Ο κόσμος σύμφωνα με την Τζόαν Ντίντιον

Ο κόσμος σύμφωνα με την Τζόαν Ντίντιον Facebook Twitter
Η Ντίντιον συχνά φαινόταν υπερφυσικά αποστασιοποιημένη και στωική στις φωτογραφίες της, είτε ποζάροντας δίπλα στη λευκή Κορβέτ της είτε στο μπαλκόνι του σπιτιού στο Μαλιμπού. Φωτ.: Julian Wasser
0

Η ΤΖΟΑΝ ΝΤΙΝΤΙΟΝ δεν είχε κανένα πρόβλημα να βυθιστεί στις εμπόλεμες ζώνες του πλανήτη παρά το γεγονός ότι υπέφερε από άγχος και ημικρανίες. Η μικροκαμωμένη γυναίκα που χάριζε στους φίλους της βιβλία με λουλούδια ανάμεσα στις σελίδες δεν δίσταζε να μεταχειρίζεται με τον πιο καυστικό και αδίστακτο τρόπο πολιτικούς, σταρ του σινεμά και άλλες επιφανείς προσωπικότητες στα γραπτά της.

Λάτρευε τις οικιακές παραδόσεις, αγαπούσε τα οικογενειακά Χριστούγεννα και έφτιαχνε ζελέ από ρόδι με την κόρη της – ακόμη κι αν η δουλειά της άφηνε ελάχιστο χρόνο για τέτοιες στιγμές. Κάποτε, ως νέοι γονείς που ήταν εξαιρετικά καταπονημένοι από τις επαγγελματικές και οικογενειακές υποχρεώσεις, εκείνη και ο –επίσης συγγραφέας– σύζυγός της, ο Τζον Γκρέγκορι Ντουν, έφτασαν στα πρόθυρα του διαζυγίου. Όμως η σχέση τους επιβίωσε και ο γάμος τους άντεξε για 39 χρόνια, μέχρι τον θάνατό του το 2003.

Στο βιβλίο της με τίτλο The World According to Joan Didion («Ο κόσμος σύμφωνα με την Τζόαν Ντίντιον»), η Evelyn McDonnell, συγγραφέας και καθηγήτρια δημοσιογραφίας στο Πανεπιστήμιο Loyola Marymount, μένει μακριά από την παραδοσιακή βιογραφία. Αντ' αυτού, θέτει ως στόχο να δημιουργήσει «ένα σημειωματάριο» για την Ντίντιον, αποτυπώνοντας «τι σήμαινε για εκείνη να είναι εκείνη, σε διαφορετικά μέρη και διαφορετικές εποχές».

Ρήσεις όπως «οι συγγραφείς πάντα ξεπουλάνε κάποιον» χάρισαν στην Ντίντιον μια σαρκαστική ή και σκοτεινή αύρα, την οποία η συγγραφέας αυτής της νέας βιογραφίας αμφισβητεί.

Ίσως αυτός να είναι ένας τρόπος για να κάνει πιο προσιτή μια μορφή την οποία η McDonnell, όπως πολλοί της γενιάς της, θεωρεί «τη συγγραφέα των συγγραφέων, μια μαστόρισσα της τέχνης της». Η Ντίντιον, γράφει η McDonnell στο βιβλίο της, δεν ήταν τίποτα λιγότερο από «ένας ζωντανός θρύλος για μένα, κάποια την οποία διάβαζα, δίδασκα, θαύμαζα, προσπαθούσα να μιμηθώ – από μακριά».

Ο κόσμος σύμφωνα με την Τζόαν Ντίντιον Facebook Twitter
Κάποτε, ως νέοι γονείς που ήταν εξαιρετικά καταπονημένοι από τις επαγγελματικές και οικογενειακές υποχρεώσεις, εκείνη και ο –επίσης συγγραφέας– σύζυγός της, ο Τζον Γκρέγκορι Ντουν, έφτασαν στα πρόθυρα του διαζυγίου. Φωτ.: Getty Images/ Ideal Image

Γεννημένη στο Σακραμέντο της Καλιφόρνια το 1934, η Ντίντιον ήταν μία από τις ελάχιστες γυναίκες που ανήκαν στην πρωτοπορία της Νέας Δημοσιογραφίας των μέσων του 20ού αιώνα. Στόχος της ήταν να προσδώσει στο εξαντλητικό ρεπορτάζ της τον ρυθμό, την πρόζα και το ταλέντο ενός μυθιστοριογράφου. Η μητέρα της ήταν εκείνη που πυροδότησε την κλίση της μικρής όταν έδωσε στην 5χρονη Τζόαν ένα σημειωματάριο ενθαρρύνοντάς την να σημειώνει ό,τι σκεφτόταν.

