LIVE!

Για την «Επιστροφή των νεκρών» της Κρυστάλλης Γλυνιαδάκη

Για την «Επιστροφή των νεκρών» της Κρυστάλλης Γλυνιαδάκη Facebook Twitter
0

Για την «Επιστροφή των νεκρών» της Κρυστάλλης Γλυνιαδάκη Facebook Twitter
Η Γλυνιαδάκη ταξιδεύει στο Έξω, περιπλανιέται σε πόλεις και καταγράφει διαδικασίες, μαγνητοφωνεί περιστατικά, φωτογραφίζει συνάξεις. Πρόσωπα, πόλεις, περιστατικά, στοιχειώνουν την ποίησή της.

Μέσα/ Έξω. Μπορείς κάλλιστα να πεις ότι η διαλεκτική που σημάδεψε και τον μοντερνισμό, και που ήταν βεβαίως ο αεριωθούμενος κινητήρας του, ήταν ακριβώς η διαλεκτική ανάμεσα στο Μέσα (στο εσωτερικό ανασκάλεμα, στο μύχιο πρόταγμα, στο εντός τοπίο) και στο Έξω (στην περιπολία στο κοινωνικό πεδίο, στο φλερτ με την Ιστορία, στη δημιουργία καταστάσεων). Ο Σάμιουελ Μπέκετ επέμενε στο Μέσα. Ο Ουίλιαμ Μπάροουζ επέμενε στο Έξω. Ο Τόμας Μπέρνχαρντ πηγαινοερχόταν με ακατάπαυστους μηρυκασμούς και αναμηρυκασμούς στο Μέσα και στο Έξω. Ο μοντερνισμός μια είναι φασματοσκόπιο της ψυχής και μια παρατηρητήριο των κοινωνικών εξελίξεων. Η ποίηση της Κρυστάλλης Γλυνιαδάκη (Αθήνα, 1979) γίνεται ένα περισκόπιο, κινείται κυκλικά και βλέπει τι συμβαίνει. Η Γλυνιαδάκη ταξιδεύει στο Έξω, περιπλανιέται σε πόλεις και καταγράφει διαδικασίες, μαγνητοφωνεί περιστατικά, φωτογραφίζει συνάξεις. Πρόσωπα, πόλεις, περιστατικά, στοιχειώνουν την ποίησή της. Γίνεται ένας αποκρυπτογράφος των δρωμένων στο αστικό τοπίο. Πολλά ποιήματά της είναι τοπογραφίες, πολλοί τίτλοι της είναι τοπωνύμια ή εμπεριέχουν τοπωνύμια: «Νέα Υόρκη», «Καλαμαριά», «Το τραγούδι της Αθήνας», «Την Ιστανμπούλ ακούω», «Ιούνιος στο Καίμπριτζ», «Χαλέπι-Αθήνα», «Ένα βράδυ στον Λυκαβηττό», «Γράμμα από τη Μόσχα», «Άμστερνταμ. Λιακάδα», «Οδός Καραμανλάκη», «Η ιδέα της Νίκαιας». Το τελευταίο της ποιητικό βιβλίο, το τρίτο μετά τα Λονδίνο-Ιστανμπούλ (2009) και Αστικά Ερείπια (και αντιπερισπασμοί) (2013), έχει τίτλο Η επιστροφή των νεκρών και κυκλοφορεί, όπως και τα δύο προηγούμενα, από τις εκδόσεις Πόλις.

2.

