Σάρκα συν λέξεις ίσον πνεύμα

Σάρκα συν λέξεις ίσον πνεύμα Facebook Twitter
0

Ο ποιητής στάλκερ. Κατοικούμε μια γλώσσα, ένα συμπαγές σύμπαν λέξεων που μ' αυτές χαρτογραφούμε τη σάρκα. Οι λέξεις του ποιητή Γιώργου Κακουλίδη ξεκινάνε από τη σάρκα, γιορτάζουν τη σάρκα, τη ζωή τη χωμάτινη, τη χθόνια, για να την κάνουν πνεύμα, να την εξαϋλώσουν. Ό,τι έχουν δει τα μάτια του ποιητή, και είναι πολλά, βαφτίζονται στην αλφάβητο, έτσι γίνονται μουσική, έτσι γίνονται ποίημα.

Με την αλφάβητο γνώρισα τον τρόμο
με την αλφάβητο γνώρισα τα καλύτερα δηλητήρια
με την αλφάβητο παραδόθηκα στη μαγεία.


Ήδη από το 1979, με το Λίμπερτυ που εξέδωσε ο αείμνηστος μάστορας Φίλιππος Βλάχος στα Κείμενα, ο Κακουλίδης παλεύει να ιστορήσει τη ζωή που βολοδέρνει στις κόχες και στις κόγχες, τη ζωή που σουλατσάρει στα σοκάκια της σκιάς. Η ποίηση του Κακουλίδη είναι μια βραχνή προσευχή στο κενό των ημερών, ένα κενό που ο ποιητής δεν το θέλει, το αρνείται, το ξορκίζει. Και το ξορκίζει επικαλούμενος τα σαράκια, τα κακά σπυριά, τους παρίες, τους μεγάλους μάρτυρες της Αίρεσης της Τίγρης, τον άγιο Τζορντάνο Μπρούνο.

Στην ποιητική σύνθεση Μην ακούς τον Παράδεισο (εκδ. Γαβριηλίδης), ο Κακουλίδης συνοψίζει όλη του τη στάση απέναντι σε μια κοινοποιημένη διάλυση, όπως από τη δεκαετία του '80 χαρακτήριζε την εποχή μας, το κενό των ημερών. Βλέπει τις πόρτες να φεύγουν απ' τους μεντεσέδες, όπως έλεγε ένας άλλος ποιητής, και ανάβει ένα κεράκι στο δάσος. Ο Άλεν Γκίνσμπεργκ αυτό είχε πει για την ποίηση, ότι είναι ένα κεράκι στο δάσος.

Δεν είμαι φτιαγμένος για τίποτα
και το τίποτα ακολουθώ

ψαλμωδεί ο Κακουλίδης και, ψαλμωδώντας έτσι, αναιρεί την ίδια του την απόφανση, ότι είναι ένα τίποτα, γιατί όταν με τις λέξεις μιλάς για το τίποτα, το υπερβαίνεις, το κάνεις κάτι, ένα πολύτιμο κάτι: ένα ποίημα. Και ιδού, αμέσως μετά, το τίποτα πάει στο τίποτα και ο ποιητής γίνεται ένας στάλκερ στο δάσος, στην ερημιά, μια ερημιά που είναι κατάφορτη με σημασίες και νοήματα, με μνήμες και σιωπές, με σάρκα και με οστά, και με πνεύμα.


2.

Οδοιπόρος της μεγάλης πόλης. Η ποίηση του Κακουλίδη είναι θητεία και θυσία. Ο ποιητής πυκνώνει στις σαράντα σελίδες της σύνθεσης Μην ακούς τον Παράδεισο τη φιλοσοφία μιας ολόκληρης ζωής. Είναι η φιλοσοφία του καταζητούμενου από το Κομάντο των Αντιφάσεων, που θα γυρίσει το παιχνίδι και θα γίνει διώκτης και θα κάνει κουμάντο στις αντιφάσεις. Για τον Κακουλίδη η ποίηση είναι η αέναη οδοιπορία στη μεγάλη πόλη που θέλει να τη βλέπει σαν οροσειρά, με πρανή, πλαγιές, ποτάμια, φιλόξενες κουφάλες δέντρων, πελώρια μοναξιά που καταργείται διαρκώς από αναπάντεχες συναντήσεις. Ένας στάλκερ της μεταβιομηχανικής εποχής, κάτοχος μυστικών, κληρονόμος μυστικών.

Κατεβαίνω από το τρένο
με άδεια χέρια
και μια παγωμένη ανάσα
στην πλάτη μου

Μπροστά μου ένας τραγοπόδαρος
ψαρεύει αγέρωχος
από ένα βαρέλι σκουπιδιών
τα μυστικά του κόσμου

Μου χαρίζει ένα
ψάχνω να βρω ίσκιο
να κάτσω να το δω.

3.