Η Ντίντιον μαθήτευσε στο δωμάτιό της δακτυλογραφώντας σελίδες με πεζά κείμενα του Χέμινγουεϊ και τελειοποίησε τη «φωνή» της στο Πανεπιστήμιο του Μπέρκλεϊ. Μετά το Μπέρκλεϊ, μετακόμισε στη Νέα Υόρκη, όπου ξεκίνησε να γράφει για τη Vogue και άλλα περιοδικά.

Παρότι εντρυφούσε βαθιά στη ζωή των «αντικειμένων» της, ήταν πάντα ψυχρή, αντικειμενική και σκληρόπετση όταν έφτανε η ώρα να γράψει. Διέψευδε επίσης κάθε αντίληψη ότι η δουλειά της ήταν εύκολη. «Ο πόνος με κρατούσε ξύπνια τις νύχτες», θα έλεγε αργότερα για την περίοδο που έγραφε το Slouching Towards Bethlehem που την καθιέρωσε, «και έτσι για είκοσι ώρες την ημέρα έπινα τζιν με ζεστό νερό για να αμβλύνω τον πόνο και μετά έπαιρνα Dexedrine για να αμβλύνω την επίδραση του τζιν και να μπορέσω να συγκεντρωθώ στο γράψιμο».

Εκτός από τα εξαίρετα δημοσιογραφικά της δοκίμια, η Ντίντιον συνεργάστηκε με τον σύζυγό της στα σενάρια ταινιών όπως «Πανικός στο Νιντλ Παρκ» (1971) και «Ένα αστέρι γεννιέται» (1976) και έγραψε επίσης μυθιστορήματα, μεταξύ των οποίων τα Play It as It Lays (1970) και Democracy (1984). Η κόρη τους, Κουιντάνα, τους ακολουθούσε όπου κι αν πήγαιναν και στα τέλη της δεκαετίας του 1980 η ίδια εργαζόταν στη Νέα Υόρκη, ενώ οι γονείς της μετακόμισαν από την Καλιφόρνια στο διαμέρισμα του Μανχάταν που θα γινόταν το τελευταίο τους σπίτι.

Ήταν στα τέλη του 2003 όταν τα πράγματα έγιναν ζοφερά. Η 37χρονη Κουιντάνα νοσηλεύτηκε στο νοσοκομείο τα Χριστούγεννα, με πνευμονία και παγκρεατίτιδα. Στις 30 Δεκεμβρίου, ο Ντουν έφυγε ξαφνικά από τη ζωή ύστερα από μια μοιραία καρδιακή προσβολή. Μετά από πολλές ταλαιπωρίες, η Κουιντάνα υπέκυψε και η ίδια τον Αύγουστο του 2005. Η Ντίντιον κατέγραψε τις δύο βαρύτατες αυτές απώλειες στα βιβλία της The Year of Magical Thinking (2005) και Blue Nights (2011).

Ο κόσμος σύμφωνα με την Τζόαν Ντίντιον Facebook Twitter
Η Ντίντιον κατέγραψε τις δύο βαρύτατες αυτές απώλειες στα βιβλία της The Year of Magical Thinking (2005) και Blue Nights (2011). Φωτ.: Julian Wasser

Η Ντίντιον συχνά φαινόταν υπερφυσικά αποστασιοποιημένη και στωική στις φωτογραφίες της, είτε ποζάροντας δίπλα στη λευκή Κορβέτ της είτε στο μπαλκόνι του σπιτιού στο Μαλιμπού, με το ποτό στο αριστερό της χέρι και το τσιγάρο στο δεξί. Το 2011, στα 75 της χρόνια πλέον, δεν απέφευγε τις σκληρές αλήθειες για τη γήρανση και τη μοναχική διαδρομή επιστροφής στο σπίτι. Η συγγραφέας που είχε προεδρεύσει στα πιο κομψά σουαρέ φοβόταν ότι αν τολμούσε να βγει για δείπνο, ίσως να μην είχε τη δύναμη να γυρίσει σπίτι. «Δεν θα ξαναφορέσω τα κόκκινα σουέτ σανδάλια με τα τακούνια των τεσσάρων ιντσών», έλεγε τότε.

