πως απορρίπτονται ή αποκλείονται από την κοινωνία, μπορεί να εκδηλώσουν παραβατική συμπεριφορά για να αναζητήσουν αναγνώριση. Επίσης, η οικονομική ανισότητα αποτελεί έναν σημαντικό παράγοντα που ωθεί τους ανθρώπους σε παραβατικές συμπεριφορές.

Ψυχολογικοί παράγοντες όπως η ανασφάλεια και χαμηλή αυτοεκτίμηση αποτελούν για κάποιους ανθρώπους την κινητήριο δύναμη για να εκδηλώσουν παραβατική συμπεριφορά, στην προσπάθειά τους να αναζητήσουν επιβεβαίωση. Τέλος, έχουμε τους πολιτισμικούς παράγοντες, όπως τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, που αποτελούν ισχυρό παράγοντα στις αναπτυγμένες κοινωνίες επειδή όλοι έχουν εύκολη πρόσβαση σε αυτά και τα οποία ασκούν ασυνείδητα σημαντική επιρροή στους ανθρώπους.

Οι νέοι που αντιμετωπίζουν δυσκολίες στην οικονομική, εκπαιδευτική ή κοινωνική τους πορεία, καθώς και όσοι αισθάνονται αποκλεισμένοι, μπορεί να αναζητούν έκφραση και αναγνώριση μέσω της παραβατικότητας.

Συχνά, ορισμένα κοινωνικά ή πολιτικά γεγονότα παρουσιάζονται από τα μέσα ενημέρωσης με τρόπο που μπορεί να ενθαρρύνει παραβατικές συμπεριφορές ή να αποτελέσουν πρότυπο το οποίο κάποιοι θα θελήσουν να μιμηθούν. Όσον αφορά το προφίλ των νέων που έλκονται από τη βία, αυτό είναι πολυποίκιλο και εξαρτάται από διαφορετικούς παράγοντες. Οι νέοι που αντιμετωπίζουν δυσκολίες στην οικονομική, εκπαιδευτική ή κοινωνική τους πορεία, καθώς και όσοι αισθάνονται αποκλεισμένοι, μπορεί να αναζητούν έκφραση και αναγνώριση μέσω της παραβατικότητας.

portrait
Αντιγόνη Γινοπούλου, 
ψυχολόγος-παιδοψυχολόγος

— Ποιοι παράγοντες ευνοούν την ακραία βία και τα σοκαριστικά περιστατικά που σημειώνονται καθημερινά μεταξύ ανηλίκων;
Η ακραία βία μεταξύ ανηλίκων συνήθως οφείλεται σε πολύπλοκους και αλληλεπιδραστικούς παράγοντες. Ένας από τους παράγοντες που ευνοούν αυτού του είδους τις συμπεριφορές είναι το μη υποστηρικτικό οικογενειακό περιβάλλον, το οποίο διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στην εξέλιξή τους, όπως και τα οικογενειακά πρότυπα. Επίσης, τα παιδιά που υπέστησαν κακοποίηση ή βία μέσα στην οικογένεια ενδέχεται να αντιδρούν με περισσότερη επιθετικότητα και παραβατική συμπεριφορά.

Η αίσθηση περιθωριοποίησης από την κοινωνία μπορεί να οδηγήσει τα παιδιά να αναζητήσουν επιβεβαίωση μέσω της βίας αρχικά στις σχέσεις με τους συνομήλικους ώστε να επιβεβαιώσουν τη δύναμή τους και στη συνέχεια στις σχέσεις τους με τα υπόλοιπα μέλη της κοινωνίας. Τα αρνητικά-βίαια πρότυπα στον χώρο του σχολείου ωθούν κάποιους εφήβους στη μίμηση, ώστε να νιώσουν σημαντικοί και αποδεκτοί από συγκεκριμένες ομάδες. Επίσης πρότυπα που δημιουργούν τα ΜΜΕ σε συνδυασμό με το νεαρό της ηλικίας ωθούν κάποιους νέους σε ακραίες παραβατικές συμπεριφορές.

Τα παιδιά που δεν αναπτύσσουν κατάλληλες κοινωνικές και συναισθηματικές δεξιότητες μπορεί να εκδηλώνουν εκφοβιστικές συμπεριφορές ως μέσο επικοινωνίας. Τέλος, η έλλειψη ορίων από την οικογένεια όπως και τα οικογενειακά πρότυπα αποτελούν σημαντικούς παράγοντες που μπορούν να ωθήσουν τους νέους σε ακραία βία. Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι η κατανόηση και η αντιμετώπιση αυτών των παραγόντων απαιτεί συνεργασία από πλευράς οικογενειών, εκπαιδευτικών, ειδικών ψυχικής υγείας και κοινωνίας συνολικά.

