Bιβλία που ερμηνεύουν τα μεγάλα ζητήματα της εποχής μας

Bιβλία που ερμηνεύουν τα μεγάλα ζητήματα της εποχής μας Facebook Twitter
0



ΖΟΥΜΕ ΣΕ ΜΙΑ ΡΕΥΣΤΗ ΕΠΟΧΗ. Τα γεγονότα έχουν πυκνώσει, οι προκλήσεις έχουν αυξηθεί και νέα κεφάλαια έχουν μετασχηματίσει τη ζωή μας. Η εξάπλωση της τεχνολογίας, η έλευση της ψηφιακής οικονομίας και η εμφάνιση του αόρατου εχθρού της πανδημίας έχουν μεταβάλει ραγδαία τις συνθήκες της πραγματικότητας στην οποία ζούμε. Ο κορωνοϊός, ο οποίος δημιούργησε ένα άγονο παρόν, δοκίμασε αντιλήψεις και νοοτροπίες και ενίσχυσε την κοινωνική αποστασιοποίηση, αλλά και άλλα θέματα που απασχολούν τη δημόσια σφαίρα, όπως οι γεωπολιτικές αλλαγές, η κρίση της δημοκρατίας, ο μετασχηματισμός του δυτικού παραδείγματος, η τεχνητή νοημοσύνη, οι βαθιές μετατοπίσεις της μεσαίας τάξης και οι αναδρομές σε φιλοσοφικές απόψεις με ιστορικό πρόσημο, συμπληρώνουν το περιεχόμενο της βιβλιοπαραγωγής αυτής της περιόδου.


Τα περισσότερα βιβλία που κυκλοφορούν στην κατηγορία των σύγχρονων προβληματισμών και της κοινωνικής επικαιρότητας αποτελούν μια εξαιρετική τοιχογραφία των νέων ιστορικών, κοινωνικών και πολιτικών καιρών. Δοκίμια, μελέτες, αναλύσεις, αφηγήσεις, χρονικά και φιλοσοφικά συγγράμματα συνθέτουν σκέψεις, ιδέες, προβληματισμούς, ερμηνεύοντας τα προβλήματα του σύγχρονου ανθρώπου.

Προφανώς, η πανδημία επέδρασε καταλυτικά στη βιβλιογραφία. Για παράδειγμα, ένα βιβλίο που γεννήθηκε στο διάστημα της προηγούμενης καραντίνας είναι το Με Βλέπεις; (εκδ. Καστανιώτης) που συνέγραψαν η Φωτεινή Τσαλίκογλου και η Τασούλα Επτακοίλη. Δύο γυναίκες αλληλογραφούν μεταξύ τους προσπαθώντας να κατανοήσουν όσα πρωτόγνωρα συμβαίνουν γύρω μας. Ένα βιβλίο-καταγραφή μιας αλησμόνητης εποχής.

Στο ίδιο μήκος κύματος –αλλά με πολιτικό χαρακτήρα– κινείται το Ήρθε το αύριο ή ακόμα; Πώς η πανδημία αλλάζει την Ευρώπη (μτφρ.: Γιώργος Καράμπελας, εκδ. Παπαδόπουλος) του σημαντικού διανοούμενου Ίβαν Κράστεφ. Ειδικότερα, θέτει τις σημερινές προκλήσεις στις σωστές διαστάσεις τους και αναφέρεται στις συνέπειες που θα έχει για όλους μας, και ειδικά για την ύπαρξη και τους θεσμούς της Ευρώπης, η υγειονομική κρίση των ημερών μας.


