Η φωνή των Βακχών: Το ιδιαίτερο ηχητικό δράμα του Γιάννη Αγγελάκη

Η φωνή των Βακχών του Γιάννη Αγγελάκη Facebook Twitter
Ο Γιάννης Αγγελάκης εξηγεί πώς η παράσταση επιχειρεί να επαναδιατυπώσει τι σημαίνει μουσικό θέατρο. Φωτ.: Ανδρέας Σιμόπουλος
0

Το μουσικοθεατρικό έργο Η φωνή των Βακχών του ανερχόμενου συνθέτη Γιάννη Αγγελάκη, μια ιδιαίτερη παράσταση που συνδυάζει το μουσικό θέατρο με τη σύγχρονη πειραματική μουσική, παρουσιάζεται στην Εναλλακτική Σκηνή της Εθνικής Λυρικής Σκηνής για δύο μοναδικές παραστάσεις στις 18 και 19 Μαΐου. Συμμετέχει ο τενόρος Χρήστος Κεχρής και μουσικοί από το ειδικευμένο στη σύγχρονη μουσική σύνολο Ergon Εnsemble. Τη σκηνοθεσία υπογράφει ο Γιώργος Κουτλής.

«Η φωνή των Βακχών είναι ένα ηχητικό δράμα στο οποίο μόνος πρωταγωνιστής είναι ο ήχος, ενώ η τραγωδία του Ευριπίδη λειτουργεί ως συνδετικός κρίκος σε ένα επίπεδο συμβολικό»

Η Φωνή των Βακχών είναι μια παράσταση σύγχρονου πειραματικού μουσικού θεάτρου. Με τη διαρκή χρήση ακαθόριστων φωνημάτων αναδεικνύει την ανθρώπινη φωνή ως ένα πρωτόλειο μέσο μη γλωσσικής επικοινωνίας, δημιουργώντας μια αίσθηση αρχέγονης τελετουργίας. Η ωμότητα στη χρήση των φωνών και των οργάνων οριοθετεί τη βία, όπως αυτή ξεκλειδώνεται μέσα από το έργο του Ευριπίδη: μεταξύ Πενθέα και Διονύσου, μεταξύ των αντίθετων δυνάμεων της ανθρώπινης φύσης, μεταξύ της διατήρησης της παράδοσης και της θηριώδους επιθυμίας για το καινούργιο. Όπως οι Βάκχες αναδεικνύουν μια αέναη σύγκρουση στη βάση της ανθρώπινης ψυχής και της ιστορίας, έτσι και η παράσταση Η φωνή των Βακχών επιδιώκει να διεισδύσει στη φύση της ανθρώπινης φωνής και να αναδείξει τις ανεξερεύνητες πτυχές της.

Η φωνή των Βακχών του Γιάννη Αγγελάκη Facebook Twitter
Φωτ.: Ανδρέας Σιμόπουλος

Ο συνθέτης Γιάννης Αγγελάκης εξηγεί πώς η παράσταση επιχειρεί να επαναδιατυπώσει τι σημαίνει μουσικό θέατρο. «Οι μουσικοί δρουν πάνω στα όργανα και τις φωνές τους, όμως οι δράσεις αυτές δεν παράγουν κάθε φορά το ίδιο ηχητικό αποτέλεσμα. Οι ήχοι παραμένουν μη ελεγχόμενοι πλήρως, είναι εγγενώς ασταθείς και διαρκώς κινούμενοι, εμπεριέχουν μια δική τους λογική στον τρόπο με τον οποίο ξεδιπλώνονται. Και ακριβώς επειδή οι ήχοι έχουν μια δική τους, αυτόνομη πορεία και δεν αναπαράγουν ένα προκαθορισμένο περιεχόμενο, μπορεί κανείς να πει ότι πρόκειται για ένα δράμα του ήχου, στο οποίο ο ήχος γεννιέται τη στιγμή που συμβαίνει μια δράση και δεν μπορεί να επαναληφθεί αυτούσιος ξανά. Αφού, λοιπόν, ο ήχος δεν αναπαριστά κάτι πέρα από τον εαυτό του, το ηχητικό δράμα χρήζει ενός νέου είδους ακρόασης, απαγκιστρωμένο από τις παραδοσιακές παραμέτρους και στοχευμένο στην απόλαυση που προέρχεται αποκλειστικά από την ανάδειξη των εσωτερικών δομών του ήχου. Δεν πρόκειται ούτε για τη μουσική των Βακχών ούτε για μια προγραμματική παράσταση που αφηγείται την τραγωδία του Ευριπίδη.