Ρήσεις όπως «οι συγγραφείς πάντα ξεπουλάνε κάποιον» χάρισαν στην Ντίντιον μια σαρκαστική ή και σκοτεινή αύρα, την οποία η συγγραφέας αυτής της νέας βιογραφίας αμφισβητεί: «Πολλοί μιλούν για το σκοτάδι στη γραφή της Τζόαν, αλλά συχνά τους διαφεύγει η αίσθηση του χιούμορ της, το σκανδαλώδες κέφι και η ανελέητη σάτιρα». Αυτή η κωμική ευαισθησία, όμως, βρισκόταν πάντα στην υπηρεσία μιας μεγαλύτερης επιδίωξης. Όπως είχε γράψει και η ίδια άλλωστε στην πιο διάσημη ίσως φράση της, «λέμε στους εαυτούς μας ιστορίες για να ζήσουμε».

Με στοιχεία από The Wall Street Journal

Βιβλίο
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Μια «φόνισσα» εξομολογείται

Το πίσω ράφι / Η Hannah Kent έγραψε τη δική της «Φόνισσα», την Άγκνες που ζούσε στην Ισλανδία τον 19ο αιώνα

Η Αυστραλή συγγραφέας δεν πίστευε ποτέ ότι, χάρη στα «Έθιμα ταφής», οι κριτικοί θα την τοποθετούσαν δίπλα σε λογοτέχνες όπως η Μάργκαρετ Άτγουντ και ο Πίτερ Κάρεϊ.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Χριστίνα Ντουνιά: «Ο Καρυωτάκης μάς δίνει ελπίδα και μας παρηγορεί»

Βιβλίο / «Ο Καρυωτάκης άφησε "το αδέσποτο Τραγούδι" του να μας συντροφεύει»

Στο βιβλίο της «Το όνειρο και το πάθος», η Χριστίνα Ντουνιά, ομότιμη καθηγήτρια Νεοελληνικής Φιλολογίας και συγγραφέας αποκαλύπτει αθέατες όψεις του ποιητή και νέα στοιχεία για τη σχέση του με τον Καβάφη μέσα από μια άγνωστη, ως τώρα, επιστολή.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
«Η Αποκάλυψη είναι μια συνεχής ετυμηγορία»: Η πολιτική ισχύ της άχρονης τέχνης του Κρασναχορκάι

Βιβλίο / «Η Αποκάλυψη είναι μια συνεχής ετυμηγορία»: Η πολιτική ισχύς της άχρονης τέχνης του Κρασναχορκάι

Ο Ούγγρος κάτοχος του φετινού Νόμπελ λογοτεχνίας γράφει με μαγικό τρόπο για τις αποπνικτικές επιπτώσεις της πολιτικής καταπίεσης, περιφρονώντας την προθυμία των ανθρώπων να τις αποδεχτούν.
THE LIFO TEAM
Κωνσταντίνος Καβάφης: Η εξαίρετη βιογραφία του κυκλοφόρησε μόλις στα Ελληνικά

Βιβλίο / Κωνσταντίνος Καβάφης: Η εξαίρετη βιογραφία του κυκλοφόρησε μόλις στα Ελληνικά

Οι καθηγητές Peter Jeffreys και Gregory Jusdanis συνεργάστηκαν και έγραψαν από κοινού τη βιογραφία του μεγάλου ποιητή που φέρει τον τίτλο «Κωνσταντίνος Καβάφης – Ο άνθρωπος και ο ποιητής». Ο Gregory Jusdanis μίλησε στη LifO για το βιβλίο και για τον ποιητή που ήταν «παραδοσιακός και ταυτόχρονα μεταμοντέρνος, ο πρώτος “viral” ποιητής διεθνώς»
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Αλέξης Πατέλης: «Πατριωτικό είναι να κάνεις τη χώρα σου ισχυρή»

LiFO politics / Αλέξης Πατέλης: «Πατριωτικό είναι να κάνεις τη χώρα σου ισχυρή»

Ο Αλέξης Πατέλης, επικεφαλής του Οικονομικού Γραφείου του πρωθυπουργού την περίοδο 2019-2024, μιλά στη Βασιλική Σιούτη για την οικονομική πορεία της χώρας αυτά τα χρόνια, τις δύσκολες αποφάσεις αλλά και τις στιγμές δικαίωσης μέσα από την οπτική ενός τεχνοκράτη που βρέθηκε ξαφνικά στο επίκεντρο της πολιτικής.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Λάσλο Κρασναχορκάι: ο σκοτεινός προφήτης της Ευρώπης βραβεύεται με Νόμπελ

Βιβλίο / Ο Λάσλο Κρασναχορκάι, ο σκοτεινός προφήτης της Ευρώπης, κέρδισε το Νόμπελ

Φέτος, το βραβείο δόθηκε στον Ούγγρο συγγραφέα που κατά τη Σουηδική Ακαδημία αποτελεί ένα ελπιδοφόρο βήμα προς τον χαμένο ανθρωπισμό, την υψηλή λογοτεχνία και τη στοχαστική ακρίβεια.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Το ημερολόγιο ενός διαιτητή: «Ήμασταν σχεδόν γυμνοί και ο Κολίνα μας εξέταζε με το παγερό βλέμμα του»