Ο Covid-19 είναι ένα πρωτοφανές φαινόμενο που φέρνει στην επιφάνεια τον τρόπο που είμαστε συνδεδεμένοι μεταξύ µας, ανεξάρτητα από το σημείο του κόσμου στο οποίο βρισκόμαστε. Ενός κόσμου περίπλοκου, όπου µια μόλυνση, ένας ιός, υπερβαίνει έθνη, ταυτότητες και πολιτισμούς. Ο πολυβραβευμένος Ιταλός συγγραφέας Πάολο Τζορντάνο αναλύει µε απλό και κατανοητό τρόπο την πανδηµία του 2020 στο βιβλίο του Περί Μετάδοσης – Επιστήμη, άνθρωπος και κοινωνία στην εποχή της πανδημίας (μτφρ.: Σώτη Τριανταφύλλου, εκδ. Πατάκη).

Μια καθηλωτική και επιστημονικά τεκμηριωμένη μελέτη για την εμφάνιση της πανδημίας του κορωνοϊού αλλά και τον τρόπο που θα αλλάξει τη ζωή μας αποτελεί το Βέλος του Απόλλωνα(μτφρ.: Γιώργος Προεστός, εκδ. Κάκτος) του καθηγητή του Γέιλ Νικόλα Χρηστάκη, ο οποίος αναλύει τις βαθιές και μακροχρόνιες επιπτώσεις της πανδημίας που σαρώνει την κοινωνία μας, αλλά και τον τρόπο με τον οποίο θα εξελιχθεί η αποκατάσταση τα επόμενα χρόνια.

Για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις ιδιαίτερα κατατοπιστικό είναι το νέο βιβλίο του διεθνολόγου Κωνσταντίνου Φίλη, Η Ελλάδα στη γειτονιά της – Προκλήσεις, ανατροπές, κέρδη και ζημιές σε ένα ευμετάβλητο περιβάλλον (εκδ. Παπαδόπουλος). Συγκεκριμένα, αναδεικνύει και αναλύει τα γεγονότα που σημάδεψαν την ελληνική εξωτερική πολιτική και τις μελλοντικές επιλογές της ελληνικής ηγεσίας.


Με το θέμα της ακροδεξιάς καταπιάνεται ένας από τους σημαντικότερους παγκοσμίως μελετητές του λαϊκισμού και της ακροδεξιάς, ο καθηγητής του Πανεπιστημίου της Τζόρτζια Gas Mudde. Στο επίκαιρο Η ακροδεξιά σήμερα (μτφρ.: Ελένη Κοτσύφου, εκδ. Επίκεντρο) ο Mudde προσφέρει μια συνοπτική επισκόπηση του τέταρτου κύματος της μεταπολεμικής ακροδεξιάς πολιτικής και συνθέτει την εικόνα μίας από τις βασικές πολιτικές προκλήσεις της εποχής μας.


Μια διεισδυτική ανάλυση των διενέξεων που θα διαμορφώσουν τον κόσμο μας τα επόμενα χρόνια παρουσιάζει ο διπλωματικός συντάκτης του Sky News Τιμ Μάρσαλ με το βιβλίο του Υψώνοντας Τείχη (μτφρ.: Σπυρίδων Κατσούλας, εκδ. Διόπτρα). Ο γνωστός πολεμικός ανταποκριτής θεωρείται αυθεντία στις διεθνείς σχέσεις και προσφέρει μια συναρπαστική αφήγηση όσον αφορά τα μεγάλα προβλήματα του κόσμου, εντοπίζοντας τα τείχη που μας χωρίζουν σήμερα σε τομείς όπως το χρήμα, η φυλή, η θρησκεία και η πολιτική.


Στην τελευταία συγκριτική μελέτη του με τίτλο Έθνη σε αναταραχή – Πώς αντιμετώπισαν την πιο κρίσιμη περίοδο στην Ιστορία τους (μτφρ.: Ρηγούλα Γεωργιάδου, εκδ. Διόπτρα) ο βραβευμένος με Πούλιτζερ Αμερικανός συγγραφέας Jared Diamond μελετά επτά χώρες που κατάφεραν όχι μόνο να επιβιώσουν από κρίσεις που απείλησαν την ύπαρξή τους αλλά και να αναπτυχθούν, απαντώντας στα παρακάτω καίρια ερωτήματα: Ποιες ιδιότητες των χωρών αυτών συντέλεσαν στην έξοδό τους από την κρίση; Υπάρχουν ομοιότητες στη διαχείριση των προσωπικών και των εθνικών αναταραχών; Ποιους μηχανισμούς διαχείρισης μπορούμε να δανειστούμε από την ψυχοθεραπεία για να ερμηνεύσουμε την άνοδο και την πτώση κάποιων κρατών;


