Όταν τελειώνει ο Απρίλης

Όταν τελειώνει ο Απρίλης Facebook Twitter
Στάθης Κουτσούνης
0

1.

Λαγοκοιμάται ο άνεμος. Τέλειωνε ο Απρίλης, και λέγαμε «Απρίλης, ο μήνας ο σκληρός, πάει κι αυτός», στην εφηβεία, στην παραλία του Βόλου, στο Πάρκο, με το άφιλτρο τσιγάρο στα άγουρα χείλη, με βλέμμα προκαταβολικώς ατίθασο, με τη σφαλιάρα που φάγαμε από την αξούριγη πρόζα του Χάκκα, με το κεράκι του Γκίνσμπεργκ στο δάσος του μυαλού, περιπλανιόμαστε με βιβλία ποίησης στην τσέπη του αμπέχονου, με ηλιαχτίδες στα μπλουτζίν και με αίθριους, καίτοι άγαρμπους καβγάδες για τους λογοτέχνες, τους φιλοσόφους, τα αλάνια, τους βραχνούς προφήτες που έμελλε να γίνουν οι αφέντες των δευτερολέπτων, του χθόνιου χρόνου μας. Γράφει ο Στάθης Κουτσούνης το ποίημα «Άνοιξη», από τη συλλογή Στιγμιότυπα του σώματος (εκδ. Μεταίχμιο): «Ανοίγει ο καιρός / η μέρα χαράζει / φρεσκοπλυμένο ασπρόρουχο / τεντωμένο στο σκοινί / και παρακεί / στην αγκαλιά της σκόνης / λαγοκοιμάται ο άνεμος». Και μετά, ο ποιητής μάς μιλάει για τα δέντρα: «Τα δέντρα είναι ατίθασα παιδιά / που ξεσαλώνουν μόνα τους το δάσος / μέχρι να φτάσει ο ξυλοκόπος». Και: «Τα δέντρα είναι αδέσποτα σκυλιά / που λιάζονται ανέμελα στους δρόμους / ώσπου να έρθει μπόγιας ο ξυλοκόπος».


2.

Ποίηση Μάνα. Τέλειωνε ο Απρίλης, και παίρναμε τους δρόμους. Κι οι δρόμοι μας ήταν δρόμοι της ποίησης, την είχαμε για μάνα μας την ποίηση, την είχαμε και για ερωμένη, και για μικρή μας αδελφούλα, μόνο για σύζυγο δεν την είχαμε. Τελειώνει και τώρα ο Απρίλης, πάντα με ποίηση. «Μητέρα και ποίηση» λέει ένα του ποίημα ο Ανδρέας Κέντζος. «Μικρά τα ποιήματά της / καχεκτικά / Και είναι λογικό — τα παιδάκια της / τη θέλουν συνέχεια / τη φωνάζουν / Μόνο στον ύπνο τους ησυχάζει / αλλά κι αυτός δεν κρατάει πολύ / δεν της φτάνει / Και σκέφτεται έναν τρόπο / (το καλύτερο φάρμακο που υπάρχει) / για να τον παρατείνει». Και μετά ο ποιητής γράφει ένα ποίημα δίχως το «και», ένα ποίημα που το λέει «Μητέρα Ποίηση». Ιδού: «Τη θέλουν συνέχεια οι ποιητές / τη φωνάζουν / Μόνο στον ύπνο τους ησυχάζει / αλλά κι αυτός δεν της φτάνει / Και σκέφτεται έναν τρόπο/ (το καλύτερο φάρμακο που υπάρχει) / για να τον παρατείνει». Στην ίδια συλλογή, με τίτλο σαραντατέσσερα (εκδ. Σαιξπηρικόν), θα βρούμε και το «Λάθος του Φιλόσοφου»: «Είπα ότι υπάρχει κάτι πέρα από τις Ιδέες / το Αγαθόν / Έκανα λάθος / Στο επέκεινα είναι ο Αγάθων / Καλέ μου φίλε, δεν πειράζει / έλα να ξαναστήσουμε συμπόσιο / να πιούμε να χαρούμε τη νίκη σου / στους τραγικούς αγώνες».


3.