— Ποια είναι η πιο ανησυχητική μορφή παραβατικότητας;
Μπορεί να ποικίλει ανάλογα με την ηλικία, τις κοινωνικές, πολιτισμικές και ψυχολογικές συνθήκες. Οι παραβατικές συμπεριφορές εμφανίζονται νωρίς και δεν θα πρέπει να τις κρίνουμε με τα κριτήριά μας ως ενηλίκων, αλλά να μπούμε στη θέση των παιδιών και να προσπαθήσουμε να νιώσουμε τα δικά τους συναισθήματα. Στις μικρές ηλικίες ανησυχητική μορφή παραβατικής συμπεριφοράς είναι η επαναλαμβανόμενη χειροδικία και ο εκβιασμός άλλων παιδιών για να δώσουν  παιχνίδια ή άλλα αντικείμενα που τους ανήκουν.

Αυτές οι μορφές συμπεριφοράς εκδηλώνονται στον σχολικό χώρο. Καθώς μεγαλώνουν τα παιδιά η παραβατικότητα εκδηλώνεται και εκτός σχολείου. Μπορούμε να πούμε ότι στους νέους και στην ενήλικη ζωή ανησυχητική μορφή παραβατικότητας είναι οι οργανωμένες εγκληματικές ομάδες, οι ληστείες, οι απαγωγές, τα βασανιστήρια. Όλες οι παραπάνω συμπεριφορές εκφράζουν μια σοβαρή αντικοινωνική συμπεριφορά που δύσκολα αλλάζει.

— Ποιος ο ρόλος της οικογένειας και του σχολείου;
Ο ρόλος της οικογένειας και του σχολείου είναι κρίσιμος για την ανάπτυξη και την ευημερία των παιδιών και των νέων. Και οι δύο αυτοί θεσμοί επηρεάζουν σημαντικά τη συμπεριφορά και την κοινωνικο-συναισθηματική ανάπτυξη των ατόμων. Η οικογένεια αποτελεί την πρώτη μικρή αλλά βασική κοινωνία του παιδιού, μέσα στην οποία αναπτύσσεται και μαθαίνει τις βασικές αρχές.

Αποτελεί τον πρώτο και βασικό πυρήνα που μεταδίδει στο παιδί αρχές και αξίες, οφείλει να παρέχει συναισθηματική υποστήριξη, διδάσκει τους πρώτους κανόνες κοινωνικοποίησης και παρέχει τα βασικά αγαθά για τη διαβίωση του παιδιού. Όσον αφορά το σχολείο, προάγει την κοινωνική αλληλεπίδραση, τη συνεργασία χωρίς την παρουσία της οικογένειας, παρέχει εκπαίδευση και γνώσεις, δίνει την ευκαιρία στα παιδιά να δημιουργήσουν φιλίες και κοινωνικές σχέσεις, βοηθά στον εντοπισμό και την ανάπτυξη των ταλέντων και των ενδιαφερόντων των μαθητών.

Τόσο ο ρόλος της οικογένειας όσο και του σχολείου είναι εξίσου σημαντικός στη διαμόρφωση μιας ολοκληρωμένης προσωπικότητας, ο ένας θεσμός συμπληρώνει αρμονικά τον άλλον, τουλάχιστον αυτός είναι ο στόχος. Οι σχέσεις και ο συντονισμός μεταξύ οικογένειας και σχολείου είναι κρίσιμοι παράγοντες για τη συνολική ανάπτυξη των παιδιών. Η συνεργασία αυτών των δύο θεσμών μπορεί να συμβάλει στη δημιουργία ενός υγιούς περιβάλλοντος που προωθεί την εκπαίδευση, την κοινωνική ενσωμάτωση και την ψυχοκοινωνική ευημερία των νέων.

— Υπάρχει τρόπος αντιμετώπισης της νεανικής παραβατικότητας;
Η αντιμετώπιση της νεανικής παραβατικότητας απαιτεί την κατανόηση ότι κάθε νέο άτομο είναι μοναδικό και ότι οι προσεγγίσεις πρέπει να προσαρμόζονται στις ατομικές του ανάγκες. Απαιτείται μια προσέγγιση που συνδυάζει την ενίσχυση των ατόμων, την εκπαίδευση, την ψυχοκοινωνική υποστήριξη και την πρόληψη. Επιπλέον, η συνεργασία μεταξύ εκπαιδευτικών, γονέων, ειδικών και της κοινωνίας είναι το κλειδί για την επιτυχή αντιμετώπιση της νεανικής παραβατικότητας και τη δημιουργία ενός κοινωνικού πλαισίου που ενθαρρύνει την υγιή ανάπτυξη και την ευημερία των νέων.