Μια διαφορετική οπτική ως προς το πώς απεικονίζεται η σχέση Ελλάδας - Γερμανίας σε ποικίλες πτυχές του λόγου της μαζικής κουλτούρας στην Ελλάδα της κρίσης εξετάζει η αναπληρώτρια καθηγήτρια στον Τομέα Γλωσσολογίας και Διδακτικής του Τμήματος Γερμανικής Γλώσσας και Φιλολογίας του ΑΠΘ Αναστασία Γ. Στάμου στο βιβλίο της που τιτλοφορείται Γερμανικότητα - Ελληνικότητα – Ταυτότητες στον λόγο της μαζικής κουλτούρας.


Στην κατηγορία της τεχνολογίας προστίθεται το βιβλίο Νέα σκοτεινή εποχή – Η τεχνολογία και το τέλος του μέλλοντος του James Bridle (μτφρ.: Μανώλης Ανδριωτάκης, εκδ. Μεταίχμιο). Ο συγγραφέας διερευνά την ιστορία της τέχνης, της τεχνολογίας και των πληροφοριακών συστημάτων και αποκαλύπτει τα σκοτεινά σύννεφα που συγκεντρώνονται πάνω από τα όνειρα του ψηφιακού μεγαλείου.


Συγχρόνως, στο διαρκώς μεταβαλλόμενο περιβάλλον επικοινωνίας και τεχνολογίας βρισκόμαστε μονίμως αντιμέτωποι με νέες μορφές προπαγάνδας, είτε ως άτομα είτε ως κράτη. Πώς όμως εξελίχθηκαν οι έννοιες και οι τεχνικές της πειθούς και της προπαγάνδας μέχρι να φτάσουμε στην εποχή της μαζικής επικοινωνίας; Στο βιβλίο Πειθώ και Προπαγάνδα του Γιώργου Αγγελετόπουλου (εκδ. Παπαδόπουλος) ο συγγραφέας μάς παραδίδει μια εμπεριστατωμένη, συνοπτική και ιστορικά θεμελιωμένη περιγραφή των δυνατοτήτων αλλά και των απειλών που προκύπτουν από τη χρήση της πειθούς και της προπαγάνδας στον δημόσιο λόγο.

Στην ίδια εκδοτική σειρά των «Μικρών Εισαγωγών» των εκδόσεων Παπαδόπουλος κυκλοφορεί και το βιβλίο της φιλοσόφου Έλλης Βιντιάδη που φέρει τον τίτλο Τα ζώα και εμείς, στο οποίο παρουσιάζει μια πλήρη επισκόπηση των επιχειρημάτων που χρησιμοποιούμε για να δικαιολογήσουμε τις συμπεριφορές μας προς τα ζώα.


Την ίδια στιγμή, ένας σημαντικός συλλογικός τόμος αποτελεί το πρώτο επιστημονικό έργο για τις ΛΟΑΤΚΙ+ ταυτότητες και την ψυχική υγεία στην Ελλάδα και φέρει τον τίτλο Συμπερίληψη & Ανθεκτικότητα (εκδ. Gutenberg), σε επιμέλεια των Νάνσυ Παθανασίου και Έλενας-Όλγας Χρηστίδη. Ουσιαστικά, συγκροτεί μια πλήρη εισαγωγή σε όλα τα σύγχρονα επιστημονικά δεδομένα για τις ΛΟΑΤΚΙ+ ταυτότητες και την ψυχολογία και παράλληλα εντοπίζει τις βασικές αρχές ψυχοκοινωνικής στήριξης σε θέματα σεξουαλικού προσανατολισμού, ταυτότητας, έκφρασης και χαρακτηριστικών φύλου.


