#12#

(Η ηχογράφηση έγινε παραμονή Χριστουγέννων στην πλατεία Κοραή. Η μουσική που ακούγεται είναι από ένα πλανόδιο μουσικό, παραδίπλα)

_____________

Η Άντζελα Μπρούσκου λέει για το ποίημα που διάλεξε:

 Η Σύλβια Πλαθ είναι μια αγαπημένη ποιήτρια από τα παιδικά μου χρόνια. Επέλεξα αυτό το ποίημα για τον εξομολογητικό του χαρακτήρα και γιατί δεν πρέπει να ξεχνάμε τον Ναζισμό, που είναι παρελθόν, αλλά είναι και παρών και δυστυχώς μέλλον..... Στο ποίημα «Μπαμπά» υπάρχει ένα δίστιχο που λέει «Κάθε γυναίκα λατρεύει έναν φασίστα..» το οποίο είδα στο σάιτ των Ελλήνων νεοναζί. Εννοούν ότι τη γυναίκα την διεγείρει ερωτικά η υποταγή της στον φασίστα άντρα. Φυσικά η Πλαθ έλεγε ακριβώς το αντίθετο. Δεν μπορείς να παίρνεις μια μεγάλη ποιήτρια και να την χρησιμοποιείς πλαστογραφώντας τα νοήματα της.

___________

Ακούστε τη Σύλβια Πλαθ να διαβάζει το Daddy 

Sylvia Plath
Daddy

You do not do, you do not do
Any more, black shoe
In which I have lived like a foot
For thirty years, poor and white,
Barely daring to breathe or Achoo.

Daddy, I have had to kill you.
You died before I had time—
Marble-heavy, a bag full of God,
Ghastly statue with one gray toe
Big as a Frisco seal

And a head in the freakish Atlantic
Where it pours bean green over blue
In the waters off beautiful Nauset.
I used to pray to recover you.
Ach, du.

In the German tongue, in the Polish town
Scraped flat by the roller
Of wars, wars, wars.
But the name of the town is common.
My Polack friend

Says there are a dozen or two.
So I never could tell where you
Put your foot, your root,
I never could talk to you.
The tongue stuck in my jaw.

It stuck in a barb wire snare.
Ich, ich, ich, ich,
I could hardly speak.
I thought every German was you.
And the language obscene

An engine, an engine
Chuffing me off like a Jew.
A Jew to Dachau, Auschwitz, Belsen.
I began to talk like a Jew.
I think I may well be a Jew.

The snows of the Tyrol, the clear beer of Vienna
Are not very pure or true.
With my gipsy ancestress and my weird luck
And my Taroc pack and my Taroc pack
I may be a bit of a Jew.

I have always been scared of you,
With your Luftwaffe, your gobbledygoo.
And your neat mustache
And your Aryan eye, bright blue.
Panzer-man, panzer-man, O You—

Not God but a swastika
So black no sky could squeak through.
Every woman adores a Fascist,
The boot in the face, the brute
Brute heart of a brute like you.

You stand at the blackboard, daddy,
In the picture I have of you,
A cleft in your chin instead of your foot
But no less a devil for that, no not
Any less the black man who
Bit my pretty red heart in two.
I was ten when they buried you.
At twenty I tried to die
And get back, back, back to you.
I thought even the bones would do.
But they pulled me out of the sack,
And they stuck me together with glue.
And then I knew what to do.
I made a model of you,
A man in black with a Meinkampf look
And a love of the rack and the screw.
And I said I do, I do.
So daddy, I'm finally through.
The black telephone's off at the root,
The voices just can't worm through.

If I've killed one man, I've killed two—
The vampire who said he was you
And drank my blood for a year,
Seven years, if you want to know.
Daddy, you can lie back now.
There's a stake in your fat black heart
And the villagers never liked you.
They are dancing and stamping on you.
They always knew it was you.
Daddy, daddy, you bastard, I'm through.

_________

Λίγα βιογραφικά στοιχεία για τη Σύλβια Πλαθ

H Sylvia Plath (1932-1963), δεν είναι μόνον μια μεγάλη Αμερικανίδα ποιήτρια του εικοστού αιώνα, αλλά μία από τις σπουδαιότερες ποιήτριες της νεώτερης, μετά τον B΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, εποχής, κατέχοντας μια ξεχωριστή θέση στη σύγχρονη ποίηση.

Ο θάνατος του πατέρα της το 1940 επηρέασε καθοριστικά τη ζωή και την ποίησή της. Μεγάλωσε σ' ένα αστικό περιβάλλον με μια μητέρα αυταρχική.

Στις σπουδές που έκανε στο Smith College, διακρίθηκε. Η απόρριψη από το Πανεπιστήμιο Harvard την οδήγησε σε βαθιά κατάθλιψη και στην πρώτη της απόπειρα αυτοκτονίας. Το 1956, στο Cambridge όπου σπούδαζε με υποτροφία, γνώρισε τον Ted Hughes, άγνωστο τότε Άγγλο ποιητή. Παντρεύονται και το 1957 πηγαίνουν στις Η.Π.Α. για να διδάξουν. Τέλη του 1959 επέστρεψαν στο Λονδίνο. Τον Απρίλιο του 1960 γεννήθηκε η κόρη τους Frieda και τον Οκτώβριο κυκλοφόρησε η πρώτη της συλλογή "The Colossus". Αγόρασαν ένα σπίτι στο Deven, όπου τον Ιανουάριο του 1962 γεννήθηκε το δεύτερο παιδί τους, ο Nicholas. Τον Οκτώβριο ο Hughes την άφησε για να συζητήσει με την ερωμένη του. Η Plath εξαρτάται πλέον από την οικογένειά της. Τα Χριστούγεννα μετακόμισε με τα παιδιά της σ' ένα σπίτι στο Λονδίνο. Στις 11 Φεβρουαρίου του 1963, αυτοκτόνησε.

Τα υπόλοιπα ποιήματά της εκδόθηκαν από τον Hughes μετά τον θάνατό της.

Τα ποιήματά της συνδυάζουν τρομακτική ένταση και εκθαμβωτική τέχνη. Σ' αυτά η ποιήτρια παλεύει με την ποιητική της έμπνευση, με την εικόνα του ίδιου του εαυτού της, με την διανοητική της υγεία.Mε την σκληρή και ειλικρινή της αυτο-αποκάλυψη και την συναισθηματική αμεσότητά της, η ποίηση της Plath είχε μεγάλη επίδραση σε πολλούς ποιητές μετά από αυτήν και συνεχίζει να έχει απήχηση στους νεώτερους φίλους της ποίησης. Δεν είναι λοιπόν καθόλου τυχαίο που αυτά τα ποιήματα διδάσκονται ακόμη και σήμερα σε Κολέγια και Πανεπιστήμια ως υποδείγματα ποιητικής δομής κα ύφους.

Τα ποιήματα της Sylvia Plath είναι αυτοβιογραφικά με επίκεντρο την εσωτερική τρικυμία και κύριο θέμα τον θάνατο σε πρωτεϊκή μορφή, είτε σαν ληστή της παιδικής ομορφιάς, είτε σαν εγωιστή εραστή. H ποιήτρια φλερτάρει με την εμπειρία του θανάτου, και αυτό το επικίνδυνο παιγνίδι θα την οδηγήσει τελικά σ' αυτόν.Δημοσίευσε συνολικά τρεις συλλογές ποιημάτων, "The Winter Ship", "The Collossus" και "Ariel". Έγραψε επίσης ένα μυθιστόρημα, "The Bell Jar", που το δημοσίευσε με το ψευδώνυμο Victoria Lucas.