Μικρό Παγώνι. Τελειώνει πάλι ο Απρίλης, και στο πικάπ τα μπλουζ της χαρμολύπης. Όλες οι αισθήσεις σε επιφυλακή, τελειώνει ο Απρίλης και όλες οι αισθήσεις να είναι περισκόπια, μεμβράνες, ραδιογωνιόμετρα. Σπιράλ τετράδια και φτηνά στυλό απ' το περίπτερο για την καταγραφή της σκέψης, για το άπλωμα του συναισθήματος στο χαρτί. Διάθεση για σύνθεση. Οργανώνει τον λόγο του ο Γιάννης Κοτσιφός στο έργο Ο πειρασμός της γραφής (εκδ. Μελάνι): «Ήταν ακόμα ο καιρός / Που στο Μικρό Παγώνι / Μπορούσες να καπνίσεις τα τσιγάρα σου / Και δεν υπήρχε Ίντερνετ στο κινητό / Κατά συνέπεια / Πίνοντας μπίρα — επειδή μονάχα μπίρα πίνεις στο Μικρό Παγώνι — / Σημείωνες επείγουσες δουλειές / Κοιτούσες στο ημερολόγιο δεσμεύσεις / Οι πιο πολλές επινοημένες οπωσδήποτε / Για να γεμίζουνε τον χρόνο που αργά εκεί μέσα προχωρούσε / Γιατί στ' αλήθεια είναι μοναχικό να πίνεις μπίρα στο Μικρό Παγώνι [...] Κατέληξες ότι ασφαλές μες στο Μικρό Παγώνι / Είναι να πίνεις μπίρα όπως τόσοι άλλοι ταξιδιώτες / Κρατώντας μια σημείωση νοερή ο καθένας / Που 'χει να κάνει με το μέλλον οπωσδήποτε / Μα μένοντας πεισματικά μακριά / Απ' του χαρτιού τις διαδοχικές ενέδρες».


4.

Blues / Χαρμολύπη. Τελειώνει ο Απρίλης, και βάζεις στο πικάπ τα μπλουζ. Έχεις ήδη ακούσει Μάρκο και Τσιτσάνη. Και έχεις ξαναδιαβάσει τον Πεντζίκη και τον Καρούζο. Και τον Ακέραιο κυρ-Αλέξανδρο. Και Λάγιο και Βακαλόπουλο. Και πιάνεις τώρα τον Λευτέρη Ξανθόπουλο που μες στις σελίδες του βιβλίου Οι εχθροί και οι φίλοι μου (εκδ. Γαβριηλίδης) έχει και το «Mississippi Blues». Και λέει: «Δεν αντέχω άλλο το μνήμα / είπε και βγήκε / Δεν αντέχω άλλο το μνήμα / είπε ο B.B. King και βγήκε / Δεν με κρατάει το σπίτι μου / είπε ο B. B. King και βγήκε / Δεν με κρατάει άλλο / το σπίτι μου / είπε ο B. B. King / και βγήκε από το μνήμα / Δεν αντέχω τα μαύρα σχέδια / στον τοίχο είπε ο B. B. King / και βγήκε στη σκηνή». Και μετά, στον «Μυστικό Δείπνο», ο ποιητής, εκεί, μας οδηγεί: «Τους πλένει τα πόδια / τα στεγνώνει με το / μαλακό πεσκίρι / πιο πέρα / όπως σκύβει / ταπεινωμένος ξανά / να ήξερε τάχα / τι τον περιμένει».

Όταν τελειώνει ο Απρίλης Facebook Twitter
Εικονογράφηση: Ατελίε/ LIFO

1. Στιγμιότυπα του Σώματος, Εκδόσεις Μεταίχμιο, Σελίδες: 44,

2. Γιάννης Κοτσιφός, Ο Πειρασμός της Γραφής, Εκδόσεις Μελάνι, Σελίδες: 36

3. Λευτέρης Ξανθόπουλος, Οι Εχθροί και οι Φίλοι μου, Εκδόσεις Γαβριηλίδης, Σελίδες: 66

radiobookspotting.blogspot.gr/

0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Καρολίνα Μέρμηγκα: «Οι συγγραφείς προχωράμε με αναμμένη δάδα στη σκοτεινή σπηλιά της λογοτεχνίας»

Βιβλίο / Καρολίνα Μέρμηγκα: «Όταν γράφουμε για αληθινούς ανθρώπους, πρέπει να σεβόμαστε τη μνήμη τους»

Η καταξιωμένη συγγραφέας ιστορικών μυθιστορημάτων Καρολίνα Μέρμηγκα μάς μιλάει για τη δύναμη της τέχνης, για το λογοτεχνικό της εργαστήρι αλλά και για τη χαρά της να μεταφράζει Χίλαρι Μαντέλ, τα βιβλία της οποίας επανακυκλοφορούν από τις εκδόσεις Ψυχογιός.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Πόσο διαβάζεται σήμερα ο Νίκος Καζαντζάκης;

Βιβλία και Συγγραφείς / Πόσο διαβάζεται σήμερα ο Νίκος Καζαντζάκης;