Όσον αφορά τον κατάλογο των εκδόσεων βιβλίων φιλοσοφίας, κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πεδίο ο κατατοπιστικός οδηγός της Ελένης-Χρυσηίδος Παπαρρηγοπούλου, στον οποίο παρουσιάζει με εξαιρετικά εύληπτο και επικοινωνιακό τρόπο τις αρχές της φιλοσοφικής σχολής του στωικισμού και ειδικότερα της στωικής φιλοσοφίας της θρησκείας. Εξετάζει τη σκέψη και την ηθική διδασκαλία των ιδρυτών της, που μιλούν ολοκληρωμένα και συγκροτημένα για τον Θεό, τον άνθρωπο και τη φύση, την αρετή, την απάθεια-αταραξία και την ελευθερία.

Στη θεματική της φιλοσοφίας εντάσσεται και έργο του Έντμουντ Χούσερλ με τίτλο Για τη φαινομενολογία της συνείδησης του εσωτερικού χρόνου, που μεταφράζεται για πρώτη φορά στα ελληνικά (μτφρ.: Νίκος Σουελτζής, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης) και έχει χαρακτηριστεί «το πιο όμορφο κείμενο φιλοσοφίας του 20ού αιώνα». Ο Χούσερλ καταπιάνεται με το ζήτημα του χρόνου και τα κείμενά του συνοδεύονται από την αχλή ενός μυστηρίου, πράγμα που αυξάνει τη γοητεία τους.

Τέλος, από τις εκδόσεις Αρμός διατίθεται το νέο βιβλίο του φιλοσόφου Στέλιου Ράμφου, Η Ελλάδα των ονείρων, στο οποίο ιχνηλατεί συμβολισμούς, συμπεριφορές, νοοτροπίες και συναισθήματα που οδήγησαν τη χώρα σε μια μακροχρόνια ακινησία. Ταυτόχρονα, αποτελεί μια σπουδή στο συλλογικό μας φαντασιακό, χαρτογραφώντας τα σημάδια που μπορεί να οδηγήσουν στο ξέφωτο της αλλαγής.

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO.

To νέο τεύχος της LiFO δωρεάν στην πόρτα σας με ένα κλικ.

 

Βιβλίο
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ο Νίκος Παναγιωτόπουλος ήταν πάντα με τη μεριά της ζωής

Το Πίσω Ράφι / Ο Νίκος Παναγιωτόπουλος ήταν πάντα με τη μεριά της ζωής

Ο Έλληνας σκηνοθέτης μάζεψε από «το καλάθι των αχρήστων» όλες τις εμπειρίες του κι έφτιαξε την αυτοβιογραφία του, μια ζωντανή αφήγηση γεμάτη ιστορίες, συναντήσεις, αποφθέγματα και κρίσεις, λογοτεχνικές και σινεφίλ αναφορές.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Για τα περάσματα που δεν βρέθηκαν ποτέ: η ιστορία του underground περιοδικού «Ανοιχτή Πόλη»

Βιβλίο / «Ανοιχτή Πόλη»: Ένα από τα πιο επιδραστικά εναλλακτικά έντυπα της Ελλάδας

Οι δημιουργοί του Κώστας Μανδηλάς και Βλάσσης Ρασσιάς, καταγράφουν την πορεία του στο βιβλίο «Για τα περάσματα που δεν βρέθηκαν ποτέ: Η ιστορία του περιοδικού “Ανοιχτή Πόλη”».
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Η Ράνια Οικονομίδου διαβάζει το διήγημα «Η μεγαλύτερη λεία του Μινγκ» της Πατρίσια Χάισμιθ

Lifo Videos / Η Ράνια Οικονομίδου διαβάζει ένα διήγημα της Πατρίσια Χάισμιθ

«Η μεγαλύτερη λεία του Μινγκ»: Μια ιστορία έρωτα, αγάπης, αφοσίωσης, ανταγωνισμού, μίσους και φόνου μεταξύ ενός ζευγαριού και ενός σιαμέζικου γάτου, ένα μυστηριώδες διήγημα της δημιουργού των πιο σαγηνευτικών αντιηρώων.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Οι μικρές αριστουργηματικές σειρές των εκδοτών

