Ερρίκος Σοφράς: Τραγούδι αγάπης για τον Ασλάνογλου

Ερρίκος Σοφράς: Τραγούδι αγάπης για τον Ασλάνογλου Facebook Twitter
Δεκέμβριος 1995: ο τελευταίος χειμώνας. Φωτ.: Ερρίκος Σοφράς
0

Στη νυχτιάτικη Νέα Σμύρνη, πρώτη Ιουλίου 1982, στο ισόγειο δωμάτιό σου που μύριζε παιδική κολόνια και ύπνο, η πρώτη συνάντηση. Μαζί σου στη Βουλιαγμένη, στο «Acqua Marina», μιλώντας μου παθιασμένα για τις Εκλάμψεις, τις Reveries του Ρουσώ, τον Μιλόζ - θαυμάζοντας στιλπνές μοτοσικλέτες και κρις κραφτ που περνούσαν και είχαν ψυχή για σένα.

Σε κατάφυτους δρόμους στο Καβούρι, πάνω απ' τη θάλασσα, ψιθυρίζοντας ξανά και ξανά τους στίχους του Τσέλαν: «Μέτρησε ό,τι ήταν πικρό και σε κράτησε ξύπνιο, μέτρησε μαζί μ' αυτά κι εμένα».

Στο Ωραιόκαστρο, παραμονή Χριστουγέννων, στη βίλα Χαριτάντη όπου έγραψες τις Ωδές, μες στους πυράκανθους και τα πεύκα, και κάτω η πόλη σ' ένα γαλάκτωμα παγωμένου δειλινού.

Μαζί σου, στη συναυλία των Tangerine Dream, αρχές του '80 στο Λυκαβηττό, τρέμοντας μες στις ηλεκτρονικές καντέντσες. Τόσο απόλυτα ίδιος εσύ με τα ποιήματά σου. Πιο άδολος ακόμα, πιο τρυφερός.

Στο φοιτητικό μου δωμάτιο, Γούναρη και Τσιμισκή, μεθυσμένοι με Peter Heering, ακούγοντας βινύλια της Σάρα Βον και του Ντέιβιντ Σίλβιαν. «Ζω σε διάσταση με το κοινωνικό σύνολο. Πονάω που δεν μπορώ να γράψω πια ποιήματα, μα δεν υπάρχουν οι συνθήκες, πώς να σ' το πω αλλιώς».

Mαζί σου στην Κατάσταση πραγμάτων και στο Nelken. Σε μισοφώτιστα μπαρ που τέλεψαν.

Ένα χιονισμένο σούρουπο στην Πινακοθήκη, όρθιοι για ώρα μπρος στην «Αποθέωση του Αθανασίου Διάκου» του Παρθένη, ξέσπασες σε λυγμούς, κι όλο σου το κορμί τρανταζόταν.

Στο συνοικισμό Κυπριάδου, κοιτάζοντας σιωπηλός ένα φωτισμένο παράθυρο.

Στo κλαμπ «Αεροδρόμιο», στο Ελληνικό, μες στα φωτορυθμικά, πλάι στις φωτισμένες πίστες και στους διαδρόμους απογειώσεων, ως τα χαράματα ενός Αυγούστου.

Πάντα μεσοκαλόκαιρο, ετοιμάζοντας τη μικρή σου βαλίτσα για την Πάτμο, τη Λευκάδα, τη Σκύρο, τρία-τέσσερα κοντομάνικα πουκάμισα και πάντα ένας τόμος από το Λυρικό Βίο του Σικελιανού και τα Ημερολόγια του Ζιντ.

Μαζί σου στη μουσκεμένη Αργολίδα, κατεβαίνοντας για τον Ιππόλυτο. Στο Ξενία του Ναυπλίου μετά, ν' απαγγέλλεις με την παιδική σου φωνή πλάι στην πισίνα σκηνές ολόκληρες και μονολόγους από τη Phèdre: «Ils s'aimeront toujours...».