Θητεία και Θυσία. Ναι, η ποίηση του Κακουλίδη είναι θητεία και θυσία. Θητεύει στα μυστικά του κόσμου. Θυσιάζει άνεση και βολή για να πάει να προσκυνήσει ευλαβικά σ' εκείνο το «υπόγειο υπερώο», το καμαράκι του Καρούζου. Θητεύει στα ερημικά καφενεία του Μίλτου Σαχτούρη, εκεί όπου είσαι η σκιά της σκιάς κι έχουν ανάποδα γυρίσει τα ρολόγια. Θυσιάζει καλλιέπεια και ευφράδεια για να κάνει τις λέξεις αγκομαχητά, βόγκους, γόους, αλυχτίσματα, οιμωγές, μαγγανείες. Θητεύει στο ραφτάδικο που έφτιαξε το μακρύ γκρίζο παλτό του Μιχάλη Κατσαρού και φτιάχνει εκεί το δικό αμπέχονο, αυτό που φόρεσε για να πάει στο κονάκι του Κατσαρού, στους πέντε δρόμους, στο Everyday, και να δώσουν χέρια, και να κινηθούν λίγο καταπίσω, σαν τα μικρά παιδιά. Θυσιάζει την «πολλή συνάφεια», την κοσμική αβρότητα, τις δεξιώσεις στα μέλαθρα, για να πάρει το καλντερίμι του παρία και να πάει στο χαμόσπιτο της αθωότητας. Γράφει:

Σαν ένα τυφλό χτύπημα γυρίζω
ανάμεσα στους ανθρώπους
διαλέγοντας τον αδύναμο
που σέρνει η αθωότητα σαν σκυλί.

Κι όταν πρωτοδιάβασα αυτούς τους στίχους, στην πρώτη σελίδα της ποιητικής σύνθεσης Μην ακούς τον Παράδεισο, το θολωμένο μου μυαλό τούς διάβασε λάθος, διάβασε «το σκυλί της αθωότητας». Γιατί η ποίηση του Κακουλίδη είναι γεμάτη σκυλιά, και γιατί τα σκυλιά έχουν το βλέμμα της αθωότητας, τα σκυλιά είναι η αθωότητα.

Βιβλίο
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Χωρίς σενάριο ήταν χαμένος: Η διαδρομή του Ρόναλντ Ρέιγκαν, του Προέδρου που υποδυόταν τον εαυτό του

Βιβλίο / Χωρίς σενάριο ήταν χαμένος: Η διαδρομή του Ρόναλντ Ρέιγκαν, του Προέδρου που υποδυόταν τον εαυτό του

Μια νέα βιογραφία του 40ού Προέδρου των ΗΠΑ τον βρίσκει ανίκανο για οποιαδήποτε ενδοσκόπηση και τόσο συναισθηματικά αποτραβηγμένο ώστε παρέμενε ουσιαστικά άγνωστος σε όλους, εκτός από τη δεύτερη σύζυγό του Νάνσι, την οποία αποκαλούσε «μαμά».
THE LIFO TEAM
Φωνές γυναικείας χειραφέτησης στη λογοτεχνία

Βιβλίο / Φωνές γυναικείας χειραφέτησης στη λογοτεχνία

Πέντε εμβληματικά βιβλία γυναικείας χειραφέτησης με ηρωίδες που αντιδρούν στο κατεστημένο και στις οριοθετημένες φυλετικές ταυτότητες αναδεικνύει η πρόσφατη λογοτεχνική παραγωγή, με κλασικούς τίτλους και βραβευμένα βιβλία.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Ιστορίες κλεμμένης παιδικής αθωότητας

Βιβλίο / Ιστορίες κλεμμένης παιδικής αθωότητας

Η διαχείριση του ανεπούλωτου τραύματος που αφήνει η κακοποίηση ενός παιδιού, η χαμένη παιδικότητα και τα μυστικά μιας οικογένειας που τη βασανίζει για τρεις γενιές ο νόμος της σιωπής είναι τα μοτίβα στο «Έλα να παίξουμε!» του Δημήτρη Χριστόπουλου.
M. HULOT
Τυχερός και loser: Πίσω από τον μύθο της περιουσίας του Ντόναλντ Τραμπ

Βιβλίο / Τυχερός και loser: Πίσω από τον μύθο της περιουσίας του Ντόναλντ Τραμπ

Ένα νέο βιβλίο γραμμένο από δημοσιογράφους των New York Times χτυπά κατευθείαν στην καρδιά του τραμπικού μύθου: την αντίληψη δηλαδή ότι είναι ένας αυτοδημιούργητος δισεκατομμυριούχος που ενσαρκώνει το αμερικανικό όνειρο.
THE LIFO TEAM
Έρση Σωτηροπούλου στη LiFO: «Παραμένω ψύχραιμη»

Βιβλίο / «Παραμένω ψύχραιμη»: Η Έρση Σωτηροπούλου σχολιάζει στη LiFO τα προγνωστικά για το Νόμπελ Λογοτεχνίας

Θα γίνει η πρώτη Ελληνίδα που θα τιμηθεί με Νόμπελ Λογοτεχνίας, επιβεβαιώνοντας τις προβλέψεις που τη θέλουν να «παίζει» ψηλά στη λίστα με τους πιθανούς νικητές του φετινού βραβείου;
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Ελίας Κανέτι «Πάρτι και αερομαχίες»