Βιβλίο / Οι μικρές αριστουργηματικές σειρές των εκδοτών

Ολοένα περισσότερο διευρύνεται η τάση έκδοσης κλασικών και σπάνιων κειμένων σε μικρό μέγεθος που τοποθετούνται δίπλα στο ταμείο και συνιστούν την προσπάθεια ενός εκδοτικού οίκου να φέρει σπουδαία έργα στο ευρύ αναγνωστικό κοινό.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
I love Dick: Eίναι το βιβλίο της Κρις Κράους το πιο τολμηρό του αιώνα μας;

Βιβλίο / I love Dick: Eίναι το βιβλίο της Κρις Κράους το πιο τολμηρό του αιώνα μας;

Η θεωρητικός, εικαστικός, κριτικός, συγγραφέας και εκδότρια Κρις Κράους μπορεί να μην άλλαξε τα δεδομένα στον αγγλόφωνο κόσμο εκδίδοντας τα βιβλία των Γάλλων θεωρητικών αλλά προκάλεσε άπειρες συζητήσεις με το πρωτότυπο φεμινιστικό βιβλίο της.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Η αρχή της ηδονής: Μια σουρεαλιστική, σέξι ιστορία στην καλοκαιρινή Ανάφη 

Βιβλίο / Η αρχή της ηδονής: Μια σουρεαλιστική, σέξι ιστορία στην καλοκαιρινή Ανάφη 

Ένα τολμηρό καλλιτεχνικό project έγινε η αφορμή για να κάνει ο εικαστικός René Habermacher ένα ταξίδι στη θάλασσα με πλήρωμα έξι ναύτες κι έναν καπετάνιο, απαθανατίζοντας μια σουρεαλιστική εμπειρία που κατέληξε σε ναυάγιο. Το βιβλίο «The Pleasure Principle» καταγράφει αυτό το ταξίδι μέσα από φωτογραφίες του René, κείμενα και εικαστικά έργα, σε μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα έκδοση.
M. HULOT
Νίκος Μάντης «Το χιόνι του καλοκαιριού»

Το πίσω ράφι / Για τις απουσίες που μας κάνουν αργούς στα αισθήματα

Καλοκαίρι στην Πελοπόννησο, στη σκιά της δεκαετίας του ’80: ένα πληγωμένο παιδί, μια μητέρα που επιστρέφει αλλαγμένη και μυστικά που βαραίνουν τη σιωπή των ενηλίκων - αυτά ξετυλίγει ο Νίκος Α. Μαντής στο πρώτο του μυθιστόρημα.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Νέα βιβλία που περιμένουμε ως το τέλος του χρόνου, και κάποιες επανεκδόσεις

Fall Preview 2025 / 13 βιβλία που περιμένουμε ως το τέλος της χρονιάς

Ο πάντα επίκαιρος Καβάφης, νέα, σύγχρονα και παλιότερα ονόματα της λογοτεχνικής σκηνής και κάποιες ξεχωριστές επανεκδόσεις που δικαίως θα διεκδικήσουν χώρο στη βιβλιοθήκη όλων, βιβλιόφιλων και μη.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Το πίσω ράφι/ Εμανουέλ Καρέρ «Ένα ρωσικό μυθιστόρημα»

Το πίσω ράφι / Ένα επτασφράγιστο μυστικό που προκάλεσε αμηχανία και πάταγο

Προκλητικός, ωμός, συχνά σοκαριστικός, ο Εμανουέλ Καρέρ εξερευνά στο «Ένα ρωσικό μυθιστόρημα» το οικογενειακό του παρελθόν, φέρνοντας σε δύσκολη θέση ακόμα και τα πιο κοντινά του πρόσωπα.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