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO.

To νέο τεύχος της LiFO δωρεάν στην πόρτα σας με ένα κλικ.

Οπτική Γωνία
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Explainer: Από τι υλικό είναι φτιαγμένο ένα παιδί που βιάζει άλλα παιδιά;

Εxplainer / Explainer: Από τι υλικό είναι φτιαγμένο ένα παιδί που βιάζει άλλα παιδιά;

Τι μπορεί να οδηγήσει έναν ανήλικο σε πραγματικές θηριωδίες, που αντιμετωπίζονται ως «πλάκα» ή φάση που «στράβωσε»; Οι παράγοντες και μερικές απαντήσεις -σε ενοχλητικά ερωτήματα- από τον Βαγγέλη Κοσμάτο, ψυχολόγο - Υπεύθυνο Επιστημονικού Έργου Συμμαχίας των Φύλων (Gender Alliance Initiative)
ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΓΑΛΑΝΟΠΟΥΛΟΥ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Κοσμάς Μαρινάκης: «Σε ποιον θα πουλήσει ο καπιταλιστής αν ο κόσμος δεν έχει να το αγοράσει;»

Οπτική Γωνία / Κοσμάς Μαρινάκης: «Σε ποιον θα πουλήσει ο καπιταλιστής αν ο κόσμος δεν έχει να το αγοράσει;»

Ο δημιουργός του Greekonomics μιλά στη LiFO για την επιτυχία αυτού του εγχειρήματος αλλά και τις επιθέσεις που δέχτηκε πρόσφατα για κάποιες «άβολες αλήθειες» που επισήμανε αναφορικά με τα διαπλεκόμενα συμφέροντα πολιτικών, οικονομικών «καρτέλ» και ΜΜΕ στην Ελλάδα.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Γιατί οι διεθνείς συγκυρίες δεν ευνοούν την Ελλάδα;

Οπτική Γωνία / Γιατί οι διεθνείς συγκυρίες δεν ευνοούν την Ελλάδα;

Από την Ουκρανία και την κρίση στη Γαλλία μέχρι τις αποφάσεις Τραμπ, η Ευρώπη περνάει κρίση ταυτότητας. Πώς επηρεάζεται η χώρα μας; Μιλά στη LiFO ο Σωτήρης Ντάλης, καθηγητής Διεθνών Σχέσεων και Ευρωπαϊκής Ενοποίησης του τμήματος Μεσογειακών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αιγαίου. 
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Χωρίς αναισθητικό, χωρίς δικαιώματα: Τι συμβαίνει με τις θρησκευτικές σφαγές στην Ελλάδα;

Ρεπορτάζ / Χωρίς αναισθητικό: Τι συμβαίνει με τις θρησκευτικές σφαγές για halal και kosher στην Ελλάδα;

Παρά τις προσπάθειες νομιμοποίησης του εβραϊκού και ισλαμικού τρόπου σφαγής των ζώων χωρίς αναισθητοποίηση, το νομικό πλαίσιο στην Ελλάδα δεν έχει αλλάξει. Η σχεδιαζόμενη Εθνική Στρατηγική Halal επαναφέρει το θέμα.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Κάποτε στην Αμερική…

Ακροβατώντας / Η αμερικανική δημοκρατία οδεύει προς το τέλος της

Η κυβέρνηση Τραμπ έχει επιδοθεί σε ανελέητο κυνηγητό όσων αμφισβητούν την αλήθεια της. Κυνηγάει δημοσιογράφους, παρουσιαστές, ακτιβιστές, αντιφρονούντες, δικαστές, όποιον τολμήσει να την αμφισβητήσει.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΕΛΑΚΗΣ
H εξέγερση της «κανονικότητας»

Οπτική Γωνία / H εξέγερση της «κανονικότητας»

Μια τάση που θέλει να προσελκύσει μετριοπαθή ακροατήρια, αντλώντας από μια ψευδή εκδοχή της Ιστορίας, η οποία θέλει τον δυτικό πολιτισμό να υποφέρει ή να παρακμάζει γιατί τάχα έπεσε θύμα του ανθρωπισμού του.
ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ
EPEJERGAS HIV/AIDS: Σύντομα θα αποτελεί παρελθόν;

Οπτική Γωνία / HIV/AIDS: Σύντομα θα αποτελεί παρελθόν;