Πρίγκηπα, δεν μ' ακούς -

«Θα 'θελα να αποκτήσω ένα χώρο, όπως εγώ τον θέλω, για να ζήσω. Και να ταξιδέψω, να ταξιδέψω. Δεν ξέρω αν έχω περιθώρια να αλλάξω τη ζωή μου προς το καλύτερο στο μέλλον. Το μόνο που μπορώ να κάνω είναι να υφίσταμαι μια δεδομένη κατάσταση. Έγραψα ποιήματα, γιατί, αν δεν έγραφα, θα ήμουν πιο δυστυχής. Στην ποίησή μου νομίζω πως υπηρετώ τον απόηχο του γεγονότος. Στην προσωπική μου ζωή δεν αποκρύπτω τίποτα. Σαν έφηβος είχα ένα λυγμικό "εγώ", με την έννοια της ευσυγκινησίας, η οποία ήταν αδικαιολόγητη για ένα νεαρό άτομο. Μια ευσυγκινησία υπερβολική που εναλλασσόταν με μια τρομερή σκληρότητα. Καλλιεργώ ένα λυρισμό δραματικής υφής, με πολύ συγκρατημένη συγκίνηση, διανοητική μάλλον, με έντονα τα στοιχεία μιας μουσικής σκέψης. Με πολλή αυθορμησία και πηγαιότητα. Ποτέ δεν έγραψα για τον αναγνώστη που ίσως με διαβάσει. Το ποίημα είναι μια αποκαλυπτική αλήθεια. Ο Μύρωνας, βιβλίο του 1960, ήταν η τέλεια σαρκική, ψυχική και πνευματική επικοινωνία. Οι Ωδές στον Πρίγκηπα, του 1981, χαρακτηρίζονται από ένα σθένος, κάποιο ανάστημα, μια υπεροχή, ένα μεγαλείο απέναντι στην επίπεδη καθημερινή ζωή και τις ανακοπές της - σ' ένα πνευματικό επίπεδο πάντα. Μίλησαν για ένα έργο φωτεινό, μουσικό, διαυγές, τολμηρό, απροκάλυπτο. Γράφτηκε στον πολύ υποβλητικό χώρο του Ωραιόκαστρου, ένα θέρετρο της Θεσσαλονίκης. Μέσα απ' τα ποιήματα αυτά πηγάζει μια αριστοκρατική ερήμωση θα 'λεγα, μια μοναξιά ραφινάτη. Είναι ένα βιβλίο που δεν απελευθερώνει τον αναγνώστη. Αντίθετα, τον κάνει να σκεφτεί πάνω στα δικά του προβλήματα και να ταυτιστεί με τον ήρωα. - Όχι δεν κάνω παρέα με λογοτέχνες. Και βρίσκω την Αθήνα αχανή. Η ποίηση λειτουργεί ανασχετικά, αντιστρατεύεται τη ζωή μoυ. Όχι μόνο δεν τη βελτιώνει, αλλά μειώνει τις δυνατότητες να βελτιώσω μια πραγματικότητα που στο βάθος δεν μου αρέσει. Γράφω για να καταγράψω ό,τι αντιστρατεύεται και κατατρύχει τη ζωή μας. Τι είδους ποίηση γράφω; Είμαι ίσως ο τελευταίος συμβολιστής!»

Ετοίμαζες μια ποιητική συλλογή με τίτλο Πίσω σ' αυτή τη λασπωμένη έκταση.

Αυτή είναι η πρώτη και η τελευταία φορά που μιλάω για σένα, που δεκαπέντε χρόνια υπήρξαμε σε τόσα δωμάτια, τόσες διαδρομές. Έξι Δεκεμβρίου σήμερα, ανήμερα της γιορτής σου. «Πρίγκηπα, γύρισα κι είδα τον άρρωστο ήλιο στις πορτοκαλιές, / είδα τα νυχτολούλουδα στο παλάτι σου και τις κατάκλειστες γρίλιες / και τ' άλογά σου συλλογισμένα να βόσκουν στη χλόη. / Το αίμα σου μας δόθηκε, Πρίγκηπα, δε μας ανήκει».

 

Πρώτη δημοσίευση στην έντυπη LIFO 06/12/2010

Βιβλίο
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

O Νίκος - Αλέξης Ασλάνογλου μιλά στον Στάθη Τσαγκαρουσιάνο

Συνεντεύξεις / O Νίκος - Αλέξης Ασλάνογλου μιλά στον Στάθη Τσαγκαρουσιάνο

"Κάθε φορά που ο ήλιος ανατέλλει, η ζωή κυλά, ανεξαρτήτως αν εμείς είμαστε κλεισμένοι σ’ έναν πύργο, σ’ ένα σαλόνι, σ’ένα γραφείο, σ’ ένα μπουντρούμι, στα τελευταία γρανάζια ενός κρατικού μηχανισμού"
ΑΠΟ ΤΟΝ ΣΤΑΘΗ ΤΣΑΓΚΑΡΟΥΣΙΑΝΟ
Ντοκουμέντο: O Σαββόπουλος σε μια ανέκδοτη εκδοχή της «Θανάσιμης μοναξιάς του Αλέξη Ασλάνη»

Μουσική / Ντοκουμέντο: O Σαββόπουλος σε μια ανέκδοτη εκδοχή της «Θανάσιμης μοναξιάς του Αλέξη Ασλάνη»

Είναι γνωστό ότι μέσα στα χρόνια ο Σαββόπουλος πειράζει τους στίχους των τραγουδιών του, όμως αυτή την εκδοχή, με στοιχεία συνείδησης του '60, δεν την έχετε ξανακούσει
ΦΩΝΤΑΣ ΤΡΟΥΣΑΣ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ο Νίκος Παναγιωτόπουλος ήταν πάντα με τη μεριά της ζωής

Το Πίσω Ράφι / Ο Νίκος Παναγιωτόπουλος ήταν πάντα με τη μεριά της ζωής

Ο Έλληνας σκηνοθέτης μάζεψε από «το καλάθι των αχρήστων» όλες τις εμπειρίες του κι έφτιαξε την αυτοβιογραφία του, μια ζωντανή αφήγηση γεμάτη ιστορίες, συναντήσεις, αποφθέγματα και κρίσεις, λογοτεχνικές και σινεφίλ αναφορές.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Για τα περάσματα που δεν βρέθηκαν ποτέ: η ιστορία του underground περιοδικού «Ανοιχτή Πόλη»