Δείγματα Καταγραφής. «Δύο κόσμοι ενωμένοι με μια κόκκινη κλωστή,/ σωληνάκια αίμα για το Θεό και τον Αλλάχ/ για την τιμή και τα λεφτά, για άμυνα κι επίθεση κι ελευθερία/ και καταπίεση, καταδυνάστευση, Ιστορία/ και όλες αυτές τις έννοιες που μαγειρεύουν οι άνθρωποι/ για να τραφούν ο ένας απ' τον άλλον. Αμερική/ πότε οι βετεράνοι σου θα κόψουν χέρια πόδια, να πάψουν πια να ζουν/ με σωληνάκια made in hell; Με τέτοιες κόκκινες κλωστές/ κρατάς τους στη ζωή, σα μαριονέτες» (Από το ποίημα «Τα του πολέμου», σ. 42, όπου υπάρχουν ευπρόσδεκτοι απόηχοι της ποίησης του Άλεν Γκίνσμπεργκ). «Μένουμε να θυμόμαστε/ τη σφαίρα που κάποιος κάρφωσε στον κρόταφο ενός δεκαοκτάχρονου παιδιού/ ενώ έπινε νερό στη βρύση·/ ή τα τσουβάλια με τις γάτες και τους τσιμεντόλιθους,/ τ' ανθρώπινα ερείπια στον βυθό./ Και τίποτε ανάμεσα.// Τίποτε απ' τη σιωπή όσων πληγώθηκαν τα μάτια τους να βλέπουν προσφυγιές/ και τίποτε από τη μαχαιριά όσων αλλαξοπίστησαν./ Τίποτε από την ντροπή για το σκοπό που αγιάζει/ και τίποτε από την έπαρση του δίκιου.// Τίποτε από την πρόοδο του κόσμου.// Η τέχνη να χωρίζεις ανθρώπους στα δύο είναι μεγάλη· φαντάσου η ευθύνη» (από το ποίημα «Divide et impera», σ. 23, όπου ακούγονται και μελωδίες του Αλμπινόνι και του Τσιτσάνη, ενώ εμφανίζονται σκληρές σκιές δωσιλόγων και ταγματασφαλιτών και αριστερών εκτελεστών της ΟΠΛΑ).

3.

Εμμονή στα γεγονότα. Μια ποίηση-ντοκιμαντέρ προκρίνει η Γλυνιαδάκη. Περιπολεί στα γεγονότα, τα καταγράφει, τα σχολιάζει, μιλάει με ονόματα και διευθύνσεις, μιλάει για πρόσωπα και πράγματα, προσδιορίζει και θυμίζει ημερομηνίες, ενθέτει ακόμα και φωτογραφίες στην Επιστροφή των νεκρών. Αφηγείται τι έκαναν ο Μπλεζ Σεντράρ και ο Γκιγιόμ Απολινέρ στις 3 Νοεμβρίου του 1918 (στο ποίημα «Les gueules cassées», σ. 11-13), μας πληροφορεί πόσο κάνει το αρνί στο Χαλέπι, πόσο στη Βαγδάτη, πόσο στη Νέα Υόρκη, πόσο στην Αττική (στο ποίημα «Να τ' αφήσω;», σ. 26-27), μας κοινωνεί, πάντα ποιητικά, τη φρίκη της για το Srbosjek, τον «σερβοκόφτη» (στο ποίημα, και φωτογραφία, «Srbosjek», σ. 52, και στη σ. 63 «Σερβοκόφτης = ειδικό μαχαίρι της Ουστάσε που φοριόταν σαν γάντι για την άμεση θανάτωση, διά πριονίσματος λαιμού, κρατουμένων στο στρατόπεδο συγκέντρωσης Γιασένοβατς, στο ναζιστικό Ανεξάρτητο Κράτος της Κροατίας, 1941-1945»). Εξάλλου, η ποιήτρια στo δεύτερο βιβλίο της, τα Αστικά Ερείπια, τιτλοφορεί, ρυθμικά, ένα ποίημα ως εξής: «Τα γεγονότα. Όλα τα γεγονότα. Και μόνον τα γεγονότα». Ποίηση-περισκόπιο και ποίηση-ντοκιμαντέρ, ναι, αλλά και ποίηση μπολιασμένη με έναν βραδυφλεγή, διόλου δημαγωγικό, αλλά συγκρατημένο και συγκροτημένο λυρισμό, προικισμένο με βαθιά ψυχική ευαισθησία, εξοπλισμένο με μια οργανωμένη και εξόχως ταξινομημένη μυχιοθήκη».

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO

Βιβλίο
0

LIVE!

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Στέφαν Τσβάιχ

Το πίσω ράφι / Σε πείσμα όσων περιφρόνησαν τα έργα του Τσβάιχ, η απήχησή τους ακόμα να κοπάσει

Οι ήρωες του Αυστριακού συγγραφέα ταλανίζονται συνήθως από μια αβάσταχτη εσωτερική πίεση, αντικατοπτρίζοντας τη δική του πεισιθάνατη διάθεση. Αυτήν ακριβώς την αίσθηση αποπνέει η συλλογή διηγημάτων του «Αμόκ».
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Marwan Kaabur: «Αγωνιζόμαστε και στον αραβικό κόσμο για δικαιώματα κι ελευθερίες, αλλά προκρίνουμε τον δικό μας τρόπο, στο πλαίσιο της δικής μας κουλτούρας»

Lgbtqi+ / Κι όμως υπάρχουν και «αραβικά καλιαρντά»!