Πεθαίνει σαν σήμερα ο συγγραφέας Νίκος Καζαντζάκης. Ο Νίκος Μπακουνάκης συζητάει με την Έρη Σταυροπούλου, ομότιμη καθηγήτρια Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, για τον συγγραφέα του «Αλέξη Ζορμπά» και την αντοχή του έργου του.
ΝΙΚΟΣ ΜΠΑΚΟΥΝΑΚΗΣ
Στέφαν Τσβάιχ

Το πίσω ράφι / Σε πείσμα όσων περιφρόνησαν τα έργα του Τσβάιχ, η απήχησή τους ακόμα να κοπάσει

Οι ήρωες του Αυστριακού συγγραφέα ταλανίζονται συνήθως από μια αβάσταχτη εσωτερική πίεση, αντικατοπτρίζοντας τη δική του πεισιθάνατη διάθεση. Αυτήν ακριβώς την αίσθηση αποπνέει η συλλογή διηγημάτων του «Αμόκ».
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Marwan Kaabur: «Αγωνιζόμαστε και στον αραβικό κόσμο για δικαιώματα κι ελευθερίες, αλλά προκρίνουμε τον δικό μας τρόπο, στο πλαίσιο της δικής μας κουλτούρας»

Lgbtqi+ / Κι όμως υπάρχουν και «αραβικά καλιαρντά»!

Λίγο πριν από την αθηναϊκή παρουσίαση της αγγλόφωνης έκδοσης του «Queer Arab Glossary» μιλήσαμε με τον συγγραφέα του Marwan Kaabur, για τα «αραβικά καλιαρντά», την ομοφυλοφιλία και την queer συνθήκη στον αραβικό κόσμο, το «pink washing», αλλά και τη συχνά παρεξηγημένη πρόσληψή τους από τη Δύση.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Tα συγκλονιστικά Ημερολόγια Καρκίνου της Όντρι Λορντ και άλλα 4 βιβλία που διαβάζουμε τώρα

Βιβλίο / Tα συγκλονιστικά Ημερολόγια Καρκίνου της Όντρι Λορντ και άλλα 4 βιβλία που διαβάζουμε τώρα

Πέντε αποκαλυπτικά βιβλία για τις γυναίκες με καρκίνο, για τον κόσμο, τα σκουπίδια ακόμα και για τη μακρινή Ιαπωνία ξεχωρίζουν ανάμεσα στις εκδόσεις της πρόσφατης βιβλιοπαραγωγής καλύπτοντας ένα μεγάλο εύρος θεμάτων και ενδιαφερόντων.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Δύο άγνωστες φωτογραφίες του Ρεμπό από τη γαλλική Κομμούνα

Βιβλίο / Δύο άγνωστες φωτογραφίες του Ρεμπό από τη γαλλική Κομμούνα

Σαν σήμερα γεννήθηκε το 1854 ο Αρθούρος Ρεμπό. Ο ποιητής, μουσικός και μπλόγκερ Aidan Andrew Dun έπεσε τυχαία σε δύο εντελώς άγνωστες φωτογραφίες, βγαλμένες στην Place Vendôme, και βρέθηκε μπροστά σε μια μεγάλη έκπληξη: ο έφηβος Αρτίρ Ρεμπό, όπως δεν τον έχουμε ξαναδεί.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Θανάσης Τριαρίδης: Οι μετανάστες θα σώσουν τον κόσμο. Χωρίς αυτούς είμαστε χαμένοι

Βιβλίο / Θανάσης Τριαρίδης: «Οι μετανάστες θα σώσουν τον κόσμο. Χωρίς αυτούς είμαστε χαμένοι»

Έγινε αντιρρησίας συνείδησης, γιατί πιστεύει ότι ο στρατός είναι μια δοξολογία εκμηδένισης του άλλου. Άφησε τη Θεσσαλονίκη επειδή τον έπνιγε ο εθνοφασισμός της. Στην Αντίς Αμπέμπα υιοθέτησε την κόρη του, Αργκάνε. Ο συγγραφέας της «Τριλογίας της Αφρικής», Θανάσης Τριαρίδης, αφηγείται τη ζωή του στη LiFO.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Μια «φόνισσα» εξομολογείται

Το πίσω ράφι / Η Hannah Kent έγραψε τη δική της «Φόνισσα», την Άγκνες που ζούσε στην Ισλανδία τον 19ο αιώνα

Η Αυστραλή συγγραφέας δεν πίστευε ποτέ ότι, χάρη στα «Έθιμα ταφής», οι κριτικοί θα την τοποθετούσαν δίπλα σε λογοτέχνες όπως η Μάργκαρετ Άτγουντ και ο Πίτερ Κάρεϊ.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Χριστίνα Ντουνιά: «Ο Καρυωτάκης μάς δίνει ελπίδα και μας παρηγορεί»