Βιβλίο / «Ανοιχτή Πόλη»: Ένα από τα πιο επιδραστικά εναλλακτικά έντυπα της Ελλάδας

Οι δημιουργοί του Κώστας Μανδηλάς και Βλάσσης Ρασσιάς, καταγράφουν την πορεία του στο βιβλίο «Για τα περάσματα που δεν βρέθηκαν ποτέ: Η ιστορία του περιοδικού “Ανοιχτή Πόλη”».
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Η Ράνια Οικονομίδου διαβάζει το διήγημα «Η μεγαλύτερη λεία του Μινγκ» της Πατρίσια Χάισμιθ

Lifo Videos / Η Ράνια Οικονομίδου διαβάζει ένα διήγημα της Πατρίσια Χάισμιθ

«Η μεγαλύτερη λεία του Μινγκ»: Μια ιστορία έρωτα, αγάπης, αφοσίωσης, ανταγωνισμού, μίσους και φόνου μεταξύ ενός ζευγαριού και ενός σιαμέζικου γάτου, ένα μυστηριώδες διήγημα της δημιουργού των πιο σαγηνευτικών αντιηρώων.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Οι μικρές αριστουργηματικές σειρές των εκδοτών

Βιβλίο / Οι μικρές αριστουργηματικές σειρές των εκδοτών

Ολοένα περισσότερο διευρύνεται η τάση έκδοσης κλασικών και σπάνιων κειμένων σε μικρό μέγεθος που τοποθετούνται δίπλα στο ταμείο και συνιστούν την προσπάθεια ενός εκδοτικού οίκου να φέρει σπουδαία έργα στο ευρύ αναγνωστικό κοινό.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
I love Dick: Eίναι το βιβλίο της Κρις Κράους το πιο τολμηρό του αιώνα μας;

Βιβλίο / I love Dick: Eίναι το βιβλίο της Κρις Κράους το πιο τολμηρό του αιώνα μας;

Η θεωρητικός, εικαστικός, κριτικός, συγγραφέας και εκδότρια Κρις Κράους μπορεί να μην άλλαξε τα δεδομένα στον αγγλόφωνο κόσμο εκδίδοντας τα βιβλία των Γάλλων θεωρητικών αλλά προκάλεσε άπειρες συζητήσεις με το πρωτότυπο φεμινιστικό βιβλίο της.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Η αρχή της ηδονής: Μια σουρεαλιστική, σέξι ιστορία στην καλοκαιρινή Ανάφη 

Βιβλίο / Η αρχή της ηδονής: Μια σουρεαλιστική, σέξι ιστορία στην καλοκαιρινή Ανάφη 

Ένα τολμηρό καλλιτεχνικό project έγινε η αφορμή για να κάνει ο εικαστικός René Habermacher ένα ταξίδι στη θάλασσα με πλήρωμα έξι ναύτες κι έναν καπετάνιο, απαθανατίζοντας μια σουρεαλιστική εμπειρία που κατέληξε σε ναυάγιο. Το βιβλίο «The Pleasure Principle» καταγράφει αυτό το ταξίδι μέσα από φωτογραφίες του René, κείμενα και εικαστικά έργα, σε μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα έκδοση.
M. HULOT
Νίκος Μάντης «Το χιόνι του καλοκαιριού»

Το πίσω ράφι / Για τις απουσίες που μας κάνουν αργούς στα αισθήματα

Καλοκαίρι στην Πελοπόννησο, στη σκιά της δεκαετίας του ’80: ένα πληγωμένο παιδί, μια μητέρα που επιστρέφει αλλαγμένη και μυστικά που βαραίνουν τη σιωπή των ενηλίκων - αυτά ξετυλίγει ο Νίκος Α. Μαντής στο πρώτο του μυθιστόρημα.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Νέα βιβλία που περιμένουμε ως το τέλος του χρόνου, και κάποιες επανεκδόσεις

Fall Preview 2025 / 13 βιβλία που περιμένουμε ως το τέλος της χρονιάς

Ο πάντα επίκαιρος Καβάφης, νέα, σύγχρονα και παλιότερα ονόματα της λογοτεχνικής σκηνής και κάποιες ξεχωριστές επανεκδόσεις που δικαίως θα διεκδικήσουν χώρο στη βιβλιοθήκη όλων, βιβλιόφιλων και μη.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Το πίσω ράφι/ Εμανουέλ Καρέρ «Ένα ρωσικό μυθιστόρημα»

Το πίσω ράφι / Ένα επτασφράγιστο μυστικό που προκάλεσε αμηχανία και πάταγο

Προκλητικός, ωμός, συχνά σοκαριστικός, ο Εμανουέλ Καρέρ εξερευνά στο «Ένα ρωσικό μυθιστόρημα» το οικογενειακό του παρελθόν, φέρνοντας σε δύσκολη θέση ακόμα και τα πιο κοντινά του πρόσωπα.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