» Δεν υπάρχουν ανθρώπινοι χαρακτήρες ούτε αναπαραστάσεις της πλοκής επί σκηνής, και η θεατρική δράση, αποτελούμενη κυρίως από σκηνικές μετατοπίσεις των μουσικών, δεν έχει στόχο να αφηγηθεί κάποια παράλληλη ιστορία αλλά να αναδείξει εικαστικά τη δράση του ήχου. Με άλλα λόγια, πρόκειται για ένα μουσικό δράμα, το οποίο διαφέρει από αυτό που ιστορικά γνωρίζουμε ως μουσικό θέατρο ή όπερα, δηλαδή τον συνδυασμό μιας θεατρικής και μιας μουσικής αναπαράστασης, όπου η μουσική υπηρετεί την ανάδειξη της θεατρικής δραματουργίας.

» Η φωνή των Βακχών προτείνει μια ανανεωτική προσέγγιση στην έννοια του μουσικού δράματος: δεν είναι πλέον ο ήχος που υπηρετεί και αναδεικνύει τη σκηνική δράση αλλά, αντίθετα, η σκηνική δράση καλείται να υπηρετήσει την ανάδειξη ενός ηχητικού κόσμου. Η φωνή των Βακχών είναι ένα ηχητικό δράμα στο οποίο μόνος πρωταγωνιστής είναι ο ήχος, ενώ η τραγωδία του Ευριπίδη λειτουργεί ως συνδετικός κρίκος σε ένα επίπεδο συμβολικό».

Η φωνή των Βακχών: Το ιδιαίτερο ηχητικό δράμα του Γιάννη Αγγελάκη Facebook Twitter
Συμμετέχουν μουσικοί από το Ergon Ensemble. Φωτ.: Γ. Καλκανίδης

Ο σκηνοθέτης Γιώργος Κουτλής θεωρεί πως η παράσταση εγείρει θεμελιώδη ερωτήματα: τι είναι η φωνή; Τι είναι η μουσική; Αν επιστρέφαμε σε ένα προγλωσσικό στάδιο, όπου αυτές οι λέξεις δεν έχουν προλάβει να ταυτιστούν στο μυαλό μας με κάτι συγκεκριμένο, πώς θα αντιλαμβανόμασταν την έννοια του ήχου; Πώς θα αντιλαμβανόμασταν τον ήχο αν η γλώσσα δεν τον είχε εγκλωβίσει με τη βία σε νοήματα χάριν της επικοινωνίας; «Η παράσταση είναι ένα ηχητικό δράμα που αφηγείται τις προσπάθειες της φωνής για κάποιο νόημα, του ήχου για “μουσική” και των ανθρώπων για επικοινωνία. Τέσσερις υπάρξεις επί σκηνής, τρεις πνευστοί και ένας τραγουδιστής, ο καθένας με το όργανό του, εκπνέουν αέρα, παράγουν ήχο και πολεμούν για να οργανωθούν σε ένα σύνολο. Σαν μια γονιδιακά εγγεγραμμένη ανάγκη των ανθρώπων για τη δημιουργία κάποιου χορού, χωρίς όμως να έχουν την εμπειρία προηγούμενων γενεών σε αυτήν τη διαδικασία. Τα αναλόγια είναι τα σημεία αναφοράς τους, οι παρτιτούρες είναι οι δομές τους και ο ήχος το μόνο μέσο τους. Η παράσταση είναι μια προσπάθεια να επανεφεύρουμε τη σχέση μας με πράγματα που σήμερα φαντάζουν αυτονόητα».

Η παράσταση παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στο πλαίσιο του θεσμού «Όλη η Ελλάδα ένας πολιτισμός» του υπουργείου Πολιτισμού το 2021.

Η φωνή των Βακχών του Γιάννη Αγγελάκη Facebook Twitter
Τη σκηνοθεσία υπογράφει ο Γιώργος Κουτλής. Φωτ.: Πάρις Ταβιτιάν/LIFO

Μουσικό θέατρο
Η φωνή των Βακχών
Γιάννης Αγγελάκης
18-19 Μαΐου 2024

Ώρα έναρξης: 20:30 (Κυριακή: 19:30)
Εναλλακτική Σκηνή Εθνικής Λυρικής Σκηνής - ΚΠΙΣΝ
Σκηνοθεσία: Γιώργος Κουτλής
Σκηνικό - κοστούμια: Άρτεμις Φλέσσα
Σχεδιασμός φωτισμών: Γιώργος Αγιαννίτης

Χρήστος Κεχρής (τενόρος), Κώστας Τζέκος (μπάσο κλαρινέτο), Σπύρος Λασκαρίδης (τρομπέτα), Ανδρέας-Ρολάνδος Θεοδώρου (τρομπόνι)
Ιδρυτικός Δωρητής Εναλλακτικής Σκηνής Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ)

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO.