Το πίσω ράφι / Ο Ελίας Κανέτι και τα χειρόγραφα που ήθελε να μείνουν στο συρτάρι

Η επιθυμία του νομπελίστα να μη δημοσιευτεί το «Πάρτι και αερομαχίες» πριν συμπληρωθεί τριακονταετία από τον θάνατό του δεν εισακούστηκε. Ένα απλό ξεφύλλισμα του τόμου αρκεί για να κατανοήσει κανείς γιατί είχε αφήσει αυτή την οδηγία στη διαθήκη του.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Carnivora: Ένας εκδοτικός οίκος που λατρεύουν οι φετιχιστές του βιβλίου

Radio Lifo / Carnivora: Ένας εκδοτικός οίκος που λατρεύουν οι φετιχιστές του βιβλίου

H Ασπασία Καμπύλη και η Χριστίνα Φιλήμονος εξηγούν στη Μερόπη Κοκκίνη γιατί οι εκδόσεις Carnivora επικεντρώθηκαν στην ισπανόφωνη νουάρ λογοτεχνία ενώ τελευταία έχουν στρέψει την προσοχή τους και στην πορτογαλόφωνη λογοτεχνική παραγωγή.
THE LIFO TEAM
Αρετή Γεωργιλή

Οι Αθηναίοι / «Δεν θα σταματήσω να υπερασπίζομαι το δικαίωμα της γυναίκας να νιώθει ελεύθερη να εκφράζεται»

Η Αρετή Γεωργιλή γεννήθηκε στη Νέα Φιλαδέλφεια και τα δώδεκα τελευταία χρόνια, αφότου άνοιξε το Free Thinking Zone, ζει εκεί και στην Αθήνα. Είναι η Αθηναία της εβδομάδας.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Οι φυσιολάτρες, η βαρόνη και ο χαμένος παράδεισος

Βιβλίο / Οι φυσιολάτρες, η βαρόνη και ο χαμένος παράδεισος

Επιχειρώντας να διαφύγουν από το χάος της Ευρώπης του μεσοπολέμου, ένα ζευγάρι Γερμανών πήγε να ζήσει για πάντα σ’ ένα απομονωμένο νησί του Ειρηνικού. Δεν έμειναν όμως μόνοι τους για καιρό και αυτό που ακολούθησε μοιάζει με απίστευτο συνδυασμό θρίλερ και τηλεοπτικού ριάλιτι.
THE LIFO TEAM
Born to run: Όλα όσα γράφει στην αυτοβιογραφία του το αφεντικό της ροκ

Βιβλίο / Born to run: Όλα όσα γράφει στην αυτοβιογραφία του το αφεντικό της ροκ

Με άκρως εξομολογητική διάθεση ο Μπρους Σπρίνγκστιν αυτοβιογραφείται σε 600 συναρπαστικές σελίδες, μιλώντας για τα δύσκολα παιδικά χρόνια στο Νιου Τζέρζι, όπου μένει ακόμα, για τον δρόμο προς την επιτυχία και τους πρώτους έρωτες, την απώλεια και την κατάθλιψη.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
«O Γιάννης Χρήστου δεν είναι ο "αναρχικός" που νόμιζαν κάποιοι κάποτε»

Βιβλίο / «O Γιάννης Χρήστου δεν είναι ο "αναρχικός" που νόμιζαν κάποιοι κάποτε»

Ο ιδιοφυής μουσικός έφυγε αναπάντεχα στα 44 του, αφήνοντας πίσω του ανεκπλήρωτα σχέδια. Ο Αλέξανδρος Αδαμόπουλος, ο οποίος ουσιαστικά δεν τον γνώρισε ποτέ, αλλά η ζωή τα έφερε έτσι ώστε να παίξει καθοριστικό ρόλο στη διάσωση του έργου του, υπογράφει σήμερα το πιο ενημερωμένο βιβλίο για εκείνον.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Η πολυτάραχη ζωή του Πάμπλο Νερούδα

Πέθανε Σαν Σήμερα / Η πολυτάραχη ζωή του Πάμπλο Νερούδα

Η αυτοβιογραφία μιας από τις πιο επιδραστικές και αμφιλεγόμενες προσωπικότητες στην ιστορία της Λατινικής Αμερικής («Τη ζωή μου, ομολογώ, την έζησα», εκδ. Gutenberg) σκιαγραφεί τον άνθρωπο πίσω από τον μύθο.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
«Όσες σελίδες γράψαμε, τόση ζωή χάσαμε»

Βιβλίο / «Όσες σελίδες γράψαμε, τόση ζωή χάσαμε»: Για τα «Άπαντα» του Περικλή Κοροβέση

Μια διεξοδική συζήτηση για την προσωπικότητα και το έργο του Περικλή Κοροβέση με τον γιο του Χριστόφορο και τον εκδότη του Νίκο Παπαχριστόπουλο, με αφορμή την κυκλοφορία του πρώτου τόμου των «Απάντων» του.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