Βιβλίο / Το ημερολόγιο ενός διαιτητή: «Ήμασταν σχεδόν γυμνοί και ο Κολίνα μας εξέταζε με το παγερό βλέμμα του»

Σε ένα απόσπασμα από το βιβλίο του που έχει τίτλο “House of Cards”, ο Σουηδός πρώην διεθνής Γιόνας Έρικσον περιγράφει τις ταπεινωτικές μετρήσεις βάρους στα σεμινάρια διαιτητών της UEFA
THE LIFO TEAM
Ο Νίκος Παναγιωτόπουλος ήταν πάντα με τη μεριά της ζωής

Το Πίσω Ράφι / Ο Νίκος Παναγιωτόπουλος ήταν πάντα με τη μεριά της ζωής

Ο Έλληνας σκηνοθέτης μάζεψε από «το καλάθι των αχρήστων» όλες τις εμπειρίες του κι έφτιαξε την αυτοβιογραφία του, μια ζωντανή αφήγηση γεμάτη ιστορίες, συναντήσεις, αποφθέγματα και κρίσεις, λογοτεχνικές και σινεφίλ αναφορές.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Για τα περάσματα που δεν βρέθηκαν ποτέ: η ιστορία του underground περιοδικού «Ανοιχτή Πόλη»

Βιβλίο / «Ανοιχτή Πόλη»: Ένα από τα πιο επιδραστικά εναλλακτικά έντυπα της Ελλάδας

Οι δημιουργοί του Κώστας Μανδηλάς και Βλάσσης Ρασσιάς, καταγράφουν την πορεία του στο βιβλίο «Για τα περάσματα που δεν βρέθηκαν ποτέ: Η ιστορία του περιοδικού “Ανοιχτή Πόλη”».
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Η Ράνια Οικονομίδου διαβάζει το διήγημα «Η μεγαλύτερη λεία του Μινγκ» της Πατρίσια Χάισμιθ

Lifo Videos / Η Ράνια Οικονομίδου διαβάζει ένα διήγημα της Πατρίσια Χάισμιθ

«Η μεγαλύτερη λεία του Μινγκ»: Μια ιστορία έρωτα, αγάπης, αφοσίωσης, ανταγωνισμού, μίσους και φόνου μεταξύ ενός ζευγαριού και ενός σιαμέζικου γάτου, ένα μυστηριώδες διήγημα της δημιουργού των πιο σαγηνευτικών αντιηρώων.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Οι μικρές αριστουργηματικές σειρές των εκδοτών

Βιβλίο / Οι μικρές αριστουργηματικές σειρές των εκδοτών

Ολοένα περισσότερο διευρύνεται η τάση έκδοσης κλασικών και σπάνιων κειμένων σε μικρό μέγεθος που τοποθετούνται δίπλα στο ταμείο και συνιστούν την προσπάθεια ενός εκδοτικού οίκου να φέρει σπουδαία έργα στο ευρύ αναγνωστικό κοινό.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
I love Dick: Eίναι το βιβλίο της Κρις Κράους το πιο τολμηρό του αιώνα μας;

Βιβλίο / I love Dick: Eίναι το βιβλίο της Κρις Κράους το πιο τολμηρό του αιώνα μας;

Η θεωρητικός, εικαστικός, κριτικός, συγγραφέας και εκδότρια Κρις Κράους μπορεί να μην άλλαξε τα δεδομένα στον αγγλόφωνο κόσμο εκδίδοντας τα βιβλία των Γάλλων θεωρητικών αλλά προκάλεσε άπειρες συζητήσεις με το πρωτότυπο φεμινιστικό βιβλίο της.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Η αρχή της ηδονής: Μια σουρεαλιστική, σέξι ιστορία στην καλοκαιρινή Ανάφη 

Βιβλίο / Η αρχή της ηδονής: Μια σουρεαλιστική, σέξι ιστορία στην καλοκαιρινή Ανάφη 

Ένα τολμηρό καλλιτεχνικό project έγινε η αφορμή για να κάνει ο εικαστικός René Habermacher ένα ταξίδι στη θάλασσα με πλήρωμα έξι ναύτες κι έναν καπετάνιο, απαθανατίζοντας μια σουρεαλιστική εμπειρία που κατέληξε σε ναυάγιο. Το βιβλίο «The Pleasure Principle» καταγράφει αυτό το ταξίδι μέσα από φωτογραφίες του René, κείμενα και εικαστικά έργα, σε μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα έκδοση.
M. HULOT