Λίγο πριν από την αθηναϊκή παρουσίαση της αγγλόφωνης έκδοσης του «Queer Arab Glossary» μιλήσαμε με τον συγγραφέα του Marwan Kaabur, για τα «αραβικά καλιαρντά», την ομοφυλοφιλία και την queer συνθήκη στον αραβικό κόσμο, το «pink washing», αλλά και τη συχνά παρεξηγημένη πρόσληψή τους από τη Δύση.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Tα συγκλονιστικά Ημερολόγια Καρκίνου της Όντρι Λορντ και άλλα 4 βιβλία που διαβάζουμε τώρα

Βιβλίο / Tα συγκλονιστικά Ημερολόγια Καρκίνου της Όντρι Λορντ και άλλα 4 βιβλία που διαβάζουμε τώρα

Πέντε αποκαλυπτικά βιβλία για τις γυναίκες με καρκίνο, για τον κόσμο, τα σκουπίδια ακόμα και για τη μακρινή Ιαπωνία ξεχωρίζουν ανάμεσα στις εκδόσεις της πρόσφατης βιβλιοπαραγωγής καλύπτοντας ένα μεγάλο εύρος θεμάτων και ενδιαφερόντων.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Δύο άγνωστες φωτογραφίες του Ρεμπό από τη γαλλική Κομμούνα

Βιβλίο / Δύο άγνωστες φωτογραφίες του Ρεμπό από τη γαλλική Κομμούνα

Σαν σήμερα γεννήθηκε το 1854 ο Αρθούρος Ρεμπό. Ο ποιητής, μουσικός και μπλόγκερ Aidan Andrew Dun έπεσε τυχαία σε δύο εντελώς άγνωστες φωτογραφίες, βγαλμένες στην Place Vendôme, και βρέθηκε μπροστά σε μια μεγάλη έκπληξη: ο έφηβος Αρτίρ Ρεμπό, όπως δεν τον έχουμε ξαναδεί.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Θανάσης Τριαρίδης: Οι μετανάστες θα σώσουν τον κόσμο. Χωρίς αυτούς είμαστε χαμένοι

Βιβλίο / Θανάσης Τριαρίδης: «Οι μετανάστες θα σώσουν τον κόσμο. Χωρίς αυτούς είμαστε χαμένοι»

Έγινε αντιρρησίας συνείδησης, γιατί πιστεύει ότι ο στρατός είναι μια δοξολογία εκμηδένισης του άλλου. Άφησε τη Θεσσαλονίκη επειδή τον έπνιγε ο εθνοφασισμός της. Στην Αντίς Αμπέμπα υιοθέτησε την κόρη του, Αργκάνε. Ο συγγραφέας της «Τριλογίας της Αφρικής», Θανάσης Τριαρίδης, αφηγείται τη ζωή του στη LiFO.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Μια «φόνισσα» εξομολογείται

Το πίσω ράφι / Η Hannah Kent έγραψε τη δική της «Φόνισσα», την Άγκνες που ζούσε στην Ισλανδία τον 19ο αιώνα

Η Αυστραλή συγγραφέας δεν πίστευε ποτέ ότι, χάρη στα «Έθιμα ταφής», οι κριτικοί θα την τοποθετούσαν δίπλα σε λογοτέχνες όπως η Μάργκαρετ Άτγουντ και ο Πίτερ Κάρεϊ.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Χριστίνα Ντουνιά: «Ο Καρυωτάκης μάς δίνει ελπίδα και μας παρηγορεί»

Βιβλίο / «Ο Καρυωτάκης άφησε "το αδέσποτο Τραγούδι" του να μας συντροφεύει»

Στο βιβλίο της «Το όνειρο και το πάθος», η Χριστίνα Ντουνιά, ομότιμη καθηγήτρια Νεοελληνικής Φιλολογίας και συγγραφέας αποκαλύπτει αθέατες όψεις του ποιητή και νέα στοιχεία για τη σχέση του με τον Καβάφη μέσα από μια άγνωστη, ως τώρα, επιστολή.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
«Η Αποκάλυψη είναι μια συνεχής ετυμηγορία»: Η πολιτική ισχύ της άχρονης τέχνης του Κρασναχορκάι

Βιβλίο / «Η Αποκάλυψη είναι μια συνεχής ετυμηγορία»: Η πολιτική ισχύς της άχρονης τέχνης του Κρασναχορκάι