Το νέο τεύχος της LiFO δωρεάν στην πόρτα σας με ένα κλικ.

Θέατρο
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

20 παραστάσεις

Winter Preview 2024 / 20 παραστάσεις για έναν συναρπαστικό θεατρικό χειμώνα

Βάγκνερ και «Σαλό» στη Λυρική, Στρίντμπεργκ στο Εθνικό, Λόρκα στο Τέχνης, η επιστροφή του αριστουργηματικού «ROHTKO» στη Στέγη και πολλές ακόμα ενδιαφέρουσες προτάσεις που κάνουν πρεμιέρα προσεχώς.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Βασίλης Λούρας: «Η Κάλλας θα είναι πάντα ένα σύμβολο δύναμης για τους φοβισμένους»

Portraits 2024 / Βασίλης Λούρας: «Η Κάλλας θα είναι πάντα ένα σύμβολο δύναμης για τους φοβισμένους»

Το ντοκιμαντέρ «Μαίρη, Μαριάννα, Μαρία: Tα άγνωστα ελληνικά χρόνια της Κάλλας» που έγραψε και σκηνοθέτησε ο Βασίλης Λούρας είναι μια συναρπαστική ταινία για την Κάλλας που αποκαθιστά την αλήθεια για τα χρόνια της στην Ελλάδα αλλά και για τη θυελλώδη σχέση της με τη χώρα που η μεγάλη ντίβα θεωρούσε πατρίδα.
M. HULOT

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Οσιέλ Γκουνεό: «Είμαι πρώτα χορευτής και μετά μαύρος»

Χορός / «Δεν βλέπω τον εαυτό μου ως έναν μαύρο χορευτή μπαλέτου αλλά ως έναν χορευτή καταρχάς»

Λίγο πριν εμφανιστεί ως Μπαζίλιο στον «Δον Κιχώτη» της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, ο κορυφαίος κουβανικής καταγωγής χορευτής Οσιέλ Γκουνεό –έχει λάβει πολλά βραβεία, έχει επίσης εμφανιστεί στο Θέατρο Μπολσόι της Μόσχας, στην Όπερα του Παρισιού, στο Λίνκολν Σέντερ της Νέας Υόρκης και στο Ελίζιουμ του Λονδίνου– μιλά για την προσωπική του πορεία στον χορό και τις εμπειρίες που αποκόμισε, ενώ δηλώνει λάτρης της αρχαίας ελληνικής μυθολογίας.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Σμαράγδα Καρύδη: «Ήθελα να είμαι η Βουγιουκλάκη και ο Ρέτσος μαζί»

Οι Αθηναίοι / Σμαράγδα Καρύδη: «Ήθελα να είμαι η Βουγιουκλάκη και ο Ρέτσος μαζί»

Ηθοποιός, σκηνοθέτις, ακατάτακτη και αγαπημένη του κοινού, η Σμαράγδα Καρύδη θυμάται πως ανέκαθεν ήθελε το σύμπαν, χωρίς να περιορίζεται. Στον απολογισμό της μέχρι τώρα πορείας της, ως η Αθηναία της εβδομάδας, καταλήγει πως, ούτως ή άλλως, «στο τέλος ανήκεις εκεί που μπορείς να φτάσεις», ενώ δηλώνει πως πάντα θα επιλέγει συνειδητά να συντάσσεται με τη χαρά.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Το ανάπηρο σώμα που αντιστέκεται

Θέατρο / Το ανάπηρο σώμα που αντιστέκεται

Πώς διαβάζουμε σήμερα τον «Γυάλινο Κόσμο» του Τενεσί Oυίλιαμς; Στην παράσταση του Θεάτρου Τέχνης ο Antonio Latella προσφέρει μια «άλλη» Λόρα που ορθώνει το ανάστημά της ενάντια στο κυρίαρχο αφήγημα περί επαγγελματικής ανέλιξης, πλουτισμού και γαμήλιας ευτυχίας.
ΛΟΥΙΖΑ ΑΡΚΟΥΜΑΝΕΑ
Παραστάσεις για κάθε γούστο που θα συγκινήσουν, θα διασκεδάσουν και θα προβληματίσουν