Βιβλίο / «Ο Καρυωτάκης άφησε "το αδέσποτο Τραγούδι" του να μας συντροφεύει»

Στο βιβλίο της «Το όνειρο και το πάθος», η Χριστίνα Ντουνιά, ομότιμη καθηγήτρια Νεοελληνικής Φιλολογίας και συγγραφέας αποκαλύπτει αθέατες όψεις του ποιητή και νέα στοιχεία για τη σχέση του με τον Καβάφη μέσα από μια άγνωστη, ως τώρα, επιστολή.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
«Η Αποκάλυψη είναι μια συνεχής ετυμηγορία»: Η πολιτική ισχύ της άχρονης τέχνης του Κρασναχορκάι

Βιβλίο / «Η Αποκάλυψη είναι μια συνεχής ετυμηγορία»: Η πολιτική ισχύς της άχρονης τέχνης του Κρασναχορκάι

Ο Ούγγρος κάτοχος του φετινού Νόμπελ λογοτεχνίας γράφει με μαγικό τρόπο για τις αποπνικτικές επιπτώσεις της πολιτικής καταπίεσης, περιφρονώντας την προθυμία των ανθρώπων να τις αποδεχτούν.
THE LIFO TEAM
Κωνσταντίνος Καβάφης: Η εξαίρετη βιογραφία του κυκλοφόρησε μόλις στα Ελληνικά

Βιβλίο / Κωνσταντίνος Καβάφης: Η εξαίρετη βιογραφία του κυκλοφόρησε μόλις στα Ελληνικά

Οι καθηγητές Peter Jeffreys και Gregory Jusdanis συνεργάστηκαν και έγραψαν από κοινού τη βιογραφία του μεγάλου ποιητή που φέρει τον τίτλο «Κωνσταντίνος Καβάφης – Ο άνθρωπος και ο ποιητής». Ο Gregory Jusdanis μίλησε στη LifO για το βιβλίο και για τον ποιητή που ήταν «παραδοσιακός και ταυτόχρονα μεταμοντέρνος, ο πρώτος “viral” ποιητής διεθνώς»
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Αλέξης Πατέλης: «Πατριωτικό είναι να κάνεις τη χώρα σου ισχυρή»

LiFO politics / Αλέξης Πατέλης: «Πατριωτικό είναι να κάνεις τη χώρα σου ισχυρή»

Ο Αλέξης Πατέλης, επικεφαλής του Οικονομικού Γραφείου του πρωθυπουργού την περίοδο 2019-2024, μιλά στη Βασιλική Σιούτη για την οικονομική πορεία της χώρας αυτά τα χρόνια, τις δύσκολες αποφάσεις αλλά και τις στιγμές δικαίωσης μέσα από την οπτική ενός τεχνοκράτη που βρέθηκε ξαφνικά στο επίκεντρο της πολιτικής.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Λάσλο Κρασναχορκάι: ο σκοτεινός προφήτης της Ευρώπης βραβεύεται με Νόμπελ

Βιβλίο / Ο Λάσλο Κρασναχορκάι, ο σκοτεινός προφήτης της Ευρώπης, κέρδισε το Νόμπελ

Φέτος, το βραβείο δόθηκε στον Ούγγρο συγγραφέα που κατά τη Σουηδική Ακαδημία αποτελεί ένα ελπιδοφόρο βήμα προς τον χαμένο ανθρωπισμό, την υψηλή λογοτεχνία και τη στοχαστική ακρίβεια.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Το ημερολόγιο ενός διαιτητή: «Ήμασταν σχεδόν γυμνοί και ο Κολίνα μας εξέταζε με το παγερό βλέμμα του»

Βιβλίο / Το ημερολόγιο ενός διαιτητή: «Ήμασταν σχεδόν γυμνοί και ο Κολίνα μας εξέταζε με το παγερό βλέμμα του»

Σε ένα απόσπασμα από το βιβλίο του που έχει τίτλο “House of Cards”, ο Σουηδός πρώην διεθνής Γιόνας Έρικσον περιγράφει τις ταπεινωτικές μετρήσεις βάρους στα σεμινάρια διαιτητών της UEFA
THE LIFO TEAM
Ο Νίκος Παναγιωτόπουλος ήταν πάντα με τη μεριά της ζωής

Το Πίσω Ράφι / Ο Νίκος Παναγιωτόπουλος ήταν πάντα με τη μεριά της ζωής

Ο Έλληνας σκηνοθέτης μάζεψε από «το καλάθι των αχρήστων» όλες τις εμπειρίες του κι έφτιαξε την αυτοβιογραφία του, μια ζωντανή αφήγηση γεμάτη ιστορίες, συναντήσεις, αποφθέγματα και κρίσεις, λογοτεχνικές και σινεφίλ αναφορές.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