Ο Ούγγρος κάτοχος του φετινού Νόμπελ λογοτεχνίας γράφει με μαγικό τρόπο για τις αποπνικτικές επιπτώσεις της πολιτικής καταπίεσης, περιφρονώντας την προθυμία των ανθρώπων να τις αποδεχτούν.
THE LIFO TEAM
Κωνσταντίνος Καβάφης: Η εξαίρετη βιογραφία του κυκλοφόρησε μόλις στα Ελληνικά

Βιβλίο / Κωνσταντίνος Καβάφης: Η εξαίρετη βιογραφία του κυκλοφόρησε μόλις στα Ελληνικά

Οι καθηγητές Peter Jeffreys και Gregory Jusdanis συνεργάστηκαν και έγραψαν από κοινού τη βιογραφία του μεγάλου ποιητή που φέρει τον τίτλο «Κωνσταντίνος Καβάφης – Ο άνθρωπος και ο ποιητής». Ο Gregory Jusdanis μίλησε στη LifO για το βιβλίο και για τον ποιητή που ήταν «παραδοσιακός και ταυτόχρονα μεταμοντέρνος, ο πρώτος “viral” ποιητής διεθνώς»
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Αλέξης Πατέλης: «Πατριωτικό είναι να κάνεις τη χώρα σου ισχυρή»

LiFO politics / Αλέξης Πατέλης: «Πατριωτικό είναι να κάνεις τη χώρα σου ισχυρή»

Ο Αλέξης Πατέλης, επικεφαλής του Οικονομικού Γραφείου του πρωθυπουργού την περίοδο 2019-2024, μιλά στη Βασιλική Σιούτη για την οικονομική πορεία της χώρας αυτά τα χρόνια, τις δύσκολες αποφάσεις αλλά και τις στιγμές δικαίωσης μέσα από την οπτική ενός τεχνοκράτη που βρέθηκε ξαφνικά στο επίκεντρο της πολιτικής.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Λάσλο Κρασναχορκάι: ο σκοτεινός προφήτης της Ευρώπης βραβεύεται με Νόμπελ

Βιβλίο / Ο Λάσλο Κρασναχορκάι, ο σκοτεινός προφήτης της Ευρώπης, κέρδισε το Νόμπελ

Φέτος, το βραβείο δόθηκε στον Ούγγρο συγγραφέα που κατά τη Σουηδική Ακαδημία αποτελεί ένα ελπιδοφόρο βήμα προς τον χαμένο ανθρωπισμό, την υψηλή λογοτεχνία και τη στοχαστική ακρίβεια.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Το ημερολόγιο ενός διαιτητή: «Ήμασταν σχεδόν γυμνοί και ο Κολίνα μας εξέταζε με το παγερό βλέμμα του»

Βιβλίο / Το ημερολόγιο ενός διαιτητή: «Ήμασταν σχεδόν γυμνοί και ο Κολίνα μας εξέταζε με το παγερό βλέμμα του»

Σε ένα απόσπασμα από το βιβλίο του που έχει τίτλο “House of Cards”, ο Σουηδός πρώην διεθνής Γιόνας Έρικσον περιγράφει τις ταπεινωτικές μετρήσεις βάρους στα σεμινάρια διαιτητών της UEFA
THE LIFO TEAM
Ο Νίκος Παναγιωτόπουλος ήταν πάντα με τη μεριά της ζωής

Το Πίσω Ράφι / Ο Νίκος Παναγιωτόπουλος ήταν πάντα με τη μεριά της ζωής

Ο Έλληνας σκηνοθέτης μάζεψε από «το καλάθι των αχρήστων» όλες τις εμπειρίες του κι έφτιαξε την αυτοβιογραφία του, μια ζωντανή αφήγηση γεμάτη ιστορίες, συναντήσεις, αποφθέγματα και κρίσεις, λογοτεχνικές και σινεφίλ αναφορές.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Για τα περάσματα που δεν βρέθηκαν ποτέ: η ιστορία του underground περιοδικού «Ανοιχτή Πόλη»

Βιβλίο / «Ανοιχτή Πόλη»: Ένα από τα πιο επιδραστικά εναλλακτικά έντυπα της Ελλάδας

Οι δημιουργοί του Κώστας Μανδηλάς και Βλάσσης Ρασσιάς, καταγράφουν την πορεία του στο βιβλίο «Για τα περάσματα που δεν βρέθηκαν ποτέ: Η ιστορία του περιοδικού “Ανοιχτή Πόλη”».
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