Οι κρίσιμοι σταθμοί μιας δύσκολης πορείας που ξεκίνησε το 1981, οπότε πιστοποιήθηκαν τα πρώτα κρούσματα HIV, μέχρι σήμερα, που στόχος πια είναι η πλήρης ύφεση της νόσου, με ορίζοντα την επίτευξη της ίασης.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Πάνος Ρούτσι: Ο απεργός πείνας που συγκλονίζει την Ελλάδα

Οπτική Γωνία / Πάνος Ρούτσι: Ο απεργός πείνας που συγκλονίζει την Ελλάδα

Επιστρατεύοντας το ύστατο μέσο πίεσης, ο Πάνος Ρούτσι ζητά δικαιοσύνη για τα Τέμπη και άδεια για να ξεθάψει το παιδί που έχασε στο μοιραίο τρένο, ώστε να ταυτοποιηθεί και να γίνουν τοξικολογικές εξετάσεις.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Από τα drones μέχρι την τεχνητή νοημοσύνη: Η Κίνα αλλάζει την παγκόσμια ασφάλεια

Οπτική Γωνία / Από τα drones μέχρι το AI: Η Κίνα αλλάζει την παγκόσμια ασφάλεια

Πώς η στρατιωτική άνοδος της Κίνας και η στρατηγική σύμπλευση με τη Ρωσία διαμορφώνουν τις ευρωπαϊκές και παγκόσμιες προκλήσεις για την ασφάλεια; Μιλά στη LiFO ο δρ. Ευρωπαϊκής Ασφάλειας και Νέων Απειλών και κύριος ερευνητής του ΕΛΙΑΜΕΠ, Τριαντάφυλλος Καρατράντος.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Τζέφρι Σακς: «Ο Τραμπ είναι διχαστικός και επικίνδυνος»

Οπτική Γωνία / Τζέφρι Σακς: «Ο Τραμπ είναι διχαστικός και επικίνδυνος»

Γιατί οι Ηνωμένες Πολιτείες μοιάζουν πιο διχασμένες από ποτέ; Και πού οφείλεται η άνοδος της πολιτικής βίας; Μιλά στη LiFO ο καθηγητής Οικονομικών και διευθυντής του Κέντρου για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Αντιδράσεις στην Πάρο για την τουριστική επένδυση στις Κολυμπήθρες ή Συλλογή υπογραφών κατά της στρατηγικής επένδυσης στην Πάρο

Ρεπορτάζ / Στις Κολυμπήθρες της Πάρου θα χτιστεί ένα τεράστιο ξενοδοχείο. Γιατί;

Η τοπική κοινωνία αντιδρά στην κατασκευή μεγάλου τουριστικού συγκροτήματος, προειδοποιώντας για αλλοίωση του τοπίου και επιβάρυνση των ήδη πιεσμένων υποδομών του νησιού.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Βαθαίνει η κρίση εμπιστοσύνης, αλλά κανένας δεν πτοείται 

Βασιλική Σιούτη / Βαθαίνει η κρίση εμπιστοσύνης, αλλά κανένας δεν πτοείται 

Στην Ελλάδα η κοινή γνώμη έχει τη χειρότερη άποψη για τα πολιτικά κόμματα της χώρας, αλλά αυτό δεν μοιάζει να πτοεί κανέναν, παρά τον υπαρκτό κίνδυνο απονομιμοποίησης του πολιτικού συστήματος. 
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Ο Γιάννης Σίνα Ούγκο Αντετοκούνμπο…

Ακροβατώντας / Ο Γιάννης Σίνα Ούγκο Αντετοκούνμπο και ο κάθε Γιάννης

Σαν αυτόν υπάρχουν χιλιάδες ακόμα άνθρωποι που ζουν στη χώρα μας, πολλές χιλιάδες «καταραμένοι» που για διάφορους λόγους έφτασαν και φτάνουν ως εδώ με κάτι καρυδότσουφλα, σε μια προσπάθεια να επιβιώσουν.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΕΛΑΚΗΣ
Η φωτιά στο Γηροκομείο Πατρών και τα πορίσματα που αλλάζουν τα δεδομένα

Ρεπορτάζ / Η φωτιά στο Γηροκομείο Πατρών και τα πορίσματα που αλλάζουν τα δεδομένα

Ενώ τα πορίσματα της Πυροσβεστικής δεν εντοπίζουν στοιχεία εμπρησμού, δύο φοιτητές εξακολουθούν να κρατούνται προσωρινά για τη φωτιά στην περιοχή του Γηροκομείου Πατρών, με την υπόθεση να ξυπνά μνήμες από παλαιότερες δικαστικές πλάνες.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