Θέατρο / Πού οφείλεται τόση δίψα για το θέατρο;

Το θέατρο εξακολουθεί να προκαλεί debates και ζωηρές συζητήσεις, παρά τις κρίσεις και τις οικονομικές περικοπές που έχει υποστεί, και φέτος ανεβαίνουν στην Αθήνα παραστάσεις για κάθε γούστο που θα συγκινήσουν, θα διασκεδάσουν και θα προβληματίσουν.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ανδρέας Κωνσταντίνου

Θέατρο / Ανδρέας Κωνσταντίνου: «Δεν μ' ενδιαφέρει τι υποστηρίζεις στο facebook, αλλά το πώς μιλάς σε έναν σερβιτόρο»

Ο ηθοποιός που έχει υποδυθεί τους πιο ετερόκλητους ήρωες και θα πρωταγωνιστήσει στην τηλεοπτική μεταφορά της «Μεγάλης Χίμαιρας» αισθάνεται ότι επιλέγει την τηλεόραση για να ικανοποιήσει την επιθυμία του για κάτι πιο «χειροποίητο» στο θέατρο.
ΜΑΤΟΥΛΑ ΚΟΥΣΤΕΝΗ
Ο Στρίντμπεργκ και η «Ορέστεια» προσγειώνονται στον κόσμο της Λένας Κιτσοπούλου

Θέατρο / Η Μαντώ, ο Αισχύλος και ο Στρίντμπεργκ προσγειώνονται στον κόσμο της Κιτσοπούλου

Στην πρόβα του νέου της έργου όλοι αναποδογυρίζουν, συντρίβονται, μοντάρονται, αλλάζουν μορφές και λένε λόγια άλλων και τραγούδια της καψούρας. Ποιος θα επικρατήσει στο τέλος;
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
«Η εποχή μας δεν ανέχεται το λάθος»

Οι Αθηναίοι / «Η εποχή μας δεν ανέχεται το λάθος»

Η ηθοποιός Ρουμπίνη Βασιλακοπούλου θυμάται τα χρόνια του Θεάτρου Τέχνης, το πείραμα και τις επιτυχίες του Χυτηρίου, περιγράφει τι σημαίνει γι' αυτή το θεατρικό σανίδι και συλλογίζεται πάνω στο πέρασμα του χρόνου.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Θωμάς Μοσχόπουλος

Θέατρο / «Άρχισα να βρίσκω αληθινή χαρά σε πράγματα για τα οποία πριν γκρίνιαζα»

Έπειτα από μια δύσκολη περίοδο, ο Θωμάς Μοσχόπουλος ανεβάζει τον δικό του «Γκοντό». Έχει επιλέξει μόνο νέους ηθοποιούς για το έργο, θέλει να διερευνήσει την επίδρασή του στους εφήβους, πραγματοποιώντας ανοιχτές πρόβες. Στο μεταξύ, κάνει μια πολύ ενδιαφέρουσα κουβέντα με την Αργυρώ Μποζώνη.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Τι είναι για σένα το «Οξυγόνο»;

Θέατρο / Τι είναι για σένα το «Οξυγόνο»;

Ένα συναρπαστικό υβρίδιο θεάτρου, συναυλίας, πολιτικοκοινωνικού μανιφέστου και rave party, βασισμένο στο έργο του επικηρυγμένου στη Ρωσία δραματουργού Ιβάν Βιριπάγιεφ, ανεβαίνει στην Κεντρική Σκηνή της Στέγης σε σκηνοθεσία Γιώργου Κουτλή και αποπειράται να δώσει απάντηση σε αυτό το υπαρξιακό ερώτημα.
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΔΙΑΚΟΣΑΒΒΑΣ
Υπάρχει το «για πάντα» σε μια σχέση;

The Review / Υπάρχει το «για πάντα» σε μια σχέση;

Ο Αλέξανδρος Διακοσάββας και ο δημοσιογράφος και κριτικός θεάτρου Γιώργος Βουδικλάρης μιλούν για την παράσταση «Ο Χορός των εραστών» της Στέγης, τα υπαρξιακά ερωτήματα που θέτει το κείμενο του Τιάγκο Ροντρίγκες και τη χαρά τού να ανακαλύπτεις το next best thing στην τέχνη.
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΔΙΑΚΟΣΑΒΒΑΣ